LAASCAANOOD, Soomaaliya — Soo bixitaankii Cabdiqaadir Axmed Aw-Cali (Firdhiye) iyo ku guuleysigiisii xilka madaxweynaha ee maamulka cusub ee Waqooyi Bari kuma imaan nasiib, balse waa cashar muujinaya sida xeeladdu uga adkaato maqaamka iyo magaca.

Firdhiye, oo markii hore loo arkayay hoggaamiye ku-meel-gaar ah oo aan mustaqbal lahayn, ayaa ka fajaciyay siyaasiyiin ruug-caddaa ah markii uu hirgeliyay qorshe si xeeladaysan loo soo diyaariyay.

Guushiisu waxay ku taagnayd afar tiir oo asaasi ah: isbahaysi lala yeeshay dowladda dhexe, waji cusub oo loo yeelay saaxadda doorashada, gacan ku haynta buuxda ee goobtii codbixinta, iyo awood dhaqaale oo aanay gaari karin xulafadiisii la tartamaysay.

Xulafaysiga Muqdisho

Tallaabadiisii ugu horreysay ee istaraatiijiga ahayd waxay ahayd inuu kasbado taageerada Dowladda Federaalka Soomaaliya. Isagoo garwaaqsan in maamulkiisu aanu lahayn aqoonsi rasmi ah, wuxuu si degdeg ah isugu xiray Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, xilli ay hoggaamiyeyaasha kale ee maamul-goboleedyadu ka gabannayeen.

Go’aankaasi wuxuu noqday mid miro-dhal ah. Daacadnimadii uu muujiyay darteed, Firdhiye waxaa loo gogol-xaaray saaxadda siyaasadda qaran. Wuxuu kursi ka helay Golaha Wadatashiga Qaranka (National Consultative Council), wuxuu ku biiray xisbiga madaxweynaha, waxaana loo aqoonsaday madaxweyne sharci ah. Taageeradaas heer federaal waxay siisay wax aysan haysan xafiiltamayaashiisu: gabbaad siyaasadeed, sharciyad, iyo dhaqaale.

Halka ay tartamayaashiisu ololahooda ku saleeyeen arrimo deegaan oo keliya, Firdhiye wuxuu isu muujiyay sidii buundo isku xirta SSC-Khaatumo iyo Muqdisho, isagoo wax markii hore loo arkayay daciifnimo u rogay awooddiisii ugu weyneyd.

Ballaarinta fagaaraha loollanka

Iyadoo ay xafiiltamayaashiisu ku loollamayeen saldhigyadii siyaasadeed ee soo jireenka ahaa ee Sool iyo Cayn, Firdhiye wuxuu gebi ahaanba beddelay xeerarkii ciyaarta. Wuxuu diiradda u weeciyay gobolka Sanaag, oo ah deegaan inta badan siyaasad ahaan la dayaco, balse xagga tirada miisaan culus ku fadhiya.

Tallaabadiisii ugu caqliga badnayd waxay ahayd markii uu ku-xigeenkiisa u diyaariyey Cabdirashiid Yuusuf Jibriil (Abwaan), oo ka soo jeeda Sanaag. Abwaan wuxuu si aamusan u dhisay shabakaddii ololaha ee heerka hoose, isagoo si hufan u maareeyay xulista ergooyinka iyo abaabulkooda.

Tartamayaashiisu waxay dhayalsadeen saameynta Abwaan iyo miisaanka codadka Sanaag labadaba. Markii la gaaray waqtigii codbixinta, waxaa caddaatay in kursiga madaxweynaha aan lagu kala adkaan Sool iyo Cayn toona, balse lagu go’aamiyay gobolkii ay iyagu iska indhatireen.

Maamulidda hoolka doorashada

Doorashada madaxweynaha waxay ka dhacday Hoolka Jidbaale ee Laascaanood — goob ay xerada Firdhiye u rogeen hub xeeladaysan. Waxay si fiican u fahmeen in doorashooyinka dadban aan lagu guuleysan tiro keliya, balse sidoo kale lagu helo saameynta iyo joogitaanka muuqda.

Gudaha hoolka, taageerayaashiisa ayaa hagayay jawiga guud. Ergooyinkii isaga daacadda u ahaa waxay u dhaq-dhaqaaqayeen si xor ah, farriimihiisii siyaasadeed ayaa meesha qabsaday, waxaana laga dheehan karay dareen ah in guushiisu ay tahay mid lama huraan ah. Dhanka kale, xafiiltamayaashiisu waxay ku mashquulsanaayeen sugidda ammaankooda gaarka ah.

Maamulidda goobtii lagu gaarayay go’aamada waxay kooxda Firdhiye u sahashay inay adeegsadaan cadaadis nafsi ah oo aan muuqan balse saameyn weyn leh, taasoo gebi ahaanba geeddi-socodkii doorashada u leexisay dhankooda.

Ballanqaadyada iyo ilaha dhaqaale

Ugu dambayn, agabka iyo dhaqaalaha ayaa noqday qodobka go’aamiyay natiijada. Isagoo kaashanaya taageerada Muqdisho, ololaha Firdhiye wuxuu lahaa dhaqaale, abaabul, iyo awood hay’adeed oo ka sarraysay tan tartamayaashiisa.

Awooddaas dheeraadka ah waxay u sahashay inay bixiyaan dhiirrigelino lagu soo jiito codbixiyeyaasha. Xildhibaannada waxaa lagu sasabay baasaboorro diblomaasiyadeed, gunnooyin sare, iyo tilmaamo ku saabsan jagooyin mustaqbalka laga siin doono dowladda dhexe. Xitaa ergooyinkii dhex-dhexaadka ahaa ayaa loo ballanqaaday xilal ay ka qabtaan maamulka cusub.

Halka ay xafiiltamayaashiisu ku tiirsanaayeen shabakado shakhsiyeed iyo dhaqaale ururin maxalli ah, Firdhiye wuxuu dhisay isbahaysi ka faa’iideysanaya awoodda heer federaal, isagoo sidaas ku xaqiijiyay in tiradu ay dhankiisa u badato xilligii ugu muhiimsanaa.

Firdhiye xukunka kuma imaan si kadis ah ama nasiib ah. Wuxuu ku guuleystay sababtoo ah wuxuu ka qorsheyn wanaagsanaa cid kasta oo kale. Isagoo abuuray isbahaysi heer federaal ah, dib u qaabeeyay saaxadda siyaasadeed, si buuxda u maamulay fagaarihii doorashada, isla markaana si xeeladaysan u adeegsaday kheyraadkiisa, wuxuu gaaray guul taariikhi ah oo si hufan loo soo agaasimay.