Washington (Caasimada Online) – Aqlabiyad ballaaran oo dadka Mareykanka ah ayaa kasoo horjeeda in Mareykanku uu kaalmo militari siiyo Israel, xilli ay xasuuq ka waddo Marinka Qaza, sida lagu sheegay ra’yi ururin cusub oo ay Arbacadii soo saartay Jaamacadda Quinnipiac (Quinnipiac University).
Khabiirada ra’yi ururinta ee jaamacadda ayaa ogaaday in boqolkiiba 60 dadka Ameerikaanka ah ay kasoo horjeedaan in Mareykanku uu hub siiyo Israel, halka boqolkiiba 32 kaliya ay taageersan yihiin kaalmo dheeri ah oo la siiyo.
Tani waxay noqotay heerki ugu sarreeyay ee kasoo horjeesasho iyo heerki ugu hooseeyay ee taageero ah ee loo muujiyo kaalmada militari ee Mareykanka siiyo Israel, tan iyo markii ay Quinnipiac su’aashan markii ugu horreysay weydiisay 2-dii November 2023, taasoo ka dambaysay weerarkii ay Xamaas hoggaaminaysay ee 7-dii October 2023 ee ka dhacay koonfurta Israel.
Aqlabiyad aad u weyn oo ka tirsan xisbiga Dimoqraadiga – boqolkiiba 75 – ayaa kasoo horjeedda in kaalmo militari la siiyo Israel. Sidoo kale, boqolkiiba 66 ka mid ah dadka siyaasad ahaan madaxa-bannaan ayaa iyaguna diiddan arrintaas. Dhanka Jamhuuriyiinta, taageeradu way ka sarraysaa, iyadoo boqolkiiba 56 ay taageersan yihiin, halka boqolkiiba 36 ay kasoo horjeedaan. Si kastaba ha ahaatee, ra’yi ururinno kale ayaa muujiyay in Jamhuuriyiinta da’da yar ay ka sii fogaanayaan Israel.
Waxaa xusid mudan, in taageerada sii yaraanaysa ee Israel ay ku leedahay gudaha Mareykanka ay kusoo beegantay xilli ay sii kordhaysay taageerada loo hayo Falastiiniyiinta. Markii la weydiiyay dhinaca ay u damqanayaan, boqolkiiba 37 ka mid ah cod-bixiyeyaasha Mareykanka ayaa sheegay Falastiiniyiinta, halka boqolkiiba 36 ay sheegeen Israeliyiinta, iyadoo boqolkiiba 27 ay sheegeen in aysan ra’yi ka qabin.
Jaamacadda Quinnipiac waxay sheegtay in ra’yi ururintan ay diiwaan gelisay taageeradii ugu sarraysay ee abid loo muujiyo Falastiiniyiinta, tan iyo bishii December 2001, oo ahayd markii ugu horreysay ee ay Quinnipiac bilowday weydiinta su’aashan.
Sidoo kale, boqolkiiba 50 ka mid ah cod-bixiyeyaasha ayaa aaminsan in Israel ay xasuuq ka waddo Marinka Gaza, halka boqolkiiba 35 aysan sidaas qabin. Mar kale, aqlabiyad aad u weyn oo Dimoqraadiyiinta ah – boqolkiiba 77 – ayaa sheegay in dagaalka Israel uu yahay xasuuq.
Dhinaca Jamhuuriyiinta, tiradaasi waxay taagan tahay kaliya boqolkiiba 20, halka boqolkiiba 51 ka mid ah dadka madaxa-bannaan ay u arkaan dagaalka Israel inuu yahay xasuuq.
“Taageerada loo hayo Falastiiniyiinta way sii kordhaysaa, halka hamuunta loo qabo in dhaqaale militari lagu siiyo Israel ay si weyn hoos ugu dhacayso. Qiimeynta adag ee lagu sameeyay habka ay Israel u waddo ololaha dagaalka Gaza ayaa soo jiidanaysa adeegsiga eray sumcad-xumo iyo ceeb weyn leh,” ayuu yiri Tim Malloy, oo ah falanqeeyaha ra’yi ururinta ee Jaamacadda Quinnipiac.
Ra’yi ururintan waxay ka tarjumaysaa kala qaybsanaanta weyn ee ka dhex jirta muwaadiniinta Mareykanka iyo sharci-dejiyeyaasha weli taageersan in Israel la hubeeyo. Xisbiga Dimoqraadiga wuxuu ku jiraa xaalad sii adkaanaysa, maadaama saldhiggiisa taageerayaasha ay si weyn uga sii fogaanayaan Israel.
Bishii Luuliyo, aqlabiyadda Dimoqraadiyiinta Aqalka Sare, iyo laba xildhibaan oo madax-bannaan oo ay xulufo yihiin, ayaa taageeray qaraarro lagu joojinayo iibka $675 milyan oo doollar oo isugu jira bambooyin iyo qalabka hagidda, iyo sidoo kale in Israel loo raro 20,000 oo qoryaha weerarka ah. Dhammaan xubnaha Jamhuuriyiinta ayaa diiday qaraarradaas, kuwaasoo aan meel marin. Si kastaba ha ahaatee, tirada codadka Dimoqraadiyiinta ee taageeray qaraaradaas ayaa ahayd mid taariikhi ah oo rikoodh jabisay.
Kala aragti duwanaanshaha ka dhex jira Xisbiga Dimoqraadiga ayaa soo shaac baxay toddobaadkan, markii guddiga qaranka ee xisbigu (Democratic National Committee) uu ka dooday labo qaraar oo qeexaya sida uu xisbigu uga jawaabayo xasuuqa Israel.
Mid ka mid ah qaraarrada, oo uu soo jeediyay xubin 26 jir ah oo ka tirsan Guddiga Qaranka ee Dimoqraadiga, laguna dalbanayay in cunaqabatayn dhanka hubka ah la saaro iyo in la joojiyo kaalmada militari ee Mareykanka, ayaa laga guuleystay. Xisbigu weli iskuma raacin aragti mideysan oo arrintan ku saabsan.