Muqdisho (Caasimada Online) – Türkiga ayaa sii wadda iskaashiga dhinaca amniga ee kala dhaxeeya Soomaaliya, oo xiriirka kala dhexeeya Ankara uu si weyn u kobcayay tobankii sano ee la soo dhaafay. Saraakiisha booliiska Soomaaliyeed ee lagu soo tababaray dalka Türkiye ayaa door sii kordhaya ka qaadanaya xoojinta amniga dalkooda.
“In khibradda ay sanadihii la soo dhaafay kasbadeen hay’adaha ammaanka ee hoos yimaada Wasaaraddayada Arrimaha Gudaha lala wadaago hay’adaha ammaanka ee waddamada saaxiibka ah iyo kuwa aan xulafada nahay, waxay si weyn uga qayb-qaadanaysaa amniga heer caalami iyo heer gobol,” ayuu yiri Gashaanle Sare Tansu Utku, oo ah la-taliyaha arrimaha gudaha ee Safaaradda Türkiye ku leedahay caasimadda Soomaaliya ee Muqdisho, oo Sabtidii la hadlay Wakaaladda Wararka ee Anadolu.
Utku wuxuu sheegay in booliiska Soomaaliya uu lumiyay awoodiisa inta badan kaddib dagaalkii sokeeye iyo burburkii dowladdii dhexe sanadkii 1991-kii.
“Dalkeena wuxuu si joogto ah u garab taagnaa shacabka Soomaaliyeed iyo dowladda Soomaaliya, oo aan wadaagno xiriir masiiri ah, wuxuuna door firfircoon ka qaatay dib-u-habeynta ciidanka booliiska Soomaaliya kaddib dib-u-soo-celintii dowladda federaalka sanadkii 2012,” ayuu raaciyay.
Tababarro muddo gaaban ah ayaa billowday sanadkii 2012-kii iyadoo la raacayo heshiisyo iskaashi oo laba geesood ah iyo kuwo amni, ayuu yiri Utku, isagoo xusay in Akadeemiyadda Booliiska ee Türkiye iyo Akadeemiyadda Jandararmiga iyo Ilaalada Xeebaha ay arday Soomaaliyeed ka qadanayeen heerarka koowaad iyo labaad ee jaamacadda tan iyo sanadkii 2015-kii.
“Tobannaan sarkaal oo booliis ah ayaa tababarkooda ku soo qaatay dalka Türkiye waxayna ku laabanayaan dalalkooda si ay uga shaqeeyaan jagooyin firfircoon oo muhiim ah,” ayuu carrabka ku adkeeyay.
Wuxuu intaas ku daray in tan iyo sanadkii 2019-kii, Qaybta Hawlgallada Gaarka ah ee Booliiska Soomaaliya (Somali Police Special Operations Unit) ay heshay awood ay ku fuliso hawlgallo xeeladaysan oo halis sare ah, kuwaasoo u baahan tababar gaar ah.
Utku wuxuu sidoo kale sheegay inuu sii socdo iskaashiga u dhexeeya Hay’adda Maareynta Socdaalka ee Türkiye iyo Hay’adda Socdaalka iyo Jinsiyadaha Soomaaliya, iyadoo la raacayo shuruucda qaran iyo kuwa caalamiga ah.
Cabdinuur, oo ah laba xiddigle ka tirsan booliiska Soomaaliya ahna taliye ku xigeenka cutubka la-dagaallanka argagixisada, ayaa sheegay inuu sanadkii 2021-kii wax ku soo bartay dalka Türkiye, uuna shahaadada mastarka (master’s degree) ka qaatay Akadeemiyadda Booliiska ee Ankara.
Isagoo carrabka ku adkeeyay inuu ku soo laabtay si uu dalkiisa ugu adeego tababarkii uu soo qaatay, ayuu Cabdinuur sheegay inuu sidoo kale bartay luuqadda Turkiga.
Gaashaanle Cabdi, oo ah sarkaalka isku xirka ciidammada booliiska Türkiye iyo Soomaaliya, ayaa sheegay inuu ka soo qalin-jabiyay Akadeemiyadda Booliiska uuna shahaadadiisa mastarka ka qaatay dalka Türkiye. Wuxuu markii dambe soo noqday taliye ku xigeenka Hawlgallada Gaarka ah ka hor inta uusan qaban xilkiisa hadda.
Taliyaha Saldhigga Booliiska, Dhamme Olow, ayaa sheegay inuu sanadkii 2021-kii tababar u aaday dalka Türkiye, uuna ku biiray Waaxda Maareynta Xeeladaha ee Akadeemiyadda Booliiska ee Ankara.
Isagoo u mahadcelinaya shacabka Turkiga, ayuu Olow sheegay inuu si weyn uga faa’iidaystay tababarkii uu ku soo qaatay dalka Türkiye.