Ankara (Caasimada Online) – Booqashadii Madaxweynaha Türkiye, Recep Tayyip Erdogan, uu ku yimid Soomaaliya sanadkii 2011, waxay ahayd isbeddel taariikhi ah oo saameeyay masiirka dalka, sida uu sheegay wasiir ka tirsan xukuumadda Soomaaliya.
Wasiirka Dekedaha iyo Gaadiidka Badda ee Soomaaliya, Cabdulqaadir Maxamed Nuur (Jaamac), ayaa wareysi uu siiyay wakaaladda wararka ee Anadolu ku sheegay in booqashadii Erdogan ee bishii Agoosto 2011 ay ku soo beegantay xilli ka mid ah xilliyadii ugu adkaa ee ay Soomaaliya soo martay tan iyo burburkii dowladnimadeedii sanadkii 1990-kii.
Booqashadii Erdogan uu ku yimid Muqdisho isaga oo ay la socdaan xaaskiisa Emine Erdogan, carruurtiisa, iyo wasiirradiisa waxaa lagu xusuustaa maalin aan la ilaawi karin oo Soomaaliya soo martay, taasoo xilligaas la daalaa dhacaysay abaartii ugu darneyd ee taariikhdeeda soo marta, ayuu yiri Jaamac.
Sida ay sheegeen saraakiisha Soomaaliyeed, booqashadani waxay ahayd mid wax weyn ka beddeshay sidii dalka looga saari lahaa go’doonkii uu ku jiray looguna soo celin lahaa ajandaha beesha caalamka, iyadoo xiriirka Türkiye iyo Soomaaliya u dallacsiisay heer istiraatiiji ah.
Jaamac wuxuu sheegay in Soomaaliya, oo u muuqatay mid laga tegey tan iyo burburkii dowladdii 1990-kii, ay la kulantay mid ka mid ah abaarihii ugu xumaa ee taariikhdeeda soo mara.
“Waqtiyadaas, Soomaaliya waxay ahayd dal ka go’doonsan caalamka oo aan helin wax gargaar ah. Markii Madaxweyne Erdogan, isaga oo ay la socdaan golahiisa wasiirada, qoyskiisa, iyo dhammaan saraakiishiisa, uu yimid Soomaaliya, waxaa dhacay isbeddel weyn. Keliya gargaar kama helin shacabka Turkiga, balse waxaa indhaha caalamka oo dhan lagu soo jeediyay Soomaaliya,” ayuu xusay.
Jaamac wuxuu carrabka ku adkeeyay in Türkiye aysan marnaba ka laaban taageerada Soomaaliya tan iyo booqashadii Erdogan, wuxuuna yiri, “Maalintaas wixii ka dambeeyay, maalin walba horumar ayaan sameyneynay. Kaalinta Türkiye ee dib u dhiska Soomaaliya waxay ahayd mid aad u weyn.”
Jaamac wuxuu intaa ku daray in Türkiye ay mar walba Soomaaliya ka taageertay la-dagaallanka argagixisada, horumarkeeda, iyo barwaaqada shacabkeeda.
Maxamed Dhuubow, oo ah Agaasimaha Xafiiska Dhiirigelinta Maalgashiga Soomaaliya ee Wasaaradda Qorsheynta, Maalgashiga iyo Horumarinta Dhaqaalaha, ayaa ka faallooday booqashooyinka Erdogan, isagoo yiri, “Booqashadii 2011 waxay ahayd mid gargaar bini’aadannimo, laakiin booqashadii labaad ee 2016 waxay ahayd mid horumarineed.”
Dhuubow wuxuu sheegay in doorka Türkiye ee Soomaaliya uu u wareegay dhanka maalgashiga iyo kaabayaasha dhaqaalaha.
Furitaanka safaarad ku taal Muqdisho, aasaaska Xafiiska Hay’adda Iskaashiga iyo Iskuduwidda Turkiga (TIKA), iyo furitaanka iskuullo iyo isbitaallo Turkish ah ayaa dhammaantood gacan ka gaystay in la rasmiyeeyo xiriirka labada dal.
Maanta, Soomaaliya waxay calaamad u noqotay ballaarinta saameynta Türkiye ee Afrika. Shirkadaha Turkiga waa kuwo si muuqata uga dhex-jira kaabayaasha dhaqaalaha iyo nolol maalmeedka Soomaaliya, halka labada dal ay sidoo kale sahminayaan iskaashi cusub oo dhinacyada tamarta, kalluumeysiga, iyo xitaa hawada sare ah.