Laascaanood (Caasimada Online) — Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa la sheegay inay taageerayso in Cabdulqaadir Axmed Cali (Firdhiye) inuu hoggaamiyo maamul goboleedka cusub ee SSC-Khaatumo, sida ay sheegayaan xogo aan ka heleyno shirka ka socda magaalada Laascaanood.

Shirkan ayaa ujeeddadiisu tahay in lagu dhameystiro maamul goboleed matala gobollada Sool, Sanaag, iyo Cayn (SSC) — deegaanno ay ku loollamaan Dowladda Federaalka, Puntland, iyo Jamhuuriyadda iskeed madax-bannaanida ugu dhawaaqday ee Somaliland. Guddoomiyihii hore ee Baarlamaanka Puntland, Cabdirashiid Jibriil, oo ka soo jeeda gobolka Sanaag, ayaa la sheegay inuu yahay musharaxa ay dowladda federaalku u xulatay jagada madaxweyne ku -xigeenka maamulka Firdhiye.

Ilo wareedyo ku dhow shirka ayaa shaaca ka qaaday in Jibriil uu Laascaanood ku yimid isagoo hoggaaminaya wafdi matalaya Sanaag iyo Haylaan.

Su’aalo ka taagan habka loo xulay ergooyinka

Xogta aan helnay ayaa sheegaysa in Dowladda Federaalka ay saamayn ku yeelatay xulista ergooyinka si ay u garab siiso Firdhiye iyo Jibriil, iyadoo meesha ka saartay musharrixiintii kale, isla markaana xaddiday loollan siyaasadeed oo dhab ah.

Sida ay ilo wareedyo u sheegeen Caasimada Online, Danjire Jamaal Xasan — oo ka soo jeeda Haylaan isla markaana damac ka qabay xilka madaxweynaha maamulka Khaatumo — ayaa la filayaa inuu isaga baxo tartanka ka dib markii laga reebay xulista ergooyinka. Wararku waxay intaa ku darayaan in Jamaal uu matalayo aragti siyaasadeed oo ka duwan tan musharrixiinta ay dowladda federaalku wadato, uuna haysan taageerada aqlabiyadda bulshada Sool, Sanaag iyo Cayn.

Dhaqdhaqaaqa Maamulka Khaatumo ayaa ka dhashay murannada dhuleed ee soo jireenka ah ee u dhexeeya Puntland iyo Somaliland ee ku aaddan deegaannada SSC. Puntland, oo ka talisa waqooyi-bari Soomaaliya, ayaa sheegata qaybo ka mid ah Sool iyo Sanaag iyadoo ku salaynaysa xiriirka beelaha, halka Somaliland ay ku andacoonayso lahaanshaha deegaannadaas iyadoo cuskanaysa xuduudihii xilligii gumeysiga ee maxmiyaddii Ingiriiska.

Laascaanood, oo ah xarunta gobolka Sool, ayaa muddo dheer xudun u ahayd isku dhacyo u dhexeeya ciidamada Somaliland iyo beelaha deegaanka. Sannadkii 2023, ciidamada Somaliland ayaa ka baxay magaalada ka dib iska hor-imaadyo rabshado watay oo dhexmaray iyaga iyo maleeshiyooyin deegaanka ah, taasoo abuurtay maamulka Khaatumo.

Horumarradan ayaa kiciyay falcelinno adag oo ka yimid guud ahaan gobolka.

Dowladda Puntland, oo taariikh ahaan maamuli jirtay gobolka Sool, ayaa si adag u cambaaraysay geeddi-socodka ka socda Laascaanood, iyadoo ku eedaysay Dowladda Federaalka “faragelin aan dastuurka waafaqsanayn” iyo inay ku xadgudubtay dastuurka kumeelgaarka ah ee Soomaaliya iyadoo fara-gelinaysa Puntland.

Dhanka kale, Somaliland — oo sheegata dhammaan dhulka SSC — ayaa gebi ahaanba iska diidday shirka Laascaanood iyo maamul kasta oo xiriir la leh Muqdisho. Waxay u aragtaa shirka tallaabo sharci-darro ah oo lagu wiiqayo midnimada dhulkeeda, iyadoo ku tilmaantay qorshe gooni-goosad ah oo ay soo abaabuleen mas’uuliyiinta federaalka.

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa la sheegay inuu u arko dhismaha maamulka Khaatumo iyo magacaabista hoggaamiyeyaashiisa tallaabooyin istiraatiiji ah oo lagu xoojinayo saamaynta dowladda dhexe ka hor geeddi-socodka doorashooyinka Soomaaliya ee muranka badan dhaliyay.