Muqdisho (Caasimada Online) – Wasaaradda gaadiidka iyo duulista hawada Dowladda federaalka ah ee Soomaaliya ayaa maanta soo saartay go’aan culus oo saameynaya guud ahaan shacabka Soomaaliyeed, gaar ahaan kuwa adeegga u doonta wasaaradda.
Bayaan culus oo kasoo baxay wasaaradda ayaa waxaa lagu sheegay in dhammaan adeegyada ay bixiso lagu xiray isticmaalka Kaarka Aqoonsiga Qaranka ee ay bixiso Hay’adda (NIRA), lagana rabo qofka inuu marka hore soo qaato kaarka aqoonsiga.
Wasaaradda ayaa shaaca ka qaaday in arrintan ay daba socoto go’aankii Golaha Wasiirrada Soomaaliya ee soo baxay 7-dii April 2025, kaaso o xoogga lagu saaray muhiimadda isku xirka adeegyada dowliga ah iyo adeegsiga aqoonsi rasmi ah ee Hay’adda NIRA.
Sidoo kale shuruudaha cusub ee lasoo rogay ayaa saameyn doono shirkadaha gaadiidka dadweynaha iyo kuwa saamilayda sida lagu sheegay bayaanka ay soo saartay wasaaraddu.
“Qof kasta oo doonaya in uu helo adeegyada ay bixiso Wasaaradda sida ruqsadaha darawalnimada, is-diiwaangelinta gaadiidka, ama adeegyo kale oo la xiriira gaadiidka, waxaa looga baahanyahay in uu haysto Kaarka Aqoonsiga Qaranka” ayaa lagu yiri qoraalka.
Hoos ka akhriso:-
Wargalin ku saabsan adeegsiga Kaarka aqoonsiga Qaranka ee helidda adeegyada Wasaaradda Gaadiidka iyo Duulista Hawada ee Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka.
Wasaaradda Gaadiidka iyo Duulista Hawada ee Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, iyadoo ka duuleysa go’aankii ka soo baxay Shirka Golaha Wasiirrada ee qabsoomay 7-dii Abriil 2025, oo lagu meel mariyey “dhaqan-gelinta adeegsiga Aqoonsiga Qaranka iyo isku xirka adeegyada muhiimka ah ee dadweynaha”, waxa ay ku wargelinaysaa shacabka Soomaaliyeed arrimo muhiim ah.
Shirkaasi wuxuu xoogga saaray muhiimadda ay leedahay in dhammaan adeegyada guud ee Dowladda lagu xiro Kaarka Aqoonsiga Qaranka ee ay bixiso Hay’adda Aqoonsiga iyo Diiwaangelinta Qaranka (NIRA).
Wasaaradda, iyadoo fulinaysa amarka Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ee tixraaciisu yahay XRW/415/04/2025, kana soo baxay 21-ka Abriil 2025, kaas oo loogu talagalay “taabbo-gelinta isku-xirka adeegyada iyo nidaamka hubinta Aqoonsiga Qaranka”, iyadoo sidoo kalena tixraacaysa:
Xeerka KMG ah ee Gaadiidka Dhulka, lambarkiisu yahay JS-XM/D016/07/2007, soobaxay 5-ta Luulyo 2007, Xeer Lambar 15 ee soo baxay 1-da Janaayo 1971, ayaa hadda lagu dabaqayaa dhammaan adeegyada ay bixiso Wasaaraddu.
Wasiiraddu waxa ay bulshada ku wargelinaysaa in dhammaan adeegyada ay bixiso lagu xiray isticmaalka Kaarka Aqoonsiga Qaranka ee ay bixiso Hay’adda NIRA.
Waxaa Kaarka Aqoonsiga looga baahanyahay dhinacyada hoos ku xusan:
– Xubnaha saamilayda shirkadaha gaadiidka dadweynaha;
– Qof kasta oo codsanaya ruqsadda darawalnimo ama cusboonaysiinteeda;
– Qofka doonaya is-diiwaangelin ama wax-ka-beddel lahaanshaha gaadiidka;
– Qof kasta oo doonaya in uu helo rukhsado kale oo la xiriira gaadiidka.
Tallaabadan waxa ay qayb ka tahay hirgelinta Qorshaha Isbeddelka Qaranka ee Dowladda ay meel marisay bishii Maarso 2025, iyadoo lagu doonayo adeeg hufan, horumarinta dhaqaalaha, yareynta khiyaanooyinka la xiriira aqoonsiga iyo kor u qaadidda kalsoonida shacabka.
Wasaaradda waxa ay bulshada ku dhiirrigelinaysaa qaadashada Kaarka Aqoonsiga Qaranka si loogu adeego si hufan, degdeg ah, loogana qayb qaato koboca dhaqaalaha iyo adeegsiga tignoolajiyadda casriga ah.
