Kismaayo (Caasimada Online) – Wasiirka wasaaradda arrimaha gudaha, federaalka iyo dib-u-heshiisiinta dowladda federaalka Soomaaliya Axmed Macalin Fiqi ayaa shaaciyay sababta dowladda ay Axmed Madoobe ugu taageertay magacaabista maamulka cusub ee gobolka Gedo.
Wasiir Fiqi ayaa ayaa sheegay in maadaama gobolka Gedo uu kamid yahay maamulka Jubbaland ee uu hoggaamiyo Axmed Madoobe ay dowladdu ku saxan tahay inay ku taageerto Jubbaland mamulkaasi cusub u magacaabay gobolkaasi.
“Nidaamka dowladnimada waxa uu qabaa haddii uusan jirin gobol yiri waa go’nay oo anaga waa ka baxnay, sharcigu waxa uu qabaa in madaxweyne dowlad-goboleedku soo magacaabo maamulka gobolada iyo degmooyinka, kuwa la doorto mooyaane kuwa kale.”
“Sabab looga horyimaada (magacaabista Axmed Madoobe ee maamulka gobolka Gedo) ma muuqan, dalkuna waa federaal oo mowqifkeygu waa midka dowladda (ee hore loogu taageeray tallaabadaasi),” ayuu yiri wasiir Fiqi oo ka hadlayay kulan dadweyne oo ka dhacay Kismaayo.
Sidoo kale waxa uu ka dhawaajiyay in magacaabista Gedo aysan ka duwaneyn magacaabista dowlad-goboleedyada kale ee gobolada iyo degmooyinka.
“Dowladda fedraalka ah mowqifkeedu waxa weeyi maamulkii la soo magacaabay ee halkaan laga soo magacaabay ayay ayiday, dowladda federaalka mowqifkeeda kaas waaye. Sida ay u ayidsan tahay midka Shabeellaha Hoose iyo Hiiraan jooga ayay u ayidsan tahay.”
Wasiir Fiqi ayaa garowshiyo ka bixiyay xiisadda ka taagan gobolka Gedo, isaga oo shaaciyay in xalkeeda lagu jiro, “Bulshada wax wey taban kartaa dareen ayay leedahay wixii u dhaxeeya waa in la xaliyo, waana xalineyna arrinta gobolka Gedo.”
Dhawaan ayay aheyd markii wasaaradda arrimaha gudaha, federaalka iyo dib-u-heshiisiinta ay soo dhoweysay magacaabista maamulka cusub ee madaxweyne Axmed Madoobe u magacaabay gobolka Gedo.
“Wasaaraddu waxay u hambalyeyneysaa maamulka cusub ee uu madaxweynaha Jubbaland u magacaabay gobolka Gedo,” ayaa lagu yiri qoraal kasoo baxay wasaaradda arrimaha gudaha, federaalka iyo dib-u-heshiisiinta.
Gobolka Gedo ayaa ah gobol inta badan aan gacan ugu jirin maamulka Axmed Madoobe, wuxuuna intii uu xilka hayey madaxweynihii hore Maxamed Cabdullaahi Farmaajo laga xukumi jiray Villa Somalia.
Waxaa weli intiisa badan gacanta ku haya ciidamo diidan Axmed Madoobe oo qaarkood ay ka tirsan yihiin ciidamada dowladda federaalka Soomaaliya, balse uu halkaas geeyey madaxweyne Farmaajo.
Lama oga sida xubnaha cusub ee uu magacaabay Axmed Madoobe uga shaqeyn karaan gobolka Gedo, maadaama siyaasiyiinta gobolka ay si weyn u diidan yihiin Axmed Madoobe, islamarkaana ay awood ciidan ku joogaan gobolka.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa marar badan sheegay inuu xal u heli doono xiisadda gobolka Gedo, balse weli uma dhaqaaqin inuu ka dhabeeyo ballan-qaadyadaas, waxaana hadda muuqata in dowladda federaalka ay la safan tahay garabka Axmed Madoobe oo is-hayaan garabka awoodda ciidan ku jooga gobolka.
Si kastaba, Xaaladda gobolkaasi ayaa markale cirka isku sii shareertay, waxaana dhawaan magaalada Garbahaareey laga soo celiyay diyaarad uu la socday gudoomiyaha cusub ee dhawaan uu magacaabay Axmed Madoobe loo soo magacaabay, kadib markii ay is-hortaag ay ku sameyeen xubno ka tirsan maamulka horay ugu magacawna gobolkaasi iyo dad deegaanka.