Washington (Caasimada Online) – Dowladda Mareykanka ayaa mar kale ku dhawaaqday abaalmarin lacageed oo gaareysa ilaa $5 milyan oo doollar, taasoo la siinayo ciddii keenta xog horseedda qabashada hoggaamiye sare oo ka tirsan Al-Shabaab. Hoggaamiyahan ayaa loo raadinayaa doorkii uu ku lahaa qaraxyadii ismiidaaminta ahaa ee sanadkii 2010 ka dhacay magaalada Kampala ee dalka Uganda, halkaas oo ay ku dhinteen 76 qof, oo uu ku jiro muwaadin Mareykan ah.
Barnaamijka Wasaaradda Arrimaha Dibedda Mareykanka ee loo yaqaano Abaalmarinta Caddaaladda (Rewards for Justice program) ayaa raadinaya macluumaad ku saabsan Cabdikadir Maxamed Cabdikadir, oo ah muwaadin Soomaali-Kenyan ah, isla markaana loo yaqaano “Ikrima.” Waxaa lagu tilmaamay inuu yahay shakhsi muhiim ah oo ka tirsan kooxda argagixisada ah ee xiriirka la leh Al-Qaacida. Shaacintan oo la sameeyay 15 sano kadib weeraradaas, ayaa hoosta ka xariiqeysa sida ay dowladda Mareykanka uga go’an tahay in muddo dheer ay ku dadaasho sidii caddaaladda loo horkeeni lahaa kuwii ka dambeeyay qaraxyadaas.
“Ma aanan ilaawin dhibanayaasha; naga caawiya sidii aan caddaaladda u heli lahayn,” ayaa lagu yiri qoraal uu barnaamijka Abaalmarinta Caddaaladda soo dhigay boggagiisa baraha bulshada. Ogeysiiska waxaa la socda sawirka Cabdikadir iyo faahfaahin ku saabsan sida loogu tuhunsan yahay inuu ugu lug lahaa weeraradii lala beegsaday dadweyne daawanayay ciyaartii kama dambaysta ahayd ee Koobka Adduunka 11-kii Luulyo, 2010.
Qorsheeye iyo fuliye muhiim ah
Sida ay sheegtay dowladda Mareykanka, Cabdikadir wuxuu “door weyn ka qaatay qorsheynta iyo hagidda” weeraradii Kampala. Waxaa lagu eedeeyay inuu helay warbixinno sirdoon oo ku saabsan goobo la beegsan karay oo ku yaalla caasimadda Uganda, ayna isaga iyo taliyeyaal kale oo Al-Shabaab ka tirsan u doorteen goobaha baararka ee furan inay noqdaan “bartilmaameedyo jilicsan.”
Intaa waxaa dheer, saraakiisha Mareykanka waxay ku eedeeyeen in Cabdikadir uu mas’uul ka ahaa tababarka iyo hagidda xubnihii muhiimka ahaa ee fuliyay hawlgalka, oo ay ku jiraan kuwii isku miidaamiyay qaraxyadaas isku xirnaa. Sidoo kale, waxaa la sheegay inuu fududeeyay gaadiidkii lagu daabulay jaakadaha walxaha qarxa ee loo adeegsaday qaraxyadaas baaxadda lahaa.
Cabdikadir wuxuu ahaa shakhsi caan ka ah gudaha Al-Shabaab in ka badan toban sano. Wasaaradda Arrimaha Dibedda waxay ku tilmaantay inuu yahay hoggaamiye sare oo soo qabtay xilka Madaxa Hawlgallada iyo Saadka ee kooxda. Mas’uuliyadihiisa waxaa lagu sheegay inay ka mid ahaayeen isku-dubbaridka qorista dhalinyarada Kenyaanka ah ee lagu biirinayo ururka xagjirka ah iyo sidoo kale inuu taliye u ahaa unug ka kooban dagaalyahanno Kenyan ah oo ku sugan gudaha Soomaaliya.
Dadaalka lagu doonayo in lagu helo goobta uu ku sugan yahay Cabdikadir ayaa qayb ka ah istiraatiijiyad ballaaran oo Mareykanku ku doonayo inuu ku burburiyo shabakadaha hawlgallada ee Al-Shabaab. 6-dii Agoosto, 2021, Wasaaradda Arrimaha Dibedda Mareykanka waxay si rasmi ah Cabdikadir ugu aqoonsatay inuu yahay argagixiso caalami ah oo gaar loo calaamadeeyey (Specially Designated Global Terrorist – SDGT).
Aqoonsigan wuxuu kicinayaa cunaqabatayn adag oo maaliyadeed, isagoo xayiraya dhammaan hantida iyo danaha maaliyadeed ee Cabdikadir ee hoos yimaada awoodda sharciga Mareykanka. Waxay sidoo kale dembi ka dhigeysaa in qof kasta oo Mareykan ah uu la macaamilo ama si ula kac ah u siiyo taageero maaddi ah kooxda Al-Shabaab, oo uu Mareykanku u aqoonsaday Urur Argagixiso oo Shisheeye (Foreign Terrorist Organization) sanadkii 2008.
Nabar ku yaalla gobolka
Qaraxyadii Kampala ee 2010-kii waxay ahaayeen weerarkii ugu horreeyay ee weyn oo ay Al-Shabaab ka fuliso meel ka baxsan saldhigooda ugu weyn ee Soomaaliya, waxayna muujiyeen sare u kac weyn oo ku yimid damaca kooxda ee gobolka. Weeraradan isku xirnaa ayaa lala beegsaday naadi rugby iyo maqaayad Itoobiyaan ah oo ay isugu soo urureen dad taageerayaal kubadda cagta ah si ay u daawadaan ciyaartii kama dambaysta ahayd ee Koobka Adduunka ee FIFA, taasoo dhexmaraysay Spain ay kaga adkaaday Netherlands.
Al-Shabaab ayaa sheegatay mas’uuliyadda xasuuqaas, iyadoo sheegtay inay aargudasho uga dhigeysay ciidamada Uganda ee loo geeyay Soomaaliya si ay qayb uga noqdaan Hawlgalkii Midowga Afrika ee Soomaaliya (AMISOM), kaasoo taageera dowladda Soomaaliya ee la dagaallameysa fallaagada.
Dowladda Mareykanka waxay ku boorineysaa cid kasta oo haya macluumaad ku saabsan Cabdikadir Maxamed Cabdikadir ama shakhsiyaad kale oo ku lug lahaa qaraxyadaas inay la soo xiriiraan barnaamijka Abaalmarinta Caddaaladda iyagoo adeegsanaya hababkooda sirta ah, kuwaasoo ay ka mid yihiin Signal, Telegram, WhatsApp, iyo khad si qarsoodi ah loogu soo gudbiyo xogta oo ku shaqeeya barawsarka Tor.
“Macluumaadkaagu wuxuu kuu horseedi karaa inaad u qalanto abaalmarin iyo in laguu raro meel kale oo ammaan ah,” ayaa lagu xaqiijiyay ogeysiiska oo loo diray dadka xogta keeni kara.