25.5 C
Mogadishu
Friday, June 27, 2025

Qorshaha uu Macron ka damacsan yahay Falastiin oo aad u walaaciyey Netanyahu

Paris (Caasimada Online) – Diblomaasi sare oo Israa’iili ah ayaa u sheegay Middle East Eye in madaxweynaha Faransiiska Emmanuel Macron uu si dhab ah ugu ololeynayo aqoonsiga dowlad Falastiini ah, arrintaasna ay taageero ka haysato inta badan waddamada Midowga Yurub iyo boqortooyada Sacuudiga.

Alon Pinkas, oo horey la-taliye uga ahaa afar wasiir arrimo dibadeed oo Israa’iili ah islamarkaana soo noqday qunsulka guud ee Israel ee New York, ayaa sheegay in ra’iisul wasaare Benjamin Netanyahu uu “ka walaacsan yahay maadaama uu ogyahay in taageerada Donald Trump ay tahay mid jilicsan oo aan la isku halleyn karin.”

“Midowga Yurub iyo Mareykankaba waxay raadinayaan arrin ay si wadajir ah uga shaqeeyaan si ay u yareeyaan xiisadaha,” ayuu yiri Pinkas. “Waxaad u baahan tahay hal ama labo hoggaamiye Yurub ah oo Trump dejin kara kuna qancin kara inuu fikirkaasi yahay mid isaga ka yimid.”

Faransiiska, oo ka mid ah 46 ka mid ah 193-ka xubnood ee Qaramada Midoobay ee aan weli aqoonsan dowlad Falastiini ah, wuxuu arrintan la wadaagaa dalal kale oo reer Galbeed ah sida UK, Mareykanka iyo Australia.

Haatan, Faransiiska wuxuu wado olole uu ku doonayo in waddamada Yurub iyo Australia, gaar ahaan UK, Belgium iyo Netherlands, ay aqoonsadaan dowlad Falastiini ah intii lagu guda jiro shir Qaramada Midoobay ah oo uu Faransiisku la martigelinayo Sacuudiga bishan June ee magaalada New York.

Paris waxay rajeynaysaa in aqoonsiga dowlad Falastiini ah uu dib u soo noolayn karo geeddi-socodka nabadda isla markaana uu dardar gelin doono hindisaha xalka laba-dowladood.

“Ad-adaygga Israel ee wax kasta ka dhanka ah”

Pinkas, oo si joogto ah u dhaliila Netanyahu, ayaa sheegay in ololeyaasha Macron ee dhinaca aqoonsiga ay sidoo kale ka tarjumayaan “daal iyo niyad-jab guud oo laga qabo Israel sabab la xiriirta ad-adaygga ay ka muujiso wax kasta.”

Sanadkii hore, dalalka Spain, Norway iyo Ireland ayaa aqoonsaday dowlad Falastiini ah.

Israel waxay cambaareysay tallaabooyinkaas, iyadoo ku tilmaantay abaal marin la siiyay kooxaha hubeysan ee Falastiiniyiinta.

Toddobaadyadii u dambeeyay, dalal Yurub ah oo ay ka mid yihiin UK iyo Faransiiska ayaa si cad u muujiyay hadallo adag oo ay Israel kula hadlayaan, inkastoo ay weli taageero siiyaan dagaalka ay ka waddo Gaza.

Pinkas wuxuu u sheegay Middle East Eye in mowqifka Midowga Yurub ee dagaalka Gaza uusan si dhab ah isu beddelin, balse uu noqday mid “si cad u muuqda oo aan maldahanayn.”

Wuxuu xusay in inkastoo aysan jirin taageero muuqata oo gudaha Israel ama baarlamaanka Knesset ka jirta oo ku aaddan dowlad Falastiini ah, haddana beesha caalamka ay tahay inay Israel la yimaaddaan fariin leh: “Annaga ayaa idin la saaxiib ah, guushiina waan doonaynaa, tanina lama sii wadi karo… Netanyahu wuxuu idiin horseedayaa masiibo aan la xakameyn karin. Kaca, annagaa idin la jirna.”

Shir jaraa’id oo uu Macron ku qabtay Singapore Jimcihii ayuu markale ku celiyay in Faransiiska ka go’an yahay in la gaaro xal siyaasadeed, isagoo markale taageero u muujiyay xalka laba-dowladood ee khilaafka u dhexeeya Israel iyo Falastiin.

“Xayiraadda bani’aadannimo waxay abuuraysaa xaalad aan la qaadan karin,” ayuu yiri Macron.

“Haddii aan jawaab dhab ah laga bixin xaaladda bani’aadannimo saacadaha ama maalmaha soo socda, si cad, waxaa khasab nagu noqon doonta inaan adkeyno mowqifkeena wadajirka ah,” ayuu raaciyay, isagoo intaas ku daray in Faransiisku uu tixgelin karo cunaqabateyn la saaro dadka degan dhulka ay Israel xoog ku haysato.

Inkasta oo diblomaasiyiintu sheegeen in madaxweyne Macron uu u janjeero dhinaca aqoonsiga dowlad Falastiini ah, haddana Paris wali ma qaadin tallaabooyin muuqda oo ay si toos ah ugu wajahdo Israel oo wali dagaal ka wadda Gaza.

Macron wuxuu u muuqdaa inuu xiriir wanaagsan la leeyahay madaxweynaha Mareykanka Donald Trump, kaasoo Pinkas sheegay inuu kaalin ka ciyaari karo sidii cadaadis loogu saari lahaa Israel isagoo la kaashanaya waddamada Yurub.

Mar wax laga weydiiyay muuqaal baraha bulshada si weyn loogu faafiyay oo muujinaya xaaskiisa Brigitte oo si ula kac ah u wejiga uga rifeysa, Trump wuxuu ku jawaabay: “Waa fiicanyihiin, labadooduba waa dad wanaagsan. Aad baan u garanayaa.”

Goobaha gargaarka ee la militariyey

Israel ayaa toddobaadkii hore sheegtay in ay si qayb ahaan ah u fududeysay xayiraaddii 11 toddobaad socotay ee gargaarka Gaza, balse gargaar aad u yar ayaa gaaray dhulka Falastiiniyiinta, iyadoo dad rayid ah lagu dilay goobaha cusub ee gargaarka oo ay maal-gelinayaan Mareykanka iyo Israel, halkaas oo Falastiiniyiintu ku ciriiriyaan xeryo xiran oo goobo ah.

Wasaaradda arrimaha dibadda Israel ayaa sheegtay in sheegashada ah in Gaza lagu hayo xayiraad bani’aadannimo ay tahay “been cad”.

Waxay sheegtay in ku dhowaad 900 gaari oo gargaar ah ay galeen Gaza tan iyo markii la fududeeyay xayiraadda, isla markaana nidaamka cusub ee Mareykanku taageerayo uu qaybiyay laba milyan oo cunto ah iyo kumannaan xirmooyin gargaar ah.

“Balse halkii uu cadaadis saari lahaa kooxaha argagixisada jihaad-doonka ah, Macron wuxuu rabaa inuu ku abaalmariyo dowlad Falastiini ah,” ayaa lagu yiri bayaan ay wasaaraddu soo saartay oo ay soo xigatay wakaaladda wararka ee Reuters.

Hay’adda Islamic Relief ayaa Isniintii bayaan ay soo saartay ku cambaareysay nidaamka cusub ee gargaarka, iyadoo sheegtay in “xasuuqyadii lagula kacay dadka raadinaya raashin aan laga aamusi karin.”

“Sadex bilood kadib markii Israel adkeysay go’doonka Gaza, carruur, dhallaanka iyo waayeel Falastiini ah ayaa u dhintay gaajo, halka waalidiin quus ah la toogtay iyagoo isku dayaya inay helaan raashin goobaha cusub ee si milatari ah loo maamulo,” ayaa lagu yiri bayaanka.

“Haddii beesha caalamka aysan si degdeg ah cadaadis wax ku ool ah u saarin Israel si ay u joojiso go’doonka, u furto dhammaan xuduudaha, isla markaana u oggolaato gargaar bani’aadannimo oo ballaaran, ammaan ah oo aan carqaladeysnayn, dad badan oo kale ayaa u dhiman doona gaajo iyo cudurro,” ayay raacisay hay’addu.

What goes around comes around: Somalia’s political crisis and the failure of leadership

Somalia’s fragile statehood remains at the mercy of recycled political elites, whose ambitions and rivalries have continually undermined national progress. Despite efforts to initiate reconciliation and dialogue, the country’s leadership crisis has only deepened—highlighted most recently by the failure of the national dialogue initiative proposed by the current president.  

Even more troubling is the irony that many of those who now oppose the government were once its closest allies—individuals who once stood against former President Mohamed Abdullahi Farmaajo, even threatening the return of Somalia to a 1991-style collapse unless he stepped down. Today, they mirror the same tactics and rhetoric they once condemned, revealing a cycle of political hypocrisy and personal power struggles at the expense of the Somali people.  

1. National Dialogue: Empty Words and Missed Opportunities

In a symbolic move, the current president called for a national dialogue—a step that, in theory, could have unified fragmented political and regional actors. However, like many political gestures in Somalia’s recent history, this call was never followed by meaningful action. No roadmap, no trust-building measures, no binding commitments.  

The result? A hollow initiative that failed to deliver consensus, fuelled further division, and confirmed public scepticism about the sincerity of the political elite. Dialogue without structure, trust, or intention is nothing more than a political performance.

2. The Irony of Political Opposition: Allies Turned Adversaries  

Many of the figures now positioning themselves as “the opposition” are the same individuals who once stood beside the current leadership during its rise to power. They were vocal critics of former President Farmaajo, accusing him of authoritarian tendencies, election delays, and misuse of security institutions.

Back then, they warned of a return to civil war if power wasn’t handed over peacefully. Now, in a twist of historical irony, they find themselves using similar methods and narratives to destabilize the very government they helped bring to power.  

This revolving door of alliances—based not on principle, but on access to power—exposes the true nature of Somalia’s elite politics: it is not about ideology, governance, or the people; it is about positioning, survival, and patronage.  

3. Back to 1991? A Dangerous Rhetoric

The threat that Somalia could revert to the chaos of 1991—when the central government collapsed, and the country fell into civil war—is often used as a political weapon. Both Farmaajo’s critics and current opposition leaders have deployed this fear to justify their positions or delegitimize their rivals.

However, invoking 1991 as a threat is not only irresponsible—it’s dangerous. It undermines public confidence, emboldens extremist groups, and damages Somalia’s fragile diplomatic standing. Instead of using the past as a threat, leaders should use it as a lesson.  

4. Military and Security Forces: The Last Line of National Interest  

In this climate of political betrayal and backstabbing, Somalia’s federal and regional security forces must rise above clan politics and personal loyalties. They remain one of the few institutions with the potential to safeguard national integrity.  

Instead of being used as tools in elite power struggles, the Somali National Army (SNA) and regional forces must be unified under a national command. A professional, apolitical military is critical not only for defeating al-Shabaab but for preventing the collapse of the state.  

The military must remember: their oath is to the nation, not to any individual.

5. A Nation Betrayed: The Somali People Pay the Price

While politicians switch alliances and recycle blame, it is ordinary Somalis who suffer. Services remain poor, insecurity prevails, and millions live in displacement. The economy stagnates, corruption thrives, and the youth lose hope.  

Yet the resilience of Somali citizens remains unshaken. It is they—traders, farmers, mothers, diaspora, and students—who keep the country alive. The people deserve leadership grounded in ethics, not expediency.

6. Conclusion: A Call for Accountability and Principle

Somalia’s tragedy lies not in the absence of capable individuals, but in the dominance of selfserving elites who place power above principle. The fact that today’s opposition were yesterday’s allies shows how shallow the country’s political loyalties have become.

Indeed, what goes around comes around. Those who once shouted for justice now refuse to listen. Those who warned of tyranny now flirt with instability. Somalia cannot afford this cycle any longer.  

What the country needs is a new generation of leadership—built not on nostalgia or revenge, but on vision, integrity, and service. Until then, the nation remains trapped in a loop where history repeats, and the people continue to pay the price.  

Said Hassan (Careys), is a security analyst. He can be reached at [email protected].

Op-Ed: Somalia prepares for historic 2026 elections

Somalia is gearing up for its landmark 2026 general elections, aiming to hold its first genuine “one-person, one-vote” poll in decades. This event is seen as a pivotal step toward a more inclusive and representative democracy, but it comes with significant challenges—particularly in terms of security and political consensus.

Building credibility and inclusivity

The foundation of a credible election lies in inclusive dialogue and strong institutions. Somalia’s government, regional administrations (like Puntland and Jubbaland), opposition parties, and civil society organizations are engaging in broad consultations to agree on electoral laws and procedures. Recent constitutional amendments and new bills on electoral boundaries signal progress, but ongoing engagement with all stakeholders is essential to prevent disputes.

A strong and independent National Independent Electoral Commission (NIEC) is central to the election’s success. The NIEC must be empowered with resources and autonomy to manage complex logistics, including:

  • Comprehensive voter registration
  • Rigorous candidate vetting
  • Secure and accessible polling stations
  • Transparent vote counting

International partners are expected to provide technical support, training, and equipment to help ensure the NIEC’s effectiveness and impartiality.

Ensuring representation

To break from patterns of exclusion, Somalia’s electoral framework is expected to include quotas and affirmative action policies for women, youth, minorities, and internally displaced persons (IDPs). Civil society organizations are also playing a key role in voter education, ensuring all eligible citizens are informed and able to participate.

Security: The biggest challenge

Security remains the most significant hurdle. Al-Shabaab and other armed groups pose a serious threat to the electoral process. The African Union Transition Mission in Somalia (ATMIS), in partnership with Somali security forces, is focused on securing election activities, especially in volatile regions.

Key security measures include:

  • Strategic deployment of police and army around polling stations
  • Visible security presence before, during, and after voting
  • Use of secure venues and possible movement restrictions to reduce risk

Transparent mechanisms for resolving electoral disputes are crucial. Strengthening independent oversight bodies and judicial institutions will help ensure grievances are addressed fairly and promptly. Community leaders and religious figures are also encouraged to mediate and promote peaceful acceptance of results.

Recommendations for a successful election

Sustain Inclusive Dialogue: Continue consultations to finalize electoral laws and frameworks.

Enhance Institutional Capacity: Provide the NIEC with funding, training, and independence.

Secure International Support: Leverage assistance from the UN, AU, EU, and other partners.

Implement Security Protocols: Develop comprehensive security plans with Somali and international forces.

Promote Civic Education: Launch nationwide campaigns on voting rights and peaceful participation.

Ensure Inclusivity: Adopt legal quotas for marginalized groups.

Establish Dispute Resolution Mechanisms: Create transparent and accessible channels for complaints.

The 2026 elections present Somalia with a historic opportunity to deepen democracy and foster national unity. Success will require coordinated efforts across political, security, and civil society sectors. If conducted credibly and peacefully, these elections could mark a turning point for Somalia’s democratic institutions and future stability. 

Ciidamada Puntland oo soo bandhigay meydadka Daacish aad u badan

Boosaaso (Caasimada Online) – Ciidanka Daraawiishta Dowlad Goboleedka Puntland ayaa hawlgallo qorsheysan oo saacadihii lasoo dhaafay ay ka fuliyeen deegaannada Miiraale iyo Baalade ee gobolka Bari waxay ku dileen in ka badan 35 xubnood oo ka tirsanaa kooxda Daacish.

Xubnaha la dilay ee Daacish ayaa ajaanib u badan, waxaana lasoo bandhigay meydadkooda.

Howlgalka lagu laayey kooxdaan ayaa soo bilowday gelinkii dambe ee shalay, waxaana maanta lasoo afjaray xubnihii lagu bartilmaameedsaday howlgalka.

Saraakiisha Puntland ee hoggaamineysa howlgalka ayaa sheegay inay qabasadeen deegaanadii ay ku beegsadeen kooxda, waxayna gudaha u galeen saldhigyadii kooxda.

Ciidamada ayaa burburiyey hub iyo saanad ciidan oo kooxda lagu laayey howlgalkaan ay wateen, waxaana laga qabsaday dhamaan saldhigyadii lagu weeraray.

Ciidamada Puntland ayaa toddobaadyadii iyo maalmihii lasoo dhaafay hormar ka sameeyey howlgalka ay kooxda Daacish uga xoreynayaan buuraha Calmiskaad ee gobolka Bari.

Sawirro: Xasan Sheekh oo qaaday tallaabo culus oo la xiriirta gogosha, kuna celiyey in…

Muqdisho (Caasimada Online) –Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa Madaxtooyada Qaranka ku qaabilay qaybaha kala duwan ee bulshada rayidka Soomaaliyeed.

Kulanka ayaa horudhac u ah gogosha uu Madaxweynuhu ku baaqay ee 15-ka  bishaan Juun 2025 ka furmeysa Muqdisho.

Madaxweynaha ayaa xusay muhiimadda ay leedahay in shacabka Soomaaliyeed, gaar ahaan bulshada rayidka, ay door muuqda ku yeeshaan qaabaynta mustaqbalka dalka.

“Haddii aan rabno in Soomaaliya ay hore u socoto, waa in aan ka dhaqaaqnaa meesha aan taaganahay oo aan ku raagaynay muddada dheer,” ayuu yiri Madaxweyne Xasan Sheekh.

Madaxweynaha ayaa intaas ku sii daray, “Dimuqraadiyeynta dalka waa tiir muhiim u ah dowladnimada, waana in shacabka Soomaaliyeed siinaa fursad buuxda oo ay qeyb uga noqon karaan go’aan-qaadashada masiirkooda.”

Iyadoo la tixgelinayo muhiimadda ay leedahay wadatashi dhab ah oo ku dhisan xeerinta danta guud, Madaxweynaha ayaa sheegay in uu sii wadi doono kulammada isdaba-joogga ah ee uu la leeyahay qeybaha kala duwan ee bulshada, si loo sii xoojiyo isu diyaarinta gogosha.

Kulammadan ayaa diiradda lagu saari doonaa arrimaha hortabinta u leh dowlad-dhiska dalka, sida hannaanka federaalka, dastuurka, doorashooyinka, iyo amniga.

Xogta muran ka taagan aaska maydka Jeneral MORGAN

Muqdisho (Caasimada Online) – Allaha u naxariistee waxaa xaalad cusub oo lama filaan ah ay kasoo korortay aaska maydka marxuum Jeneral Maxamed Siciid Xirsi (Morgan) oo dhowaan uun ku geeriyooday gudaha magaalada Nairobi ee caasimada dalka Kenya.

Xaaladda cusub ee soo korortay ayaa ka dhalatay, kadib markii la’isku khilaafay goobta lagu aasayo marxuumka oo geeriyooday todobaad kahor, kadib markii uu kusoo booday xanuun sababay in loo qaado magaalada Nairobi oo uu ugu dambeyn ku geeriyooday.

Sida ay ogaatay Caasimada Online, khilaafka ayaa waxa uu soo kala dhex-galay qoyska marxuumka iyo Puntland, wuxuuna illaa iyo hadda maydka ku jiraa talaagad, sida ay innoo xaqiijiyeen ilo wareedyo xilkas ah.

Wararka ayaa intaasi kusii daraya in qoyska, gaar ahaan carruurtiisa iyo ooridiisii ay doonayaan in lagu aaso dalka Cumaan oo ay degan yihiin, halka madaxda Puntland iyo ehellada kale rabaan in la geeyo Puntland, laguna aaso taas oo illaa iyo hadda aan la isku afgaran.

Mid kamid ah siyaasiyiinta reer Puntland oo lagu magacaabo Siyaad Cali Jaamac, kana mid ah ehellada maxuumka ayaa sheegay in qoyska reer Maxamed Siyaad Barre oo uu xidid la’ahaa Jeneral Morgan ay ku adkaysanayaan in maydka ay u qaataan dalka Cumaan oo ay dagan yihiin, si halkaasi lagu aaso, iyaguna ay rabaan in Puntland aas loogu sameeyo.

Siyaad ayaa eedeyn u jeediyay qoyska, isaga oo su’aal ka keenay sababta ay ku diidan yihiin in marxuumka lagu aaso deegaankiisa, halkii loo qaadi lahaa dal shisheeye.

“Mar kale 7 maalin kadib waxaan tacsi iyo samirsiinba la wadaagayaa dhamaan dadka reer Puntland, dowladooda iyo shacabka Soomaaliyeed sugidii ay sugayeen inay ka qayb galaan aaskiisa oo ay ahayd in lagu aaso gurigii uu ku dhashay, Suurta gal la’aantaas waxaa u sabab ah reer Maxamed Siyaad Bare oo doonaya inay Cumaan ku aasaan anaga oo tix gelinayna go’aanka gaarka ee qoyska, hadaba sida Soomaali wada ogtahay AUN Mohamed Siyaad waxaa uu ku dhintay Nigeria waxaana qoyskiisu iyo ehelladiisuba ku aaseen deegaankii uu ku dhashay siiba degmada Garbahaarey ee gobalka Gedo, waxay Aabohood u diideen maxay Morgan ugu wadan?”. ayuu yuru Siyaasi Siyaad Cali Jaamac.

AUN Marxuumka ayaa muddooyinkii u dambeeyey xanuunsanaa, waxaana la sheegay in xaaladdiisa caafimaad ay sii darsatay kadib markii uu xanuun degdeg ah caloosha kaga soo booday xilli uu ku sugnaa magaalada Boosaaso ee xarunta gobolka Bari.

Intaa kadib, waxaa loo qaaday magaalada Nairobi si loogu dabiibo, balse nasiib darro wuu u adkeysan waayey, isaga oo ugu dambeyn ku geeriyooday halkaasi

Gen. Moorgan waxa uu ku dhashay magaalada Qardho sanadkii 1949. Tababaro sare oo ciidan ayuu ku soo qaatay dalalka Maraykanka iyo Talyaaniga, isagoo ka mid noqday saraakiishii ugu aqoonta sarreysay ee ciidamadii qalabka sida ee Soomaaliya. Waxa uu caan ku noqday doorkii uu ka qaatay dagaalkii 1977 ee Soomaaliya iyo Itoobiya ku dhexmaray gobolka Soomaali Galbeed.

Kadib xog sirdoon, ciidamada Kenya oo khaarajiyay 4 Shabaab ah, soona furtay…

Garissa (Caasimada Online) – Faah-faahinno dheeraad ah ayaa waxaa laga helayaa howlgal qorsheysan oo ay maanta ciidamada Kenya ka fuliyeen qaybo kamid ah gobolka Waqooyi Bari, gaar ahaan deegaanno u dhow xadka ay wadaagaan Soomaaliya iyo Kenya, kaas oo khasaare lagu gaarsiiyay Al-Shabaab.

Howlgalka oo ay qaadeen ciidamada sida gaarka ah u tababaran ee Kenya ayaa waxaa lagu khaarijiyay afar xubnood oo ka tirsanaa maleeshiyaadka kooxda Al-Shabaab, sida ay shaaciyeen saraakiisha Booliska ee dalkaasi, wuxuuna si gaar ah uga dhacay inta u dhexeysa deegaannada Najo iyo Guracho ee ismaamulka Garissa.

Sidoo kale ayaa soo furtay laba qoray oo Ak-47 ah, qori PKM ah, rasaas badan, iyo idaacadaha isgaarsiinta oo ay wateen xubnaha la dilay.

Howlgalkan ayaa daba socday warbixinno sirdoon oo si wanaagsan loo qorsheeyay, kadibna ay ku howlgaleen ciidamada Kenya ee weerarka ku qaaday maleeshiyaadka Al-Shabaab.

Sidoo kale, waxaan howlgalkan qayb ka ahaa diyaarad Drone ah oo markii aragtay xubnaha Al-Shabaab oo saldhig qarsoodi ah ku lahaa halkaasi, waxaana kadib sidaas ku dabagalay ciidamada Kenya oo cagta mariyay kooxdan ka tirsaneyd Al-Shabaab.

Wararka ayaa intaasi kusii daraya in iska hor imaad xoogan uu dhex maray labada dhinac kaas oo sababay dilka afarta xubnood ee ka tirsanaa kooxda Al-Shabaab.

Dhanka kale ma jiro wax hadal ah oo kasoo baxay dhinaca Al-Shabaab oo ku aadan howlgalkaasi ee ay guulaha ka sheegteen ciidamada ammaanka ee dalka Kenya.

Tallaabada ay qaadeen ciidamada Kenya ayaa qayb ka ah qorshahaal lagu sugayo amniga oo ay waddo dowladda Kenya, si looga hortago halista kooxda Al-Shabaab ee dalkaasi.

Inta badan maleeshiyaadka Al-Shabaab ayaa weeraro ku dhufo oo la dhaqaaq ah ka fuliya gobolka Waqooyi Bari iyo deegaannada u dhow xadka ay wadaagaan dalalka Soomaaliya iyo Kenya.

Si kastaba, Kenya ayaa qayb ka ah dagaalka lagula jiro kooxda Al-Shabaab, waxaana ciidamada ay ka howlgalaan deegaannada maamulka Jubaland, iyaga oo hoostaga howlgalka cusub ee AUSSOM ee Soomaaliya.

Sawirro: MUUNGAAB oo tallaabadii ugu horreysay u qaaday xil la-wareegista

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiyaha cusub ee maamulka gobolka Banaadir, ahna duq magaalada Muqdisho Xasan Maxamed Xuseen (Muungaab) ayaa maanta tallaabadiisii ugu horreysay u qaaday la-wareegista xilka, kadib markii lasoo magacaabay maalmo kahor.

Muungaab ayaa maanta booqasho ku tegay xarunta Aqalka Dowladda Hoose ee Xamar halkaas oo uu kusoo dhaweeyay guddoomiyihii xilka laga qaaday ee Maxamed Axmed Amiir iyo mas’uuliyiinta kale ee gobolka Banaadir.

Guddoomiyaha cusub ayaa kulan is xog wareysi ah la yeeshay Amiir oo ay ka wada-hadleen howlaha gobolka Banaadir, maadaama uu isbeddal dhacay, laguna howlan yahay munasabadda xil wareejinta oo kaliya.

Intaas kadib Xasan Maxamed Xuseen (Muungaab) ayaa kormeeray xafiisyada guddoomiye ku xigeennada maamulka gobolka Banaadir iyo xoghayaha guud ee gobolka iyo Dowladda Hoose ee Xamar.

Sidoo kale waxa uu booqasho ku tagay xarumaha agaasinka caafimaadka, dad-dhigista, gaadiidka iyo gurmadka deg-degga, halkaasi oo ay warbixin ku siiyeen agaasimeyaasha kala duwan ee waaxyaha.

Waxaa kale oo uu xarunta taliska ciidanka illaalinta Deegaanka Xamar, Salaan sharaf kaga qaatay cutub ka tirsan Ciidanka illaalinta Deegaanka Xamar ee (Municipio), halkaas oo si diiran loogu soo dhaweeyay guddoomiyaha cusub.

Tallaabadan ayaa kusoo aadeyso, iyada oo dhowaan la filayo in Muungaab uu si rami ah xilka ula wareego, si uu u guto waajibaadka loo igmaday ee maamulka gobolka Banaadir.

Maalmihii lasoo dhaafay Muungaab ayaa kulamo qaabilaad ah ka waday hoygiisa oo ay buux dhaafiyeen mas’uuliyintii ugu badnaa iyo qaybaha kala duwan ee bulshada rayidka ah, kuwaas oo ugu tegay inay u hambalyeeyaan.

Si kastaba ahaatee, Muungaab ayaa xilkan horay usoo qabtay waxaana guddoomiyaha gobolka Banaadir ahna Duqa Muqdisho loo magacaabay sannadkii 2014, isaga oo intii uu hayay ku guuleystay hirgelinta qorsheyaal dib-u-habeyn ah oo lagu hagaajinayay maamul-wanaagga, nadaafadda magaalada, iyo amniga Muqdisho.

Waxaa kale oo uu horay usoo noqday guddoomiyaha Maxkamadda Ciidamada Qalabka Sida, isaga oo xilligaas caan ku noqday adkeynta sharciga iyo la dagaalanka dambiyada la xiriira amniga qaranka.

Shabakad Al-Shabaab u qaabilsaneyd shaqo halis ah oo maanta la xukumay

Muqdisho (Caasimada Online) – Shabakad kooxda Al-Shabaab u qaabilsaneyd shaqada farsamada Gawaarida (Makaanikada), qaarkoodna loo isticmaalay qaraxyada ayaa maanta xukunno adag lagu riday

Cabdinaasir Maxamed Xasan, afgaradiisuna tahay Macalim Xaaji ayaa lagu eedeeyay in uu Al-Shabaab u sameyn jiray gaadiidka ay qaraxyada Ku fuliyaan iyo kuwa ka ciladooba, isaggoo gawaarida cusubna ka tiri jiray sumadaha aqoonsiga Chassis Number, mid cusubna saari jiray, si tixraac aysan ugu sameyn Hay’addaha ammaanka, tan iyo sanadkii 2018 ayuuna howlahaan u hayey aragixisada.

Dhagarihii uu ka qeyb qaatay waxaa kamid ah qaraxii Zoobe 2 oo dhacay sagaal iyo labaantii bishii tobnaad ee Sanadkii 2022, kaasi oo loo adeegsaday mooto kuwa xamuulka qaada ah oo farsameynteeda uu lahaa, sidoo kale qaraxyo ka dhacay SYL, Beach View ayuu ka qeyb qaatay.

Eedeysane Cabdinaasir oo hoostagayey horjooge lagu magacaabo Khalid, ayaa mushaar ahaan u qaadan jiray $240 dollar, waxaana loo iibiyey gaari noha ah oo u isctimaali jiray fududeynta howlihiisa Shabaabnimo, sidoo kalana waxaa loo furay garaash uu wakiil uga ahaa argagaxisada.

Waxa uu la shaqeeyay xukunsanayaal ku jira Xabsi Dhexe iyo kuwa lagu dilay Xabsiga, ka dib markii ay isku dayeen iyaggoo dagaalamaya inay baxsadaan Sanadkii 2024.

Horjoogahaan, ayaa Gacanta Ciidamada amniga soo galay sagaal iyo tobankii bishii sagaalaad ee sanadkii hore 2024, iyaddoo lagu soo qabtay gawaari loo diyaarinayey in loo adeegsado Qaraxyo.

Maadeey Cabdi Xuseen oo makaaniknimo ku shaqeysta ayaa xiriirka argagixisada ka helay eedeysanaha 1aad Cabdinaasir, Safar qaatay maalin iyo habeen ayuu ku tagay Kuunya barrow Shabeelada hoose, si uu khawaarijta ugu farsameeyo seddex gaari oo ka ciladeysnaa, waxaana uu horey usii watay Ciise Maadeey Cabdi Xuseen.

Muddo bil ah oo ay halkaasi joogeen kadib waxay kusoo laabteen Ceelasha Biyaha, iyaggoo wata $400 dollar oo khawaarijtu ay kusoo sagootisay, 50 dollar ayuuna ka siiyey Ciise.

Cabdiqaadir Cali Faarax Tabliiq oo hore tiro laba jeer ah loo soo xiray ayaa lagu soo eedeyay inuu kala gudbin jiray dadka u dacwooda Shabaab iyo inuu ka iibsan rabay argagixisada gaari isaga uu lahaa, balse isaggoo aan gadan ayey kawar heleen ciidanka amniga, sidaasna lagu qabtay.

Baaris dheer kadib Xafiiska Xeer Ilaalinta Ciidamada QS, ayaa codsaday qaadista kiiskaan, waxaana laga oggolaaday sagaal iyo tobankii Bishaan.

Garsoorka Maxkamadda Ciidamada Qalabka sida oo waqti ku filan siiyey dhinacyadda dacwadda ayaa ugu dambeyn maanta ku kala xukuntay.

– Cabdinaasir Maxamed Xasan ayey .maxkamadu ku xukuntay Xabsi Daa’in.

– Maadeey Cabdi Xuseen ayaa lagu xukumay Labo sano oo Xabsi Argagixiso ah.

– Ciisa Maadeey Cabdi Xuseen ayaa isna lagu xukumay Hal sano oo Xabsi Argagixiso ah.

– Halka Cabdiqaadir Cali Faarax Tabliiq ay maxkamaddu dib u siisay xoriyadiisa, kadib markii lagu waayey eedii loo heystay.

Xamza oo tegay magaaladii lagu unkay Jamhuuriyadda 3-aad ee Somalia + Sawirro

Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Xamza Cabdi Barre oo safar shaqo ku jooga dalka Jabuuti ayaa maanta booqday magaalada taariikhiga ah ee Carta.

Magaaladan ayaa ahayd halkii lagu soo unkay Jamhuuriyadda saddexaad ee Soomaaliya, sanadkii 2000.

Ra’iisul Wasaaraha ayaa kormeer ku tagey goobo kala duwan oo kamid ah magaalada Carta, gaar ahaan halkii lagu qabtay shirka sanadkii 2000, halkaas oo laga hirgeliyey madxaf weyn oo ay ku keydsan yihiin dhammaan taariikhdii uu lahaa shirka iyo marxaladihii kala duwanaa ee laga soo maray.

Mudane Xamza ayaa uga mahad-celiyey dowladda iyo shacabka Jabuuti doorka weyn ee ay ka qaateen dowlad-dhiska Soomaaliya.

Sidoo kale waxa uu bogaadiyey dhismaha madxafka lagu keydiyey taariikhda shirka uu lahaa, si jiilasha soo socda ay ugu noqoto raad ay ku heli karaan taariikhdii uu shirkaas lahaa.

Ra’iisul Wasaaraha ayaa dowladda iyo shacabka Jabuuti uga mahad-celisay sida walaalnimada ah ee ay u garab taagan yihiin dalkeenna, waxa uuna adkeeyey muhiimadda iskaashiga istaraatiijiga ah ee Soomaaliya iyo Jabuuti.

Waa kuma Mohamed Sabri – Ninka Masar u dhashay ee fuliyey weerarki Mareykanka?

Boulder (Caasimada Online) – Dhowr iyo toban qof oo ka qaybgalayay dibadbax ka dhacay magaalada Boulder ee gobolka Colorado ee Mareykanka, kuwaasoo muujinayay taageero ay u hayaan Israa’iiliyiinta lagu haysto Gaza, ayaa Axaddii lagu weeraray walxo gubanaya iyo qalab si farsamaysan loo sameeyay oo holciya dab, sida ay sheegeen goobjoogayaal.

Ugu yaraan siddeed qof ayaa ku dhaawacmay weerarka, labo ka mid ahna dhaawacooda ayaa lagu sheegay mid halis ah.

Muuqaallo laga baahiyay baraha bulshada ayaa muujinaya qiiq madow oo cirka isku shareeray meel maxkamadda degmada horteeda ah. Dadka goobta joogay ayaa lagu arkayay iyagoo u cararaya dhanka dad dhaawac ah oo dhulka yaalla, waxaana mid ka mid ah la arkayay isagoo adeegsanaya dhar si uu u damiyo dab ka shidnaa qof muuqda oo wali dhaqaaqaya.

Ninka la tuhunsan yahay ayaa muuqda isagoo xiran kaliya surweel, indho-shareer wata, gacantana ku haya dhalooyin dareere cad ah leh. Isagoo marba dhinac u socda ayuu hadalayaa, kuna qeylinayaa dad ka mid ah dadkii mudaharaadayay, iyagoo sugaaya booliiska.

Goobjoogayaal ayaa sheegay in ay maqleen ninka oo ku dhawaaqaya “Free Palestine!” intii uu weerarka socday.

Tuhmanaha

Eedeysanaha ayaa la aqoonsaday in uu yahay Mohamed Sabry Soliman, oo ka soo jeeda dalka Masar. Sida uu sheegay xafiiska Waaxda Amniga Gudaha Mareykanka (DHS), Soliman wuxuu dalka ku soo galay fiisaha dalxiiska bishii Agoosto 2022, wuxuuna sharci-darro ku joogay tan iyo bishii Febraayo 2023, markii fiisihiisii uu dhacay, sida ay sheegtay afhayeenka DHS Tricia McLaughlin.

Soliman wuxuu codsaday magangelyo bishii Sebteembar 2022.

“Eedeysanaha weerarka argagixisanimo ee ka dhacay Colorado, Mohamed Soliman, wuxuu si sharci-darro ah ku joogaa dalkeenna,” ayay McLaughlin ku qortay barta X (Twitter hore).

Stephen Miller, oo ah ku-xigeenka madaxa shaqaalaha Aqalka Cad ahna hormuudka siyaasadda socdaalka ee Madaxweyne Donald Trump, ayaa barta X ku qoray in eedeysanuhu yahay ajaanib “si sharci-darro ah ugu nagaaday gudaha Mareykanka kadib markuu fiisihiisu dhacay.”

Muuqaallo qaar ayaa laga maqlayaa Soliman oo ku dhawaaqaya “End Zionists!” (Dhameeya Sahyuuniyadda) iyo “They are killers!” (Waa dilaayaal), isagoo la hadlayo dad xiran funaanado casaan ah oo u muuqday kuwo caawinayay qof dhaawac ah oo dhulka yaalla.

Soliman ayaa lagu qabtay goobta weerarka, waxaana loo qaaday xarun caafimaad oo lagu daweeyay dhaawacyo fudud. Sida laga helay dokumentiyada maxkamadda, waxaa lagu soo oogay dacwado isugu jira dil ula kac ah oo darajada koowaad ah, dembi naceyb ku saleysan oo heer federaal ah, iyo eedeymo kale.

Xiriir la leh dagaalka Gaza?

FBI-da ayaa weerarka u baaraysa si ay u go’aamiso in uu yahay “fal argagixiso.”

Soliman, 45 jir ah, ayaa horey uga shaqeynayay El Paso County. Sida uu sheegay xafiiska Sheriff-ka ee Boulder County, dammaanaddiisa waxaa lagu sheegay $10 milyan.

Xoghayaha Arrimaha Dibadda Mareykanka, Marco Rubio, ayaa weerarka ku tilmaamay “weerar argagixiso oo bartilmaameed leh”, halka Xeer-ilaaliyaha Guud, Pam Bondi, ay ugu yeertay “weerar naceyb Yuhuudda ku saleysan oo naxdin leh.”

Weerarkan uu geystay Soliman ayaa noqday kii labaad ee muddo laba toddobaad gudahood ah ka dhaca gudaha Mareykanka, iyadoo la xiriirinayo dagaalka Israa’iil ee Gaza. Bishii May, laba shaqaale oo ka tirsan safaaradda Israa’iil ayaa lagu toogtay magaalada Washington, DC, iyadoo eedeysanaha weerarkaasi uu ku dhawaaqayay “Free Palestine.”

Eedeysanaha weerarkaas, Elias Rodriguez oo 31 jir ah, ayaa barta X kusoo qoray fariin uu si adag ugu dhaleeceeyay dowladaha Israa’iil iyo Mareykanka.

Dagaalka Israa’iil ee Gaza wuxuu billowday kadib weerarkii Xamaas ay qaaday 7-dii Oktoobar 2023, oo lagu qaaday koonfurta Israa’iil.

Tan iyo xilligaas, weerarrada Israa’iil ayaa sababay dhimashada in ka badan 54,300 qof oo Falastiiniyiin ah, sida ay sheegeen ilo caafimaad oo maxalli ah. Israa’iil ayaa marinka Gaza gelisay go’doon dhammaystiran, iyadoo Qaramada Midoobay ay ka digtay in boqolkiiba 100 dadka ku nool Gaza ay khatar ugu jiraan macaluul baahsan.

 

Washington Post oo ka digay qorshe Aqalka Cad uu ka damacsan yahay Soomaaliya

Washington (Caasimada Online) – Maraykanku weligiis uma muuqan inuu si sax ah u wajahayo Soomaaliya. Muddo tobannaan sano ah, xiriirka Mareykanka iyo dalka saboolka ah balse istiraatiijiga ah ee ku yaalla Geeska Afrika wuxuu raacay hal qaab: faragelin xooggan oo ay ku xigto dayac. Xilliyada dayaca, rabshadaha iyo argagaxisadu ayaa si dhakhso ah u xidideysta, iyagoo khatar ku ah xasilloonida guud ee gobolka. Ugu dambeyntiina, Mareykanka ayaa lagu khasbaa inuu dib ugu soo laabto.

Hadda mar kale, Mareykanku wuxuu u muuqdaa inuu maraya marxalad dayac cusub oo ku wajahan Soomaaliya, taasoo khatar gelin karta danihiisa gobolka iyo xasilloonida guud ee Geeska Afrika.

Maamulka Trump ayaa hadda ku guda jira dib-u-habeyn ballaaran oo lagu sameynayo siyaasadda Mareykanka ee Afrika, isagoo si weyn u jaraya gargaarka dibadda isla markaana hoos u dhigaya tababarrada la siiyo ciidamada maxalliga ah ee dagaalka kula jira kooxaha argagixisada ah ee xiriirka la leh al-Qaacida iyo Daacish. Qorshuhu waa in la yareeyo joogitaanka tooska ah ee Mareykanka, iyadoo lagu beddelayo taageero farsamo iyo sirdoon dheeraad ah oo la siiyo ciidamada Afrikaanka ah. “Waxaan diiradda saaraynay in aan xoojino awood siinta halkii laga abuuri lahaa ku-tiirsanaan,” ayuu yiri General Michael Langley oo ah madaxa Taliska Mareykanka ee Afrika (Africom).

Qorshaha cusub ee Wasiirka Difaaca Pete Hegseth ee miisaaniyadda milatariga ayaa dhaqaalaha dib ugu wareejinaya arrimaha mudnaanta u leh Madaxweyne Trump, sida hawlgallada xadka koonfureed ee Mareykanka iyo casriyeynta hubka nukliyeerka. Africom, oo kormeeraya kumannaan askari oo Mareykan ah oo ka hawlgala qaaradda Afrika, ma ahan mid mudnaan gaar ah leh oo ku jirta qorshahan.

Waaa xaqiiq, in dib-u-habeyn qaarkeed laga yaabo inay ku habboon tahay qaaradda. Sanadkii hore, hoggaamiyeyaasha militariga ee Niger—oo xukunka kula wareegay afgambi dhacay 2023—waxay Mareykanka ka codsadeen inuu ciidamadiisa kala baxo Agadez, oo ahayd saldhig weyn oo lagu wajaho argagaxisada. In ka badan kun askari oo Mareykan ah ayaa halkaa hore uga fulin jiray howlgallo ka dhan ah kacdoonka Islaamiga ah ee ka socday guud ahaan gobolka Saaxil. Sannadkii la soo dhaafay, ciidamada Ruushka ayaa la wareegay saldhiggii Mareykanka.

Laakiin Soomaaliya, Mareykanka laguma khasbin inuu baxo – wuxuu ka tagayaa si uu ula jaanqaado mudnaanta cusub ee Aqalka Cad. Sanadkan, iyadoo qeyb ka ah qorshaha Trump ee hakinta gargaarka dibadda, Mareykanku wuxuu jaray maalgelintii lagu taageerayay cutubka gaarka ah ee ciidamada Soomaaliya ee Danab. Danab waxay ahayd ciidanka ugu wax-tarka badan ee dowladda Soomaaliya ay ku wajahdo al-Shabaab, laanta ugu halista badan ee al-Qaacida. Iyadoo laga jaray $1.5 bilyan oo doollar sanadkii oo uu Mareykanku horay u bixin jiray, dowladda Soomaaliya oo dhaqaale xumo wajahaysa ayaa ku dhibtooneysa bixinta mushaarka ciidanka Danab. Mareykanka sidoo kale wuxuu dhimay taageeradii uu siiyay howlgalka nabad-ilaalinta Qaramada Midoobay iyo Midowga Afrika ee Soomaaliya.

Ka bixitaanka Soomaaliya xilligan waa mid halis ah, maadaama al-Shabaab ay hadda qaadayso weerarro joogto ah. Saddexdii bilood ee la soo dhaafay, waxay la wareegeen magaalooyin muhiim ah, waxayna hadda ka hawlgalaan ku dhowaad saddex meelood meel dalka. Sida ay sheegtay hay’adda ACLED (Armed Conflict Location and Event Data), al-Shabaab waxay u badan tahay in ay weerarradooda bishii Febraayo bilaabeen si ay uga faa’iideystaan meelaha amni-darro ka jirto ee ka dhashay bixitaanka ciidamada Midowga Afrika iyo joojinta taageerada Mareykanka. Weeraradooda ka dhacay gobolka Hirshabeelle waxay sare u qaadeen walaaca laga qabo in kooxda ay u jihaysato caasimadda Muqdisho, oo qiyaastii 200 mayl ka xigta koonfur. Garoonka diyaaradaha caalamiga ah ee Muqdisho ayaa la duqeeyay bishii Abriil.

Al-Shabaab sidoo kale waxay beegsatay bartilmaameedyo Mareykan ah. Tusaale ahaan, weerarkii 2020 ka dhacay saldhig Mareykan ah oo ku yaalla Kenya wuxuu sababay dhimashada saddex qof oo Mareykan ah. Kooxdaasi xitaa waxay qorsheeyeen weerar la mid ah kii 9/11 oo lagu qaado gudaha Mareykanka.

Dad badan oo Mareykan ah waxay u arkaan Soomaaliya inay tahay meel fog oo aan muhiimad weyn lahayn. Balse runta ayaa ah in Soomaaliya ay ku taallo meel istiraatiiji ah oo muhiim u ah Badweynta Hindiya iyo Gacanka Cadmeed, iyada oo laga galo Badda Cas. Burcad-badeednimadii Soomaalida ee billowgii 2000-meeyadii waxay carqaladeysay maraakiibtii ganacsiga caalamiga ah, iyadoo ay waxyeello dhaqaale oo malaayiin doollar ah sababtay. Dhinaca kale ee Gacanka waxaa ku yaalla Yemen, oo ay gacanta ku hayaan fallaagada Xuutiyiinta ee taageerada ka helaya Iran, kuwaasoo dagaal dadban kula jira Israel iyo Mareykanka.

Taariikhdu waxay marar badan muujisay masiibooyinka ka dhasha marka Mareykanku ka jeesto Soomaaliya.

Xilligii Dagaalkii Qaboobaa ee 1980-meeyadii, Mareykanku wuxuu ahaa saaxiib dhow oo uu lahaa kaligii-taliyihii Maxamed Siyaad Barre – ilaa burburkii Midowgii Soofiyeeti sanadkii 1991, markaasoo Mareykanku xiriirka u jaray si uu uga jawaabo xadgudubyadii Xuquuqda Aadanaha. Xirirkaasi wuxuu hakad galay illaa 1992, markaasoo Mareykanku ciidamo u diray si uu uga jawaabo macaluul baahsan oo ka dhalatay kooxo hubeysan oo dhaca raashiinka gargaarka. Faragelintaasi waxay ku dhammaatay si murugo leh sanadkii 1993, kaddib dagaalkii Muqdisho oo lagu riday laba diyaaradood oo Black Hawk ah, meydadkii askarta Mareykanka ahna waddooyinka lagu jiiday.

Mareykanku wuxuu dib ugu soo laabtay Soomaaliya kaddib weerarradii 9/11 iyo markii al-Shabaab ay soo baxday oo noqotay mid ka mid ah laamaha ugu khatarta badan ee al-Qaacida. Balse Trump, dhammaadkii xilligii koowaad ee xilkiisa, wuxuu amray in la saaro ku dhawaad 700 askari oo Mareykan ah oo ku sugnaa Soomaaliya, isagoo fulinaya ballanqaadkiisa ahaa in uu soo afjaro dagaallada dibadda. Bixitaankaasi wuxuu si weyn u wiiqay awooddii Mareykanka ee la dagaallanka argagixisada. Markii al-Shabaab xoogeysatay, Madaxweyne Joe Biden wuxuu dib ugu celiyay Soomaaliya boqollaal askari oo Mareykan ah. Hadda, Trump wuxuu mar kale doonayaa inuu ciidamadaas dib uga saaro dalka.

Soomaaliya waa dowlad daciif ah, waxaana taageerada Mareykanka ay ka hortagtay in ay u rogto mid burburtay. Sida casharka Afghanistan uu dunida tusay, marka dowlad fashilantay noqoto saldhig argagixiso, khatartaasi kuma koobna gobolka – waxay si toos ah u taaban kartaa gudaha Mareykanka.

Faalladan waxaa qoray guddiga tifaftirka ee wargeyska Washington Post. 

Sababta ciidamada Burundi ay uga baxeen deegaanka Xawaadley oo la shaaciyey

Muqdisho (Caasimada Online) – Howl-galka Taageerada iyo Xasilinta Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) ayaa shaaca ka qaaday in ciidamada Burundi ee saldhigga ku lahaa Xawaadley laga daad gureeyey deegaankaasi kaddib markii uu ku dhuftay roobab iyo daadad ba’an.

Go’aankan ayaa yimid si looga hortago in askarta ay halis galaan, maadaama biyo badan ku soo rogmaday saldhigga, isla markaana ay adkaatay in ciidanka si ammaanan uga howl-galaan deegaanka.

Kaddib marka ciidamada Burundi ay ka baxeen Xawaadley, ururka Al-Shabaab ayaa dib ula wareegay deegaankaasi, iyadoo muddo dhowr sano ah gacanta ay ku haysay Dowladda Federaalka Soomaaliya.

Xawaadley waxay sanadihii la soo dhaafay martigelisay dagaallo culus oo ay ku dhinteen boqolaal askari iyo saraakiil ciidan, taasoo muujineysa muhiimadda istiraatiijiyadeed ee deegaankaas ay u leedahay labada dhinac.

Howl-galka AUSSOM ayaa sheegay in intii ay socotay daad-gureynta ciidanka, mid ka mid ah diyaaradaha qumaatiga u kaca uu la kulmay cillad farsamo. Si kastaba ha ahaatee, duuliyeyaasha diyaaradda ayaa si xirfad leh ugu dejiyey ciidanka dhul ammaan ah, iyaga oo xaqiijiyey in aanay jirin wax khasaare nafeed ah oo ka dhashay cilladdaas farsamo.

Inkasta oo Al-Shabaab ay dib ula wareegtay Xawaadley, AUSSOM marna si toos ah uguma xusin in deegaanka ay qabsadeen maleeshiyada ururkaas. Waxa ay ku gaabsatay in dhammaan ciidamadeeda iyo shaqaalaheeda si nabad ah loogu daad-gureeyey saldhig militari oo u dhow, si ay uga fogaadaan waxyeello ka dhalatay daadadka.

Ciidamada Burundi ee ka qayb qaadanayey howl-galka AUSSOM ayaa horey u sheegay inay waqti dhow ka bixi doonaan howl-galkan, isla markaana ciidamo kale oo bedeli doona ay usoo wareegayaan masuuliyadda amniga ee gobolka Shabeellada Dhexe.

Dhinaca kale, maamulka deegaanka Xawaadley ayaa beeniyay in Al-Shabaab si xoog ah ku qabsatay deegaanka, isagoo caddeeyey in roobabka iyo daadadka ay sababeen in xeryihii ciidamada ay biyo soo galaan, taasoo keentay in mas’uuliyiinta AUSSOM ay go’aansadaan in ciidanka laga daad-gureeyo.

Maamulka ayaa intaas ku daray in ujeeddada kaliya ahayd badbaadinta nolosha askarta iyo shaqaalaha, ayna jirin dagaal toos ah oo sababay kala wareegidda deegaanka.

Guud ahaan, daad-gureynta ciidamada Burundi ee Xawaadley ayaa muujineysa sida dhacdooyinka dabiiciga ah ay u saameyn karaan xaaladda amni ee deegaanada jihaadiistu ay xoogga ku hayaan.

Inkasta oo AUSSOM ay awood u leedahay in ay ciidamo kale ku bedesho goobaha muhiimka ah, hadana ka bixitaanka ciidamada Burundi iyo soo laabashada Al-Shabaab ayaa tilmaamaysa caqabadaha joogtada ah ee horyaalla dadaallada xasilinta Soomaaliya.

Xasan oo ballan-qaad weyn ka helay Amiirka dalka Qatar

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa khadka taleefoonka kula hadlay Amiirka Dowladda Qatar, Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani.

Labada hoggaamiye ayaa ka wada-hadlay xoojinta xiriirka saaxiibtinimo iyo iskaashi ee u dhexeeya Soomaaliya iyo Qatar, iyadoo Amiirka Qatar uu ballan-qaad u sameeyay Madaxwaynaha Soomaaliya.

Wakaalladda Wararka Qatar ayaa sheegtay in wada-hadalladaasi diiradda lagu saaray arrimo muhiim ah oo khuseeya xaaladda gobolka iyo guud ahaan caalamka. Labada dhinac ayaa muujiyay sida ay uga go’an tahay xoojinta iskaashiga dhinacyada kala duwan si kor loogu qaado danaha labada shacab ee Soomaaliya iyo Qatar.

Intii uu socday wada-hadalkooda, Amiirka Qatar ayaa u ballan-qaaday Madaxweynaha Soomaaliya in dalkiisa uu sii xoojin doono taageerada buuxda ee uu siiyo shacabka iyo dowladda Soomaaliyeed. Taageeradan ayaa lagu tilmaamay mid muhiim u ah xasilloonida iyo horumarka Soomaaliya.

Dhawaanahan, warar soo baxayay ayaa muujinayay in Dowladda Soomaaliya ay ka codsatay Qatar in ay martigeliso shir weyn oo lagu ururinayo dhaqaale loogu talagalay howlgalka nabad-ilaalinta Midowga Afrika ee AUSSOM. Howl-galkan ayaa la sheegay in Mareykanku uu ka laba-labaynayo maalgelintiisa.

Qatar ayaa muddo dheer safka hore kaga jirtay dalalka taageera Soomaaliya, iyadoo marar badan muujisay sida ay uga go’an tahay garab istaagga shacabka Soomaaliyeed.

Sidoo kale, Dowladda Qatar ayaa dhawaan ballan-qaaday inay shaqo-abuur u sameyn doonto 10,000 shaqaale Soomaali ah oo ay ka howl-gelin doonto gudaha dalka Qatar. Tallaabadan ayaa qeyb ka ah dadaallada lagu yareynayo shaqo la’aanta baahsan ee ka jirta Soomaaliya, iyadoo la doonayo in fursado dhab ah loo abuuro dhalinyarada Soomaaliyeed.

BF oo la sheegay in uusan aqbali doonin shuruudda ay soo bandhigeen mucaaradka

Muqdisho (Caasimada Online) – Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed, oo ah dallad ay ku mideysan yihiin siyaasiyiin mucaarad ku ah dowladda federaalka, ayaa shuruud adag ku xirtay ka qaybgalka gogol wadatashi ah oo uu ku baaqay Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.

Qoraal ay si wadajir ah u soo saareen siyaasiyiintaasi, kaddib shir ay ku yeesheen magaalada Muqdisho, ayay ku muujiyeen in—inkasta oo ay soo dhaweeyeen baaqa Madaxweynaha—ay ka qaybgalka gogoshaas ku xireen dhowr shuruudood oo ay adag tahay in si buuxda loo fuliyo.

Qodobka ugu horreeya ee ay mucaaradku ku xireen ka qaybgalka wadahadalka ayaa ah “in gogoshu noqoto mid dhab ah oo lagu raadinayo xal waara oo laga gaaro khilaafaadka siyaasadeed ee dalka, gaar ahaan dib-u-eegista dastuurka iyo doorashooyinka labada heer ee federaalka iyo dowlad-goboleedyada”.

Si kastaba ha ahaatee, sida uu sheegay Senator Iftin Xasan Baasto oo ka tirsan Aqalka Sare ee Baarlamaanka Soomaaliya, “dib-u-eegistii lagu sameeyay dastuurka marnaba lama gali karo gorgortan, maadaama baarlamaanku si aqlabiyad leh u ansixiyay.”

“Dastuurkii hore laguma noqonayo. Isbeddelka dastuurkana waxaa lagu ansixiyay cod aqlabiyad leh, 253 xildhibaan ayaa oggolaaday,” ayuu yiri Senator Baasto.

Senator Baasto ayaa sidoo kale meesha ka saaray suurtagalnimada in dood cusub laga furo doorashooyinka qof iyo codka ah ee ay dowladda jadwalka u dejisay.

“Xeerkii doorashooyinka wuu ansaxay. Waxa keliya ee bannaan waa inaad xisbi ka mid noqotaa, doorashadana aad gashaa adigoo shacabka cod weydiisanaya,” ayuu raaciyay.

Gogosha uu fidiyay Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa timid maalin uun kadib markii magaalada Muqdisho lagu soo gabagabeeyay shir socday dhowr maalmood, oo ay isugu yimaadeen qaar ka mid ah siyaasiyiinta ugu cadcad ee kasoo horjeeda in dalka laga qabto doorasho aan la isla meel dhigin.

Mursal Maxamuud Saney, Agaasimaha Machadka Cilmi-baarista Heritage oo fadhigiisu yahay Muqdisho, ayaa sheegay in sababta uu Madaxweynaha markale u gogol fidiyay ay tahay inuu dareemay culeys siyaasadeed oo isa soo taraya.

“Waxaan is leeyahay baaqa Madaxweynaha ee gogosha cusub iyo waqtiga uu ku dhawaaqayba waa mid bogaadin mudan, waana mid ay shacabka Soomaaliyeed soo dhaweeyeen. Waxaan aaminsanahay inuu go’aankaas ku qaatay cadaadis uga yimid mucaaradka, kuwaasoo markii ugu horreysay muujiyay dhiirranaan siyaasadeed. Tani waa arrin yididiilo leh oo mudan in la dhiirrigeliyo, waana wax hore loogu baahnaa in talada dalka la isugu yimaado,” ayuu yiri.

Mursal Saney ayaa intaas ku daray in aysan ku filnayn oo kaliya inay gogosha ka qaybgalaan dhinacyada siyaasadda ku loollamaya, balse loo baahan yahay in la ballaariyo wadatashiga.

“Dhibaatooyinka aynu wajahno haddaan nahay Soomaali, ma aha kuwo lagu xallin karo dowladda iyo mucaaradka oo keliya. Waxaa lama huraan ah in gogosha la ballaariyo, si ay uga qaybgalaan qaybaha kale ee bulshada. Waxaa jira dad badan oo ka maqan talada dalka—culimo, ganacsato, iyo bulshada rayidka ah—kuwaasoo ay ahayd inay safka hore ka fadhiyaan gogosha. Dadkaas waa in la geliyo geeddi-socodka siyaasadeed,” ayuu yiri.

Shuruudaha ay mucaaradku ku xireen ka qaybgalka gogosha ayaa waxaa ka mid ah qodobo ay dadka qaar u arkeen kuwo caqabad ku noqon kara in si degdeg ah loo gaaro heshiis, maadaama ay isku xiriyeen arrimo u baahan in si gaar gaar ah loo eego.

Maxamed Nuur Qalimow, oo ah falanqeeye si dhow ula socda arrimaha siyaasadda Soomaaliya, ayaa sheegay in shuruudaha mucaaradka ay yihiin kuwo u baahan in la kala saaro, haddii la doonayo in wax la iska weydaarsado.

“Shuruudaha mucaaradku waxay u muuqdaan in ay yihiin dabar siyaasadeed oo cusub. Haddii aan qodobo ka mid ah la kala furfurnaan, waxay noqon karaan caqabad hor leh. Tusaale ahaan, dib-u-eegista dastuurka waxaa loo maray hannaan sharci ah. Haddii la rabo in mar kale lagu laabto, waxaa loo baahan yahay in la maro isla jidkii hore. Arrintaasi ma aha mid fudud,” ayuu yiri Qalimow.

Sidoo kale, ayuu xusay in ka qaybgalka dhammaan dowlad-goboleedyada aan la heli karin ilaa laga xalliyo khilaafka u dhexeeya dowladda federaalka ah iyo Jubbaland, gaar ahaan marka la eego amarka maxkamadeed ee dul hogganaya Axmed Madoobe.

“Ka hor inta aysan Jubbaland ka qaybgeli karin wadatashiga, waxaa loo baahan yahay in la gaaro heshiis rasmi ah oo lagu xallinayo is-mari waaga u dhexeeya dowladda dhexe iyo Jubbaland,” ayuu raaciyay.

Inkastoo mucaaradku soo bandhigeen shuruudo adag oo ku xiran gogosha uu fidiyay Madaxweyne Xasan Sheekh, haddana falanqeeyayaal qaar ayaa qaba in shuruudahaasi u muuqdaan kuwo hordhac ah, maadaama gogoshu ay tahay mid loogu talagalay in lagu wajaho khilaafaadka taagan, isla markaana lagu raadiyo xal loo dhan yahay. 

Maxaa sanadkan ku cusub Xajka oo muhiimad weyn u leh dadka Soomaalida ah?

Muqdisho (Caasimada Online) – Luuqadda Soomaaliga ayaa kamid noqon doonta sanadkaan Afafka lagu turjumayo khudbadaha muhiimka ah ee Xajka, sida uu sheegay Wasiirka Awqaafta iyo Arrimaha Islaamka ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Muqtaar Rooboow Cali.

Wasiirka oo ka hadlayay kulan ka dhacay magaalada Makkah, kaasi oo uu la yeeshay madaxda shirkadaha Xujayda keenta dalka Sacuudiga ayaa xusay muhiimadda ballaaran ee ay u leedahay xujeyda Soomaaliyeed in khudbadaha halkaas laga jeedinayo lagu turjumo luqadda Soomaaliga, si ay si buuxda u fahmaan fariimaha muhiimka ah ee laga jeedinayo goobaha barakeysan.

“Luuqadaha lagu tarjumayo khudbadaha ay jeedin doonaan maalmaha Xajka ma’suuliyiin Sacuudiga waxaa lagu daray luuqada Soomaaliga, si ay Xujeyda Soomaaliyeed u fahmaan khudbadaha” ayuu yiri Wasiir Mukhtaar Roobow.

Mudane Rooboow ayaa intaa ku daray in Xajku yahay cibaado mudan in loo qabto si ixtiraam leh, dulqaad badan iyo adeeg hufan, isagoo ku dhiirri-geliyay shirkadaha in ay xoogga saaraan badbaadada iyo daryeelka xujeyda, in la fuliyo jadwalka raridda si waqtiyeysan, iyo in si gaar ah loo ilaaliyo sumcadda wanaagsan ee Soomaaliya.

Dr. Khadar Daahir Suleymaan, oo ka mid ah madaxda shirkadaha Xajka, ayaa sheegay in ay xoogga saarayaan dhanka farsamada ee fulinta howlaha raridda xujeyda, qorsheynta iyo isuduwidda safarrada xujeyda inta u dhaxeysa Makkah, Mina, iyo Carafa.

Waxa uu sidoo kale xusay in la tixgelinayo ka hortagga ciriiriga iyo isdhexyaaca, la shaqeynta maamulka Sacuudiga, iyo la socodka nidaamka cusub ee elektaroonigga ah ee sanadkan la adeegsanayo.

Ugu dambeyntiina waxa uu carrabka ku adkeeyay in la hirgelinayo nidaam lagu qiimeeyo waxqabadka shirkadaha, si looga hortago cabashooyinkii hore uga imaan jiray howlaha Xajka, loona xaqiijiyo adeeg hufan oo xujeyda Soomaaliyeed ay ku qanacsan yihiin.

Xogta weerarka godad sir ah oo ku dhuumanayeen xubno sare oo Daacish ah

Boosaaso (Caasimada Online) – Dowladda Mareykanka ayaa xalay fulisay weerar cirka ah oo culus, kaas oo lagu bartilmaameedsaday godad ku yaalla togga Baalade ee gobolka Bari, halkaas oo ay ku dhuumanayeen firxadyo ka tirsan kooxda Daacish.

Weerarkan ayaa la sheegay inuu si gaar ah u beegsaday xubno sare oo kooxdaasi ah kuwaasoo la rumeysan yahay inay ka mid yihiin shaqsiyaadka sida gaar ah loo raadinayay.

Duqeyntan oo ay fuliyeen diyaaradaha dagaalka Mareykanka ayaa lagu garaacay afar goobood oo muhiim ah oo ku yaalla afka togga Baalade. Goobahan ayaa la sheegay inay u ahaayeen meel ay u baxsadeen firxadkii laga saaray deegaanka Miraale, kuwaas oo halkaas isku urursaday kaddib markii ay culeys kala kulmeen dagaallo hore oo ka dhacay.

Ciidamada difaaca Puntland ee ku sugan Taliska Miraale ayaa sheegay inay xalay maqleen jug culus oo isdaba joog ah oo ka dhacaysa dhinaca togga Baalade. Sidoo kale, iftiin xooggan oo u eg hillaac ayaa laga arkayay hawada sare, taas oo muujineysa baaxadda iyo xoogga duqeynta ay Mareykanku ka geysteen halkaas.

Xafiiska Warbaahinta ee u qaabilsan Hawlgalka Calmiskaad ee Puntland ayaa xaqiijiyay weerarkan, isagoo tilmaamay in Mareykanku si toos ah u beegsadeen godad ay ku dhuumanayeen firxadkii Daacish. Warbixinta ayaa lagu sheegay in hawl-galka uu yahay mid qorsheysan oo lagu bartilmaameedsaday halis amni oo ka jirta gobolka.

Sida lagu sheegay qoraalka, Mareykanku waxa ay duqeeyeen afar meelood oo muhiim ah, kuwaasoo ku yaalla inta u dhexeysa togagga Baalade iyo Miraale. Goobahan ayaa loo aqoonsaday xarumo ay firxadkii argagixisadu u adeegsadeen dhufeysyo iyo meelo ay ku dhuuntaan si ay uga fogaadaan weerarada tooska ah.

Hawl-galka ayaa qeyb ka ah iskaashiga dhow ee ka dhexeeya Dowladda Mareykanka iyo Puntland, kaas oo lagu doonayo in lagu dabar-jaro khataraha argagixisada ee ka jira buuraha iyo godadka fog ee ay ku dhuuntaan xubnaha Daacish. Weerarkan waxa uu sidoo kale calaamad u yahay dadaalka joogtada ah ee lagu wiiqayo awoodda kooxdaasi ee gobolka.

Weerarka togga Baalade wuxuu muujinayaa isbedelka xawaaraha hawl-gallada lagula dagaalamayo argagixisada, gaar ahaan marka laga hadlayo meelaha ay ku dhuuntaan.

Si kastaba, Puntland iyo saaxiibadeeda caalamiga ah ayaa muujiyay in aysan fursad siin doonin kooxaha khatarta ku ah amniga gobolka, iyagoo adeegsanaya awood ciidan oo sare iyo qorsheyaal la jaanqaadaya xaqiiqda dhabta ah ee goobaha ay kooxdaasi ku dhuumanayso.

Maxkamad diiday tallaabo ay qaaday dowladda Jarmalka oo la xiriirta dad Soomaali ah

Berlin (Caasimada Online) – Maxkamad ku taalla Jarmalka ayaa Isniintii sheegtay in dowladda ay si sharci-darro ah uga celisay xadka muhaajiriin magangalyo doon ah, kadib markii saddex qof oo Soomaali ah ay isku dayeen inay dalka kaga soo galaan dhanka xuduudda Poland.

Labada nin iyo haweeneyda ayaa laga celiyay saldhigga tareennada ee magaalada Frankfurt an der Oder oo ku taalla xadka bari ee Jarmalka, iyadoo lagu saleynayo in ay kasoo galeen waddan saddexaad oo “amnigiisu la hubo,” sida lagu sheegay bayaan kasoo baxay maxkamadda.

Go’aankan ayaa caqabad ku noqon kara siyaasadda adag ee socdaalka ee uu hirgelinayo ra’iisul wasaaraha Jarmalka Friedrich Merz iyo isbahaysigiisa midigta, kuwaasoo xukunka la wareegay bishii Febraayo iyaga oo ballanqaaday tallaabooyin adag oo walaac ka dhaliyay dalalka dariska la ah Jarmalka.

Sida ay werisay warbaahinta RBB, oo soo xiganeysa afhayeenka maxkamadda, tani waa kiiskii ugu horreeyay ee noociisa ah tan iyo markii Merz xukunka la wareegay.

“Sharci-darro”

“Celinta dadka codsaday magangalyada waxay ahayd mid sharci-darro ah,” ayaa lagu yiri bayaanka maxkamadda Berlin, iyadoo lagu daray in codsiyadooda ay ahayd in si rasmi ah loogu baaro Jarmalka, sida uu dhigayo xeerka Dublin ee Midowga Yurub, kaasoo qeexaya waddanka mas’uulka ka ah baaraandegga codsiyada magangalyada.

“Hase yeeshee, codsadayaashu ma lahayn xaq ay kaga gudbaan xadka si toos ahna ugu galaan Jamhuuriyadda Federaalka Jarmalka,” ayay raacisay maxkamaddu, iyadoo sheegtay in codsiyada lagu baari karo xadka ama meel u dhow.

Socdaalka ayaa ka mid ah arrimaha ugu weyn ee walaaca ka haya cod-bixiyeyaasha Jarmalka, iyadoo muran ka dhashay muhaajiriinta cusub uu sare u qaaday taageerada xisbiga midigta fog ee Alternative for Germany, kaasoo galay kaalinta labaad doorashadii guud ee Febraayo.

Tani waxay muujinaysaa isbeddel weyn marka loo eego dhaqankii “Soo-dhoweynta Qaxootiga” ee Jarmalka xilligii Angela Merkel, hoggaamiyihii hore ee midigta dhexe, intii lagu jiray dhibaatadii qaxootiga Yurub ee 2015.

Xukuumadda Merz ayaa bishii May soo saartay amar lagu diidayo muhaajiriinta aan heysan wax dukumeenti ah, oo ay ku jiraan kuwa magangalyo doonka ah, in ay dalka soo galaan.

Dhaliisha mucaaradka

Go’aanka maxkamadda ayaa si degdeg ah u soo dhoweeyay xisbiga Greens, oo haatan ku jira mucaaradka, kuwaasoo sheegay in xukunku uu xaqiijinayo aragtidooda ahayd in siyaasadda adag ee Merz ee socdaalka aysan suurtagal ahayn in la hirgeliyo.

“Tani waa guuldarro culus oo soo gaartay dowladda federaalka, waana digniin muujinaysa in loo baahan yahay in la dhowro sharciga, lagana fogaado in awoodaha dowladda loo adeegsado ujeeddooyin dad lagu kasbado,” ayay tiri xildhibaanadda xisbiga Greens, Irene Mihalic, oo la hadashay wargeyska Rheinische Post.

Wasiirka Arrimaha Gudaha, Alexander Dobrindt, ayaa toddobaadkii hore sheegay inuu rajeynayo in Midowga Yurub uu gaaro heshiis guud oo waddammada xubnaha ka ah u oggolaanaya in dadka magangalyo doonka ah ee la diiday balse aan lagu celin karin dalkooda hooyo, loo wareejiyo dalal amni ah oo u dhow halka ay asal ahaan kasoo jeedaan.

Karl Kopp, agaasimaha fulinta ee ururka u dooda xuquuqda muhaajiriinta ee Pro Asyl, ayaa u sheegay Rheinische Post: “Hawlgalka sharci-darrada ah ee Dobrindt ee siyaasadda magangalyada ee keli-taliska ah wuu fashilmay. Waa in lagu joojiyaa khaladkan.”

Wuxuu ku baaqay in saddexda qof ee Soomaaliyeed loo oggolaado inay dib ugu soo laabtaan Jarmalka.

Guddiga Fulinta ee Midowga Yurub ayaa bishii hore soo jeediyay qorshe oggolaanaya in waddamada xubnaha ka ah EU ay diidi karaan codsiyada magangalyada ee muhaajiriinta kasoo gudbay waddan saddexaad oo “amnigiisu la hubo.”

Qorshahaan, oo ay si adag u dhaliileen hay’adaha u dooda xuquuqda aadanaha, weli ma helin ansixinta dowladaha xubnaha ka ah Midowga Yurub ama baarlamanka Yurub.

Germany illegally turned back Somali migrants: Court

BERLIN, Germany – A German court said Monday that the government unlawfully turned back asylum-seeking migrants at the border, after three Somali nationals attempted to enter the country from the Polish frontier.

The two men and the woman were stopped at the train station in Frankfurt an der Oder, located on Germany’s eastern border, on the grounds that they had entered from a “safe third country,” according to a statement from the court.

The decision could pose an obstacle to the tough migration policy pursued by German Chancellor Friedrich Merz and his right-wing coalition, who came to power in February promising strict measures that have raised concerns among Germany’s neighboring countries.

According to broadcaster RBB, citing a court spokesperson, this is the first case of its kind since Merz took office.

“Unlawful” return 

“The return of the individuals who had applied for asylum was unlawful,” the Berlin court said, adding that their claims should have been formally assessed in Germany, in accordance with the European Union’s Dublin Regulation, which determines the country responsible for processing asylum applications.

“However, the applicants did not have the right to cross the border and enter the Federal Republic of Germany directly,” the court added, noting that the claims could have been processed at the border or nearby.

Migration is one of the most pressing concerns for German voters, and growing tensions over new arrivals have fueled support for the far-right Alternative for Germany (AfD) party, which came second in February’s general election.

This marks a sharp shift from Germany’s former “Refugees Welcome” stance under former centrist chancellor Angela Merkel during the 2015 European refugee crisis.

In May, the Merz government issued an order banning undocumented migrants — including asylum seekers — from entering the country.

Opposition criticism

The court’s decision was swiftly welcomed by the opposition Green Party, which said the ruling confirms their view that Merz’s strict migration policy is legally unenforceable.

“This is a serious defeat for the federal government, and a warning that the law must be upheld and that state powers should not be used for political gain,” said Green Party MP Irene Mihalic, speaking to the Rheinische Post.

Interior Minister Alexander Dobrindt said last week that he hoped the European Union would reach a broad agreement allowing member states to transfer rejected asylum seekers — who cannot be sent back to their home countries — to nearby “safe” countries.

Karl Kopp, executive director of the migrant rights organization Pro Asyl, told the Rheinische Post: “Dobrindt’s unlawful and unilateral asylum policy has failed. This mistake must be corrected.”

He called for the three Somali individuals to be allowed to return to Germany.

The European Commission last month proposed a plan that would allow EU member states to reject asylum claims from migrants who crossed through a “safe third country.”

The plan — strongly criticized by human rights organizations — has yet to receive approval from EU member states or the European Parliament.

QM oo Badbaado Qaran ugu yeertay mucaaradka, kana hadashay khilaafka

Muqdisho (Caasimada Online) – Bayaan ka soo baxay xafiiska wakiilka Qaramada Midoobay ee Soomaaliya, James Swan, ayaa looga hadlay kulankii maanta ay Muqdisho ku yeesheen mucaaradka iyo xubnaha beesha caalamka.

Warkaan ayaa lagu sheegay in Mucaaradku yihiin madal “Badbaado Qaran ah” isla markaana shirkii maanta uu dabajoogay, shirweynihii mucaaradka ee maalmihii lasoo dhaafay lagu qabtay Hotel Jazeera.

“Ergeyga Gaarka ah ee Qaramada Midoobey, James Swan, wuxuu ku faraxsan yahay inuu maanta magaalada Muqdisho uga qeyb galay xubnaha Beesha Caalamka ee loo yaqaan C6+ si uu warbixin uga dhagaysto hoggaanka Madasha Badbaado Qaran ee Soomaaliya,” ayaa lagu yiri qoraalka ka soo baxay xafiiska James Swan.

Xafiiska QM ee Muqdisho ayaa sidoo kale sheegay in kulanka maanta uu daba socday kulamadii caadiga ahaa ee xubnaha Beesha Caalamku ay la yeelanayeen bulshada rayidka ah, kooxaha mucaaradka ah, saraakiisha dawladda iyo sidoo kale Golahii Musharixiinta Madaxwaynenimo ee 2021-2022.

“Wada hadallada Madasha Badbaado Qaran ee Soomaaliyeed iyo xubnaha beesha caalamka ayaa diiradda lagu saaray taageeradooda ku aaddan wada hadal loo dhan yahay,” ayaa lagu yiri qoraalka ka soo baxay xafiiska James Swan.

Sidoo kale, Beesha Caalamka ayaa hoosta ka xariiqday in baahi deg deg ah loo qabo in madaxda Soomaalidu ay u midoobaan mawduucyada muhiimka ah sida ammaanka, siyaasadda iyo horumarka, sibey yiraahdeen “Soomaaliya loogu suurto galiyo inay horay u socoto looguna daneeyo dadkeeda.”

Dowladda Federaalka ayaa ka xumaatay in wakiilka Qaramada Midoobey, James Swan, uu Mucaaradka ugu yeero magaca “Badbaado Qaran” sida ay noo xaqiijiyeen ilo wareedyo xog ogaal ah.

Gelinkii dambe ee maanta, kadib markii uu soo dhamaaday shirkii mucaaradka iyo beesha caalamka, madaxweyne Xasan Sheekh ayaa tegay Xalane, halkaas oo xubnaha beesha caalamka uu kula shiray, inkastoo aan la shaacin hadii ay jiraan qodobo la isla meel-dhigay.