London (Caasimada Online) – Nin Soomaali ah oo lagu helay dembi weerar mindi ah ayaa loo oggolaaday inuu sii joogo UK, sababo la xiriira cabsi laga qabo in la dhibaateeyo haddii dib loogu celiyo dalkiisa

Abdilahi Essa Darwish, oo lagu xukumay xabsi kadib markii lagu helay fal rabshado wata iyo haysashada mindi, ayaa ku guuleystay dacwad socdaal kadib markii maxkamad qaxooti ay go’aamisay in uu halis ugu jiro dhibaato haddii dib loogu celiyo Soomaaliya.

Wasaaradda Arrimaha Gudaha UK ayaa isku dayday in dalka laga masaafuriyo Darwish, oo 41 jir ah, kadib xukunkiisa, balse garsoore ayaa sheegay in arrintaasi ay jabinayso xuquuqdiisa aadanaha maadaama uu ka tirsan yahay beel laga tirada badan yahay oo uu wajihi karo “dhibaatooyin” haddii lagu celiyo Soomaaliya.

Darwish ayaa hadda helay magangalyo rasmi ah oo uu dalka ku sii joogi karo.

Beelaha laga tiro badan yahay

Maxkamadda Sare ee Qaxootiga iyo Socdaalka ayaa la horgeeyay dacwaddiisa, iyadoo la sheegay in Darwish uu markii ugu horreysay yimid Britain bishii Juun 2001, isla markaana uu codsaday magangalyo xagaagaas.

Dhegeysiga dacwadda oo ka dhacay magaalada Bradford ayaa lagu sheegay in sannadkii 2002 loo oggolaaday inuu dalka sii joogo si joogto ah, kadib markii lagu aqoonsaday inuu u qalmo xaaladda qaxootinimo sababo la xiriira beesha uu ka tirsan yahay.

Xilligii uu yimid dalka, Wasaaradda Arrimaha Gudaha ayaa aqbashay inuu Darwish qabo “cabsi dhab ah oo la taaban karo” oo kaga imaaneysa beelaha tirada badan ee Soomaaliya.

Waxaa la rumeysan yahay in haddii dib loogu celiyo dalkiisa uu wajahayo halis, ciqaab, ama xitaa jirdil – taas oo noqonaysa ku xadgudub Qodobka 3-aad ee Heshiiska Yurub ee Xuquuqda Aadanaha (ECHR).

Sannadkii 2021, Wasaaradda Arrimaha Gudaha ayaa isku dayday in dib u masaafuriso Darwish, ayna kala noqoto xaaladdiisa qaxootinimo, kadib markii lagu helay dembi la xiriira mindi.

Warbixin maxkamadeed ayaa tiri: “[Darwish] wuxuu galay dembi ah haynta mindi iyo fal rabshado ah oo uu qirtay, waxaana lagu xukumay 12 bilood oo xabsi ah.

“Kadibna, [Wasiirkii Arrimaha Gudaha ee xilligaas, Priti Patel] ayaa go’aansatay in Darwish laga masaafuriyo dalka, ayna ka laabato xaaladdiisa qaxootinimo. Go’aankaasi waxaa la gaaray Janaayo 5, 2021, halka amarka masaafurinta la bixiyay Feebaraayo 9, 2021.”

Sababo dhibaateyn oo aan la caddeyn 

Darwish, oo sheegay inuu qabay xaalad caafimaad maskaxeed, ayaa u kireystay qareenno si uu u gudbiyo racfaan.

Wuxuu ku guuleystay racfaankii uu ka gudbiyay Maxkamadda Heerka Koowaad sannadkii hore, balse Wasaaradda Arrimaha Gudaha ayaa racfaan kale ka qaadatay go’aankaas una gudbisay Maxkamadda Sare.

Wasaaradda ayaa ku dooday in maxkamaddii hore “ay ku guuldareysatay in caddeyso sabab rasmi ah oo Darwish loogu dhibaateyn karo haddii loo celiyo Soomaaliya.”

Waxay sidoo kale sheegeen in duruufihii lagu siiyay qaxootinimada sannadkii 2002 ay is beddeleen.

Si kastaba ha ahaatee, Garsoore Sare Christopher Hanson ayaa go’aamiyay in Darwish weli yahay qaxooti sababo la mid ah kuwii lagu aqoonsaday sannadkii 2002, sidaas darteedna uu diiday racfaankii Wasaaradda Arrimaha Gudaha.

Maxkamaddu waxay tixraacday tilmaamaha dowladda Britain ee ku saabsan Soomaaliya, kuwaasoo sheegaya: “Qodobka aasaasiga ah waa in ragga iyo dumarka ka tirsan beelaha laga tirada badan yahay ee Koonfurta Soomaaliya guud ahaan ay halis ugu jiraan in xuquuqdooda ku xusan Qodobka 3-aad la jabiyo, ayna noqonayaan qaxooti – haddii aysan jirin caddeyn muujinaysa inay haystaan taageere beeleed ama mid shaqsiyeed, isla markaana awood u leh inay si nabad ah ku gaaraan meel ammaan ah oo aan halis ku jirin.”