Yaa diidan nidaamka?, Siyaasiyiinta mise shacabka?

Tan  iyo burburkii Dowladdii dhexe ee Soomaliyeed amaba kudhawaad 27 sano  dadka Soomaaliyeed waxay noqdeen kuwo hoy  unoqday dhibaatooyin badan oo ay sababeen dagaalladii sookeeye , inkastoo ay ahaayeen dagaalo kusaleysan aragti gaabni  aan meel dheer waxba laga eegin , haddana  cawaaqib xumadii iyo dulmigii kadhashay wali way muuqdaan raadadkoodii, bulshaduna waxay noqotay kuwa uqeybsan  qabaa`ilo, Ururo diimeedyo iyo kooxo kale oo badan , waxaase layaab noqotay bulsho ayada oo dhan aad moodo iney isku aragti yihiin oo hadba calankii la rabo  looqaadan karo una  afduuban  koox ayadu wadata danaheeda gaarkaa ,laakiin aan la iswaydiin karin maxaa dan  guud ah oo  noogu jirta taasna ay  sabab u noqotay in danihii guud oo dhan meesha ka baxaan.

Wallow ay jireen rajooyin badan oo dadka Soomaaliyeed soomaray intii bururka lagujiray   , rajooyinkas oo ahaa 5 dowladood ee dhexe ee  dalku soomaray ,inkastoo ay kala jaanis badnaayeen marka loo fiirsho marxaladihii ay soo  mareen hadana manoqon kuwa kuguuleysta inay soo celiyaan sharaftii iyo karamadii ummadda soomaaliyeed markastana waxaa la eedeynayey oo dhibkastoo yimaada dusha  loosaarinayey madaxdii markaas xukunka iyo xilalka haysay.

Wax badan waxaa dusha eedda lagasaaray madaxdii , wax badan waxaa lagu fadhi kudiriray ayaga eedaymahooda sidda xilkaan uma qalmin , waa tuug , reer habel ayuu u eexday , xilka waa lagula dulkufay  iyo I.W.M. oo soo adigii shalay doortay ilowsha dhawidaa la isma waydiin, haddna waxay ahaayeen eedaymo loo garaabi karo marka dib loo fiirisho siday wax umaamulayeen oo aad uga fogeyd dowlad wanaagga ,  inkastoo ay jireen daruufo badan oo kuxeernaa  oo aysan go`aamada qaar ayagu qaadan karin qabiil iyo faro galin shisheeye haba ugu weynaatee taas oo sababtay inay meesha kabaxdo wax badan oo ay sixi lahaayeen

Haddaba hadaan usoo gudubno xaaladda maanta  iyo wakhtigaan  lajoogo oo dalka isbadal siyaasadeed kadhacay kaas oo lagu macneeyey inuu ahaa  kii lawada sugayey wakhtiga dheer, laguna sheegay inay dhalatay dowladii shacabka maalintii ladoortay Madaxweyne Maxamed Cabdulaahi Maxamed ( Farmaajo ) maadaama  shacabka soomaaliyeed ay muujiyeen shacuurtooda iyo rabitaankooda ku aadanaa tageerada ay u hayeen dowladii markaas dhalatay , inkastoo shacabka Soomaaliyeed ku caan yihiin shacuur aan raagin iyo xamaasad haddana waxaa  lawada ogaa inay jiraan caqabado badan  oo kahor imaanaya nidaamka dowladnimo madaama uu wadanku inbadan burbur kujiray taas oo macnaheedu yahay inuu kaburburay dhinacyo badan bulshadu haba uguhoraysee   oo aan lagu dhisi karin maalmo, bilooyin iyo sanado yarba  laakiin ubaahan wakhti , aragti dheer iyo siyaasad degan, haddana ayadoo xogtaas oo dhan laga dharagsanyahay baad waxaad moodaa in dowladii hada dhalatay mucaarad lagu bilaabay iyadoon waqtiba la siin , sidii caadada aheyba laga duulayo qabiilo iyo shakhsiyaad xilal waayey  dibna aan u qaadnay wadiiqihii bulaacadda ahaa oo aan 27 sano kusoo jirnay.

Inkastoo ay dowladaan wakhti gaaban jirto oo aysan gaarin xili lamucaarado iyo xili la`amaanaba haddana wax indhaha laga qarsan karo ma ahan intii yareyd oo ay jirtay dadaalka ay muujiyeen iyo garab istaagga shacabkooda dhibaateysan .

Haddaba su`aasha ugu weyn ee u baahan in la iswaydiiyo waxay tahay maadaama dowladaan dowlad shacab tahay oo umuuqata in ay ummadda Soomaaliyeed  heleen madax u heelan   diyaarna u ah in ay karaamadii iyo sharaftii ummadda Soomaaliyed soo ceshaan har iyo habeenna utaagan qancinta shacabkooda , shacabka Soomaaliyeed  ma buuxin doonaan kaalintii looga baahnaa iyo hiilka ay dowladaani kasugaysay , mise waxay noqon doonaan kuwa wadadii hore qaada oo eedaymahaa uun iska socon doona ?,Shacabku mala shaqayn doonaa dawladda, mise dawlad waa dawlad oo sidii xiliyadii hore ayaa la iska fogayn doonaa dawladnimada,Shacabku qabiilka maka doorbidi doonaan dawladnimada,? afartaan sano manaqon doontaa mid ay kala cadaan dooonto halka sartu  kaquran santahay “ma shacabka  mise siyaasiyiinta soomaaliyeed ?,” mise waxay noqondontaa afar sano oo kaduwan kuwii hore hadii shacabka iyo dowladuba iskaashadaan ?.Ogow shacab xuni waxa uu dhalaa siyaasi xun,shacab wanaagsanina Siyaasi iyo dawlad wanaagsan , hadaba shacabku maadaama markan badi ay sheegeen in dawladani dawladoodii tahay ma noqon doonaan shacab wanaagsan oo dawladnimadooda ilaashada mise gacmaha ayuun baan laaban doonaa??

Gabogabo iyo gunaanad ,inkastoo aan qoraalkaan yar lagu soo koobi Karin xaalada qalafsan  ee hada wadanka kajirta oo ay ubaahantahay in dhinacyo badan laga fiirsho  haddaba akhriste Mudane ama Marwo adigu  iswaydii maxaa kula gudboon.?, muxuuse yahay doorka aad kuleedahay arimaha qoraalka kore ku xusan ?, matahay mid kaalintii dalkiisu iyo dadkiisu kulahaa kasoo baxay mise waxa tahay mid maalinba calanka loo qaado usacaba tumo..?

Ma tahay ruux diyaar u ah garab siinta dawladda Soomaaliyeed ee curdanka ah ,adiga oo gudanaya waajibka muwaadinimo iyo shacab ahaan? Dawlad wanaagsan waad heshay, WAASE MARKAAGII.!!!!!

W/Q: Mahad Bashiir Samatar
msamatar17@gmail.com