Dowladnima jecaylka Canshuur bixyaasha degan Gobalka Banadir waxay dhalisay in Xuquuqdii matilaad 2da aqal oo ay xaqa u lahayeen layka indhatiro laguna daboolo Maqaamka Casimada Somaliyeed ama Maqaqaamka Muqdisho.
Casimada waa casimad Somaliyeed Hase ahate Gobalka Banadir wuxuu gaar u yahay dadka dagan oo kaliya sida gobalada kale ee dalka ka jira.
Caalamka aynu ku noolnahay waa la qaderiyaa canshuur bixiyaasha qaranka, hase ahaate wadanka Somaliya waxaa ka jirto arin taas ka gedisan oo ah in xitaa Madaxdii qaranka ay ka meermeerysanayaan in ay u naxariistaan ama u ogolaadaan xuquuqdooda oo ah in ay la sinaadaaan dadwayna kale ee ku nool gobalada dalka ka jira.
Dowladihi Dalka soo maray oo ay ku jirto tan haatan shaqeeysa waxay ka simanyihiin in cagta lasaaro xuquuqda cashuur bixiyaasha Gobalka Banaadir ama lagala tashto hay’ado kale oo aan shaqa kulahayn ayado laga dhuumanayo dadkii ay talada ka go’day , runtii waa muuqaal naxdin leh in ay sidaas wax u dhacaan oo aan haba yaraatee lagu socon wadadii lagu gaari lahaa Midnimo Somaliyeed wayoo midinmada wayxay ka bilaabataa Cadaalad ijtimaaci ah.
waxaa wax lala yaabo ah in madaxda qaranka ay ka hadlaan Midnimo Somaliyeed ayagoo aanan habayaraatee wax cadaalad ah ka hadlin ama inkirsan xuquuqda Canshuur bixiyaasha Gobalka Banadir.
Madaxwayna dalka Somaaliya ee haatan xilka haayo wuxuu ku soo bar baaray Gobalka Banadir sida ku qoran taariikh nololeedkiisa waanu ogyahay in ay canshuur bixiyaasha Gobalka Banaadir ka maqantahay
Xuquuqdii matilaada 2da aqal ee Barlamanka Somaliya oo ay xaqa u lahaayeen laga reebay awood qaybsiga dalka, ama federaliska dalka ka hirgalay, hase ahate marnaba kama aanu hadlin dhibaata haysato shacabka bixiyo dakhliga uu ku maareeyo dowladiisa.
Mdaxwaynaha dalka Somaliya ee haatan xilka haayo mar kasta uu khudbadeenayo wuxuu amraa in Canshuurta la soo u ruuriyo asago dhahaayo dowlad aan canshuur haysani wax maqaban karto, runta waxy tahay dadka uu amraayo in ay canshuurta bixiyaan waa shacabka degan Gobalka Banadir oo kaliya , Lakin wuxuu ka gaabsadaa in uu amro sidii ay xuquuqdooda matilaada 2da aqal u helilahaayeen taaso u muuqoto in aanuu daacad ka ahayn xuquuqda Cashuur bixiyaasha Qaranka Somaliyeed.
Arinta kale ee khatarta ku ah Canshur bixiyaasha Gobalka Banadir, Hadii wasiirka Dastuurka mar 2aad ku khaldamo Canshuur bixiyaasha Gobala Banaadir sidii uu hore ugu khaldamay ee uu ku qoray Qabyaqoraalka waxyaabo lid ku ah shacabkasi, ma waxay noo horsedesaa Dowlad degan oo Xoog leh (Stable and strong Government)? mise dib ayey noogu celinaysaa? (Divtion and civil war) qaybsanan iyo dagal sokeeye? Sideebay uga jawaabi doonaan shacab lagu xaqiray awood-qaybsiga federalka dalka Somalia? Waa arin naxdin wayn leh Canshuurbaa idinka doonaynaa xuquuqdiinana ma ogolin!!!!! .
Canshuur bixiyaasha Gobalka Banadir waxay la yaabanyihiin sida madaxda qaranka u daboolayaan xuquudooda matalaada 2da aqal ee Barlamaanka Somaliyed oo ay xaqa u leeyihiin.
Hadaba Canshur bixiyasha degan Gobalka Banaadir waxay doonayaan in loo tixgeliyoo wanaagooda, sharaftooda karamadooda iyo Dowlad jecaylkooda oo loo ogolaado in ay ka qayb galaan federalimka wadanka ka hirgalay ayadoo la tixgelinaayo cadaalada iyo sinaanta ummada Somaliyeed.
W/Q: Dr. Hussein Ali Nuur
E-mail abcalinuur@hotmail.com