Somaliland oo wajaheysa culeysyo ciidan iyo cadaadis diblomaasi oo caalami ah

Hargeysa (Caasimada Online) – Madaxweynaha maamulka Somaliland ayaa la kulmaya culeysyo waaweyn oo ah xagga ciidanka iyo cadaadisyo diblomaasiyadeed, oo caalami ah xili ay sii socdaan colaadaha sii daba dheeraanaya ee ka taagan magaalada Laascaanood ee xarunta gobolka Sool.

Marka la’eego dhinaca militariga, maamulka madaxweyne Biixi ayaa culeysyo waaweyn kala kulmayay ciidamada SSC tan iyo markii ay billowdeen colaadaha 6-dii Febraayo, waxaana gacanta maamulkiisa ka baxay guud ahaan magaalada Laascaanood, oo ay iminka maamulayaan ciidamada SSC.

Dhowr isku day oo weerar oo rogaal celis ah oo ay qaaday Somaliland oo wali isku dayeysa inay dib u hanato gacan ku haynta Laascaanood ayaa guul dareystay, iyadoo la sheegayo inuu taageero ciidan ka helayay dhawaanahan waddanka Jabuuti oo uu xiriir wanaagsan kala dhaxeeyo maamulka Somaliland oo la sheegay inuu qalab iyo saanad ciidan uu siinayay dhawaanahan.

Si kastaba ha ahaatee, iyada oo Somaliland ay heystaan culeysyada militari iyo horumar la’aanta ciidanka ee dhanka dagaalada ka haysata, haddana waxa uu madaxweyne Biixi la kulmay caqabado diblomaasiyadeed oo waaweyn. 

Colaadda ayaa waxaa si weyn u cambaareeyay beesha caalamka, iyadoo dhowr dal iyo hay’adaha xuquuqda aadanaha ay ku eedeeyeen Somaliland inay gaysatay dambiyo dagaal iyo xadgudubyo ka dhan ah xuquuqda aadanaha. 

Taasi ayaa keentay in maamulka Muuse Biixi uu la kulmo go’doon diblomaasiyadeed, iyadoo dalal ay ku jirto dowladda Ingiriiska ay ku soo rogeen xayiraado xagga taakulada maaliyadeed ee ay siin jireen maamulka Somaliland iyo tallaabooyin kale oo lagu cadaadinayo inuu soo afjaro colaadda, oo uu taa bedelkeeda uu wadahadal la furo dhinacyada la-dagaalamaya maamulkiisa.

Ka sokow dadaallada socda, dhowrki bilood ee ugu dambeeyay, waxaa jiray calaamado muujinaya cadaadis diblomaasiyadeed oo la saaray Somaliland oo iminka ay kaso hareen saaxiibadeedi caalamiga ahaa, marka laga reebo Jabuuti kaliya.

Dhanka kale, dowlada Ethiopia oo ay ku eedeysay Somaliland inay taageero siiso kooxaha la-dagaalamaya ayaa dhanka kale door muhiim ah ka qaadaneysa dhex dhexaadinta labada dhinac, si ay isugu keento miiska wada hadalka, marka horana ay sameeyaan xabad joojin.

Sidoo kale, waxaa jiray isku dayo kale oo lagu doonayay in lagu billaabo wada-hadallo nabadeed oo u dhexeeya dhinacyada ay dirirtu u dhaxeyso oo ay dhinac kale ka wadaan Qaramada Midoobay, Midowga Yurub iyo wadamada reer Galbeedka, inkastoo sida la sheegay aanan wali laga sameyn wax horumar ah oo la taaban karo xili Somaliland ay ciidamo farabadan kusii daabuleyso goobaha dagaaladu ka socdaan, taasi oo hoos u dhigeysa rajooyinka laga qabo in ay soo gaba gaboobaan dagaaladaasi oo ay kudhinteen kumanaan ruux oo labada dhinac ah.

Si kastaba, ha ahaatee, colaadda gobolka Sool ayaa weli ah mid aan xal loo helin, iyadoo aan la ogeyn halka ay ku dhammaan doonaan, iyada oo ay colaadahaasi ay abuureen dhibaatooyinka bini’aadantinimo ayna ku bara kaceen boqolaal kun oo qoys.