Washington (Caasimada Online) – Hay’adda Socdaalka iyo Kastamada ee Mareykanka (ICE) ayaa sare u qaadday dadaalladeeda la xiriira tarxiilidda muhaajiriinta aan sharciga haysan, iyadoo Soomaaliya ay hormuud u tahay waddamada Afrika ee ay sida gaarka ah u beegsanayso.
Tirada muwaadiniinta Soomaaliyeed ee hadda loo qorsheeyay in dalka laga saaro ayaa gaareysa 4,090, taasoo ka tarjumeysa baaxadda hawlgallada lagu hayo muhaajiriintan. Waxaa Soomaaliya ku xiga Nigeria oo leh 3,690 kiis oo la sugayo in la tarxiilo, halka Ghana ay ka joogaan 3,228 kiis.
Culeyska saaran hay’adda ICE ayaa si xawli ah u kordhay tan iyo markii uu xilka dib ula wareegay madaxweynaha cusub ee Mareykanka, Donald Trump, iyadoo la raacayo siyaasadihiisa adag ee dhanka socdaalka.
Mid ka mid ah qodobada ugu muhiimsan ee siyaasaddan ayaa ah amar fulineed oo dib u eegis ku sameynaya dhalashada-ku-dhalashada (birthright citizenship) carruurta ay dhalaan muhaajiriinta aan sharciga haysan. Arrintan ayaa dhalisay hadal-hayn badan oo ku saabsan cawaaqibka ka dhalan kara.
Siyaasaddan ayaa walaac xooggan ka dhex dhalisay u doodayaasha xuquuqda muhaajiriinta, kuwaasoo ka cabsi qaba in ay sare u sii qaaddo kala-tagga qoysaska, isla markaana ay horseedi karto xadgudubyo ka dhan ah xuquuqul insaanka.
Dadka dhaliilsan ayaa sheegaya in xoog-saaridda Soomaaliya ay la xiriiri karto walaac amni oo ka dhashay xasillooni-darro siyaasadeed ee dalkaas ka jirta, inkastoo aysan jirin xiriir toos ah oo ay xaqiijiyeen ICE ama maamulka Trump.
Saraakiisha dowladda Mareykanka ayaa ku sababeeyay tallaabooyinkan adag inay salka ku hayaan ilaalinta amniga guud iyo dhaqangelinta sharciyada hadda jira. Hase yeeshee, fal-celinno kala duwan ayaa ka dhashay, waxaana ka dhashay mudaaharaadyo iyo dacwado sharci ah oo ay soo gudbiyeen kooxo u dooda xuquuqul insaanka, kuwaasoo ka walaacsan saameynta ay ku yeelan karaan arrimaha bini’aadantinimada iyo xiriirka caalamiga ah.
Dowladaha qaar ayaa isu diyaarinaya inay dib u soo dhaweeyaan muwaadiniintooda, halka kuwa kalena ay walaac ka muujinayaan habka loola dhaqmayo dadka la tarxiilayo xagga arrimaha bini’aadantinimada.
