Abu-Dhabi (Caasimada Online) – Israa’iil ayaa inta badan shaqaalaheeda diblomaasiyadeed kala baxday Imaaraadka Carabta fiidnimadii Khamiistii, sida ay werisay warbaahinta Israa’iil, kadib markii Golaha Amniga Qaranka ee dalkaasi uu soo saaray digniin culus oo ku saabsan shirqoollo halis ah oo lagu beegsanayo muwaadiniinteeda ku sugan waddankaas Khaliijka ku yaalla.
Tallaabadan ayaa muujinaysa xaalad amni oo aad u cakiran, iyadoo caqabad weyn ku noqonaysa heshiiskii taariikhiga ahaa ee lagu caadiyeeyay xiriirka labada dal.
Golaha Amniga Qaranka Israa’iil ayaa xoojiyay digniintiisa ku wajahan safarada loo aado Imaaraadka, oo ah dal caan ku noqday soo-dhoweynta dalxiisayaasha iyo ganacsatada Israa’iiliyiinta tan iyo markii la saxiixay Heshiisyadii Abraham sannadkii 2020.
“Waxaan xoojineynaa digniintan socdaalka iyadoo la eegayo fahamkeena ah in ururrada argagixisada — oo ay ka mid yihiin Iiraan, Xamaas, Xisbullah iyo Jihaadka Caalamiga ah — ay kordhinayaan dadaalladooda waxyeellada ku ah Israa’iil,” ayaa lagu yiri warbixin kasoo baxday Golaha Amniga Qaranka.
Hay’addu waxay uga digtay muwaadiniinta Israa’iil iyo Yuhuudda ku sugan Imaaraadka isku dayo gaar ah oo lagu beegsanayo, gaar ahaan xilliyada muhiimka ah ee diimeed sida ciidaha Yuhuudda iyo maalinta Sabtida (Shabbat).
Xafiiska afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda ee Israa’iil kama uusan jawaabin codsi faahfaahin ah oo loo diray. Sidoo kale, mas’uuliyiinta wasaaradda arrimaha dibadda ee Imaaraadka kama aysan hadlin daadgureynta diblomaasiyiinta.
Tijaabo ku wajahan Heshiisyadii Abraham
Kala bixitaanka shaqaalaha diblomaasiyadeed ayaa hoosta ka xarriiqaya jilicsanaanta dhinaca amniga ee gobolka, xitaa marka ay jiraan xiriirro diblomaasiyadeed oo dhow oo lala leeyahay Israa’iil.
Heshiisyadii Abraham oo uu Mareykanku dhex-dhexaadiyay ayaa horseeday in Imaaraadka iyo Baxreyn ay noqdaan dalkii ugu horreeyay ee Carbeed muddo tobanaan sano ah oo xiriir diblomaasiyadeed la sameeya Israa’iil, taas oo fursad u siisay iskaashi dhaqaale iyo amni oo sii kordhaya.
Heshiiskaas ayaa sabab u noqday koboc weyn oo xiriirka ah, iyadoo lagu qiyaasay in in ka badan hal milyan oo dalxiisayaal Israa’iiliyiin ah ay booqdeen Imaaraadka tan iyo 2020, isla markaana ay jaaliyad yar oo Yuhuud ah dib uga hanaqaadday halkaas.
Dhimista joogitaanka diblomaasiyiinta Israa’iil ayaa dhalisay su’aalo ku saabsan adkeysiga xiriirkaas, iyadoo la tixgelinayo xiisadda sii xoogeysanaysa ee gobolka, oo ay sii hurinayaan dagaalka muddada dheer ka socda Marinka Gaza iyo colaadda qarsoon ee u dhaxaysa Israa’iil iyo Iiraan.
Xiisadaha gobolka oo sii kordhaya
Digniinta kasoo baxday Golaha Amniga Qaranka waxay si cad u magacawday Iiraan iyo wakiilladeeda awoodda leh, oo ay ka mid yihiin kooxda Xisbullah ee Lubnaan iyo Xamaas ee maamusha Marinka Gaza.
Israa’iil waxay muujisay walaac xooggan oo ku saabsan aargudasho uga timaada Tehran, kadib iska horimaadyo milatari oo toos ah iyo kuwo dadban. Xiisadda u dhaxaysa labada dhinac ee colka ah ayaa gaartay heer is-weydaarsi aan horay loo arag oo ah gantaallo iyo diyaarado aan duuliye lahayn, iyo sidoo kale duqeymo joogto ah oo Israa’iil ka fuliso gudaha Suuriya, iyadoo la beegsanayo bartilmaameedyo lala xiriirinayo Iiraan.
Dhinaca kale, Israa’iil waxay wajahaysaa cadaadis caalami ah oo isa soo taraya oo ku saabsan dhaqankeeda milatari iyo dhibaatada ba’an ee bini’aadantinimo ee ka taagan Qaza.
Sida ay sheegeen falanqeeyayaasha amniga, iska horimaadku wuxuu kiciyay dareenka dadweynaha ee dunida Carabta, taasoo abuurtay jawi colaadeed oo ay si fudud uga faa’iideysan karaan kooxaha xagjirka ah. Xaaladda bini’aadantinimo ee kasii daraysa ayaa weli ah sababta ugu weyn ee keeni karta xasillooni darro, sida ay sheegayaan hay’adaha Qaramada Midoobay.
In kasta oo Imaaraadka loo aqoonsan yahay inuu ka mid yahay waddamada ugu amniga badan Bariga Dhexe, haddana dhacdo rabshado watay oo ka dhacday halkaas horaantii sannadkan ayaa muujisay khatarta suurtagalka ah.
Bishii Maarso, maxkamad ku taalla Imaaraadka ayaa xukun dil ah ku ridday saddex qof oo lagu helay dembiga dilka wadaad Yuhuudi ah oo u dhashay Israa’iil iyo Moldova, kaasoo la dilay bishii Nofeembar. Dembigaasi, oo ahaa mid aad u dhif ah oo dalkaas ka dhaca, wuxuu naxdin ku reebay bulshada qurba-joogta ah, wuxuuna iftiimiyay in muwaadiniinta Israa’iil ay noqon karaan bartilmaameed, xitaa marka ay joogaan dal saaxiib la ah.