Nairobi (Caasimada Online) – Ururka Caalamiga ah ee Gaadiidka Cirka (IATA) iyo qaar kamid ah shirkadaha duulimaadyada ayaa soo saaray tilmaamo safar oo khilaafaya kuwa Dowladda Federaalka Soomaaliya, kadib markii ay banaanka usoo baxday in la jabsaday xogta e-Visa.
Ethiopian Airlines, IATA iyo Flydubai ayaa tilmaamahan la cusbooneysiiyay ku sheegay in rakaabka u safraya Somaliland ay fiiso ka qaadan karaan marka ay ka soo degaan garoomada Hargeysa ee Egal International Airport iyo Berbera Airport.
Cusbooneysiintan ayaa timid kadib markii ay soo baxday in xogta kumanaan isticmaalay nidaamka e-Visa ay u gacan galeen kooxo lagu sheegay burcad, isla markaana uu Mareykanka kasoo saaray digniin amni.
Safaaradda Mareykanka ee magaalada Muqdisho ayaa xaqiijisay in kooxo burcad ah dhacday barmaamijkii ay Dowladda Soomaaliya samaysay ee e-visa, iyadoo mareegta laga xaday xogta iyo dhammaanba macluumadka kummaaanan qof oo nidaamkan iska diiwaangeliyay.
Xogta la jabsaday ayaa la sheegay inay ka koobnayd magacyada codsadayaasha fiisaha, sawirradooda, taariikhda iyo goobta dhalashada, cinwaanada iimaylka, xaaladda guurka, iyo cinwaanada guryahooda.
Dadka xogtooda la jabsaday ayaa waxaa qeyb ka ah mu’waadiniin u dhalatay dalka Mareykanka, kuwaas oo dhibaatadan la kulmay lana xaday xogtoodii, sida ay sheegtay safaaraddu.
Isbeddelka shirkadaha diyaaradaha
Ethiopian Airlines ayaa sheegtay in shuruudaha e-Visa ee Soomaaliya “aanay quseyn rakaabka ka degaya garoomada caalamiga ah ee Somaliland, sida: Hargeysa ama Berbera.
Waxay sheegtay in dadka u socda Somaliland ay fiiso heli karaan marka ay ka degaan garoomada. Warbixintu waxay muujisay in Somaliland ay leedahay nidaam socdaal oo gooni loo maamulo.
IATA ayaa sidoo kale cusbooneysiisay xogteeda caalamiga ah ee socdaalka, iyagoo tilmaamay in fiisaha lagu qaato garoonka (visa-on-arrival) uu diyaar ku yahay garoomada Somaliland, ayna ka duwan yihiin nidaamka e-Visa ee Soomaaliya.
FlyDubai ayaa iyadna dib u habaysay digniinteeda, waxayna xaqiijisay in rakaabka u socda Somaliland ay fiiso ku heli karaan marka ay ka soo degaan garoomada Hargeysa iyo Berbera labadaba.
Tilmaamaha shirkaddu waxay si gaar ah u kala saarayaan habraacyada gelitaanka Somaliland iyo nidaamka e-Visa Soomaaliya, iyagoo rakaabka u jeedinaya meesha saxda ah.
Cusbooneysiintan is-dabajooga ah ayaa imaneysa kadib digniinta deg-degga ee ay soo saartay Safaaradda Mareykanka ee Soomaaliya, taas oo xaqiijisay in la jabsaday xogta ugu yaraan 35,000 oo qof oo nidaamka e-Visa ka dalbaday mareegtada ay shaacisay Dowladda Federaalka Soomaaliya.
Dowladda Maraykanka ayaa kula talisay muwaadiniinteeda adeegsatay nidaamka e-Visa Soomaaliya inay la xiriiraan safaaradda ugu dhow, isla markaana ay feejignaan dheeri ah muujiyaan haddii ay arkaan wax shaki leh.
Waa maxay IATA, maxayse kaga duwan tahay ICAO?
Ururka Caalamiga ah ee Gaadiidka Cirka (IATA) waa hay’adda ganacsiga caalamiga ah ee matasha shirkadaha diyaaradaha adduunka. Waxaa la aasaasay 1945-kii, waana urur aan dowli ahayn (non-governmental) oo ay xubno ka yihiin shirkadaha diyaaradaha, balse aysan ahayn waddammo.
Maanta, IATA waxay matashaa in ka badan 300 oo shirkadood oo diyaaradeed, kuwaas oo ka dhigan in ka badan 80% guud ahaan isu-socodka hawada caalamiga ah.
Doorka ugu muhiimsan ee IATA waa in ay dejiso heerarka ganacsiga iyo hawlgalka ee suurtageliya in warshadaha duulimaadyada caalamiga ah, ee aadka u adag, ay u shaqeeyaan sidii hal shabakad oo isku xiran.
Tan waxaa ka mid ah maaraynta nidaamyada tikidh-goosashada iyo xisaab-xirka maaliyadeed, isku-dubbaridka habraacyada maaraynta shandadaha, iyo daabacaadda muhiimka ah ee Xeerarka Alaabaha Khatarta ah (DGR) ee loo isticmaalo dhammaan shixnadaha hawada.
Waxay kaloo dhiirrigelisaa badqabka iyada oo loo marayo Hantidhawrka Badqabka Hawlgallada ee IATA (IOSA). Asal ahaan, IATA waxay dejisaa “xeerarka ganacsiga” ee ay shirkadaha xubnaha ka ahi ku heshiiyaan inay raacaan.
Tani waxay si aasaasi ah uga duwan tahay Hay’adda Caalamiga ah ee Duulista Hawada (ICAO).
Farqiga ugu muhiimsan waa xubinnimadooda iyo awooddooda. ICAO waa wakaalad gaar ah oo ka tirsan Qaramada Midoobay, xubnaheeduna waa 193 waddan (dowladood), mana ahan shirkado diyaaradeed.
ICAO waxay dejisaa sharciyada iyo xeerarka caalamiga ah ee badqabka duulista, amniga, iyo hagidda hawada. Kuwaas waxaa loo yaqaan Heerarka iyo Hab-dhaqannada Lagu Taliyay (SARPs). ICAO lafteedu ma fuliso xeerarkan; balse, dalalka xubnaha ka ah ayaa heerarkan ka ansixiya sharciyadooda qaran.
Hab fudud oo lagu kala saari karo waa:
- ICAO (Dowladaha): Waxay dejisaa qaab-dhismeedka sharciga ee duulista caalamiga ah (tusaale, xeerarka hagidda hawada, shuruudaha shatiga duuliyaha).
- IATA (Shirkadaha Diyaaradaha): Waxay dejisaa siyaasadaha ganacsiga iyo hawlgalka ee ay shirkaduhu ku dhex shaqeeyaan qaab-dhismeedkaas sharciga ah (tusaale, koodadka saddexda xaraf ah ee garoomada sida “LHR” ee ku qoran tigidhkaaga).