Boosaaso (Caasimada Online) – Maamulka Puntland ayaa sheegay inay gacanta ku dhigeen dagaalyahan ajnabi ah oo ka tirsan kooxda Daacish, kaasoo ay ku andacoodeen inuu u dhashay dalka Turkiga. Sheegashadan ayaa durba dhalisay diidmo ka timid dhanka Turkida.
Sida lagu sheegay war kasoo baxay ciidamada ammaanka, ninkan ayaa la qabtay intii lagu guda jiray howlgal ammaanka lagu xaqiijinayay oo ka dhacay dooxada Baalade ee gobolka Bari — degaan buuraley ah oo fog — halkaasoo ciidamada Puntland ay muddooyinkii la soo dhaafay dagaallo uga wadeen firxadka kooxda Daacish.
Warbixinta milatari ayaa sheegtay in ninka la qabtay uu watay qori AK-47 ah, isla markaana lagu qabtay isagoo kaligiis biyo ka dhaansanayay ceel.
Ciidanka Guutada 3-aad ee Puntland, oo qabtay ninkan, ayaa ku sifeeyay inuu yahay dagaalyahan hore uga fakaday howlgallo lagu burburiyay xarumo ay Daacish ku lahayd buuraleyda Cal Miskaad. Inkastoo aan la shaacin magaciisa, haddana mas’uuliyiinta Puntland waxay sheegeen in uu haysto jinsiyadda Turkiga isla markaana uu bixiyay xog muhiim ah intii lagu guda jiray wareysiyo hordhac ah.
“Eedeysanuhu ma uusan la socon wax koox ah xilligii la qabtay,” ayaa lagu yiri war-saxaafadeedka. “Wuxuu ka fakaday intii lagu guda jiray howlgalladii ugu dambeeyay ee lagu wiiqay awoodda Daacish ee gobolka.”
Howlgalladaas, oo ay garab ka siiyeen diyaaradaha aan duuliyaha lahayn ee Mareykanka iyo duqeymaha cirka ee Imaaraadka Carabta, ayaa la sheegay inay ku dhinteen ugu yaraan 15 dagaalyahan oo looga shakisan yahay Daacish, iyadoo la burburiyay saldhigyo istiraatiiji ah oo kooxda ay ku lahayd deegaannada Cadayle iyo Sadow. Mas’uuliyiinta Puntland ayaa ku tilmaamay hawlgalkan mid jab weyn ku ah Daacish ee waqooyiga-bari Soomaaliya.
Sheegashada Puntland oo la diiday
Umut Çağrı Sarı, oo ah falanqeeye siyaasadeed oo Turki ah kana faalooda arrimaha Geeska Afrika, ayaa si adag u beeniyay sheegashada Puntland, isagoo ku tilmaamay “propaganda liidata” oo loogu talagalay in lagu marin habaabiyo dadweynaha looguna waxyeelleeyo sumcadda dowladda Turkiga.
“Qaar ka mid ah warbaahinta Puntland mar kale waxay isku dayayaan inay khaldaan aragtida dadweynaha, iyagoo baahinaya sawirka qof aan la garanayn dhalashadiisa, kadibna sheegaya inuu yahay Turki u dagaalamaya Daacish,” ayuu Sarı ku qoray bartiisa X (hore Twitter).
“Waxaan hore u aragnay sheekooyin been abuur ah oo sidan oo kale ah – mar walba waa lagu fashilmaa marka xaqiiqooyinku soo baxaan,” ayuu raaciyay.
Sarı wuxuu xusay in Turkigu uu door hoggaamineed ka qaatay la dagaalanka Daacish, gaar ahaan howlgalladii uu ka fuliyay waqooyiga Suuriya ee lagu cirib tiray kunno dagaalyahanno ah, laguna burburiyay saldhigyo muhiim ah. “Turkigu si dhab ah ayuu ula dagaallamaa argagixisada, gudaha iyo dibaddaba,” ayuu yiri.
Wuxuu intaas ku daray in haddii eedeymahan noocan ah lasii wado, uu shaacin doono “sheekada dhabta ah ee ka dambeysa ciyaarta wasakhda ah ee Daacish ee Puntland,” isagoo iftiimiyay suurta-galnimada xiriir u dhexeeya kooxda iyo madax sare oo ka tirsan Puntland.
Wuxuu si gaar ah u magacaabay Abdulqadir Mumin — wadaad hore oo kasoo jeeda Soomaaliya kana yimis UK — haatanna ah hoggaamiyaha Daacish ee dalka. Sarı ayaa sidoo kale tilmaamay xiriir suurtagal ah oo gaaraya ilaa Madaxweynaha Puntland, Siciid Cabdullaahi Deni. “Xaqiiqooyinka waa muhiim. Turkigu argagixiso ma dhoofiyo — wuu la dagaallamaa,” ayuu yiri.
“Tan iyo markii aad doorateen khilaaf, ha iftiinto runta dhabta ah ee ka dambeysa Puntland,” ayuu raaciyay — isagoo muujiyay in hoggaanka Puntland laga yaabo inuu si ka dheer sidii loo malaynayay ugu lug leeyahay arrimaha xagjirka.
Laanta Daacish ee Soomaaliya ayaa la aasaasay sanadkii 2015, kadib markii ay ka go’day Al-Shabaab. Waxay saldhigyo ka samaysatay buuraha gobolka Bari ee Puntland, iyadoo uu hoggaamiyo Abdulqadir Mumin. Inkasta oo ay tahay koox yar, haddana waxay weli sii waddaa dilal bartilmaameed ah, qorista dagaalyahanno cusub, iyo falal baad ah.
Maamulka Puntland ayaa hormuud u ah dagaalka ka dhanka ah kooxda, iyadoo taageero ka helaya Mareykanka iyo Imaaraadka. Howlgallo isugu jira dhulka iyo cirka ayaa si isdaba joog ah loogu beegsaday xarumaha kooxda, kuwaas oo ugu dambeeyay ka dhacay agagaarka Cadayle iyo Baalade.
