Muqdisho (Caasimada Online) – Soomaaliya ayaa noqotay dalkii ugu horreeyay ee ka faa’iiday shirka Afrika iyo Raashiya ee ka furmay magaalada Dekedda leh ee St. Petersburg ee waddanka Raashiya.
Marka laga tago waxyaabaha guud ee qaaradda quseeya, Soomaaliya waxay Raashiya u tagtay laba arrimood, mid waxay aheyd deyn-cafinta, midna cuna-qabateynta hubka.
Durba Raashiya iyo Soomaaliya ayaa kala saxiixday heshiis Soomaaliya looga cafinayo adduun lacageed oo dhan 684 Milyan oo Ruushka ku lahaa Soomaaliya, taasi oo ay qaadatay dowladdii kacaanka.
Wafdiga Soomaaliya ee jooga Raashiya waxaa hoggaaminaya Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Saalax Jaamac.
Heshiiska Soomaaliya looga cafiyay deyntan waxaa dhanka Soomaaliya u saxiixay wasiirka cusub ee maaliyadda Biixi Iimaan Cige halka uu dhanka Raashiya u saxiixay wasiir ku-xigeenka Maaliyadda Timur Igorevich Maksimov.
Guul weyn ayay Soomaaliya u tahay in laga cafiyo 684 Milyan oo dollar. Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka dowladda federaalka ah ee Soomaaliya waxa uu saxiixan ku tilmaamay mid taariikhi ah, isaga oo rejo ka muujiyay in mashruuca deyn cafinta uu dhamaan doono daba-yaqaada sanadkan.
Tan iyo bishii July 2020, markii la riday xukuumaddii Xasan Cali Kheyre howsha deyn-cafinta wax badan laguma biirin, laakiin tallaabada Raashiya ee habeen hore Soomaaliya uga cafisay deyntan, ayaa ah middii ugu weyneyd ee geediga deyn-cafinta loo qaado saddexdii sano ee lasoo dhaafay.
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa deyn-cafinta ku daray afartiisa shaqo ee ugu muhiimsan muddo xileedkiisa labaad. Lacag ku dhow shan bilyan oo dollar oo deyn ah ayaa lagu leeyahay Soomaaliya.
Ruushka waxay kamid ahaayeen afarta dal ee Soomaaliya ku lahaa deynta ugu badan, sida Mareykanka, France iyo Italy. Sidoo kale waxaa Soomaaliya lacag ku leh IMF, World Bank, Paris Club iyo Bangiga Horumarinta Afrika.
Shirka Afrika iyo Raashiya ayaa ka socda dalkaas, waana markii labaad ee uu qabsoomo afar sano gudahood. Shirkii hore ee 2019 ayaa laga faa’iiday heshiisyo ku kacay in ka badan 11 bilyan oo dollar.
Shirkan ayaa la filayaa inay madaxda Afrika kusoo bandhigaan sare u kaca nololeed ee uu dhaliyay dagaalka Ruushka uu ku qaaday Ukraine iyo sida loo kordhin karo waxyaabaha dalalka Afrika u dhoofiyaan waddanka Ruushka.
Maadaama uu Ruushka kamid yahay shanta waddan ee leh diidmada qayaxan ee Golaha Ammaanka, Soomaaliya ayaa sidoo kale ololaheeda shirkaan ku dari doonta in Ruushka uu taageero sidii looga qaadi lahaa cuna-qabateynta hubka, si ay ugu sahlanaanto inay ka adkaadan argagixisada.
