25.9 C
Mogadishu
Sunday, June 22, 2025

Xogta shir xasaasi ah oo maanta ka dhacay wasaaradda amniga gudaha

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Shir muhiim ah ayaa maanta ka dhacay Wasaaradda Amniga Gudaha ee magaalada Muqdisho.

Shirkan ayaa falanqeeyay xaaladda amniga dalka iyo horumarinta iskaashiga u dhexeeya Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo hay’adaha caalamiga ah ee taageera.

Shirka waxaa shir-guddoominayey Wasiir Dowlaha Wasaaradda Amniga Gudaha, Mudane Maxamed Cali Xagaa, waxaana ka soo qeyb-galay masuuliyiin sare oo ka tirsan hay’adaha amniga dowladda iyo wakiillo ka socday hay’adda United Nations Transition Mission in Somalia (UNTMIS).

Qodobbada shirka diiradda lagu saaray oo muhiim ahaa ayaa waxaa ka mid ahaa:

1. Xoojinta wada-shaqeynta ka dhaxaysa Wasaaradda Amniga iyo UNTMIS.

2. Dardar-gelinta qorshaha kala guurka amni ee Soomaaliya.

3. Horumarinta hannaan wadajir ah oo lagu daba-galo horumarka amniga.

Ugu dambeyntiina, Wasiir Xagaa ayaa uga mahad-celiyay UNTMIS iyo saaxiibada caalamiga ah taageeradooda joogtada ah.

Sidoo kale wuxuu carabka ku adkeeyay muhiimadda ay leedahay in la xoojiyo xiriirka iyo isfahamka dhanka amniga si loo gaaro xasillooni siyaasadeed iyo amni waara.

Si kastaba, Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa haatan dadaal badan ku bixineysa qorshaha xaqiijinta amniga dalka, xilli uu meel wanaagsan marayo amniga magaalada Muqdisho, oo ah caasimadda dalka.

Madaxweyne Geelle oo qaabilay Xamza iyo arrimaha laga wada-hadlay + Sawirro

0

Jabuuti (Caasimada Online) – Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Xamza Cabdi Barre ayaa kulan muhiim ah la yeeshay Madaxweynaha Jamhuuriyadda Jabuuti, Ismaaciil Cumar Geelle.

Ra’iisul Wasaaraha iyo Madaxweynaha ayaa ka wada-hadlay xiriirka ka dhaxeeya Soomaaliya iyo Jabuuti, arrimaha amniga, siyaasadda iyo dhaqaalaha xaaladda gobolka.

Intii uu socday ulanka Madaxweynaha iyo Ra’iisul Wasaaraha waxaa sidoo kale diirada lagu saaray sidii loo sii xoojin lahaa iskaashiga iyo walaalnimada labada shacab.

Ra’iisul Wasaare Xamza ayaa sheegay in Xukuumadda Dan-Qaran ay xaqiijisay muddadii ay shaqaynaysay guulo wax ku ool ah oo la xiriira dhinacyada horumarinta, amniga, dhaqaalaha, siyaasadda iyo dowlad-dhiska dalka.

Sidoo kale waxa uu hoosta ka xarriiqay in guulahaasi lagu gaaray iskaashiga iyo wada-shaqeynta hey’adaha kala duwan ee dowladda.

Mudane Xamza ayaa ugu dambeyntiina uga mahad-celiyey dowladda iyo shacabka Jabuuti sida walaalnimada ah ee ay u garab taagan yihiin dalkeenna, waxa uuna adkeeyey muhiimadda iskaashiga istaraatiijiga ah ee Soomaaliya iyo Jabuuti.

Isagoo ku amaanay doorka muhiimka ah ee Madaxweyne Ismaaciil Cumar Geelle, ku leeyahay nabad iyo isku soo dhawaynta gobolka gaar ahaan ummadd Soomaaliyeed meel kasta oo ay joogaan.

Dhankiisa, Madaxweynaha Jamhuuriyadda Jabuuti Mudane Ismaaciil Cumar Geelle, ayaa tilmaamay in dowladda iyo shacabka Jabuuti ay sii wadayaan taageerada iyo garab istaagga dowladnimada Soomaaliya, isaga oo soo bandhigay dadaalka ay ku bixinayaan nabadda, amniga iyo xasilloonida dalka.

Maamulka Saciid Deni oo wajahaya fadeexad hor leh

0

Garoowe (Caasimada Online) – Shaqaalaha rayidka ee Dowladda Puntland ayaa wajahaya dhibaato mushaar la’aan ah oo baahsan, taasoo si toos ah u saameysay noloshooda iyo shaqadooda maalinlaha ah.

Tan iyo bilowga sanadkan 2025, ma jirto wax mushaar ah oo ay heleen marka laga reebo bishii February oo la bixiyay bisha March. Sidaas darteed, afar bilood oo xiriir ah ayay ku shaqeynayeen iyagoo aan wax dhaqaale ah helin.

Qaar kamid ah shaqaalaha dowladda oo la hadlay warbaahinta ayaa sheegay in sanadkan oo dhan mushaarka kaliya ee ay heleen uu ahaa hal bil oo keliya. Tani waxay ka dhigan tahay in inta badan shaqaalaha ay ku shaqeynayeen duruufo adag, iyagoo aan haysan wax taageero dhaqaale ah oo ay noloshooda ku dabaraan.

Mushaar la’aanta haatan taagan ayaa ah mid sii daba dheeraatay, iyadoo muddada guud ee aan la siin wax mushaar ah shaqaalaha rayidka tan iyo sannadkii hore ay gaartay ilaa toban bilood.

Durba, mushaar la’aanta ayaa horseeday in hawlihii caadiga ahaa ee hay’adaha dowladda ay istaagaan ama si gaabis ah ku socdaan. Xafiisyo badan ayaa hakad galay, halka kuwa kalena aan si hufan u shaqeynin, taasoo saameyn ku yeelatay adeegyadii bulshada ee dowladdu bixiso.

Waxaa arrintan sii xumeysay go’aan hore oo kasoo baxay Madaxweynaha Puntland, kaasoo lagu joojiyay shaqaaleysiinta cusub tan iyo sanadkii hore. Go’aankaasi wuxuu ka dhashay markii la ogaaday in qaar kamid ah wasiirrada ay si qarsoodi ah u shaqaaleysiinayeen dad ay qaraabo yihiin, taasoo keenay in la hakiyo qorista shaqaalaha cusub.

Wasiirka Maaliyadda Puntland oo la horgeeyay baarlamaanka si uu uga jawaabo arrintan ayaa ku sababeeyay mushaar la’aanta hoos u dhac dhaqaale oo ku yimid maamulka. Waxa uu sheegay in Puntland sanadkan la siiyay kab miisaaniyadeed oo aad uga hooseeya kii hore ee Bangiga Adduunka ka imaan jiray.

Mushaakilkan ayaa kusoo beegmay xilli hay’adaha caalamiga ah ee Puntland ka howlgala ay isna bilaabeen fasax ballaaran oo lagu eryayo boqolaal shaqaale, kaddib markii ay waayeen taageeradii dhaqaale ee ay horay uga heli jireen hay’adaha ay la shaqeynayeen. Tani waxay sii adkaysay xaaladda guud ee shaqaalaha iyo adeegyada dowladda ee gobolka.

Madaxweyne goboleedkii u horeeyay oo bilaabay hirgelinta qorshaha Villa Somalia

0

Dhuusamareeb (Caasimada Online) – Madaxweynaha maamul-goboleedka Galmudug Mudane Axmed Cabdi Kaariye (Qoor Qoor) oo maanta qaaday tallaabo culus oo la xiriirta doorashooyinka ayaa noqday madaxweyne goboleedkii ugu horreeyay ee bilaaba hirgelinta qorshaha Villa Somalia ee ku aadan qabashada doorasho qof & cod ah oo ka dhacda dalka.

Qoor Qoor ayaa xalay Dhuusamareeb ka daah-furau olalaha diiwaangelinta cod-bixiyeyaasha, isaga oo guddiga doorashada kusoo dhaweeyay deegaannada Galmudug.

Madaxweynaha ayaa tilmaamay in diiwaan-gelinta si rasmi ah u bilaabeyso Galmudug, isla markaana la gaarsiin doono dhammaan deegaannada xorta ah.

“Hadii aan nahay reer Galmudug waxaan soo dhaweeneynaa guddiga madaxa bannaan ee doorashooyinka, waxaana ku faraxsanahay inaad diiwaan-gelinta ka billowdaan magaalada Dhuusamareeb, shaqadiina si buuxda u qabsada” ayuu yiri madaxweyne Qoor Qoor.

Sidoo kale, madaxweynaha Galmudug oo hadalkiisa sii wata ayaa weerar afka ah ku qaaday xubnaha mucaaradka ee kasoo horjeedo hannaanka wax loo wado, isaga oo ugu baaqay inay soo galaan tartanka, ayna qayb ka noqdaan doorashada qof iyo codka ah.

“Doorasho dadban waa xun tahay mida tooska ahna waxbaa ku jira xaggee rabtaa marka oo u socotaa? dadka maxaad u sheegeysaa?” ayuu mar kale yiri Madaxweyne Qoor Qoor.

Waxaa kale oo uu carabka ku dhuftay in loo baahan yahay in mucaaradku sameystaan ururo, isla markaana ay qabyb ka noqdaan tartanka, iyaga oo isku kalsoon. Qoor Qoor ayaa sidoo kale sheegay in ay la fariisan doonaan, si xal looga gaaro khilaafka haatan taagan.

“Xisbiyo siyaasadeed furta soo diyaar garooba waxa aad tabasho qabtaana, waa la’idin-kala doodayaa laakiin meel uma socdo, cidna idin-ka yeeli meyso” ayuu kusii daray

Waxaa kale oo uu sii raaciyay “Dadkiina iyo shacabkiisa sharafta leh aamina oo ku kalsoonaada oo siyaasaddiina usoo bandhiga taas ayaan leeyahay saaxibada, aniga oo ixtiraamayo”.

Soomaaliya ayaa haatan ku jirto marxalad siyaasadeed oo cakiran, waxaana loo ballansan yahay shir uu iclaamiyay madaxweyne Xasan oo dhici doono 15-ka bishaan, kaas oo ay ka qayb-gali doonaan siyaasiyiinta mucaaradka iyo hoggaannada bulshada rayidka ah.

Maamulka Trump oo qaatay go’aan cawaaqib yeelan kara oo ku wajahan Soomaaliya

Washington (Caasimada Online) – Maamulka madaxweyne Donald Trump ayaa diyaarinaya qorshe uu ku dhimo joogitaanka milatari iyo dhaqaale ee Maraykanku ku leeyahay gudaha Soomaaliya, tallaabadan oo qeyb ka ah isbeddel weyn oo ku wajahan siyaasadda guud ee Afrika, sida uu Axaddii weriyay The Washington Post.

Qorshahan ayaa qeyb ka ah dib-u-habayn istaraatiijiyadeed oo ballaaran, kaas oo lagu yareynayo ku lug lahaanshaha Maraykanka ee qaaradda Afrika, si mudnaanta loo siiyo arrimo kale sida sugidda xuduudaha iyo casriyeynta awoodda nukliyeerka.

Miisaaniyadda cusub ee ay soo jeedisay Wasaaradda Gaashaandhigga Maraykanka (Pentagon) ayaa si cad u muujinaysa jihada cusub, iyadoo hoos loo dhigay muhiimadda Taliska Maraykanka ee Afrika (Africom).

Mas’uuliyiinta difaaca ayaa sheegay in siyaasaddan cusub ay xoogga saarayso “xoojinta iskaashi ka sarreeya ku-tiirsanaan,” iyadoo Maraykanku doonayo inuu dalalka Afrika taageero si uu ugu gudbiyo xogaha sirdoonka iyo teknoolajiyadda, halkii uu si toos ah uga qeyb qaadan lahaa hawlgallo milatari.

Isbeddelkan ayaa durba laga dareemayaa Soomaaliya. Maraykanku wuxuu joojiyay maalgelintii uu siin jiray cutubka Danab – oo ah xoogga ugu tababaran ee Soomaaliya u qaabilsan dagaalka ka dhanka ah argagixisada – kadib sanado taageero dhaqaale ah oo lagu qiyaasay illaa $1.5 bilyan sanadkii. Dowladda Soomaaliya ayaa hadda raadinaysa ilo dhaqaale oo kale si ay u sii waddo hawlgallada cutubkaas oo ay u bixiso mushaharka ciidamadiisa.

Sidoo kale, maamulka Trump ayaa hoos u dhigayey kaalmadii uu Maraykanku siin jiray howlgalka nabad-ilaalinta Midowga Afrika ee Soomaaliya (ATMIS), xilli ay kooxda Al-Shabaab sare u qaadayso weerarrada ay ka geysanayso dalka oo dhan. Al-Shabaab, oo xiriir la leh ururka Al-Qaacida, ayaa la sheegay in ay mar kale la wareegtay magaalooyin badan, iyadoo haatan ka howl-gasha qiyaastii saddex meelood meel dhulka Soomaaliya.

Bilihii u dambeeyay, Al-Shabaab waxay billowday weerarro cusub, oo ay ku jiraan madaafiic lagu garaacay garoonka diyaaradaha caalamiga ah ee Muqdisho, iyo hawlgallo ka dhacay gobolka Hirshabeelle oo ku yaalla meel qiyaastii 200 mayl waqooyi ka xigta caasimadda. Falanqeeyeyaasha amniga ayaa ka digaya in kooxdaasi ay ka faa’iideysan karto firaaqa amni ee ka dhasha hoos u dhaca taageerada shisheeye.

Al-Shabaab ayaa horey u bartilmaameedsatay danaha Maraykanka. Sannadkii 2020, waxay weerareen saldhig ciidan oo Maraykanku ku lahaa Kenya, halkaasoo ay ku dileen saddex muwaadin Maraykan ah. Sirdoonka Maraykanka ayaa sidoo kale kooxda ku eedeeyay qorshe weerar oo la mid ah kii 11-kii September.

Sannadkii 2020, Madaxweyne Trump ayaa amray in dalka laga saaro ku dhawaad 700 askari oo Maraykan ah oo ka howlgalayay gudaha Soomaaliya. In kasta oo maamulka Joe Biden uu dib u geeyay boqolaal ka mid ah ciidamadaas, haddana maamulka Trump wuxuu mar kale u muuqdaa mid doonaya inuu si weyn u yareeyo joogitaanka Maraykanka ee dalka.

Soomaaliya waxay ku taallaa meel istaraatiiji ah oo muhiim u ah isu-socodka caalamiga ah ee badda, gaar ahaan marin-biyoodka muhiimka ah ee u dhexeeya Badda Cas iyo Badweynta Hindiya. Xasillooni darrada dalka ka jirta ayaa weli caqabad ku ah dadaallada nabadgelyo ee gobolka iyo kuwa caalamkaba.

Awoodda Nukliyeerka ee Ruushka oo la wiiqay kadib weerar dunida ka yaabiyey

Moscow (Caasimada Online) – Ciidamada Ukraine ayaa Axaddii si lama filaan ah u gilgilay milatariga Ruushka, kadib markii ay burburiyeen ama waxyeeleeyeen tobannaan diyaarado ku nukliyeerka xambaaro ah iyo kuwo kale, weerarro qorshaysan oo qarsoodi ahna ku qaadeen saldhigyo ciidan oo si weyn uga fog xuduudda kuna yaalla gudaha Ruushka, sida ay sheegtay Kyiv.

Xitaa bogagga taageersan milatariga Ruushka ayaa weerarkan — oo loo adeegsaday diyaarado aan duuliye lahayn oo laga dhex bilaabay gaadiid xamuul ah — ku tilmaamay “Pearl Harbor-kii Ruushka.”

Weerarkaasi ayaa dhacay maalin uun kahor kulanka la filayay in madaxweynayaasha Ruushka iyo Ukraine ku yeeshaan Istanbul, oo qeyb ka ah wadahadallo xabbad-joojin ah oo Mareykanku garwadeen ka yahay.

Hawlgalka oo ay fuliyeen ciidamada sirdoonka gudaha ee Ukraine (SBU) ayaa lagu beegsaday 41 diyaaradood oo ah kuwa waaweyn ee dagaalka, waxaana loo adeegsaday diyaarado FPV ah oo lagu hago muuqaal toos ah. Saldhigyadan la weeraray ayaa ku kala yaallay afar meelood oo si weyn uga durugsan xuduudda Ukraine — kun iyo kun mayl u jira aagga dagaalka.

Dowladda Ukraine ayaa sheegtay in diyaaradaha la burburiyay — kuwaasoo intooda badan uusan Ruushku hadda awood wax soo saar u lahayn — qiimahooda la qiyaasay ugu yaraan $7 bilyan.

Diyaaradahan oo loogu talagalay in ay qaadaan gantaalaha nukliyeerka ayaa qeyb muhiim ah ka ah awoodda Ruushka ee hanjabaadda nukliyeerka, waxaana markii hore loogu talagalay in ay burburiyaan Mareykanka iyo Yurub haddii dagaal buuxa dhaco.

Ukraine waxay sheegtay in diyaaradahaas hadda loo adeegsanayo weerarro gantaal oo ka dhan ah dalkaasi. Mas’uuliyiinta Kyiv waxay sheegayaan in weerarkan lagu burburiyay in ka badan saddex-meelood meel diyaaradaha istaraatiijiyadeed ee Ruushka.

Warbixinnada ayaa sheegaya in diyaaradaha la beegsaday ay ka mid yihiin TU-95 “Bear” oo ah diyaarado nukliyeer qaada, TU-22 “Backfire” oo ah kuwo weerar degdeg ah fuliya, iyo A-50 “Mainstay” oo ah diyaarado talis iyo kormeer.

Mid ka mid ah saldhigyada la weeraray ayaa ku yaalla gobolka Irkutsk ee Siberia, qiyaastii 2,500 mayl u jirta xuduudda Ukraine.

Saldhigyada kale ee la beegsaday waxay ku kala yaallaan Murmansk oo ku yaalla Arctic-ga, Ryazan oo koonfur-bari kaga beegan Mosko, iyo Ivanovo oo waqooyi-bari kaga yaalla caasimadda Ruushka.

Hawlgalka oo loo bixiyay magaca “Howlgalka Shabaq Caaro” (Operation Spider’s Web) ayaa la sheegay in la qorsheynayay muddo 18 bilood ah, wuxuuna, sida ay sheegtay Kyiv, dhabar-jab weyn ku yahay awoodda Ruushka ee weerarrada gantaalaha fog-fog ku qaada magaalooyinka Ukraine.

Muuqaallo la faafiyay ayaa muujinaya diyaarado waaweyn oo holcaya oo dab qabsaday, kuwaasoo saf u yaalla mid ka mid ah saldhigyada weerarka lagu qaaday.

Muuqaal kale oo lagu faafiyay baraha bulshada ayaa muujinaya diyaarado FPV ah oo hawada u kacaya, iyagoo kasoo duulaya baabuurro xamuul ah oo yaalla meel u dhow saldhigyada Ruushka.

“Iyadoo SBU ay marki hore ku gudbisay drones-kan gudaha Ruushka, ayaa markii dambe lagu qariyay saqafka qolal alwaax ah oo lagu dhisay baabuurro. Waqtiga la qorsheeyay markii la gaaray, saqafyadii ayaa si fog looga furay, waxaana diyaaradahaasi si toos ah ugu duuleen bartilmaameedyadii Ruushka,” ayuu yiri ilo wareed u warramay Kyiv Independent.

Ukraine waxay sheegtay in weerarku uu jawaab u ahaa duullaankii drone-ka ee ugu weynaa ee uu Ruushku ku qaaday dalkaasi tan iyo bilowgii dagaalka, iyadoo la sheegay in Ruushku adeegsaday 472 diyaaradood iyo toddobo gantaal oo iskugu jiray ballistic iyo cruise. Mas’uuliyiinta Ukraine waxay sheegeen inay ka hortageen 385 bartilmaameed oo cirka ah.

Madaxweynaha Ukraine Volodymyr Zelensky ayaa si toos ah ula socday hawlgalkan, sida ay xaqiijiyeen ilo wareedyo u warramay Kyiv Independent.

Zelensky ayaa ku faanay bartiisa Telegram in xarunta laga hagayay weerarka ay si aad ah ugu dhaweyd dhismaha ay degan yihiin sirdoonka Ruushka (FSB).

“Falalkan ay Ukraine qaaday waa kuwo shaki la’aan ku geli doona buugaagta taariikhda,” ayuu yiri.

“Hal sano, lix bilood iyo sagaal maalmood — intaas ayay nagu qaadatay in aan qorshayno hawlgalkan, ilaa aan si dhameystiran u hirgelinay. Waa weerarkeennii ugu fogaa. Dadkeennii qaybta ka ahaa diyaarinta howlgalka si nabad ah ayaa looga saaray gudaha Ruushka ka hor inta aan la bilaabin,” ayuu raaciyay.

Ka hor weerarka, Andriy Yermak oo ah madaxa shaqaalaha Zelensky, ayaa bartiisa X soo dhigay astaanta (emoji) shabaq caaro ah.

Kyiv kama aysan wargelin Aqalka Cad weerarka kahor, sida ay u sheegeen ilo wareedyo sugan oo ku sugan Kyiv iyo Washington, warbaahinta Axios.

Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa ugu baaqay Moscow iyo Kyiv inay heshiis wada gaaraan si loo soo afjaro dagaalka saddexda sano socday, balse weerarkan ayaa laga yaabaa inuu sii adkeeyo wadadii nabadda.

Ukraine waxay sheegtay in ay diyaar u tahay wadahadal nabadeed, balse ay sugaysay qoraal rasmi ah oo ka yimaada dhanka Ruushka, kaasoo qeexaya mowqifkiisa, kahor inta aysan oggolaan kulanka la qorsheeyay Isniinta maanta ah.

“Si kulan u noqdo mid miro dhal ah, ajandihiisa waa inuu si cad u qeexan yahay, wadahadalladana waa in si dhab ah loogu diyaargaroobaa,” ayuu Zelensky ku qoray bartiisa X Jimcihii.

“Nasiib darro, Ruushka wuxuu u muuqdaa mid ku dadaalaya in kulanka xiga uusan natiijo wax ku ool ah keeni doonin,” ayuu raaciyay.

Zelensky wuxuu si cad u sheegay mowqifka Kyiv, isagoo dalbaday xabbad-joojin buuxda oo aan shuruud lahayn, sii daynta maxaabiista, iyo in carruurta la afduubay dib loo soo celiyo.

Ruushka ilaa hadda wuxuu diidanaa xabbad-joojin buuxda, wuxuuna jeediyay shuruudo ay Ukraine si toos ah u diidday.

Dhanka kale, weerarro kale oo ka dhacay xuduudda u dhow Ukraine ayaa sababay burburka laba buundo, waxaana weerarradaasi lagu eedeeyay falal curyaamin ah, iyadoo ugu yaraan toddobo qof ay ku dhinteen, sida ay sheegeen baarayaal Ruush ah.

Somaliland oo soo saartay digniin culus kadib markii…

Hargeysa (Caasimada Online) – Xukuumadda Somaliland ayaa soo saartay digniin culus oo ku saabsan dabeylo xooggan oo la filayo inay ku dhufan doonaan Badda Gacanka Cadmeed, gaar ahaan meelaha ay maamusho Somaliland.

Digniintan ayaa ah mid la xiriirta xaalad cimiladeed oo halis ah, taasoo khatar ku noqon karta dadka ku sugan ama ka shaqeeya meelaha xeebaha ah.

Qoraal rasmi ah oo ka soo baxay Ciidanka Ilaalada Xeebaha Somaliland ayaa si gaar ah ugu digay kalluumaysatada, dadka dalxiiska ku taga xeebaha, iyo guud ahaan cid kasta oo u dhow ama isticmaasha badda, inay si weyn uga taxaddaraan dabeylahan la saadaaliyey. Ciidanku wuxuu carrabka ku adkeeyay in la iska ilaaliyo khataraha laga yaabo inay dabeyluhu sababi karaan.

Sida lagu sheegay digniinta, dabeylaha la saadaaliyey waxay si gaar ah u saameyn doonaan qaybo kamid ah xeebaha dalka. Ciidanku wuxuu ugu baaqay bulshada inay si dhow ula socdaan talooyinka iyo warbixinada cimilada si aysan uga mid noqon dadka ay saameeyaan xaaladaha deg-degga ah ee laga digayo.

Saadaasha cimilada ayaa sidoo kale muujisay in heerkul aad u sareeya laga filayo deegaannada xeebaha, iyadoo la sheegay in uu gaadhi doono ilaa 41°C. Tani waxay caddeynaysaa in sannadkani yahay mid kamid ah kuwa ugu kulul ee deegaanka laga dareemo, arrin sii xumayn karta xaaladda nololeed ee dadka xeebaha ku dhow.

Warbixintu waxay tilmaantay in xawaaraha dabeylaha uu noqon doono inta u dhaxaysa 14km/h ilaa 45km/h. Xawaaraha noocan ah wuxuu keeni karaa mowjado xooggan, burburin kara doonyaha yar yar ama khatar galin kara dadka aan feejignayn. Tani waxay keentay in ciidanku xoojiyo digniintiisa si loo yareeyo khasaaraha iman kara.

Dhinaca kale, mowjadaha badda ayaa la saadaaliyay inay sare u kici doonaan ilaa 1.9 mitir, taasoo khataro gaar ah u keeni karta gaadiidka badda iyo shaqaalaha kalluumeysiga. Dadkaas ayaa loogu baaqay inay ka fogaadaan badda inta ay xaaladdu sidan tahay.

Guddiga doorashooyinka oo soo dhaweeyay go’aankii mucaaradka ay qaateen

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiyaha guddiga madaxa bannaan ee doorashooyinka qaranka oo maanta la hadlay warbaahinta ayaa soo dhaweeyay go’aanka kasoo baxay xubnaha mucaaradka ee la xiriira hannaanka doorashooyinka dalka.

Cabdikariin Axmed Xasan ayaa sheegay in siyaasi iyo shacab la wada doonayo in dalka ay ka dhacdo qof iyo cod, isla markaana ay tahay fursad muhiim ah kadib muddo 60 sano ah.

“Shacbiga Soomaaliyeed 60 sano kahor ayaa ugu dambeysay waxa maanta ay haystaan si walba oo siyaasadda Soomaaliya loo gad-gadiyay waa dhaafi waysay doorasho qof iyo cod ah” ayuu yiri guddoomiyaha guddiga madaxa bannaan ee doorashooyinka qaranka.

Sidoo kale wuxuu soo dhoweeyay war-murtiyeedkii kasoo baxay mucaaradka oo nuqul kamid ah lagu sheegay in ay rabaan in aan dib loogu laaban teendhaha Afisyoone, balse ay dalbanayaan doorasho daah-furan oo dhexda lasoo dhigo.

“Waad aragteen madaxdii hore go’aannada ay soo saareen oo ahayd inay rabaan in dalka uu aado doorasho qof iyo cod ah” ayuu mar kale yiri Cabdikariin Axmed Xasan.

Waxaa kale oo sii raaciyay “Doorasho qof iyo cod ah laba shey bis ayaa muhiim u ah ururo siyaasadeed oo diiwaangashan iyo shacbsi Soomaaliyeed oo diiwaangashay oo hadda shaqeedeeda aan wadno”.

Mucaaradka Soomaaliya oo shirkoodii Muqdisho kasoo saaray 11 qodob ayaa dalbaday in doorashada ay noqoto mid daah-furan oo heshiis lagu yahay, si looga hortago qalalaase ka dhaca dalka, waxayna diideen in mar kale dib loogu laabto teendhada Afiysooni.

“Madasha waxa ay ka soo horjeeddaa in dib loogu laabto doorashadii dadbanayd ee sanadkii 2022, waxay taageersantahay hannaan doorasho oo daahfuran oo heshiis lagu yahay, looguna gogol-xaarayo qof iyo cod, kuna salaysan dastuurkii dadka Soomaaliyeed ku heshiiyeen ee 2012, iyo xeerarka xisbiyada iyo guddiga doorashada uu ansixiyey iyo Baarlamaankii sagaalaad ee sharcigii doorashada tooska ah ee uu meel-mariyay Baarlamaankii 10aad” ayaa lagu yiri nuqul kamid ah bayaanka kasoo baxay mucaaradka.

Waxaa kale oo ay madashu hoosta ka xariiqday in dastuurkii la beddelay, uuna halis ku yahay geeddi-socodka dowlad-dhiska, midnimada iyo wadajirka dadka Soomaaliyeed.

Si kastaba, Dhaq-dhaqaaqa cusub ee mucaaradka ayaa cabsi weyn ku haya dowladda Soomaaliya, waxaana la sugayaa tallaabada xigta ee ay qaado Villa Soomaaliya oo weli ku adkeysaneyso doorasho qof iyo cod ah oo haatan diiwaangelinteeda ay ka socoto Muqdisho.

Maxay soo laabashada MAHAD SALAAD uga dhigan tahay NISA iyo Soomaaliya?

Muqdisho (Caasimada Online) – Dib-u-magacaabista Mahad Maxamed Salaad ee xilka Agaasimaha Hay’adda Sirdoonka iyo Nabad Sugidda Qaranka (NISA) ayaa astaan u ah isbeddel istaraatiijiyadeed oo ay dowladda federaalku ku doonayso inay dib ugu soo nooleyso dib-u-habeynta sirdoonka, una xoojiso dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab, xilli uu dalku galayo marxalad amni oo kala-guur ah.

Go’aanka ayaa lagu ansixiyay kulan gaar ah oo ay Axaddii yeesheen golaha wasiirrada, kaasoo uu guddoomiyay Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre. Magacaabistan waxay dib u keenaysaa hoggaan khibrad leh oo dib-u-habeyn u heelan, xilli ay sii kordhayaan weerarrada argagixisada iyo baaqyada loo jeedinayo hay’adaha ammaanka ee la xisaabtanka leh.

Soo noqoshada hoggaan isbeddel-doon ah

Mahad Salaad wuxuu hore u ahaa agaasimaha NISA intii u dhexeysay Agoosto 2022 ilaa April 2024, muddadaas oo loo arko inay ahayd xilli xasillooni iyo dib-u-habeyn muhiim ah lagu sameeyay hay’adda sirdoonka.

Intii uu xilka hayay, NISA waxay hirgelisay dib-u-habeyn dhismeed oo lagu xoojiyay maamulkeeda gudaha, iyadoo sidoo kale la ansixiyay Xeerka Sirdoonka Qaranka — sharci qeexaya waajibaadka hay’adda islamarkaana soo rogay hannaan sharciyeed iyo isla xisaabtan.

Mas’uuliyiin dowladda ka tirsan iyo diblomaasiyiin ajaanib ahba waxay magacaabista Mahad u arkaan dadaal lagu soo celinayo xirfadda, kartida, iyo xasilloonida hay’adda. Waxa kale oo ay muujineysaa kalsoonida Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo tan iyo doorashadiisii 2022 dib ugu soo celinayay xilalka saraakiil uu aaminsan yahay.

Mid ka mid ah guulihii ugu waaweynaa ee Mahad intii uu xilka hayay waxay ahayd xasillinta magaalada Muqdisho oo weerarro joogto ah ay ka fulin jireen Al-Shabaab.

Isaga oo adeegsanaya hawlgallo sirdoon oo isku xiran, NISA waxay hoos u dhigtay weerarradii argagixisada, iyadoo xitaa qaar ka mid ah degmooyinka laga cirib-tiray khatartii Al-Shabaab.

Ilo amni iyo la-taliyayaal madax-bannaan ayaa sheegay in hay’addu si weyn u ballaarisay ururinta xogta dadban (human intelligence), kordhisay kormeerka amniga, ayna xoojisay wada-shaqeynta kala dhaxeysa ciidamada milatariga iyo booliiska.

Tallaabooyinkaas ayaa horseeday howlgallo ka-hor-tag ah, burburinta unugyo, iyo hirgelinta nidaam digniin hore ah oo waqti hore lagu ogaado weerarro waaweyn oo soo socda, taasoo muddo bilo ah ka hortagtay qaraxyo ka dhici lahaa bartamaha magaalada.

“Intii uu xilka hayay, weerarrada ka dhaca caasimadda waxay gaareen heerkii ugu hooseeyay sanadihii la soo dhaafay,” ayuu yiri sarkaal reer galbeed ah oo Muqdisho jooga. “Farqiga ma ahayn oo kaliya istaraatiijiyad dagaal, balse wuxuu ahaa mid dhisme hay’adeed oo hagaagsan—hay’ad ka jawaabaysa xog, halkii ay uga falcelin lahayd musiibo.”

Dardargelinta dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab

Soo noqoshada Mahad waxay ku soo beegantay wajiga labaad ee dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab, kaasoo lagu doonayo in laga saaro deegaanada ay weli ku sugan tahay sida Hirshabeelle, Galmudug, iyo Koonfur Galbeed.

Guushii uu ka gaaray xasilinta Muqdisho ayaa kor u qaaday filashada in Mahad uu guulo la mid ah ka gaari karo magaalooyinka kale, ama ugu yaraan uu dib u dhisi karo isku-duwidii sirdoonka si loo ilaaliyo horumarka milatari iyo badbaadada dadweynaha.

Go’aanka lagu beddelay Agaasimihii hore ee NISA Cabdullaahi Maxamed Cali “Sanbaloolshe” ma ahayn mid loogu heshiiyay si sahlan.

Sanbaloolshe, oo haystay taageero beeleed xooggan, ayaa la sheegay inuu ka biyo diidanaa in xilka laga qaado, isla markaana uu magacaabista Mahad u arkayay mid siyaasadeed. Si kastaba, dowladda federaalka ayaa difaacday isbeddelka, iyadoo ku tilmaamtay dib-u-habeyn hay’adaha amniga oo lagu kordhinayo waxqabadkooda.

Tani waxay la jaanqaadaysaa hab-raaca Madaxweyne Xasan Sheekh, oo tan iyo markii uu xafiiska ku soo laabtay beddelay ama dib u magacaabay saraakiil hore si uu u dhiso koox amni oo la isku halleyn karo. Mahad ayaa hadda noqonaya mas’uulkii saddexaad ee dib loogu soo celiyo hoggaan muhiim ah.

Taageero lama filaan ah oo siyaasadeed

Arrin aan la filayn ayaa dhacday markii agaasimihii hore ee NISA Fahad Yaasiin — oo mar si kulul u dhaleeceeyay Mahad Salaad — uu baraha bulshada ku soo dhoweeyay magacaabistiisa. Wuxuu sidoo kale si ixtiraam leh u amaanay Sanbaloolshe, taasoo u muuqata astaamo muujinaya in xasilooni siyaasadeed laga yaabo inay ka dhex abuuranto hoggaamiyeyaasha sirdoonka ee horey isugu khilaafsanaa.

Fahad, oo mar Mahad Salaad ku tilmaamay “halis qaran,” wuxuu isbeddelkiisa mowqifka ah u muuqdaa mid muujinaya dib-u-miisaamid siyaasadeed ama ugu yaraan wada-noolaansho ku-meel-gaar ah.

Sanado badan, NISA waxaa lagu eedeeyay siyaasadeysan, kala qaybsanaan, iyo la’aan isla xisaabtan. Iyadoo Soomaaliya isu diyaarineyso inay si buuxda ula wareegto amniga dalka, waxaa si degdeg ah loo baahan yahay hay’ad sirdoon oo xirfad leh, madax-bannaan, kuna shaqeysa dan qaran.

Taageerayaasha Mahad waxay tilmaamayaan in aqoontiisa sharci, hab-maamuuskiisa hoggaamineed, iyo waayo-aragnimadiisa Muqdisho ay yihiin sababaha uu ugu habboon yahay inuu horkaco hay’adda NISA. Soo laabashadiisa waxaa laga filayaa inay dardargeliso dib-u-habeyn lagu soo celinayo kalsoonida shacabka iyo taageerada beesha caalamka.

“Mahad wuxuu keenay kala dambeyn iyo isku-duwid xilli dalka uu galay marxalad aad u adag,” ayuu yiri la-taliye dowladeed oo hore. “Hadda oo wajigii labaad ee amniga la bilaabay, hoggaamintiisa ayaa ah mid aad loogu baahan yahay.”

Soo noqoshada Mahad Maxamed Salaad ee xilka Agaasimaha NISA ma ahan oo kaliya isbeddel shaqaale; waa go’aan istaraatiiji ah oo loogu talagalay in lagu xoojiyo xasilloonida caasimadda, dib loogu soo celiyo dib-u-habeyntii hakadka gashay, looguna diyaargaroobo Soomaaliya oo la wareegaysa amnigeeda marka uu dhammaado howlgalka AUSSOM.

Iyada oo uu hore u muujiyay awood uu ku xasiliyo Muqdisho, isla markaana uu sare u qaado tayada sirdoonka, hoggaaminta Mahad Salaad ayaa muhiim u ah ilaalinta guulaha amni ee dalka iyo dhismaha hay’ad sirdoon qaran ah oo u adeega shacabka – kana madax bannaan loollan siyaasadeed.

Wararkii ugu dambeeyay duqemo culus oo ka dhacay degmada Aadan Yabaal

0

Aadan Yabaal (Caasimada Online) – Faah-faahinno dheeraad ah ayaa waxaa laga helayaa duqeymo diyaaradeed oo mar kale xalay laga fuliyay qaybo kamid ah degmada Aadan Yabaal ee gobolka Shabeellaha Dhexe, halkaas oo ay ku sugan yihiin maleeshyaad ka tirsan Al-Shabaab.

Duqeynta ayaa lasoo wariyay in lala beegsaday goobo ay ku dhuumaaleysanayeen maleeshiyaada Al-Shabaab oo ku yaalla degmadaas iyo deegaannada hoos yimaada, waxaana jira khasaare loo gaystay argagixisada.

Ilo dadka deegaanka aaa innoo sheegay inay maqlayeen jugta duqeymaha oo ahaa kuwa culus, waxayna sheegeen inay xigtay holac iyo uuro is qabsaday hawada sare, kadib markii ay gantaallada ku dheceen xarumo ay ku sugnaayeen Al-Shabaab.

Wararka ayaa intaasi kusii daraya in goobaha la duqeeyay ay ku sugnaayeen horjoogayaal ka tirsan kooxda oo abaabul culus ka waday halkaasi

Ma cadda khasaaraha rasmiga ah ee duqeymahan ka dhashay, mana jiro illaa iyo hadda wax hadal ah oo kasoo baxay dowladda Soomaaliya iyo saaxibada caalamiga ah oo ku aadan howlgalkaasi.

Xaaladda ayaa kacsan, waxaana lasoo warinayaa in Al-Shabaab ay haatan dareemayaan culeyskii ugu xooganaa, waxaana sababay dagaallada ku qabsaday gobolka Hiiraan oo lagu jabiyay Khawaarijta.

Sidoo kale ciidamada dowladda iyo kuwa dadka deegaanka ayaa kusii siqaya aagga demada Aadan Yabaal, iyaga oo ujeedkooda uu yahay inay ka xoreeyaan Al-Shabaab.

Kooxda Al-Shabaab oo la isugu daray weerarro toos ah, iska caabinta weerarro ay soo qaadeen iyo weerarro jid gal ah ayaa lagu laayey xubno badan oo ka tirsanaa kooxda.

Shabeellaha Dhexe ayaa waxaa weli ka soconayo dhaq-dhaqaaqyo culus, waxaana dowladda Soomaaliya ay sheegtay inay sii wadi doonto howlgallada ka socda gobolkaasi.

Mahad Salad returns: What it means for NISA and Somalia?

MOGADISHU, Somalia — Mahad Mohamed Salad’s reinstatement as Director of Somalia’s National Intelligence and Security Agency (NISA) signals a strategic shift by the federal government to revive intelligence reform and reinvigorate the fight against al-Shabaab as the country enters a pivotal security transition.

Approved during an extraordinary cabinet session chaired by Prime Minister Hamza Abdi Barre, Salad’s return brings back a seasoned and reform-oriented leader at a time of escalating militant threats and growing demands for institutional accountability.

Reform-minded leadership returns

Salad served as NISA chief from August 2022 to April 2024, a period widely seen as a period of stabilization and recovery for Somalia’s intelligence sector.

Under his leadership, NISA implemented structural reforms that improved internal oversight while advancing critical legislation — including the passage of the National Intelligence and Security Law — that clarified the agency’s mandate and introduced legal checks.

Many within government and diplomatic circles view Salad’s return as a move to restore professionalism and continuity within the agency. It also reflects the confidence of President Hassan Sheikh Mohamud, who has steadily reappointed trusted figures across Somalia’s security apparatus since his re-election in 2022.

One of Salad’s most notable achievements during his previous tenure was stabilizing Mogadishu, which had been rocked by near-daily al-Shabaab attacks.

His leadership markedly improved the security situation in the capital, with coordinated intelligence operations disrupting militant networks and reducing attacks to near zero in certain districts.

According to security sources and independent observers, NISA under Salad significantly enhanced human intelligence gathering, expanded surveillance operations, and improved coordination with city military and police units.

These efforts led to preemptive raids, the dismantling of sleeper cells, and an improved early warning system that prevented large-scale bombings in downtown Mogadishu for months.

“His tenure saw the most noticeable drop in attacks in the capital in recent years,” said a Western security official stationed in Mogadishu. “The difference was not just tactical but structural — a better-organized agency that acted on intelligence rather than reacting to crisis.”

Renewed push against al-Shabaab

Salad’s return coincides with the second phase of Somalia’s counterinsurgency campaign, which aims to expel al-Shabaab from remaining strongholds in Hirshabelle, Galmudug, and Southwest states.

His prior success in Mogadishu has raised expectations that Salad can replicate similar gains in other urban centers — or at least bring intelligence coordination back to a level necessary for maintaining military momentum and public safety.

The decision to replace outgoing NISA chief Abdullahi Mohamed Ali “Sanbaloolshe” was not without controversy.

Backed by a politically influential clan, Sanbaloolshe had resisted efforts to remove him and reportedly viewed Salad’s appointment as a political slight. However, the federal government defended the reshuffle as part of an ongoing institutional realignment to improve operational effectiveness.

This move is also consistent with President Mohamud’s broader pattern: since returning to power, he has replaced and, in some cases, reinstated former military and intelligence leaders to build a trusted and cohesive security team. Salad is now the third such figure to be reappointed.

Unexpected political endorsements

In a surprising twist, former NISA director Fahad Yasin — previously one of Salad’s most outspoken critics — publicly congratulated him on social media, calling his reappointment a “welcome return.” The message, including respectful praise for Sanbaloolshe, hints at a possible thaw among Somalia’s rival power factions.

Fahad had once labeled Salad’s appointment a “national threat,” underscoring the dramatic reversal. Analysts see this as a sign of political recalibration or at least temporary coexistence among key figures in Somalia’s fractious intelligence and political spheres.

Over the years, NISA has been criticized for politicization, internal divisions, and lapses in accountability. With Somalia preparing to take full responsibility for its security, the need for a credible, functional, and apolitical intelligence agency has never been more urgent.

Supporters of Salad point to his legal background, structured management style, and track record in Mogadishu as proof of his ability to professionalize the agency. His return is expected to usher reforms to restore public trust and international confidence in Somalia’s intelligence sector.

“Mahad brought order and coordination during a crisis,” said a former government advisor. “Now, with a new security phase underway, his leadership is needed more than ever.”

Mahad Salad’s return as NISA director is not merely a personnel change—it is a strategic decision aimed at restoring security in the capital, revitalizing stalled reforms, and preparing Somalia for a post-ATMIS future.

With a record of stabilizing Mogadishu and enhancing intelligence effectiveness, Salad’s leadership is critical to safeguarding Somalia’s fragile security gains and building an intelligence agency that serves the nation, not politics.

Trump administration plans U.S. drawdown in Somalia

WASHINGTON, DC – The Trump administration is preparing to scale back the U.S. military and financial presence in Somalia, marking a significant shift in its broader Africa policy, The Washington Post reported on Sunday.

The plan is part of a broader strategic reorientation aimed at reducing U.S. engagement on the continent in favor of other priorities, including border security and nuclear modernization. The Pentagon’s latest budget proposal reflects this shift, with reduced emphasis on U.S. Africa Command (Africom).

Defense officials say the new approach emphasizes “empowerment over dependency,” aiming to support African partners through intelligence-sharing and technology rather than direct military involvement.

In Somalia, this shift is already taking effect. The U.S. has ended its financial support for the elite Danab Brigade—Somalia’s most capable counterterrorism force—after years of backing estimated at $1.5 billion annually. The Somali government seeks alternative funding to sustain the unit’s operations and pay its soldiers.

The administration is also scaling back contributions to the African Union peacekeeping mission in Somalia (ATMIS) at a time when al-Shabab militants are intensifying attacks across the country. The group, which is affiliated with al-Qaeda, has reportedly regained control of multiple towns and now operates in roughly a third of Somalia.

In recent months, al-Shabab has launched renewed offensives, including mortar attacks on the international airport in Mogadishu and operations in the Hirshabelle region, about 200 miles north of the capital. Analysts say the militants may exploit security gaps caused by reduced foreign support.

Al-Shabab has a history of targeting U.S. interests. In 2020, the group attacked a U.S. airbase in Kenya, killing three Americans. U.S. intelligence has also linked the group to a plot involving a possible 9/11-style attack.

The shift in U.S. policy continues a long and complicated relationship with Somalia. Somalia was a key U.S. ally under President Mohamed Siad Barre during the Cold War. However, relations were severed in 1991 following the collapse of his regime—a brief U.S. intervention in 1992 to address famine ended after the deadly 1993 Battle of Mogadishu. Following the September 11 attacks, the U.S. re-engaged in Somalia to counter the growing threat of al-Shabab.

In 2020, President Trump ordered the withdrawal of approximately 700 U.S. troops from Somalia. While the Biden administration later redeployed several hundred personnel, the Trump administration now appears poised to reduce the U.S. footprint again.

Somalia occupies a critical strategic location along the Gulf of Aden and the Indian Ocean, near vital global shipping lanes through the Red Sea. Its instability continues to pose challenges to regional and international security efforts.

Analytical rebuttal to the Somali opposition’s Statement

The joint statement released by the Somali Salvation Forum (Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed) on May 31, 2025, levels serious allegations against President Hassan Sheikh Mohamud’s administration, including corruption, authoritarianism, and failure in national security. While political critique is essential in a democratic society, a closer analysis reveals that the opposition’s accusations are selective, politically motivated, and lacking in balance. Below is an analytical breakdown of the main points raised and why a more nuanced view is necessary.

1. Counter-terrorism efforts: A complex but ongoing fight

The opposition accuses the government of failing to combat terrorism. However, this claim oversimplifies a highly complex and evolving security landscape. Somalia’s struggle against Al-Shabaab and ISIS-linked militants is not a challenge that can be resolved through military force alone. It requires consistent coordination between federal and regional forces, community mobilization, and international intelligence sharing.

Under President Hassan Sheikh’s leadership, the government has implemented a multipronged strategy that includes:

  • Reclaiming territory from insurgents, particularly in central and southern regions.
  • Empowering local communities through Ma’awisley militias and clan-based resistance movements.
  • Enhancing regional cooperation, particularly with neighboring Ethiopia and Kenya.
  • Securing international support, including from the African Union Transition Mission (ATMIS) and the United States.

While setbacks exist—as they do in any asymmetric conflict—the notion that the government has “failed” is not only misleading but ignores measurable gains made on the ground.

2. Corruption allegations: Real concerns, but not new

Corruption remains a persistent challenge in Somalia, but it is disingenuous for the opposition—many of whom held power during some of the country’s most opaque administrations—to position themselves as reformers without accountability for past failures.

The current administration has:

  • Implemented biometric payroll systems to reduce ghost workers in the civil service.
  • Digitized tax collection and connected it to the central bank to reduce leakages.
  • Established partnerships with international anti-corruption agencies.
  • Pushed for legal reforms, such as strengthening the Auditor General’s powers.

While these reforms are not yet transformative, they mark a break from the systemic impunity that characterized previous governments. Thus, the opposition’s framing of corruption as a uniquely current phenomenon lacks historical honesty.

3. Political exclusion: A question of process or power?

The opposition claims they are being excluded from political processes. In reality, the government has convened multiple national consultative forums, including federal member states and opposition-aligned leaders, to discuss electoral reforms, constitutional amendments, and national reconciliation.

The real contention appears to be control over the process, not exclusion from it. Many of the current opposition figures seek a return to power and are using this narrative to delegitimize inclusive—but not always favorable—government-led processes.

Moreover, Somalia’s fragmented political structure makes full consensus nearly impossible. The government’s role is to facilitate—not surrender to—every political demand.

4. Land privatization and economic mismanagement: A double standard

The opposition’s claim of illegal land privatization and economic decline also warrants scrutiny. The Somali economy, like many post-conflict economies, faces major structural weaknesses: insecurity, climate shocks, limited infrastructure, and a large informal sector.

Despite these constraints, the government has:

  • Increased domestic revenue collection year over year.
  • Negotiated debt relief milestones under the HIPC initiative.
  • Began regulating land tenure and property rights, previously dominated by informal agreements and elite capture.

Ironically, many controversial land deals and privatizations occurred under previous administrations, some led by the very signatories of the current opposition statement. Their sudden concern for transparency raises questions of political convenience rather than genuine reformist intent.

5. The role of the opposition: Critique or destabilization?

Democracy thrives on dissent, but opposition must also be constructive and solutions oriented. The Somali Salvation Forum’s statement, while detailed in its criticisms, fails to offer a coherent alternative vision. It lacks policy proposals, timelines, or frameworks for national cooperation.

Furthermore, holding a political summit while security forces are engaged in frontline battles against insurgents risks sending dangerous signals of disunity—something extremist groups could exploit.

Conclusion: A moment for responsible leadership

Somalia stands at a critical juncture. The need for reform, reconciliation, and institutional resilience is real. However, weaponizing political critique for electoral positioning, without acknowledging past failures or proposing viable solutions, weakens the democratic process.

President Hassan Sheikh Mohamud’s government is not without fault, but it has shown a willingness to engage, reform, and respond to national challenges. The opposition must now decide whether it wishes to be part of the solution, or remain trapped in a cycle of blame without accountability.

About the author: Abdi Hilowle (Coowle) is a political analyst specializing in political science. He has contributed to various publications and policy platforms on state building, democratic transition, and post conflict issues.  He is also a lecturer at university.

Disclaimer: The views and opinions expressed in this article are solely those of the author(s) and do not necessarily represent the official stance of Caasimada Online or its members.  

Mucaaradka oo shuruudo ku xiray gogosha uu iclaamiyey Xasan Sheekh

Muqdisho (Caasimada Online) – Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed ee siyaasiyiinta mucaaradka ah ay ku midoobeen ayaa war-saxaafadeed ka soo saartay gogoshii uu iclaamiyey Madaxweyne Xasan Sheekh.

Madasha ayaa shuruudo ku xirtay ka qeybgalka gogosha uu fidiyay Madaxweyne Xasan Sheekh.

“Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed waxay soo dhoweyneysaa gogosha wadatashi ee Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud uu ku dhawaaqay, kuna muddeeyay 15-ka Juun, 2025,” ayaa lagu bilaabay qoraalka Madasha.

Mucaaradka ayaa sheegay in si looga miradhaliyo gogoshan, xalna looga gaaro hubanti la’aanta siyaasadeed iyo xaaladaha murugsan ee xag amni, siyaasadeed iyo mid dhaqaale ee dalku ku jiro, ay madashu ku baaqeyso qodobbada kala ah:

  1. In gogoshu noqoto mid wada hadal oo xal waara looga gaaro khilaafaadka siyaasadeed ee dalka oo ay ugu horreeyaan dib-u-eegista dastuurka iyo doorashooyinka labada heer ee Federaalka iyo Dowlad Goboleedyada, loogana wada hadlo sidii dalka looga ciribtiri lahaa kooxaha argagixisada ah.
  2. In ay noqoto gogol loo dhan yahay oo ay ka soo qeybgalaan dhammaan madada dowladaha xubinta ka ah Dowladda Federaalka iyo siyaasiyiinta mucaaradka.
  3. In la caddeeyo ajandaha iyo qodobada looga wada hadlayo gogosha.

“Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed waxa ay u taagan tahay samata-bixinta dalka, dadka, iyo dowladnimada Soomaaliyeed, waxayna diyaar u tahay wada hadal dhab ah oo horseeda midnimo Qaran, dalkana looga saaro hubanti la aanta siyaasadeed,” ayaa lagu soo gabagabeeyey qoraalka Madasha.

Muxuu wasiirka A/dibadda Sacuudiga ka yiri is-hortaagii ay ku sameysay Israa’iil?

Riyadh (Caasimada Online) – Wasiirka Arrimaha Dibadda Sacuudi Carabiya, Amiir Faisal bin Farxaan, ayaa Axaddii sheegay in go’aanka Israa’iil ay ku hor istaagtay booqasho diblomaasiyiin Carbeed ku tagi lahaayeen Daanta Galbeed ee la haysto uu muujinayo “diidmo cad oo ku aaddan waddada diblomaasiyadda ee nabadda.”

Wasiirro ka kala socday Sacuudiga, Masar, Urdun iyo Baxrayn, iyo sidoo kale Xoghayaha Guud ee Jaamacadda Carabta, ayaa qorsheeyay inay booqdaan dhulka Falastiiniyiinta. Laakiin Israa’iil ayaa Jimcihii sheegtay in aysan booqashadaas la shaqeyn doonin, taasoo si toos ah u carqaladeysay socdaalka maadaama Israa’iil ay maamusho xuduudaha iyo hawada Daanta Galbeed.

Amiir Faisal oo warbaahinta kula hadlay magaalada Ammaan isagoo ay garab taagnaayeen dhiggiisa Masar, Urdun iyo Baxrayn, ayaa sheegay in go’aanka Israa’iil uu “ka tarjumayo xagjirnimo, isla markaana uu xaqiijinayo in aysan diyaar u ahayn wax dadaal dhab ah oo lagu gaaro xal diblomaasiyadeed. Waa muuqata in kaliya ay xiisaynayaan xalka rabshadaha ku saleysan.”

Wuxuu intaas ku daray in dalalka Carbeed ay weli u taagan yihiin garab istaagga xal ku saleysan laba dal.

“Haddii hal wax laga bartay dagaalka Gaza, waa in xal milatari uu yahay mid aan mira dhalin, kana fog inuu keeno amni labada dhinac midna. Waxaa loo baahan yahay xal siyaasadeed oo dhameystiran,” ayuu yiri.

Wafdiga la filayay inuu booqdo Daanta Galbeed ayaa la qorsheeyay inuu la kulmo Madaxweynaha Falastiiniyiinta, Maxamuud Cabbaas, oo maamulkiisa uu xadidan yahay awoodiisa gudaha qaybo ka mid ah Daanta Galbeed.

Haddii booqashadu ay qabsoomi lahayd, Amiir Faisal wuxuu noqon lahaa wasiirkii arrimaha dibadda ee Sacuudi ah ee ugu horreeyay ee si rasmi ah u taga Daanta Galbeed.

“Gaza, waa dagaal baabi’in ah. Halka Daanta Galbeed laga wado talaabooyin xiriir ah oo si cad loogu wiiqayo Maamulka Falastiiniyiinta, taasoo si toos halis ugu ah dhismaha dowlad madax-bannaan oo Falastiini ah,” ayuu yiri Amiir Faisal.

Sacuudi Carabiya ayaa la rumeysan yahay in ay ka hor dagaalka Gaza ku dhoweyd in ay aqoonsato Israa’iil, iyadoo madaxweynaha Mareykanka Donald Trump uu booqashadiisii dhaweyd ee Riyadh ku sheegay in “rajadiisa iyo riyadiisa ugu weyn ay tahay in la helo heshiis labada dal ah.”

Si kastaba ha ahaatee, Dhaxal-suge Maxamed bin Salmaan, oo ah hoggaamiyaha dhabta ah ee Sacuudiga, ayaa marar badan ku celiyay in Sacuudi Carabiya aysan aqoonsan doonin Israa’iil illaa laga helo dowlad Falastiini ah oo madax-bannaan.

Bishan Juun, Sacuudiga iyo Faransiiska ayaa si wadajir ah u shir-guddoomin doona shir caalami ah oo ka dhacaya xarunta Qaramada Midoobay, kaas oo loogu talagalay in dib loogu soo nooleeyo xalka laba dal ee lagu dhammeynayo khilaafka Israa’iil iyo Falastiin.

Amiir Faisal ayaa sheegay in wasiirradu ay muuqaal-wicitaan kula hadleen Madaxweynaha Falastiiniyiinta Maxamuud Cabbaas, ayna ka wadahadleen dadaallada socda ee lagu doonayo in dowlad Falastiini ah ay aqoonsadaan dalal badan, laguna kiciyo ra’yul-caamka caalamka iyo go’aamiyeyaasha caalamiga ah si loo soo afjaro dagaalka Gaza.

“Mar kale waxaan adkeynayaa: cid kasta oo sheegta in xalka laba dal uu yahay midka keliya ee suuragalka ah, waa inay sidoo kale qaataan mowqifyo dhab ah oo taageeraya xalkaas — gaar ahaan aqoonsiga dowlad madax-bannaan oo Falastiini ah,” ayuu yiri.

Xog: Mucaaradka oo isugu yimid kulan deg deg ah, ana shiraya qorshaha cusub ee Xasan

Muqdisho (Caasimada Online) – Siyaasiyiinta Mucaaradka ah ayaa caawa isugu tegay oo ku kulansan guriga Madaxweynihii hore ee dalka Shariif Sheskh Axmed, iyagoo ka wadahadlaya go’aankooda gogosha uu maanta iclaamiyey Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa maanta ku iclaamiyey in 15-ka bishan Juune ay Muqdisho ka furmeyso gogoshii uu u fidiyey siyaasiyiinta Soomaaliyeed iyo hoggaamiyaasha ururrada bulshada rayidka ah.

Ilo xog ogaal ah oo kulanka jooga ayaa Caasimada Online u sheegay in mucaaradku diidan yihiin qaabka Villa Somalia ay dooneyso inay u qabato gogoshaas, iyagoo dalbanaya qaabka ay rabaan in loo dhigo gogosha.

Waxaa lagu wadaa Mucaaradku ay saacadaha soo socda warbaahinta la hadlaan, isla markaana ay shaaciyaan go’aankooda ku aaddan ka qeyb galka gogosha uu iclaamiyey Madaxweyne Xasan Sheekh.

Villa Somalia oo u muuqata mid dooneysa inay hoos u dhigto culeyska bayaanka mucaaradka oo si weyn loogu weeraray madaxweyne Xasan Sheekh ayaa maanta ku dhowaaqday shirweyne wadatashi, kaas oo uu muddo ka cago jiidayay madaxweynaha.

“Waxaa laga codsanayaa siyaasinta iyo hoggaamiyeyaasha bulshada inay u diyaar garoobaan kaalina mug lehna ka gaystaan shirkaan muhiimka u ah dowladnimadeena ayna soo ajiibaan casuumadda rasmiga ah ee Madaxweynaha,” ayaa lagu yiri war-saxaafadeed kasoo baxay Villa Somalia.

Sidoo kale Madaxtooyada ayaa shaacisay in arrimaha farsamada ee gogoshaas iyo wixii faahfaahin dheeri ah lagala xiriirayo guddi gaar ah oo uu hoggaaminayo Wasiirka Caddaalada iyo Arrimaha Dastuurka Xasan Macalin Maxamuud oo ay Xukuumadda Federaalka Soomaaliya u saartay fududaynta gogosha iyo shirarka ka horeeyaba.

Muxuu Fahad ka yiri dib u magacaabista Mahad Salaad?

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Agaasimihii hore ee NISA, Fahad Yaasiin Xaaji Daahir, ayaa hambalyo u diray Mahad Salaad, oo maanta dib loogu magacaabay Agaasimaha Hay’adda Sirdoonka iyo Nabad-sugidda Qaranka (NISA).

Fahad, oo tan iyo markii ay kooxdiisa looga adkaaday doorashadii uu ku guuleystay Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, si weyn u weerarayay Mahad Salaad, ayaa xitaa mar ku tilmaamay magacaabistiisa “heer halis qaran ah” markii ugu horreysay ee loo dhiibay hoggaanka NISA.

Hase yeeshee, wuxuu maanta soo saaray qoraal muujiyey isbeddel. “Taliye Mahad Salaad oo mar labaad loo magacaabay Taliyaha Nabad-sugidda iyo Sirdoonka Qaranka, waxaan leeyahay hambalyo, kusoo dhawoow mar kale NISA,” ayuu Fahad ku yiri qoraal uu soo dhigay bartiisa X (ex-Twitter).

Sidoo kale, Fahad ayaa sagootiyay taliyaha xilka baneynaya, isagoo yiri: “Taliye Cabdullaahi Maxamed Cali (Sanbaloolshe), waxaan ku amaanayaa xurmada iyo qaddarintii naga dhaxaysay.”

Fahad ayaa shaaciyay in uu xiriir toos ah la lahaa Sanbaloolshe intii uu xilka hayay, isla markaana ay laba jeer kulmeen. Tan ayaa muujinaysa in Fahad uu haatan danaynayo xiriir wanaagsan oo uu la yeesho Mahad, maadaama uu horey usoo maray hoggaanka hay’adda.

Si kastaba ha ahaatee, Fahad oo xiriirka u jaray Farmaajo, ayaa hadda u muuqda mid beddelaya dhaqankii eedeynta iyo dhaleeceynta ee uu horey ugu wajahay Mahad Salaad, xilli mucaaradku uu cadaadis xooggan saaray Muqdisho, kadib markii dowladda ay ku adkeysatay hanaanka doorasho ee lagu muransan yahay.

Magacaabista Mahad Salaad oo maanta dhaqan-gashay ayaa si weyn loo hadal hayay toddobaadyadii lasoo dhaafay. Taliye Sanbaloolshe ayaa muddo dadaal ugu jiray inuu difaaco xilkiisa, balse ugu dambeyn waa laga qaaday xilka, iyadoo Golaha Wasiirrada Soomaaliya ay uga mahad-celiyeen shaqadii uu soo qabtay.

Mahad Salaad ayaa lagu xusuustaa in, kadib markii uu xilka la wareegay doorashadii Madaxweyne Xasan Sheekh kadib, uu soo kordhiyey isbeddel amni oo muuqda, gaar ahaan magaalada Muqdisho oo muddo ka nasatay weeraradii iyo qaraxyadii Al-Shabaab.

Somalia’s opposition took a stand – What happens next?

MOGADISHU, Somalia – The unprecedented joint statement by Somalia’s opposition leaders on Saturday marked a pivotal moment in the country’s evolving political landscape.

Thirteen prominent figures — including former presidents, prime ministers, and leading political actors — publicly accused President Hassan Sheikh Mohamud of authoritarianism, corruption, and constitutional overreach.

Their message was clear and unified—a rarity in Somali politics. But as the statement reverberates across the country and abroad, one pressing question remains: What comes next?

Fragile unity, growing tensions

The opposition summit, held in Mogadishu from May 27 to 31, brought together a historically fragmented political class under a single banner.

Their joint declaration outlined deep grievances against President Mohamud’s administration, including allegations of political exclusion, unlawful term extensions in regional states, and mismanagement of national resources.

While this show of unity is politically significant, Somalia’s opposition has a long history of fragmentation. Clan dynamics, regional rivalries, and personal ambitions have often weakened opposition cohesion. Whether this alliance evolves into a sustained political front or fades under internal pressure remains to be seen.

The federal government has yet to respond directly to the opposition’s accusations. Supporters of President Mohamud defend recent reforms — including efforts to amend the provisional constitution and introduce universal suffrage — as necessary steps toward strengthening state institutions and breaking from the elite-driven politics of the past.

Critics, however, view these reforms as a vehicle for consolidating executive power. Whether the administration opens the door to dialogue or chooses to forge ahead unilaterally will likely shape the country’s political trajectory in the coming months.

A constitution at the center of conflict

The controversy over constitutional reform lies at the heart of the standoff. The opposition alleges that recent amendments, passed by parliament with limited consultation, shift power disproportionately to the presidency and weaken Somalia’s fragile federal structure.

Federal member states like Puntland have already suspended ties with the central government in protest. If the constitutional process continues without broader consensus, Somalia risks further regional estrangement, potentially undermining national cohesion at a crucial time when unity is crucial.

The opposition also warned President Mohamud’s policies risk alienating key federal states, notably Puntland and Jubaland. These states play a critical role in the national fight against Al-Shabaab, which continues to pose a significant threat across the country.

Amid growing internal rifts, there are fears that political instability could create openings for extremist groups to regroup and exploit local grievances. A fragmented political environment complicates military coordination, undermines intelligence sharing, and weakens the national response to terrorism.

Somalia’s political disputes rarely remain confined within its borders. The international community—including the United Nations, African Union, European Union, and major donors like the United States—plays a central role in Somalia’s state-building project, providing security assistance, budgetary support, and technical expertise.

So far, key international actors have been measured in their response to the opposition’s claims. However, as political tensions escalate, international pressure for compromise could increase. Many partners are wary of democratic backsliding, particularly if Somalia’s electoral and constitutional processes are considered exclusionary or unaccountable.

At the same time, foreign governments will likely balance their concerns with strategic interests — such as counterterrorism cooperation and regional stability — making mediation efforts both delicate and essential.

Is dialogue still possible?

Despite harsh rhetoric, both sides may still favor negotiation — at least in principle. The opposition has called for an inclusive national conference to address contentious issues ranging from constitutional reform to electoral procedures and resource governance. Whether the government reciprocates with genuine openness to dialogue will be a major test of its political maturity.

Successful negotiations would require both camps to make concessions: the government may need to pause or adjust its reform agenda, while the opposition must move beyond critique and offer viable policy alternatives and a clear framework for engagement.

The opposition’s joint statement was dramatic, but its ultimate impact depends on what follows. If it leads to meaningful dialogue and institutional reform, it could mark a step forward in Somalia’s long path toward democratic consolidation. If it leads instead to political paralysis or further fragmentation, the consequences could be destabilizing.

With elections looming, security challenges mounting, and international confidence on the line, Somalia’s leaders face a stark choice: entrench their positions or prioritize the difficult work of compromise and coalition-building.

Either way, the weeks ahead will reveal whether this political rupture becomes a turning point — or yet another missed opportunity in Somalia’s turbulent transition.

Mucaaradka Soomaaliya waxay qaateen go’aan adag – Maxay tahay tallaabada xigta?

Muqdisho (Caasimada Online) – Bayaan aan caadi aheyn oo ay Sabtidii si wadajir ah u soo saareen hoggaamiyeyaasha mucaaradka Soomaaliya ayaa noqday dhacdo muhiim ah oo astaan u ah marxalad cusub oo ka bilaabaneysa muuqaalka siyaasadeed ee dalka.

Saddex iyo toban siyaasi oo caan ah — oo ay ku jiraan madaxweynayaal hore, ra’iisul-wasaareyaal iyo hoggaamiyeyaal mucaarad — ayaa si cad Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ugu eedeeyay kali-talisnimo, musuq-maasuq iyo xadgudub ku saabsan dastuurka.

Fariintooda waxay ahayd mid mideysan oo aan caadi ahayn — arrin naadir ku ah siyaasadda Soomaaliya. Hase yeeshee, iyadoo bayaanku ku sii faafayo gudaha dalka iyo dibedda, su’aasha weli taagan ayaa ah: maxaa xiga?

Midnimo jilicsan iyo xiisado sii kacaya

Shirka mucaaradka oo ka dhacay Muqdisho intii u dhaxeysay 27–31 May, ayaa markii ugu horreysay muddo dheer mideeyay koox siyaasadeed oo taariikh ahaan kala qaybsanaa, iyaga oo ka wada hadlay hal mowqif.

Bayaanka laga soo saaray wuxuu si cad uga hadlay tabashooyin qoto dheer oo ay ka qabaan maamulka Madaxweyne Xasan Sheekh, oo ay ku eedeeyeen in uu si ula kac ah uga reebay qaar ka mid ah siyaasiyiinta go’aan ka gaarista arrimaha dalka, in muddo xileedyo si sharci-darro ah loogu kordhiyay dowladaha xubnaha ka ah federaalka, iyo in si aan hufnaan lahayn loo maamulay kheyraadka dalka.

Inkasta oo muuqaalkan midnimo uu yahay tallaabo muhiim ah, mucaaradka Soomaaliya waxaa muddo dheer caqabad ku ahaa kala qaybsanaan. Isir-qabiil, loollanka goboleed iyo danaha shaqsiyadeed ayaa marar badan carqaladeeyay isku-duubnidooda. Lama saadaalin karo in isbahaysigan uu noqon doono mid joogto ah ama uu ku burburi doono culeysyada gudaha.

Dowladda federaalka weli si toos ah ugama aysan jawaabin eedeymaha mucaaradka.

Taageerayaasha Madaxweyne Xasan Sheekh waxay difaacayaan isbeddellada dhawaan dhacay — oo ay ka mid yihiin qorshaha lagu beddelayo dastuurka ku-meel-gaarka ah iyo hirgelinta nidaamka cod-bixinta dadweynaha — iyagoo ku tilmaamay tallaabooyin muhiim ah oo lagu xoojinayo hay’adaha dowladda loogana guurayo siyaasaddii kooxaha awoodda ku salaysnayd.

Dhanka kale, dhaliilayaasha waxay u arkaan isbeddelladan dadaal lagu xoojinayo awoodda madaxtooyada. Sida ay dowladda u wajahdo fursadda wada-hadalka — in ay furto albaabada is-afgaradka ama ay keligeed sii waddo qorshaheeda — ayaa si weyn u saameyn doonta jihada siyaasadeed ee dalka bilaha soo socda.

Dastuurka oo sal u ah is-maandhaafka

Muranka ka taagan dib-u-eegista dastuurka ayaa noqday laf-dhabarta khilaafka. Mucaaradku waxay ku doodayaan in wax-ka-bedelladii ugu dambeeyay ee baarlamaanku ansixiyay iyadoo aysan jirin la-tashi ballaaran, ay si aan dheellitirnayn u kordhiyaan awoodda madaxweynaha, isla markaana ay wiiqayaan qaabka federaalka ee dalka.

Dowlad-goboleedyo ay ka mid yihiin Puntland iyo Jubaland ayaa durba hakiyay xiriirkii ay la lahaayeen dowladda dhexe, iyagoo uga jawaabaya isbeddelladaasi. Haddii hanaanka dib-u-eegista dastuurka uu sii socdo iyadoo aan la helin wadatashi qaran, waxaa jirta cabsi ah in khilaafka goboleed uu sii fido, taasoo dhaawici karta isku-duubnaanta qaranka xilli ay muhiim tahay midnimo siyaasadeed.

Mucaaradku waxay sidoo kale ka digeen in siyaasadaha Madaxweyne Xasan ay khatar ku yihiin xiriirka dowladda dhexe la leedahay dowlad-goboleedyada muhiimka ah sida Puntland iyo Jubbaland — kuwaas oo door weyn ka ciyaara dagaalka lagula jiro Al-Shabaab, oo weli halis weyn ku haya guud ahaan dalka.

Iyadoo khilaafaadka gudaha ay sii fidayaan, waxaa laga cabsi qabaa in firaaqa siyaasadeed uu u gogol xaari karo kooxaha xagjirka ah, si ay dib isu abaabulaan una adeegsadaan tabashooyinka shacabka. Jawiga siyaasadeed ee burbursan wuxuu carqaladeeyaa wada-shaqeynta milateri, wiiqaa la-wadaagga xogta sirdoonka, wuxuuna hoos u dhigaa awoodda qaranka ee la dagaalanka argagixisada.

Beesha caalamka oo ka feejigan isbeddelka

Khilaafaadka siyaasadeed ee Soomaaliya ma aha kuwo gudaha ku kooban. Beesha caalamka — oo ay ka mid yihiin Qaramada Midoobay, Midowga Afrika, Midowga Yurub, iyo deeq-bixiyeyaasha waaweyn sida Mareykanka iyo Turkey — ayaa door muhiim ah ku leh dib-u-dhiska dowladnimada Soomaaliya, iyaga oo bixiya taageero dhinaca amniga, miisaaniyadda, iyo la-talinta farsamada.

Ilaa iyo hadda, daneeyeyaasha caalamka waxay u muuqdaan kuwo si dheellitiran uga falceliyay doodad taagan. Si kastaba ha ahaatee, iyadoo xaaladda siyaasadeed ay kacsan tahay, waxaa laga yaabaa in cadaadiska beesha caalamka ee ku aaddan helitaanka is-afgarad uu kordho. Wadashaqeeyayaal badan ayaa ka cabsi qaba in geeddi-socodka doorashooyinka iyo dastuurka uu noqdo mid aan loo dhammayn ama aan la isla xisaabtamin.

Dowladaha shisheeye ayaa sidoo kale dheellitiri doona walaacyadooda la xiriira dib-u-dhaca dimoqraadiyadda iyo danahooda istaraatiijiyadeed — sida iskaashiga amniga iyo xasilloonida gobolka — taasoo ka dhigeysa dadaallada dhexdhexaadinta kuwo xasaasi ah oo aad muhiim u ah.

Fursadda wada-hadalka

Inkastoo hadallada labada dhinac ay sii adkaanayaan, haddana waxaa muuqata in labaduba ay weli u furan yihiin wadahadal — ugu yaraan fikrad ahaan. Mucaaradku waxay codsadeen in la qabto shir qaran oo loo dhan yahay si looga wada hadlo arrimaha taagan, oo ay kamid yihiin dib-u-eegista dastuurka, hannaanka doorashooyinka, iyo maamulka kheyraadka. Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa maanta fidiyay gogol wadatashi, taas oo uu casuumaad ugu fidiyay saamileyda siyaasadda.

Wadahadal miro dhal ah wuxuu u baahan doonaa in labada dhinac ay tanaasul sameeyaan: dowladda waxaa laga yaabaa in ay dib u dhigto ama wax ka beddesho ajandaha isbeddellada, halka mucaaradkana looga baahanyahay in ay ka gudbaan dhaliil uun, oo ay keenaan siyaasad macquul ah iyo hannaan cad oo wadashaqeyn.

Bayaankii mucaaradka wuxuu ahaa mid culus, balse saameyntiisa dhabta ah waxay ku xiran tahay tallaabooyinka la qaado wixii ka dambeeya. Haddii uu horseedo wadahadal dhab ah iyo dib-u-habayn hay’adeed, wuxuu noqon karaa tallaabo hore loogu qaaday dhabbaha dheer ee dhismaha dimuqraadiyadda. Haddii taa lidkeeda uu sababo is-fahan la’aan ama kala daadsanaan hor leh, cawaaqibta ayaa noqon karta mid khatar ku ah xasilloonida dalka.

Iyadoo doorashooyin soo socda, caqabado amni ay sii kordhayaan, iyo kalsoonida beesha caalamka oo miiska saaran, hoggaamiyeyaasha Soomaaliya waxay wajahaan go’aan cad: in ay ku adkaystaan mowqifyadooda ama ay doortaan waddada adag ee is-afgaradka iyo dhisidda isbaheysi qaran.

Si kasta oo ay noqoto, toddobaadyada soo socda ayaa muujin doona haddii khilaafkan siyaasadeed uu noqon doono isbeddel dhab ah — ama uu ka mid noqon doono fursadihii kale ee la seegay ee taariikhda kala guurka Soomaaliya.

Daawo: Cabdi QAYBDIID oo ka qoomameeyay dib u doorashadii Xasan + Sababta

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Senator Cabdi Xasan Cawaale (Qaybdiid) oo khudbad ka jeediyay xiritaankii shirkii mucaaradka ayaa ka hadlay arrimo xasaasi ah oo ku aadan qorshaha madaxweyne Xasan Sheekh ee la xiriira hanaanka uu ku wado dalka iyo doorashooyinka.

Cabdi Qaybdiid ayaa weerar culus oo dhanka afka ah ku qaaday madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, wuxuuna tilmaamay in dalka uu dib u dhigay isaga oo soo jeediyay in loo maro Faataxada, si uu u dhaafo dalka.

“Anigu waxaan leeyahay aan Faataxada u marno ninkaas waa dhumaye si uu tartiib dalka uga tego, isaga oo dhibaato kale horseedin” ayuu yiri Senator Cabdi Qaybdiid.

Sidoo kale wuxuu ka qoomameeyay inuu isagu gacantiisa kusoo doortay madaxweynaha, wuxuuna sheegay inuu u arko dambi wayn oo uu galay, sida uu hadalka u dhigay.

“Shalay annaga ayaa dooranay meel baa inta aan fariistay gacanta kor u taagay, waxaana iri Ilaahow Rabiyow iga cafi anaa gacantayda ku doortee, waa shakiyay waxaan dareemay inaan dambiile wayn ahay” ayuu mar kale yiri Cabdi Xasan Cawaale (Qaybdiid).

Waaa kale uu intaasi kusii daray in Soomaaliya ay ku socoto burbur, uuna god kusii ridayo madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.

“Waxaan diyaar u nahay inaan ka qayb-qaadano waxa ka socda Soomaaliya oo burburtay iyo rajadii siidii loo soo celin lahaa, sababtoo qadka ayay ka dhacday Soomaaliya” ayuu yiri.

Dhankiisa Sheekh Shariif oo isna hadalka qaatay ayaa boggaadiyay hadalka kasoo yeeray Cabdi Qaybdiid, wuxuuna farriin culus u diray madaxweynaha Soomaaliya.

“Cabdi Qaybdiid, haddiiba maanta meeshaan soo istaagay oo Faataxa ka maray waa ku dhan tahay baahashaas, hadda arrintaas waxaad u haysataan basiid aniga waxaan aaminsanahay inay yihiin wax ka yimid xagga Alle” ayuu yiri madaxweyne hore Shariif.

Sidoo kale wuxuu intaasi kusii daray” Aniga marka ay ugu yar-tahay Cabdi waxaa aqaanaa 20 sanno weligiis isaga oo Faataxa maraayo ma arkin, marka war raggii qoryaha haystay Faataxa ayay maraayaane madaxweynow raalli ahow”.