25.6 C
Mogadishu
Monday, June 23, 2025

Israa’iil oo shaacisay in uu madaxweyne Macron ku soo qaaday ‘dagaal crusade ah’

Tel Aviv (Caasimada Online) – Israel ayaa Jimcihii si kulul u weerartay Madaxweynaha Faransiiska, Emmanuel Macron, iyadoo ku eedeysay inuu “dagaal crusade ah” ku hayo dowladda Yuhuudda, kadib markii uu ugu baaqay dalalka Yurub inay adkeeyaan mowqifkooda haddii Israel aysan wax ka beddelin xaaladda bini’aadannimo ee ka jirta Gaza.

“Ma jiro go’doomin bini’aadaninimo. Waa been cad oo laga faafinayo Israel,” ayaa lagu yiri bayaan kasoo baxay Wasaaradda Arrimaha Dibadda Israel, oo difaaceysey dadaalka ay ku sheegtay in dalkaasi u galayo fududeynta gargaarka bani’aadannimo.

“Balse halkii uu cadaadis saari lahaa kooxaha jihaad-doonka ah, Macron wuxuu doonayaa inuu abaalmariyo iyaga, isagoo ku dhiirrigelinaya in loo aqoonsado dowlad Falastiini ah. Shaki kuma jiro in maalinta qarankeedu noqon doonto 7-da Oktoobar,” ayaa lagu yiri bayaanka, iyadoo la xiganayo weerarkii Xamaas ku qaaday Israel sanadkii 2023, kaas oo horseeday dagaalka Gaza.

Todobaadkii hore, Israel waxay si xaddidan uga qaaday go’doonkii muddo laba bilood ka badan saarnaa Gaza, halkaasoo ay ka jirto cunto yari, biyo la’aan, iyo daawo la’aan daran – inkastoo ay bilaabatay in gargaar bani’aadannimo kooban uu gudaha u galo.

Madaxweyne Macron ayaa dhankiisa kordhiyay taageerada uu u muujinayo shacabka Falastiin. Isagoo khudbad ka jeedinayay shir difaaca caalamiga ah ee ka dhacay Singapore Jimcihii, ayuu sheegay in dalalka Yurub ay tahay “inay adkeeyaan mowqifkooda wadajirka ah” haddii Israel aysan si dhab ah uga falcelin xaaladda bani’aadannimo ee Gaza – isagoo xusay in xitaa cunaqabatayn la tixgeliyo.

“Haddii aan Gaza ka jeesanno, haddii aan siino Israel marin furan, xitaa annagoo cambaareynayna weerarrada argagixisada, waxaan luminaynaa kalsoonida caalamka,” ayuu yiri Macron.

Wuxuu sidoo kale sheegay in aqoonsiga dowlad Falastiin ah, iyadoo la raacayo shuruudo cayiman, uu yahay “waajib anshaxeed iyo baahi siyaasadeed.”

Faransiiska iyo Sacuudi Carabiya ayaa si wadajir ah u martigelinaya shir caalami ah oo ka dhacaya xarunta Qaramada Midoobay ee New York, kaas oo lagu doonayo in dib loo soo nooleeyo hindisaha xalka laba dowladood — qorshe si adag uga soo horjeeda xukuumadda Ra’iisul Wasaare Benjamin Netanyahu.

Wasiirka Arrimaha Dibadda Faransiiska, Jean-Noël Barrot, ayaa bartiisa X ku qoray in dalkiisu taageersan yahay “dowlad Falastiin ah, kana mid noqon karta qaab-dhismeed amni oo goboleed oo ay ku jirto Israel.”

“Tani waxay danta ugu jirtaa shacabka Israel iyo amnigooda. Waa xalka kaliya ee lagu beddeli karo xaaladda dagaalka joogtada ah,” ayuu raaciyay.

Wasiirka Arrimaha Dibadda Israel, Gideon Saar, oo ka jawaabayay hadalka Barrot, ayaa ku dooday in Israel aysan u baahnayn cid u go’aamisa danaha ay leedahay.

“Shacabka Israel si buuxda ayay uga soo horjeedaan in dowlad Falastiin ah laga dhiso bartamaha dhulkooda hooyo,” ayuu yiri Saar.

 

Dhimasho iyo dhaawac ka dhashay gadood ka dhacay xabsiga dhexe ee Boorama

Boorama (Caasimada Online) – Faah-faahinno kala duwan ayaa kasoo baxaya shaqaaqo goordhow ka dhacday gudaha xabsiga dhexe ee magaalada Boorama ee xarunta gobolka Awdal, kadib markii hakaasi laga maqlay rasaas sababtay dhimasho iyo dhaawac intaba.

Shaqaaqada ayaa timid, kadib markii ay isku dhaceen ciidamada ilaalada xabsiga iyo qaar kamid ah maxaabiista xiran oo gadood sameeyay, waxaana kadib arrintu ay isku rogtay gacan ka hadal, sida ay innoo xaqiijiyeen ilo wareedyo xilkas ah.

Maxaabiista gadoodka sameeyay ayaa garaacay qaar kamid ah askarta, iyaga oo u gaystay dhaawacyo jireed kadibna waxaa rasaas adeegsaday ciidanka, taas oo dhalisay khasaaraha.

Ugu yaraan hal qof oo ka mid ahaa maxaabiista ayaa ku dhintay falkan, halka ay ku dhaawacmeen illaa 3 kale oo haatan lagu dabiibayo isbitalka guud ee Boorama, sida ay warbaahinta u sheegeen qaar kamid ah howlwadeennada isbitaalka guud ee magaalada.

Illaa iyo hadda ma jiro wax hadal ah oo kasoo baxay saraakiisha laamaha amniga iyo iyo maamulka degmada, isla markaana la xiriira dhimashada iyo dhaawaca ka dhacay xabsiga.

Xaaladda ayaa haatan ah mid kacsan, waxaana lasoo warinayaa in ciidamo dheeraad ah la geeyay gudaha xabsiga, si ay uga hortagaan xiisadda ka taagan halkaasi.

Xabsiga Boorama ayaa ah mid ciriiri ah oo uu culays badan saaran yahay, taas oo kordhisay khasaaraha ka dhashay shaqaaqada maanta ka dhacday halkaasi.

Marar badan ayay Boorama ka dhaceen isku dhacyo sababay dhimasho iyo dhaawac, waxaana inta badan ka hortaga ciidanka ammaanka Somaliland ee ku sugan magaaladaasi.

Somaliland says recognition ‘on horizon’ after US talks

HARGEISA, Somaliland — The president of the self-declared Republic of Somaliland says international recognition of his country is closer than ever, with mounting hopes that U.S. President Donald Trump could lead the way.

In an interview with The Guardian at the presidential palace in Hargeisa, President Abdirahman Mohamed Abdullahi said it is “likely” that Somaliland’s long-standing quest for recognition is finally nearing success.

“Recognition is on the horizon,” said Abdullahi, who took office five months ago. “It’s no longer a question of if, but when—and who will be the first to recognize Somaliland.”

Somaliland declared independence from Somalia in 1991 following the collapse of the central government. However, no country has officially recognized its statehood. Analysts say the United States’ acknowledgment would be a game-changer, potentially altering the geopolitical balance in the Horn of Africa and sparking regional tensions.

According to Somaliland officials, high-level talks are underway with Washington. Abdullahi revealed that senior U.S. military officials, including the top officer for the Horn of Africa, have recently visited Hargeisa to assess the strategic port of Berbera. Another American delegation is expected to evaluate the site soon.

Berbera, located on the Gulf of Aden, has drawn increasing interest amid U.S. concerns over China’s growing influence in neighboring Djibouti, where Washington operates its only permanent military base in Africa, Camp Lemonnier.

A controversial Trump-era policy blueprint, Project 2025, reportedly calls for recognizing Somaliland as a strategic hedge against the U.S.’s weakening position in Djibouti.

“We are a partner in security, in counterterrorism, and in ensuring safe maritime routes for global trade,” Abdullahi said, noting that the U.S. ambassador to Somalia has visited him three times in recent months.

The Trump administration remains divided over the future of the long-standing “One Somalia” policy, which regards Somaliland as part of a unified Somali state. Recent territorial gains by al-Shabaab militants and the fragile state of Somalia’s central government have prompted some U.S. officials to consider a policy reset.

“There will come a point soon when the U.S. and other international actors will have to recalibrate their approach to Somalia,” Abdullahi said.

Officially, the US state department continues to assert that it “recognises the sovereignty and territorial integrity” of Somalia. A statement added that it was “not in discussions” with Somaliland to recognise it as a state.

Prominent international voices are also rallying behind Somaliland. Former UK Defence Secretary Gavin Williamson, a vocal supporter of the region’s independence, said U.S. officials had recently indicated that recognition is within reach.

“They’ve already started shifting away from the one Somalia policy,” Williamson told The Guardian. “I believe recognition will come before 2028—possibly within the next year.”

The United Arab Emirates, a close U.S. ally, has invested more than $442 million in Berbera’s modernization and road infrastructure linking the port to Ethiopia.

Addis Ababa, which has long sought access to the sea, reportedly agreed to recognize Somaliland in exchange for port rights—a deal that sparked a sharp backlash from Somalia and Egypt, already at odds over Ethiopia’s Nile dam project.

Despite its population of around five million, regular democratic elections, and a relatively stable government, Somaliland remains unrecognized by any UN member state. But Abdullahi insists that change is imminent.

Somaliland offers to take in Gazans forced out by Israel

HARGEISA, Somaliland — Somaliland officials say they are ready to welcome Palestinians forcibly displaced from Gaza, following reports that Israel may be planning the mass expulsion of the territory’s population amid its ongoing military campaign.

Although no official resettlement proposal has been made, President Abdirahman Mohamed Abdullahi and senior refugee officials confirmed the breakaway republic is open to offering refuge to Palestinians—emphasizing the region’s history of hosting displaced communities.

“The Palestinians are our brothers,” said Abdullahi in an interview with The Guardian . “If they choose to come of their own will, we don’t mind. But there are no formal discussions underway with the Palestinians or with any other country.”

The comment comes amid reports that Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu has proposed the complete removal of Gaza’s population, while U.S. President Donald Trump has publicly discussed relocating Palestinians to allow the reconstruction of Gaza into a commercial and tourist hub.

Aidrous Osman Hussain, deputy director of Somaliland’s refugee department, said Palestinian families have settled in the region since the early 2000s. “Palestinians have been moving here since 2004, 2005. Somaliland welcomes all refugees,” he told The Guardian.

Currently, 12 Palestinian families live in Somaliland, alongside thousands of other displaced people. Officials say they are prepared to accept more but stress that international recognition is crucial for scaling up humanitarian efforts.

“If Somaliland is recognized, we’ll have access to more international aid and partnerships,” said Hussain. “That would allow us to help even more refugees.”

Somaliland has quietly become a safe haven for nearly 23,000 refugees of various nationalities, including 2,875 who arrived last year alone. More than 300 Sudanese families have fled to the region since Sudan’s civil war began, and the local Syrian community—formed in the wake of the Syrian civil war—now numbers around 2,000.

One Syrian refugee, Hassan, who fled Damascus in 2023, described Hargeisa as a safe and welcoming place for Muslims. “What mattered to me most was security,” he said while verifying documents at a refugee processing center. “Somalilanders are Muslim. It’s safe here for our family, and the community is open. We integrate well.”

Somaliland’s stability, relative safety, and Islamic identity have made it a rare refuge in a turbulent region. However, officials say their capacity is limited without global recognition and access to international funding.

“We can do more, but we need the world to see us as a partner,” Hussain said.

Daahir Geelle oo shaaciyey sababta uu uga baxay DF ee kaliftay inuu ku biiro mucaaradka

Muqdisho (Caasimada Online) – Ambasador Daahir Maxamuud Geelle oo ku biiray mucaaradka dowladda ayaa caawa qabtay shir jaraa’id oo uu kaga hadlay sababta uu isaga casilay xilkii la-taliyaha Madaxweynaha ee Arrimaha Carabta iyo ku biiritaantiisa Mucaaradka.

“Aniga sideydaba xilka aan dowladda ka hayo hadii aana si madax-banaan u guda karin, aragteydeydana aysan tix-gelin laheyn waan iska wareejiyaa shaqada,” ayuu yiri Daahir Geelle.

Wuxuu sheegay in khilaafka isaga iyo madaxda dowladda uu soo bilowday bishii October 2024, xiligaas oo Madaxweynaha uu ugu tegay Dhuusamareeb oo uu deganaa, kadibna uu kala taliyey qodobo markaas miiska u saaraa dowladda.

“Waxaa qodobadaas kamid ahaa in la joojiyo qorshaha lagu baabi’inayo xafiiska ra’iisul wasaaraha oo madaxweyne ku xigeen lagu bedeli rabay, waxaan xiligaas madaxeynaha kala soo hadlay in aysan munaasab ahayn in Soomaaliya ay qaadato nidaamka Madaxweyne iyo madaxweyne ku xigeen,” ayuu hadalkiisa ku sii daray Geelle.

Sidoo kale Daahir Geelle ayaa sheegay in markii uu gudaha joogay oo dowladda uu ku dhex jiray uu madaxda la wasaagi jiray taladiisa, halka markii uu banaanka joogana uu lamid yahay muwaadiniinta kale ee markii ay doonaan warbaahinta u mariya talooyinkooda.

Sidoo kale, Daahir Geelle ayaa la weydiiyey waxa ay ka ogyihiin wararka sheegaya in Madaxweyne Xasan Sheekh uu ‘mucaaradka ku dhex-darsaday dad u soo uruuriya xogta iyo go’aanadooda ka dhanka ah’ xukunkiisa.

“Anagu waan isku kalsoonahay, waxaasna ma ogin, jaajuus iyo lugooyo waxaa loo dirsadaa cadowga, marka waxaas uma baahna Madaxweynuhu, anaga aragtideena banaanka ayey taalaa wax noo qarsoona ma jiraan, war-saxaafadeed aan ku cadeyneyno waxa aan diidanahay ayaan soo saari doonaa,” ayuu yiri Daahir Geele.

Daahir Geelle ayaa sheegay inay diidan yihiin wax ka bedelka aan la isla ogeyn ee dastuurka iyo doorashooyinka in loo dhigo hanaan lagu wada qanacsan yahay.

Ugu dambeyntii wuxuu cadeeyey in Farmaajo aan loo diidin madasha, balse isagu uu iskiis uga haray, “Farmaajo waa madaxweyne hore, hadana raba in dib loo doorto, dadka qaar waa la saxnaa, qaarna waa la qaldanaa, marka ma jirto cid wax u diiday waa muwaadin waa imaanayaa dalkiisa waana tartamayaa,” ayuu yiri.

 

Sawirro: Maxay Odayaasha Hawiye caawa kala hadleen Guddoomiye Muungaab?

Muqdisho (Caasimada Online) –Guddoomiyaha cusub ee Gobolka Banaadir, ahna Duqa Magaalada Muqdisho Xasan Maxamed Xuseen Muungaab ayaa kulankii ugu horeeyey la qaatay qaar ka mid ah Odayaasha Dhaqanka Beelaha Hawiye.

Nabadoon Maxamed Xasan Xaad iyo Nabadoon Cabdinuur Axmed Diiriye ayaa hogaaminayey odayaasha caawa la kulmay Muungaab.

Nabadoonada, Odayaasha dhaqanka iyo Waxgaradka hoygiisa kusoo booqday Duqa Cusub ee Magaalada Muqdisho ayaa ugu hambalyeeyay in markale loo magacaabo Guddoomiyaha Gobolka Banaadir.

Odayaasha ayaa kala hadlay guddoomiyaha shaqooyinka horyaalla oo ay ugu horeyso in Muqdisho loo sameeyo Gole Deegaan oo soo doorta Guddoomiyaha.

Ugu dambeyntii, odayaasha ayaa ugu duceeyay in uu eebe kula garab galo masuuliyadda loo igmaday, iyagoo ka balan-qaaday inay la shaqeynayaan.

Guddoomiye Muungaab ayaa markii labaad loo soo magacaabay gobolka Banaadir, wuxuuna ku soo aaday xilli aad loogu baahan yahay in wax laga bedelo hab-maamulka gobolka Banaadir.

Muungaab ayaa bedelay Guddoomiye Maxamed Amiir oo noqday guddoomiyihii ugu muddo xileedka yaraa oo xafiiska joogay lix bilood kaliya.

FIQI oo ka maadsaday mucaaradka dowladda kadib arrintii dhacday maanta

Muqdisho (Caasimada Online) – Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya, Axmed Macallin Fiqi ayaa maanta si maad ah uga fal-celiyay dib u dhaca ku yimid war-murtiyeedkii la fiyay in mucaaradka uu kasoo saaro shirka maalmihii dambe uga socday magaalada Muqdisho.

Inkasta oo markii hore warbaahinta ka howl-gasha caasimadda looga yeeray hoteel Jazeera oo ah goobta uu ku shirsanaa mucaaradka, haddana lama sii dayn war-murtiyeedka shirka, iyadoo mucaaradka uu sheegay in loo baahday la tashiyo dheeraad ah, illaa habeen dambena uu soo bixi doono bayaanka.

Intaas kadib waxaa warbaahinta saacadihii lasoo dhaafay lagu baahiyay muuqaalka Daahir Maxamuud Geelle oo telefishanada qaar u dhigeen war-murtiyeed kasoo baxay shirka, kaasi oo uusan ku jirin wax nuxur ah, marka laga imaado weerarka hoggaanka sare ee dalka iyo inuu baaqday war-murtiyeedkii la filayay.

Fiqi oo daba socda arrinta dhacday iyo in uu hoos u degay saameyntii bayaanka mucaaradka ayaa kusoo hal qabsaday sheeko faneed, taas oo u dhigneyd sidan:

Waxaa jirtay sheeko ah “in buur weyn ay bilowday inay ruxanto oo ay samayso dhawaaqyo culus iyo dildilaacyo xooggan sida in ay qarxi doonto oo kale.

Dadkii aagga ka ag-dhowaa oo dhan ayaa isku soo baxay cabsi iyo welwel awgii iyagoo wadnaha farta ku haya oo sugaya waxa ka soo bixi doona buurtaas weyn.

Qof walba wuxuu filayay in buurta dab xooggan ka soo bixi doono, ama balaayo kale oo naxdin leh, ama masiibo wayn ay banaanka iman doonto.

Laakiin kadib ruxmid, gariir badan iyo cabsi dheer, wax walba waxa ay ku soo dhammaadeen iyadoo jiir yar oo keliya foolatay.

Kenya oo ‘Jamhuuriyad’ ugu yeertay Somaliland, kuna dartay liiska rasmiga ah ee…

Nairobi (Caasimada Online) – Dowladda Kenya ayaa qaaday tallaabo xad-gudub ku ah qarannimada iyo madax-bannaanida Soomaaliya, iyadoo “Jamhuuriyad” ugu yeertay Somaliland, oo caalamku u aqoonsan yahay maamul ka tirsan Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya.

Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Kenya ayaa soo saartay liiska rasmiga ah ee safaaradaha iyo deegaannada diblomaasiyadeed, waxaana liiskaas kasoo muuqatay Somaliland oo sidata magaca “Jamhuuriyadda Somaliland”.

Liiskan ayaa waxaa si siman uga soo wada muuqaanaya Jamhuuriyadda Soomaaliya iyo Somaliland oo sidata magaca “Jamhuuriyadda”. Dowladda Kenya ayaa sida muuqata u bareertay arrintaan, iyadoo maanta si weyn Madaxtooyadda ugu soo dhaweysay Madaxweynaha Somaliland, Cabdiraxmaan Cirro.

William Ruto oo qaabilay Cirro ayaa waxay ka wada-hadleen iskaashiga labada dhinac iyo xoojinta xidhiidhka ganacsiga, maalgashiga, horumarinta dhaqaalaha iyo isu-socodka diyaaradaha. Sidoo kale waxay diirada saareen xoojinta nabadda iyo amniga gobolka, gaar ahaan horumarinta xasilloonida, ka hortagga xagjirnimada, iyo taageeridda dadaallada nabad-dhisidda ee Geeska Afrika .

Si kastaba, Tallaabada ay qaaday Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Kenya ayaa imanaysa xilli ay Xukuumaddu Nairobi u ogolaatay Somaliland inay xafiiskeeda Kenya loo dalacsiiyo heer diblomaasiyadeed oo la mid ah “Mishanka Jamhuuriyadda Somaliland ee Kenya,” taas oo ka sarreysa heerkii hore ee xafiiska, kaasoo ahaa xafiis isgaadhsiineed (liaison office).

Dowladda Kenya ayaa markii hore diidday furitaanka xafiiska sabab la xiriirta darajada cusub ee loo beddelay, taasoo abuurtey dareen siyaasadeed, maadaama ay Nairobi sidoo kale xiriir wanaagsan la leedahay Muqdisho, hase yeeshee ugu dambeyntii wey ogolaatay iyadoo uu shalay xarigga ka jaray Madaxweyne Cabdiraxmaan Cirro.

Illaa hadda ma jirto wax fal-celin ah oo arrintaan ay ka sameysay Dowladda Federaalka Soomaaliya oo Dowladda Kenya ay kula kacday xad-gudubka. Waxaana isha lagu hayaa sida ay Muqdisho uga jawaabto arrintaan.

Xabad mise xal kale?: Shariif oo shaaciyay sida ay ku wajahayaan dowladda

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Shariif Sheekh Axmed ayaa caddeeyay mowqifka siyaasadeed ee ay mucaaradka ku wajahayaan xaaladda haatan ka taagan dalka.

Shariif ayaa sheegay in ay yihiin koox isbeddel doon ah oo aan wax dhibaato ah u geysan doonin jiritaanka dowladnimada. Wuxuu si cad u muujiyay in aanay ahayn mucaarad burbur doon ah, balse ay doonayaan isbeddel xalaal ah oo lagu gaari karo iyadoo la raacayo dastuurka dalka iyo sharciga u degsan.

Shariifka ayaa sidoo kale ka hadlay warar soo baxayay oo sheegaya in mucaaradku ay wadaan abaabul jabhado hubeysan oo lagu beegsanayo dowladda uu hoggaamiyo Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud. Wuxuu sheegay in eedeymahaasi yihiin kuwo aan sal iyo raad toona lahayn, isla markaana lagu doonayo in lagu marin habaabiyo aragtida dadweynaha.

“Annagu xoog wax kuma beddeleyno, fikir ayaan rabnaa inaan wax ku bedelno,” ayuu yiri madaxweynihii hore. Wuxuu intaa ku daray in mucaaradku ay rabaan inay hoggaamiyaan bulsho ilbax ah oo ay horkacaan isbeddel la taaban karo oo nabadeed, iyagoo adeegsanaya dariiqa dimoqraadiyadda iyo xeerarka dalka u yaalla.

Dhanka kale, Shariif Sheekh Axmed ayaa dhaliil xooggan u jeediyay habraaca doorashooyinka ee dowladda hadda jirta ay wado. Wuxuu tilmaamay in aan la joogin xilligii ku habboonaa in dalka laga qabto doorasho qof iyo cod ah, maadaama ay jiraan duruufo badan oo siyaasadeed, amni iyo dhaqaale oo weli taagan.

Sidoo kale wuxuu ku baaqay in la fiiriyo waqtiga saxda ah ee lagu qaban karo doorasho qof iyo cod ah, iyo in laga fogaado tallaabooyin deg-deg ah oo keeni kara xasilooni darro.

Shariif ayaa ugu dambeyntiina muujiyay in mucaaradku aysan ahayn caqabad hor taagan dowladnimada, balse ay yihiin dad raba in ay dhisaan nidaam caddaalad ku dhisan, isagoo ugu baaqay dowladda in ay dhegaysato dareenka mucaaradka oo lagu dhiso kalsooni siyaasadeed oo horay u socod keenta.

Hadalka Shariifka ayaa kusoo beegmaya xilli habeen dambe la filayo in go’aanno muhiim ah ay kasoo baxaan shirka u socda xubnaha mucaaradka dowladda federaalka Soomaaliya, kaas oo maalmihii dambe ka socday magaalada Muqdisho, gaar ahaan hotel Jazeera.

Si kastaba, shirka mucaaradka u socda ayaa la rumeysan yahay in uu saldhig u yahay mideynta mowqifyada mucaaradka iyo ka hadalka xaaladda siyaasadeed ee dalka.

War-murtiyeedka shirka mucaaradka DF oo dib u dhac ku yimid + Sababta

Muqdisho (Caasimada Online) – Waxaa goordhoweyd la filayay in la shaaciyo war-murtiyeedka shirkii mucaaradka dowladda federaalka Soomaaliya uga socday maalmihii dambe magaalada Muqdisho, kadib markii warbaahinta la isugu yeeray hoteel Jazeera oo uu ka socday shirka.

Daahir Maxamuud Geelle oo warbaahinta la hadlay ayaa sheegay in war-murtiyeedka rasmiga ah uu soo bixi doono habeen dambe, isla markaana waqti dheeri ah lagu daray shirka u socda siyaasiyiinta mucaaradka.

“Waxaa u baahanahay in maalin kale ku darno shirka, sidaas daraadeed habeen dambe ayaa xafladii gaba-gabada aheyd, uuna soo bixi doona war-murtiyeedka,” ayuu yiri Daahir Geelle oo warbaahinta kula hadlay hoteelka uu haatan ka socdo shirka siyaasiyiinta mucaaradka.

Mucaaradka ayaa dhisay Madasha Samata-bixinta, taas oo mucaaradka uu sheegay in mugdiga looga saarayo wixii Soomaali u dhameyd oo uu god ku riday hoggaanka haatan tallada haya ee Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.

Waxa uu intaas kusii daray “Madaxweyne Xasan Sheekh wuxuu ka aamin baxay dastuurkii heshiiska lagu ahaa, wixii Soomaali ku dhameyd ayaa mugdi galaya, si mugdigaas looga baxo ayaana loo aas-aasay Madasha Samata-bixinta.”

Shirka mucaaradka oo ujeedkiisu ahaa in lagu falanqeeyo xaaladda siyaasadeed ee dalka, amniga iyo arrimaha doorashooyinka ayaa la filayaa inuu kasoo baxo war-murtiyeed xasaasi ah oo muujinaya mowqifka mucaaradka ee xaaladda taagan.

Shirkan oo uu guddoominayo Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Shariif Sheekh Axmed ayaa sidoo kale waxaa qeyb ka ah ra’iisul wasaarayaashii hore ee dalka oo ay kamid yihiin Xasan Cali Kheyre, Cumar Cabdirashiid Cali Sharmaarke, Maxamed Xuseen Rooble, iyo Saacid Shirdoon, iyo sidoo kale masuuliyiin kale oo miisaan leh.

Intii uu shirku socday, madaxda mucaaradka ayaa la kulmay qeybaha kala duwan ee bulshada rayidka ah. Kulammadaasi waxaa ka mid ahaa kuwo lala yeeshay bahda warbaahinta iyo culumada Soomaaliyeed. Arrimahan ayaa qayb ka ah dadaallada lagu doonayo in la helo wada-tashi guud iyo faham mideysan oo ku aaddan marxaladda uu marayo dalka.

FARMAAJO oo war kasoo saaray dhacdadii naxdinta laheyd ee…

0

Doha (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa ka hadlay dhacdo murugo leh oo ay ku naf waayeen dhallinyaro Soomaaliyeed xilli ay ku jireen safar tahriib ah oo u dhaxeeyey dalalka Algeria iyo Spain.

In ka badan 20 qof ayaa geeriyooday kadib markii dooni siday ay halkaa ku degtay. Dhalinyaradan ayaa u safrayay si ay u gaaraan Jaziiradda Palma ee dalka Spain, iyaga oo rajeynayay nolol ka wanaagsan midda ay ka tageen.

Farmaajo ayaa ugu horreyntii tacsi u diray qoysaska ay ka baxeen dhallinyarada, isagoo ugu baaqaya dowladda federaalka iyo maamul-goboleedyada in ay si dhab ah u wajahaan sababaha tahriibka sii badinaya.

“Tacsida iyo murugada waxaan la qaybsanayaa ehelada iyo qoysaska ay ka bexeen dhallinyaradii Soomaaliyeed ee ku naf waayey badda u dhexaysa dalalka Aljeeriya iyo Isbayn,” ayuu yiri madaxweynihii hore ee dalka.

Farmaajo ayaa si toos ah farta ugu fiiqay halista tahriibka, dhibaatooyinka ka dhasha, iyo doorka ay tahay in la qaato si looga hortago. Sidoo kale, wuxuu dhalinyarada u dardaarmay in ay u jeestaan wax-soo-saarka dalkooda halkii ay noloshooda halis gelin lahaayeen, isaga oo waalidiintana ku dhiirrigeliyay in ay door firfircoon ka qaataan ka hortagga masiibadan.

“Waxaan dowladda usoo jeedinayaa in ay tallaabooyin muuqda ka qaaddo qulqulka tahriibka oo ah masiibo qaran, lana xoojiyo wacyi gelinta dhallinyarada, iyadoo laga hortagayo shabakadaha iyo shakhsiyaadka ka ganacsanaya dhibaatadan,” ayuu yiri Farmaajo.

Hoos ka aqriso qoraalka Farmaajo oo dhameystiran:

Tacsida iyo murugada waxaan la qaybsanayaa ehelada iyo qoysaska ay ka bexeen dhallinyaradii Soomaaliyeed ee ku naf waayey badda u dhexaysa dalalka Aljeeriya iyo Isbayn.

Dhacdadan xanuunka badan waxa ay muujinaysaa halista dhabta ah ee uu leeyahay tahriibka galaaftay nafta iyo mustaqbalka da’yarteennii hantida u ahaa mustaqbalka dalka, lagana sugayey in ay dhexda u xirtaan sidii ay u samatabixin lahayeen dowladnimada, dadka iyo dalka.

Hoggaanka heer Federaal iyo heer Dowlad-goboleed waxaan ugu baaqaya in ay xoogga saaraan barnaamijyada dhiirri-gelinta iyo awood-siinta dhallinyarada, lagana taxadaro tallaabooyinka dhaawacaya niyadda dhallinyarada oo ay ugu horreeyaan musuqmaasuqa, eexda, amni darrada iyo hubinti la’aanta siyaasadeed.

Dhallinyarada waxaan ku adkaynayaa in aysan naftooda tahluuko ku gelin safarro halis ah oo badankood ku dhammaanaya geeri iyo uur-kutaallo, ayna u jeestaan difaaca dadkooda iyo wax-soosaarka dalkooda.

Waalidka Soomaaliyeed waxaan ku adkaynayaa inay da’yarta oo ah tacabkoodii iyo mustaqbalkii waddaanka ka xakameeyaan tahriibka noloshooda galaafan kara.

Ugu dambayn waxaan dowladda usoo jeedinayaa in ay tallaabooyin muuqda ka qaaddo qulqulka tahriibka oo ah masiibo qaran, lana xoojiyo wacyi gelinta dhallinyarada, iyadoo laga hortagayo shabakadaha iyo shakhsiyaadka ka ganacsanaya dhibaatadan. (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa ka hadlay dhacdo murugo leh oo ay ku naf waayeen dhallinyaro Soomaaliyeed xilli ay ku jireen safar tahriib ah oo u dhaxeeyey dalalka Algeria iyo Spain.

In ka badan 20 qof ayaa geeriyooday kadib markii dooni siday ay halkaa ku degtay. Dhalinyaradan ayaa u safrayay si ay u gaaraan Jaziiradda Palma ee dalka Spain, iyaga oo rajeynayay nolol ka wanaagsan midda ay ka tageen.

Farmaajo ayaa ugu horreyntii tacsi u diray qoysaska ay ka baxeen dhallinyarada, isagoo ugu baaqaya dowladda federaalka iyo maamul-goboleedyada in ay si dhab ah u wajahaan sababaha tahriibka sii badinaya.

“Tacsida iyo murugada waxaan la qaybsanayaa ehelada iyo qoysaska ay ka bexeen dhallinyaradii Soomaaliyeed ee ku naf waayey badda u dhexaysa dalalka Aljeeriya iyo Isbayn,” ayuu yiri madaxweynihii hore ee dalka.

Farmaajo ayaa si toos ah farta ugu fiiqay halista tahriibka, dhibaatooyinka ka dhasha, iyo doorka ay tahay in la qaato si looga hortago. Sidoo kale, wuxuu dhalinyarada u dardaarmay in ay u jeestaan wax-soo-saarka dalkooda halkii ay noloshooda halis gelin lahaayeen, isaga oo waalidiintana ku dhiirrigeliyay in ay door firfircoon ka qaataan ka hortagga masiibadan.

“Waxaan dowladda usoo jeedinayaa in ay tallaabooyin muuqda ka qaaddo qulqulka tahriibka oo ah masiibo qaran, lana xoojiyo wacyi gelinta dhallinyarada, iyadoo laga hortagayo shabakadaha iyo shakhsiyaadka ka ganacsanaya dhibaatadan,” ayuu yiri Farmaajo.

Hoos ka aqriso qoraalka Farmaajo oo dhameystiran:

Tacsida iyo murugada waxaan la qaybsanayaa ehelada iyo qoysaska ay ka bexeen dhallinyaradii Soomaaliyeed ee ku naf waayey badda u dhexaysa dalalka Aljeeriya iyo Isbayn.

Dhacdadan xanuunka badan waxa ay muujinaysaa halista dhabta ah ee uu leeyahay tahriibka galaaftay nafta iyo mustaqbalka da’yarteennii hantida u ahaa mustaqbalka dalka, lagana sugayey in ay dhexda u xirtaan sidii ay u samatabixin lahayeen dowladnimada, dadka iyo dalka.

Hoggaanka heer Federaal iyo heer Dowlad-goboleed waxaan ugu baaqaya in ay xoogga saaraan barnaamijyada dhiirri-gelinta iyo awood-siinta dhallinyarada, lagana taxadaro tallaabooyinka dhaawacaya niyadda dhallinyarada oo ay ugu horreeyaan musuqmaasuqa, eexda, amni darrada iyo hubinti la’aanta siyaasadeed.

Dhallinyarada waxaan ku adkaynayaa in aysan naftooda tahluuko ku gelin safarro halis ah oo badankood ku dhammaanaya geeri iyo uur-kutaallo, ayna u jeestaan difaaca dadkooda iyo wax-soosaarka dalkooda.

Waalidka Soomaaliyeed waxaan ku adkaynayaa inay da’yarta oo ah tacabkoodii iyo mustaqbalkii waddaanka ka xakameeyaan tahriibka noloshooda galaafan kara.

Ugu dambayn waxaan dowladda usoo jeedinayaa in ay tallaabooyin muuqda ka qaaddo qulqulka tahriibka oo ah masiibo qaran, lana xoojiyo wacyi gelinta dhallinyarada, iyadoo laga hortagayo shabakadaha iyo shakhsiyaadka ka ganacsanaya dhibaatadan.

Guddiga doorashada oo shaaciyay doorashada kuraastii Khadiija Diiriye iyo Seeseey

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddiga Doorashooyinka Qaranka ayaa maanta oo Jimco ah si rasmi ah u shaaciyay in maalinta Sabtida ah la qaban doono doorashada kuraasta Golaha Shacabka ee tirsigoodu yahay #HOP097 iyo #HOP098, kuwaas oo haatan banaan.

Kuraastan ayaa bannaanaday kaddib markii ay geeriyoodeen Allaha u naxariistee Xildhibaan Khadiija Maxamed Diiriye iyo Xildhibaan Maxamuud Maxamed Jimcaale (Seeseey), kuwaas oo horey ugu fadhiyay.

Guddiga Doorashada ayaa sheegay in Suldaanka guud ee beesha Yaxar, Suldaan Axmed Maxamuud Cosoble, uu guddiga u gudbiyay liiska ergada dooran doonta labada kursi.

Ergadan ayaa noqon doonta midda xaqa u leh inay u codeeyaan musharrixiinta u tartamaya kuraasta #HOP097 iyo #HOP098, iyadoo lagu saleeyay nidaamka doorashada ee heer federaal.

Si ay doorashadu u dhacdo si waafaqsan sharciga iyo jadwalka, Guddiga Doorashooyinka ayaa shaaciyay liiska musharrixiinta rasmiga ah ee is-diiwaangeliyay, kuwaas oo buuxiyay dhammaan shuruudihii looga baahnaa.

Musharaxiintan oo tiradoodu tahay afar, ayaa waxay kala yihiin: Cabdikarim Maxamed Diriye (#HOP097), Abdulqadir Maxamuud Maxamed (#HOP098), Maxamed Maxamuud Geeddi (#HOP097), iyo Axmed Aadan Muxyadiin (#HOP098).

Musharrixiintaas ayaa maanta lagu guddoonsiiyay shahaadooyinkii musharraxnimo magaalada Jowhar, taasoo u suurta-galineysa inay si rasmi ah ugu tartamaan kuraasta bannaan. Shahaadooyinka ayaa ah caddeyn buuxda oo muujinaysa in musharrax kasta uu yahay mid sharciyan xaq u leh ka qeyb-galka doorashada.

Labada kursi ee doorashadoodu dhaceyso berri, ayaa bannaanaday kaddib geeridii labada xildhibaan ee horey u matalayay. Wasiir Khadiija Maxamed Diiriye ayaa ku geeriyootay dalka Jabuuti bishii December 2023, halka Xildhibaan Seeseey uu geeriyooday bishii March ee isla sanadkaas.

Tan iyo xilligaas, kuraastaasi waxay ahaayeen kuwo bannaan, iyadoo Golaha Shacabkuna dhowaan ku dhawaaqay in loo baahan yahay in si degdeg ah loo buuxiyo.

Si kastaba, Doorashadan ayaa la filayaa in ay dardar cusub geliso howlaha Golaha Shacabka, iyadoo la rajeynayo in kuraastan si hufan oo nabad ah loo buuxiyo. Guddiga Doorashooyinka ayaa muujiyay diyaar garow buuxa, waxaana la filayaa in doorashada maalinta Sabtida ah ay ku dhacdo jawi nabdoon.

Faah-faahinta tahriibayaal Soomaali ah oo ku naf waayay badda Mediterranean-ka

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Musiibo kale ayaa ka dhacday badda Mediterranean-ka, kadib markii dooni siday dhalinyarro Soomaaliyeed ay halkaa ku degtay, taasoo sababtay geerida in ka badan 20 qof.

Dhalinyaradan ayaa u safrayay si ay u gaaraan Jaziiradda Palma ee dalka Spain, iyaga oo rajeynayay nolol ka wanaagsan midda ay ka tageen.

Doonta ayaa la sheegay inay la kulantay xaalad adag, waxaana la rumeysan yahay in rakaabka ay u dhinteen haraad, nafaqo-darro, iyo qabow daran. Waxaa la tuhunsan yahay in ay ku wareereen badweynta, maadaama doontu luntay maalmo badan, taasoo keentay in xaaladoodu si xawli ah u xumaato.

Wararka hordhaca ah ayaa tilmaamaya in muhaajiriintaasi ka ambabaxeen xeebaha Waqooyiga Afrika, iyaga oo rajo ka qabay in ay Yurub ka helaan nolol ka wanaagsan, shaqooyin, iyo fursado horumarineed. Balse safarkoodii riyada watay ayaa isu beddelay masiibo iyo naftooda ku waayan.

Waxaa la xaqiijiyay in kaliya laba qof ay ka badbaadeen safarkaasi naxdinta leh. Ilaalada badda ee Spain ayaa sheegay in labadaasi dhallinyaro ah hadda la keenay xarun caafimaad oo ku taal Jaziiradda Palma, halkaas oo ay ka helayaan daryeel caafimaad oo deg-deg ah.

Booliska dalka Spain ayaa bilaabay baaritaan rasmi ah oo lagu ogaanayo cidda dhimatay, halka laga keenay doonta, iyo duruufihii keenay masiibada. Qoysas badan ayaa weli sugaya xog rasmi ah oo la xiriirta eheladooda.

Badda Mediterranean-ka ayaa sii ahaaneysa marin halis badan oo ay tahriibayaal badan isticmaalaan, iyaga oo doonaya in ay gaaraan qaaradda Yurub. Qof walba oo safar halis ah gelaya waxa uu xambaarsan yahay rajo nololeed, balse mararka qaar rajooyinkaas waxa ay ku dhammaadaan geeri iyo go’doon.

Musiibadan waxay mar kale iftiiminaysaa baahida loo qabo xal waara oo ku saabsan tahriibka dhalinyarada, si looga hortago in noloshooda khatarta gelinayaan iyaga oo raadinaya nolol ka wanaagsan tan dalka. Dowladda, bulshada caalamka, iyo hay’adaha samafalka ayaa loo baahan yahay inay si wadajir ah u wajahaan arrinkan.

William Ruto iyo Cirro oo kulmay iyo xogta qodobada laga wada-hadlay + Sawirro

Hargeysa (Caasimada Online) – Madaxweynaha Somaliland, Dr. Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) oo booqasho rasmi ah ku jooga dalka Kenya, ayaa kulan muhiim ah la qaatay Madaxweynaha Kenya, Dr. William Ruto.

Labada hoggaamiye ayaa ka wada-hadlay arrimo badan oo muhiim u ah labada dhinac, arrimahaasi oo qaarkood ay shaacisay Madaxtooyadda Somaliland.

Labada masuul ayaa ka wada-hadlay iskaashiga labada dhinac iyo xoojinta xidhiidhka ganacsiga, maalgashiga, horumarinta dhaqaalaha iyo isu-socodka diyaaradaha.

Sidoo kale waxay diirada saareen xoojinta nabadda iyo amniga gobolka, gaar ahaan horumarinta xasilloonida, ka hortagga xagjirnimada, iyo taageeridda dadaallada nabad-dhisidda ee Geeska Afrika .

Intii uu socday kulanka labada madaxweyne waxaa kale oo looga hadlay iskaashiga waxbarashada, is-weydaarsiga tacliinta, awood-dhisidda hay’adaha dawliga ah iyo kobcinta tababarka xirfadaha farsamada gacanta ee dhalinyarada.

“Kulankaasi waxa uu ahaa mid ay labada hoggaamiye hoosta ka xarriiqeen xidhiidhka soo jireenka ah ee u dhexeeya Somaliland iyo Kenya,” ayaa lagu yiri bayaan ay Madaxtooyadda Somaliland kasoo saartay kulanka.

Kulanka madaxweynayaasha Somaliland iyo Kenya ayaa ku qotoma sida ay Madaxtooyadda sheegtay “taariikh fac weyn, is-ixtiraam, dano wadaag, iyo aragti midaysan oo ku wajahan horumarka iyo barwaaqada mandaqada.”

Wararkii ugu dambeeyay ee shirka mucaaradka DF uga socda Muqdisho

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Waxaa maanta lagu waddaa in magaalada Muqdisho lagu soo gabagabeeyo shirka muhiimka ah ee u socda siyaasiyiinta mucaaradka ah, kaasi oo furmay maalintii Arbacada.

Shirkan ayaa ujeedkiisu yahay in lagu falanqeeyo xaaladda siyaasadeed ee dalka, amniga iyo arrimaha doorashooyinka, oo ah qodob muhiim ah oo mucaaradka iyo dowladda federaalka isku hayaan. Waxaa shirkan lagu tilmaamay mid xasaasi ah oo saameyn ku yeelan kara jihada siyaasadeed ee Soomaaliya.

Shirkan waxaa guddoominaya Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Shariif Sheekh Axmed. Waxaa sidoo kale qeyb ka ah ra’iisul wasaarayaashii hore ee dalka oo ay kamid yihiin Xasan Cali Kheyre, Cumar Cabdirashiid Cali Sharmaarke, Maxamed Xuseen Rooble, iyo Saacid Shirdoon, iyo sidoo kale masuuliyiin kale oo miisaan leh.

Kasoo qeyb-galka hogaamiyeyaashan waaweyn ayaa muujinaya sida uu shirkan muhiim ugu yahay mucaaradka iyo guud ahaan geeddi-socodka siyaasadda dalka.

Intii uu shirku socday, madaxda mucaaradka ayaa la kulmay qeybaha kala duwan ee bulshada rayidka ah. Kulammadaasi waxaa ka mid ahaa kuwo lala yeeshay bahda warbaahinta iyo culumada Soomaaliyeed. Arrimahan ayaa qayb ka ah dadaallada lagu doonayo in la helo wada-tashi guud iyo faham mideysan oo ku aaddan marxaladda uu marayo dalka.

Shirkan ayaa lagu faah-faahiyay dhibaatooyinka siyaasadeed ee ka jira gudaha dalka iyo sidii xal mideysan looga gaari lahaa.

Waxaa sidoo kale lagu lafa guray doorka ay mucaaradku ku yeelan karaan dib-u-habeynta amniga iyo qaabeynta doorashooyinka la filayo. Waxaana la isla gartay in loo baahan yahay is-afgarad iyo midnimo siyaasadeed si loo wajaho caqabadaha horyaalla dalka.

Maanta ayaa la filayaa in si rasmi ah loo soo xiro shirkan. Waxaa la sugayaa in laga soo saaro war-murtiyeed rasmi ah oo ay ku cad yihiin go’aamada laga gaaray arrimaha laga hadlay.

Go’aamadan ayaa la rajeynayaa inay noqdaan kuwo dhaxal-gal ah, isla markaana muujinaya aragti mideysan oo ka imaaneysa dhinaca mucaaradka.

Waa kuma ninka fuliyey weerarkii magaalada Liverpool?

Liverpool (Caasimada Online) – Booliiska UK ayaa Khamiistii dacwado kusoo oogay nin 53 jir ah oo lagu eedeeyay toddobo dembi, kaddib markii uu baabuur si ula kac ah ugu jiiray dad isugu soo baxay dabaal-degga guusha kooxda Liverpool ee horyaalka Premier League horraantii toddobaadkan.

Paul Doyle ayaa wajahaya eedeymo ay ka mid yihiin darawalnimo khatar ah iyo inuu u geystay dhaawac culus si ula kac ah intii lagu guda jiray dhacdadii Isniintii ka dhacday magaalada Liverpool ee waqooyi-galbeed England, sida ay shaaciyeen hay’adaha ammaanka.

Doyle ayaa xabsiga lagu hayaa, waxaana lagu wadaa inuu Jimcaha maanta ah kasoo hor muuqdo Maxkamadda Degmada Liverpool, sida ay shir jaraa’id ku sheegtay ku-xigeenka taliyaha booliiska Merseyside, Jenny Sims.

Wadar ahaan 79 qof oo da’doodu u dhaxayso sagaal ilaa 78 sano ayaa ku dhaawacmay kaddib markii baabuur noociisu yahay Ford Galaxy uu dhex galay taageerayaal u dabaal-degayay guusha Liverpool ee horyaalkoodii 20-aad ee heerka koowaad ee Ingiriiska – guul bar-bardhig u ah rikoorkii ugu badnaa.

Ma jirin wax dhimasho ah oo la diiwaangeliyay.

Sims ayaa intaa ku dartay in toddoba qof ay weli isbitaalka ku jireen maalintii Khamiista.

Sarah Hammond oo ka tirsan Xafiiska Dacwad-Oogista Qaranka (Crown Prosecution Service) ayaa sheegtay in hay’addu ay ogolaatay in boolisku dacwad kusoo oogaan Doyle kaddib “baaritaan adag oo wali socda”.

“Dacwad-oogayaasha iyo booliisku waxay si degdeg ah uga shaqeynayaan dib-u-eegista caddeymo aad u fara badan,” ayay tiri.

“Tani waxa ay ka kooban tahay muuqaallo kala duwan iyo markhaatiyo tiro badan. Waa muhiim in dhibbane kasta uu helo caddaalad buuxda.”

Doyle, oo kasoo jeeda xaafad ku taalla magaalada Liverpool, ayaa la xiray Isniintii iyadoo lagu tuhunsanaa isku day dil, darawalnimo isagoo isticmaalay daroogo, iyo darawalnimo khatar ah.

Isku dayga dilka iyo darawalnimo isagoo daroogaysan laguma darin dacwadaha rasmi ah ee hadda lagu soo oogay.

Hammond ayaa xustay in dhammaan eedeymaha “dib loo eegi doono marka baaritaanku sii socdo”.

Warbaahinta UK ayaa sheegtay in Doyle uu yahay ganacsade hore uga tirsanaa ciidamada badda (marine), isla markaana uu yahay aabbe leh saddex carruur ah oo dhallinyaro ah.

Boqollaal kun oo taageerayaal ah ayaa isugu soo baxay bartamaha magaalada Liverpool markii dabaal-deggii farxadda lahaa isu beddelay argagax.

Muuqaallo lagu baahiyay baraha bulshada ayaa muujinaya baabuurka oo si xoog ah ugu dhex dhacay dadkii isu soo baxay, iyadoo dadka qaar uu jiidayay, halka kuwa kalena ay ku dhaceen qeybta hore ee gaariga.

Afar qof oo uu ku jiro ilmo yar ayaa ku xayirmay hoosta baabuurka, waxaana laga saaray kaddib markii dab-demisyo ay kor u qaadeen si ay u badbaadiyaan.

Muuqaallo kale oo internet-ka lagu baahiyay ayaa muujinaya gaariga oo la joojiyay iyadoo dad careysan ay hareereeyeen, kuna jebiyeen daaqadaha danbe, xilli booliisku isku dayayay inuu kala dhex galo.

Booliiska ayaa si degdeg ah u sheegay in dhacdadu aanay la xiriirin argagixisanimo. Sidoo kale, waxay shaaciyeen in shakhsiga la tuhunsan yahay uu yahay nin caddaan ah oo u dhashay Britain – tallaabo naadir ah oo loogu talagalay in lagu ciribtiro xogaha been-abuurka ah ee ku baahayay baraha bulshada.

 

Sanbaloolshe oo Xamar looga yeeray, lana shiraya Xasan – Xogta Jahawareerka NISA

Muqdisho (Caasimada Online) – Taliyaha Hay’adda Sirdoonka iyo Nabad Sugidda ee NISA, Cabdullaahi Maxamed Cali (Sanbalooshe) ayaa ka soo laabtay jiidda hore ee dagaalka ee Degmada Moqokori, isagoo shalay yimid Muqdisho.

Imaanshaha Sanbaloolshe ayaa la xiriirta  kulan uu la qaadanayo Madaxweynaha Jamhuuriyadda Xasan Sheekh Maxamuud, oo la filayo inuu dhawro 24-ka saac ee nagu soo fool leh.

Sanbalooshe oo maalmihii lasoo dhaafay ku sugnaa furin dagaal ee Gobolka Hiiraan ayaa ku hawlanaa abaabulka Macawiisleyda iyo xoojinta dadaallada looga difaayo kooxaha argagixisada deegaanada beeshiisa ee gobolka Hiiraan.

Ilo-wareedyo lagu kalsoon yahay ayaa xaqiijinaya in Sanbalooshe uu ka fekerayo in uu booska banneeyo, haddii uu isfaham kasoo bixi waayo kulanka Madaxweynaha.

Isbeddelka NISA ayaa laga yaabaa in lagu soo beego waqtiga mucaaridka Muqdisho ku shirsan ay shaacinayaan Warmurtiyeedkooda, sida ay qorsheysay Villa Somalia.

Natiijadda kasoo baxda Kulanka Madaxweynaha iyo Agaasime Sanbaloolshe ayaa saamayn ku yeelan karta qorshaha iyo jadwalka Madaxtooyada, maadaama ninkaan uu aad u diidan yahay in xilka laga qaado.

Labadii toddobaad ee ugu dambeysay, Hay’adda Nabad Sugidda waxay lahayd laba Agaasim, kuwaas oo kala Sanbaloolshe oo Moqokori kasoo shaqeynayey iyo Mahad Salaad gurigiisa hay’adda ka dhex hagaya oo shaqaalihii saf ugu jiraan, maadaama la siiyey kursiga.

Mid si macnawi ah ayuu Agaasime u yahay oo kalsooni buuxda ayuu ku shaqeystaa, midka kalena in shaqada laga qaaday ayuu ogyahay oo shaacin kaliya dhiman tahay, balse wuu garawsan yahay inaan lagu dhiirran karin shaacinta go’aankaas inta uu furin dagaal ku jiro.

Xaaladda NISA ayaa maalmahaan ku jirtay jaha wareer maamul oo ka dhashay kala bedelka daahay ee labada agaasime, dadka xog ogaalka u ah arrimaha ammaanka ayaa muujinaya khatar badan oo ka dhalan karta arrintaan, maadaama uusan jirin Agaasime si dhab ah ay u dhibeyso masuuliyadda wixii dhaca.

Puntland oo beenisay arrin xasaasi ah oo la xiriirta Calmiskaad iyo Calmadow

0

Garoowe (Caasimada Online) – Wasiirka Warfaafinta Puntland, Maxamuud Caydiid Dirir ayaa si cad u beeniyay wararka sheegaya in maamulka Puntland uu ka waddo howlo macdan qodis ah buuraha silsiladda Golis, gaar ahaan deegaanada Calmiskaad iyo Calmadow ee gobollada Bari iyo Sanaag. Wasiirku waxa uu wararkaas ku sifeeyay kuwo aan sal iyo raad toona lahayn.

Isagoo ka jawaabayay su’aal la xiriirtay arrimaha macdan qodista ee lagu faafiyay baraha bulshada, ayuu Wasiir Maxamuud Caydiid sheegay in wararkaasi yihiin borobagaando ay faafinayaan kooxo ujeeddooyin gaar ah leh.

Waxa uu tilmaamay in kooxahaasi ay yihiin kuwo ka soo horjeeda dadaalka dowladda Puntland ee lagula dagaallamayo argagixisada ku sugan buurahaas.

“Ma jiro wax macdan baaris ama qodis ah oo ka socda buuraha Calmiskaad iyo Calmadow ee dhaca Puntland,” ayuu yiri Wasiirku. “Wararka arrintaasi sheegaya waa been abuur ay faafinayaan kuwa ka xun guulaha laga gaaray hawlgalladii argagixisada looga sifaynayay buurahaas.”

Wasiir Caydiid waxa uu xusay in mar kasta oo Puntland ay tallaabo ka qaaddo la-dagaallanka argagixisada ay kooxahaasi warar been abuur ah la soo shir tagaan si loo jahawareeriyo bulshada, loogana leexiyo ujeeddooyinka saxda ah ee dowladda. Waxa uu intaas ku daray in xilligii hawl-gallada Calmiskaad la bilaabayay ay isla beentan horay u faafiyeen.

Sida uu wasiirku sheegay, sheegashada ku saabsan macdan qodis waa xeelad ay kooxahaasi u adeegsanayaan si ay hoos ugu dhigaan guulaha Puntland ka gaartay dagaalka ka dhanka ah argagixisada.

Sidoo kale waxa uu ku eedeeyay kooxahaasi inay yihiin kuwa aan doonayn in deegaanka laga suuliyo khatarta kooxaha xagjirka ah.

Wasiirka ayaa ugu dambeyn ugu baaqay shacabka Puntland inay ka digtoonaadaan wararka been abuurka ah ee lagu faafinayo baraha bulshada, isla markaana ay garab istaagaan dowladda dadaallada ay ugu jirto nabadgelyada iyo horumarka gobolka.

Maxaabiis sheegtay in Sacuudigu dilayo Ciidda Carafo oo kaalmo dalbanaya

Riyadh (Caasimada Online) – Qoysaska dad Itoobiyaan ah oo dil ay ku xukuntay dowladda Sacuudi Carabiya ayaa warbaahinta u sheegay in eheladooda la daldali doono ka hor Ciidda Carrafo oo maalmo kooban ay naga xigaan.

Waxaa Sacuudiga ku xiran 47 qof oo Itoobiyaan ah, kuwaas oo dil sugeyaal ah, taas oo welwel joogto ah ku haya qoysaskooda, dadkaan dowladooda ugu baaqay in ay arrinta dadkaas soo farageliso, si dilka looga bedbaadiyo.

Sidaan oo kale waxaa Sacuudiga ugu xiran oo dil sugayaal ah muwaadiniin Soomaaliyeed, kuwaas oo loo heysto inay dalkaas geliyeen daroogo.

In ka badan 40 qof oo Soomaali ah oo dil ku xukuman ayaa ku xiran Sacuudiga, inkastoo aan la shaacin goorta la dilayo.

Hal qof oo kamid ah ayaa la dilay bilihii lasoo dhaafay, waxaana guul dareystay dadaalo weli socda oo dowladda Soomaaliya ay sameysay.

Sacuudiga ayaa dil ku fuliya qofkii dalkaas geliya daroogo, inta badan waxaa dadka lagu dilaa xarig ama daldalaad.

Dadka Itoobiyaanka ah ee dilka sugaya waxaa ka mid ah Khaalid Maxamed Ibroo, walaalkiis Mulleta oo BBC la hadlay ayaa yiri, “Khaalid waa nin xaasle ah. Wuxuu leeyahay hal cunug. Waxaa la xiray wax yar ka dib markii uu galay Sacuudiga, si uu nolol ugu raadiyo qoyskiisa, arrintiisa ayaa saameyn adag ku yeelatay xaasikiisa iyo curadiisa.”

Mulleta wuxuu sheegay in markii uu maqlay warka la xiriira xukunka lagu ridey walaalkiis uu qarracan ku noqday, isla markaana uusan weli ka soo kaban tiiraanyadii ka soo gaartey go’aanka dilka.

Muqdisho: Xukunka dil ka dhashay muran boosaneer

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Mudane Nisa Cumar Xasan Maxamuud oo ah baxsad ay ku raad-joogaan hay’adaha ammaanka, ayaa lagu eedeeyey dilka Marxuum Ex-Labo Xidigle Hanad Axmed Muuse. Dilkaan ayaa ka dhacay degmada Dharkiinleey, Labaatankii bishii July ee sanadkii 2024.

Warbixintu waxay sheegaysaa in sababta dilka ay ahayd muran sababay gacan ka hadal, kaasoo ka dhashay Boosaneer ku yaallay waddo luuq ah oo la maro. Waddadaas ayaa ahayd meel uu deganaa marxuumka, halka eedeysanuhu uu si joogto ah ugu mari jiray Moto Fekon ah.

Dooddaas oo isu beddeshay rabshad ayaa horseeday dilka marxuumka, taasoo keentay in hay’adaha ammaanka iyo garsoorka ay arrinta si gaar ah u baaraan. Eedeysanaha oo baxsad ah ayaa weli lagu raad-joogaa, iyadoo lagu wado in la qabto si loo fuliyo xukunka maxkamadda.

Baaris dheer kadib, Xafiiska Xeer Ilaalinta Ciidamada Qalabka Sida ayaa codsaday in kiiska la qaado, codsigaasna waa laga ogolaaday.

Garsoorka Maxkamadda Darajada 1-aad ee Ciidamada Qalabka Sida ayaa fadhiyo kala duwan kadib, iyadoo waqti ku filan la siiyey dhinacyada dacwadda, waxay ugu dambeyn xukun ku ridday Ex-Mudane Nisa Cumar Xasan Maxamuud (Baxsad), iyadoo lagu xukumay dil toogasho ah oo ah qisaasta marxuum Hanad Axmed Muuse.

G/dhexe Muxumad Maxamed Cumar oo ka tirsan garsoorka Maxkamadda Darajada 1-aad ee Ciidamada Qalabka Sida ayaa warbaahinta u xaqiijiyey xukunkaasi, isagoo xusay in go’aanka maxkamaddu uu yahay mid waafaqsan cadaaladda isla markaana lagu saleynayo qaanuunka u yaalla ciidamada qalabka sida.