Stockholm (Caasimada Online) – Maxkamad ku taalla Sweden ayaa Jimcaha maanta ah xukun saddex sano iyo saddex bil oo xabsi ah ku riday nin lagu helay inuu ku biiray kooxda Daacish (IS), taasoo ka dhigaysa kiiskii ugu horreeyay ee lagu xukumo ka mid noqoshada koox argagixiso tan iyo markii la meel mariyay sharci cusub.

Ninkan 22 jirka ah ayaa lagu helay dambi ah “ka qaybgalka urur argagixiso,” maalgelinta argagixisada, iyo saddex mar oo uu u safray dalal shisheeye ujeeddooyin argagixiso darteed, sida lagu sheegay bayaan kasoo baxay maxkamadda.

Maxkamaddu waxay caddeysay in dhammaan eedeymaha loo soo jeediyay ay la xiriireen Daacish, safarraduna ay dhammaantood ahaayeen Soomaaliya.

Waxaa lagu riday saddex sano iyo saddex bil oo xabsi ah.

Kiiskan ayaa ah kiiskii ugu horreeyay ee lagu xukumo “ka qaybgalka urur argagixiso” tan iyo markii baarlamaanka Sweden uu ansixiyay sharcigan sannadkii 2023.

Sweden ayaa xoojineysay shuruucda la dagaallanka argagixisada tan iyo 2017, kadib markii qof u dhashay Uzbekistan oo daacad u ahaa Daacish uu gaari ku jiiray dad marayay waddo mashquul badan oo ku taalla Stockholm, halkaas oo ay ku dhinteen shan qof.

Si kastaba ha ahaatee, sharciga mamnuucaya ka mid noqoshada kooxaha argagixisada ayaa loo baahday in marka hore la beddelo dastuurka Sweden, maadaama uu ka hor imaanayay xorriyadda ururaysiga ee dalkaas.

Ansixinta sharcigan ayaa sidoo kale kusoo aaday xilli Turkiga uu hakad geliyay dadaalladii Sweden ay ku dooneysay inay ku biirto NATO, iyadoo Ankara ay ku adkeysanaysay in Sweden ay tallaabo adag ka qaaddo kooxaha xagjirka ah.

Kadib duullaankii Ruushka uu ku qaaday Ukraine, Sweden waxay soo afjartay laba qarni oo ay ka fogaaneysay isbahaysiyada ciidan, waxayna codsatay inay ku biirto NATO bishii May 2022 – ugu dambeyntiina waxay si rasmi ah xubin uga noqotay Maarso 2024.

Addis-Ababa (Caasimada Online) – Mas’uuliyiinta Guddiga Doorashooyinka Qaranka Itoobiya ayaa Khamiistii shaaciyay in ay hakiyeen xubinimada xisbiga hore u talin jiray ee Tigrayga (TPLF) sababo la xiriira jebinta heshiis siyaasadeed oo la gaaray labo sano ka dib dagaalkii dhiigga badnaa ee Tigray.

Xisbiga TPLF, oo intii uu socday dagaalkii 2020-2022 lagu daray liiska kooxaha argagixisada, ayaa dib loogu aqoonsaday xisbi siyaasadeed kadib markii colaaddaasi dhammaatay.

Heshiiskii 2024 ayaa farayay in TPLF ay qabato doorasho rasmi ah oo hoggaan cusub lagu soo doorto kahor 10-ka Febraayo ee sanadkan.

Guddiga Doorashooyinka Qaranka Itoobiya ayaa bayaan ay ku daabaceen barta X ku sheegay in xisbigu ku guuldareystay fulinta shuruuddaas, taasoo jebin cad ku ah heshiiskii la gaaray.

“Xisbiga waxaa laga mamnuucay in uu qabto wax hawlo siyaasadeed ah muddo saddex bilood ah,” ayaa lagu yiri bayaanka.

“Diiwaangelinta xisbiga waa la tirtiri doonaa haddii uusan muddadaas gudaheed qaadin tallaabooyin saxitaan ah,” ayaa lagu daray.

Getachew Reda, oo ka mid ah hoggaanka sare ee TPLF, ayaan ka jawaabin codsi AFP ay uga dalbatay jawaab.

Xisbiga TPLF ayaa Itoobiya xukumayay ku dhawaad 30 sano ilaa uu talada la wareegay Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed, oo aan ka soo jeedin qowmiyadda Tigray, sanadkii 2018.

La wareegidda Abiy ayaa hurisay xiisado sii kordhay oo 2020-kii isu beddelay dagaal labo sano socday oo dhex maray dowladda iyo xoogagga Tigrayga, dagaalkaas oo lagu qiyaasay in ay ku dhinteen 600,000 oo qof.

Xiisado cusub ayaa hadda ka dhex curtay TPLF, gaar ahaan u dhexeeya Getachew, oo hoggaaminayay maamulka ku-meel-gaarka ah ee Tigray ee ay soo magacowday Addis Ababa dagaalka kadib, iyo Debretsion Gebremichael, hoggaamiyihii muddada dheer soo maamulayay xisbiga.

Hay’adda ACLED, oo ah urur aan dawli ahayn oo dabagasha khasaaraha colaadaha caalamka, ayaa toddobaadyo ka hor ka digtay in xiisadahan ay halis ugu jiraan in ay isku beddelaan rabshado hor leh.

Washington (Caasimada Online) – Madaxweynaha Maraykanka Donald Trump ayaa sheegay in Arbacadii uu kulan dhanka teleefoonka la yeeshay Vladimir Putin. Wicitaanka oo muddo “dheer qaatay” ayaa la sheegay inuu ahaa mid wax ku ool ah” kaas oo madaxdu ay ku heshiiyeen in ay bilaabaan wada xaajoodyo lagu soo afjarayo dagaalka Ukraine.

Qoraal uu soo dhigay bartiisa bulshada ayuu Trump ku sheegay in isaga iyo madaxweynaha Ruushka ay “ku heshiiyeen in ay si degdeg ah u bilaabaan wada xaajoodyada” uuna midba midka kale ku casuumo inuu booqdo caasimaddooda.

Ka dib, madaxweynaha Ukraine Volodymyr Zelensky wuxuu sheegay inuu kala hadlay Trump “nabad waarta oo la isku halayn karo”.

Baaqyada dhinacyada is haya ayaa yimid iyadoo Trump iyo xoghayihiisa gaashaandhigga ay labaduba sheegeen inaysan u badneyn in Ukraine ay ku biirto Nato, taasoo niyad jab weyn ku noqon doonta Kyiv.

Zelensky wuxuu sheegay inuu la kulmi doono madaxweyne ku xigeenka JD Vance iyo xoghayaha arrimaha dibadda Marco Rubio inta lagu guda jiro shir-madaxeedka difaaca Ukraine ee ka dhacaya Munich Jimcaha.

Trump ayaa baraha bulshada ku soo qoray: “Waxaa la joogaa waqtigii la joojin lahaa dagaalkan qosolka leh, oo aan loo baahnayn inuu dhaco sababana dhimasho iyo burbur. Ilaah ha barakeeyo dadka Ruushka iyo Ukraine!”

Ma uusan cayimin wakhti uu kulan fool ka fool ah la yeelanayo Putin, balse markii dambe waxa uu saxafiyiinta kula hadlay Aqalka Cad: “Waxaan ku kulmi doonnaa Sacuudiga”, ayuu u sheegay.

Afhayeenka Kremlin-ka Dmitry Peskov ayaa sheegay in Putin uu taageeray fikradda Trump ee ah in la gaaray waqtigii la wada shaqeyn lahaa.

Wadahadalka taleefoonka ee dhexmaray Putin iyo Trump ayaa qaatay ku dhawaad saacad iyo bar, iyadoo madaxweynaha Ruushka uu u fidiyay casuumaad uu ku tagayo Moscow, ayuu yiri Peskov.

Trump ayaa sidoo kale weriyayaasha ugu sheegay Aqalka Cad in aysan u badneyn in Ukraine ay ku soo laabato xudduudaheeda ka hor 2014-kii, balse, isaga oo ka jawaabaya su’aal ay BBC-da weydiisay, wuxuu yiri “dhulkaas qaar ayaa soo laaban doona”.

Madaxweynaha ayaa sheegay in uu ku raacay Xoghayihiisa Difaaca Pete Hegseth, oo ka sheegay shir madaxeedka Nato horaantii Arbacada in aysan suurtagal ahayn in Ukraine ay ku biirto xulafada militariga.

“Waxaan u maleynayaa inay taasi run tahay,” ayuu yiri Trump.

Dowladda UK ayaa sheegtay inay sii wadi doonto taageerada ay Ukraine ka siiso difaaca Ruushka, iyadoo Ra’iisul wasaare ku xigeenka, Angela Rayner ay u sheegtay ITV in taageerada London ee Kyiv ay tahay mid “ku taagan”.

Isagoo qiimaynaya niyadda dadka caasimadda Ukraine, weriyaha BBC-da James Waterhouse waxa uu sheegay in hadalka Hegseth uu dhaawac ku noqon doono Kyiv.

Iyadoo muddo dheer la ogaa in maamulka cusub ee Maraykanku aanu u damqanayn Ukraine marka loo eego kii ka horreeyay, weriyahayagu wuxuu ku daray, hadal kasta oo Hegseth wuxuu u badan yahay inuu ka farxin doono Moscow oo keliya.

Waxaa jiray diidmo ka mid ahaanshaha Nato, aragti ah in Ukraine aysan ku guuleysan karin.

Zelensky waxa uu ku celceliyay in aan “wax wada hadal ah la yeelan karin Ukraine la’aanteed” – laakiin wadahadalka taleefoonka Trump iyo Putin ayaa dhacay isaga oo maqan.

Hogaamiyaha Ukraine ayaa intaa ku daray: “Waxaan ku heshiinay inaan sii wadno xiriir dheeri ah oo aan qorsheyno shirarka soo socda.”

Baaqa u dhexeeya madaxda Maraykanka iyo Ukraine ayaa qaatay saacad, sida ay sheegtay wakaaladda wararka ee AFP.

Wareysi uu siiyay wargeyska The Guardian oo la daabacay Talaadadii, Zelensky waxa uu soo jeediyay in dhulka uu Ruushka haysto ee Ukraine lagu beddelo dhulka Ukraine ay haysto ee gobolka Kursk ee galbeedka Ruushka, taasoo qayb ka ah heshiis nabadeed.

Afhayeenka Putin Peskov ayaa sheegay in tani ay tahay “wax aan macquul ahayn”.

“Ruushka waligiis kama hadlin, mana ka hadli doono beddelka dhulkiisa, ciidamada Ukraine waa laga saarayaa dhulkan.”

Iskahorimaadku wuxuu qarxay dagaal dhan walba ah markii Ruushku soo galay Ukraine ku dhawaad saddex sano ka hor.

Isku daygii Moscow ay ku dooneysay in ay kula wareegto caasimadda Kyiv waa la fashiliyay, balse ciidamada Ruushka ayaa qabsaday ku dhawaad shan meelood meel dhulka Ukraine ee bariga iyo koonfurta, waxaana ay duqeymo cirka ah ka fuliyeen dalkaasi.

Ukraine ayaa ku aargudatay madaafiic iyo duqeymo diyaaradeed, iyadoo sidoo kale weerar dhanka dhulka ah ku qaaday gobolka Kursk ee galbeedka Ruushka.

Khasaaraha saxda ah waa ay adag tahay in la helo sababo la xiriira sirta labada dowladood ee Ruushka iyo Ukraine, laakiin waxaa lagu qiyaasaa in boqolaal kun oo qof oo u badan askar la dilay ama la dhaawacay, malaayiin rayid ah oo reer Ukraine ahna ay ka qaxeen guryahoodii.

Isha: BBC

Paris (Caasimada Online) – Madaxweynaha Faransiiska Emmanuel Macron ayaa ku boorriyay dowladda ku meel gaarka ah ee Suuriya in ay la shaqeyso isbahaysiga uu Mareykanku hoggaamiyo ee dagaalka kula jira kooxaha xagjirka ah ee gobolkaasi, isagoo martigeliyay shir khamiistii looga hadlayay mustaqbalka dalkan ku yaalla Bariga Dhexe.

Hadalka Macron ayaa imaanaya iyadoo hubaal la’aan ay ka jirto ka ballan qaadka Mareykanka ee gobolka. Shir Khamiistii ka dhacay magaalada Paris oo u dhexeeya dalalka Yurub iyo Carabta ayaa ahaa kii saddexaad ee looga hadlayo arrimaha Suuriya tan iyo markii xukunka laga tuuray dowladdii cadaadiska ku dhisneyd ee Bashaar Al-Asad bishii December, waxaana goob joog ka ahaa wasiirka arrimaha dibadda ee dowladda KMG ah ee Suuriya, Asaad al-Shibani.

“Suuriya waa in ay si cad u sii waddaa dagaalka ka dhanka ah dhammaan ururada argagixisada ah ee fidinaya fowdada,” ayuu yidhi Macron. “Haddii Suuriya ay go’aansato in kaalin iskaashi ah la sameyso” isbahaysiga caalamiga ah, Faransiisku waa uu taageeri doonaa tallaabadaasi, ayuu hadalkiisa raaciyay.

Shirka Paris ee Wasiirada Arrimaha Dibadda iyo mas’uuliyiin kale oo ka kala socday dalalka ka qeybgalaya shirka ayaa ujeedkiisu ahaa in la isku duba rido dadaallada lagu taageerayo isbedel nabadeed, iyadoo xukuumadda cusub ee Dimishiq ay hoosta ka xarriiqday in ay dooneyso in ay hagaajiso xiriirka reer Galbeedka.

Macron waxa kale oo uu ugu baaqay dowladda ku meel gaarka ah ee Suuriya in ay ciidamada uu Mareykanku taageero ee ay hoggaamiyaan Kurdiyiinta Suuriya ee SDF “in ay si buuxda uga qeybgeliso” marxaladda kala guurka ah ee Suuriya, isaga oo ugu yeeray in ay yihiin “xulafo qaali ah”.

“Waxaan filayaa in mas’uuliyadda idinka saaran maanta ay tahay isku dhafka iyo sidoo kale in aad u oggolaataan ciidamadan in ay idinku soo biiraan,” ayuu yiri.

Khamiistii, qabanqaabiyeyaasha shir ka dhacaya Dimishiq si loo jaangooyo mustaqbalka siyaasadeed ee waddanka ayaa sheegay in wadahadalladaasi ay ka qeyb gali doonaan dhammaan qaybaha bulshada Suuriya marka laga reebo maamulka Kurdiyiinta ee waqooyiga bari iyo kuwa daacadda u ah Assad.

Inta badan jabhadihii hore ee kacdoonka waday ayaa ku heshiiyey inay kala diraan askartooda ayna ku biiraan ciidamada cusub ee Suuriya iyo laamaha ammaanka, balse SDF-ta ay hoggaamiyaan Kurdiyiinta ayaa ilaa hadda diidan in ay sidaas oo kale sameeyso.

Xoogagga SDF ayaa isku dhacyo kula jira kooxaha uu Turkiga taageero ee waqooyiga Suuriya, waxayna Kurdiyiinta ka walaacsan yihiin in ay lumiyaan guulo siyaasadeed iyo kuwo dhaqan oo ay gaareen tan iyo markii ay go’aansadeen in ay waqooyi bari maamulkooda ka dhistaan intii uu socday dagaalka sokeeye ee dalkaas.

Waxaa socda wadahadal u dhaxeeya SDF iyo dowladda Dimishiq.

Gargaar dheeraad ah ayaa muhiim u ah si loo gaaro dib u dhis nabadeed inta lagu jiro kala-guurka ka dib Assad. Dalku waxa uu u baahan yahay in uu dib u dhiso guryaha, korontada, biyaha iyo kaabayaasha gaadiidka ka dib ku dhawaad 14 sano oo dagaal ah. Qaramada Midoobay ayaa 2017-kii ku qiyaastay in ay ku kici doonto ugu yaraan 250 bilyan oo doolar, halka khubarada qaar ay hadda sheegayaan in tirada ay gaari karto ugu yaraan $400 bilyan.

Iyadoo ay jiraan qaybo yar oo wax soo saar sameeya iyo shaqaalaha dowladda oo qaata mushahar u dhigma ilaa $20 bishii, Suuriya waxa ay noqotay mid ku tiirsan lacagaha xawaaladaha lagu diro iyo gargaarka bini’aadantinimo. Laakiin qulqulka gargaarka ayaa hoos u dhacay ka dib markii maamulka Trump uu bishii hore joojiyay kaalmada dibadda ee Mareykanku uu bixiyo.

AP + VOA

Gaza (Caasimada Online) – Xamas ayaa Khamiistii ku dhawaaqday in ay sii dayn doonto saddex qof oo Israa’iili ah sida qorshuhu ahaa, taasoo xal u horseedi karta muran weyn oo hareeyay xabbad-joojinta ka jirta Marinka Gaza.

Xamas ayaa hore ugu hanjabtay in ay dib u dhigi doonto sii daynta maxaabiista, iyada oo ku eedeysay Israa’iil in ay ku guuldareysatay fulinta ballanqaadyadeeda, oo ay ka mid yihiin oggolaanshaha gelitaanka teendhooyin iyo hoy, iyo sidoo kale jebinta qodobbada xabbad-joojinta.

Israa’iil, oo taageero ka helaysa Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump, ayaa iyaduna ku hanjabtay in ay dib u billaabi doonto howlgalladeeda militari haddii aan la sii deynin maxaabiista.

Ma jirin wax jawaab ah oo degdeg ah oo ka soo baxay Israa’iil kadib warka Xamas, hase yeeshee tallaabadan ayaa u muuqata mid oggolaanaysa in xabbad-joojintu sii socoto waqtigan xaadirka ah, inkastoo mustaqbalka heshiiska nabadeed uu weli mugdi ku jiro.

Xamas ayaa sheegtay in wafdigeedu wadahadallo la yeeshay mas’uuliyiinta Masar ee Qaahira, isla markaana ay xiriir la sameeyeen Ra’iisul Wasaaraha Qatar si loo keeno Gaza teendhooyin dheeraad ah, sahay caafimaad, shidaal iyo qalab culus oo lagu nadiifiyo burburka — arrintaas oo ahayd dalabkooda ugu weyn maalmihii la soo dhaafay.

Bayaan ay soo saartay, Xamas waxay sheegtay in dhex-dhexaadiyeyaashu ay ballanqaadeen in “dhammaan caqabadaha la qaadi doono.”

Daqiiqado kadib, afhayeenka Xamas, Cabdul Laahiif al-Qanuu, ayaa khadka taleefanka ugu xaqiijiyay wakaaladda wararka ee Associated Press in saddexda maxbuus la sii deyn doono Sabtida.

Telefishinka qaranka Masar ee Qahera TV, oo si dhow ula shaqeeya hay’adaha ammaanka dalkaasi, ayaa ku warramay in Masar iyo Qatar ay ku guuleysteen xallinta khilaafka.

Labada dal ee Carbeed ayaa door muhiim ah ka qaatay dhex-dhexaadinta Xamas, iyagoo fududeeyay heshiiska xabbad-joojinta oo dhaqan galay Janaayo, kadib 15 bilood oo dagaal ah.

Heshiiska xabbad-joojinta ayaa si kastaba wajahaya caqabado culus toddobaadyada soo socda.

Wajiga koowaad ayaa dhammaan doona horraanta bisha Maarso, lamana gaarin weli wadahadallo qoto dheer oo ku saabsan wejiga labaad, kaasoo Xamas ay ku sii deyn doonto tobannaan maxaabiis ah, iyada oo Israa’iil laga doonayo in ay soo afjarto dagaalka.

Isha: VOA

Munich (Caasimada Online) – Booliska ayaa xabsiga dhigay qaxooti Afghaan ah oo lagu tuhunsan yahay weerar baabuur lagu jiiray dad, kaas oo 28 qof dhaawac u geystay, oo qaarkood ay xaaladdoodu daran tahay, magaalada Munich ee koonfurta Jarmalka Khamiistii.

Falkan wuxuu yimid xilli magaalada Munich lagu qabanayo shir amni oo sare iyo xilli dood adag oo ku saabsan soo-galootiga ay ka taagan tahay dalka kahor doorashada 23-ka Febraayo.

Baabuurka Mini Cooper-ka ah ayaa ku dhacay bannaanbax ay qabanayeen xubno ka tirsan ururka shaqaalaha, wuxuuna sababay dhaawacyo iyo burbur hantiyeed.

Booliska goobta joogay ayaa rasaas ku furay baabuurka burburay waxayna xireen wadaha, oo ahaa 24-jir Afghaan ah, laguna sheegay magaciisa Farhad N., sida ay warbaahinta Jarmalku sheegtay.

Ra’iisul Wasaare Olaf Scholz ayaa cambaareeyay weerarkan “xun” wuxuuna ballan qaaday cawaaqib adag.

“Waa caddahay: qofka weerarkan geystay wax naxariis ah ma filan karo, waa in la ciqaabaa oo dalka laga saaraa,” ayuu Scholz u sheegay saxafiyiinta.

Kabaha, muraayadaha iyo gaari carruureed ayaa goobta lagu arkay, taas oo dadka xasuusinaysa weerarkii baabuur ee dilaaga ahaa ee bishii December ka dhacay suuqa Kirismaska ee Magdeburg.

‘Waxay u egtahay mid kas ah’ 

Alexa Graef, oo goob-joog ahayd, ayaa sheegtay inay “naxdin” ku noqotay markii ay aragtay baabuurka oo dadkii jiiraya, “waxay u muuqatay mid si kas ah loo sameeyay.”

“Waxaan rajaynayaa inaan mar kale arkin wax sidan oo kale ah,” ayay tiri Graef, oo xafiiskeedu ka soo horjeeday isgoyska uu shilku ka dhacay.

Booliisku waxay baarayeen baabuurka caddaan-creamy ah oo la isticmaalay, iyagoo eeyaha wax uriyo ku wareejiyay Mini-ga.

Ninka 24-jirka ah ee Afghaanka ah, oo ku noolaa Munich, ayaa goobta lagu xiray, sida ay booliisku sheegeen.

Mas’uuliyiintu waxay sheegeen inay hayaan “calaamado muujinaya in weerarku salka ku hayo fikir xagjir ah,” waxaana baaritaanka la wareegay xafiiska dacwad-oogaha gobolka.

Wargeyska Der Spiegel, oo soo xiganaya ilo amni, ayaa sheegay in la rumeysan yahay inuu internet-ka ku faafiyay waxyaabo la xiriira Islaamiyiinta kahor weerarka.

Afhayeen u hadlay adeegga dab-demiska ayaa AFP u sheegay in dhowr ka mid ah dadka dhaawacmay ay yihiin “dhaawacyo halis gelinaya nolosha.” Carruur ayaa sidoo kale ku jiray dhibbanayaasha, sida ay warbaahinta maxalliga ahi sheegtay.

Eedeysanaha ayaa la sheegay inuu Jarmalka yimid sanadkii 2016, xilligii ay Yurub ku qulqulayeen qaxootiga badan. Codsigiisa magangalyada ayaa la diiday, hase yeeshee lama qorsheynin in la masaafuriyo.

Madaxweynaha Bavaria, Markus Soeder, ayaa ku tilmaamay weerarka “xanuun badan” isagoo sheegay “waxay u muuqataa weerar.”

“Tani ma ahan dhacdadii ugu horreysay… waa inaan muujinaa go’aan adag in wax ka beddel lagu sameeyo Jarmalka,” ayuu yiri Soeder, oo xisbigiisa CSU uu xulafo la yahay CDU-da raacsan midig.

Doodda sii kululaatay

Xulafada CDU/CSU, oo sahannadu muujinayaan inay ku guuleysan doonaan doorashada usbuuc ka dib dhaceysa, ayaa ku baaqay in la adkeeyo xeerarka soo-galootiga kaddib weerarradii ugu dambeeyay.

Xukuumadda Scholz, oo cadaadis kala kulmeysay arrintan xitaa kahor iclaaminta doorashada, ayaa horay u qaaday tallaabooyin ay ku adkeyneyso sharciyada magangalyada iyo dedejinta masaafurinta, oo ay ku jirto Afghanistan.

Scholz ayaa Khamiistii sheegay in dib u celinta “adagtahay in la abaabulo,” balse dowladda ay “ku guda jirto habka dib u celinta kiisas kale… si joogto ah.”

Weerarkan ayaa yimid xilli doodda ku saabsan amniga iyo soo-galootiga ay xoogeysatay kaddib dhacdooyin la mid ah, oo ay ugu dambeysay weerar mindi bishii hore oo laba qof lagu dilay magaalada Aschaffenburg, oo uu ku jiray wiil 2-jir ah.

Kadib weerarkaas, booliisku waxay xireen nin 28-jir ah oo Afghaan ah, oo la sheegay inuu lahaa taariikh caafimaad oo dhimirka la xiriirta.

Bishii December, lix qof ayaa ku dhimatay kaddib markii baabuur lagu jiiray suuqa Kirismaska ee Magdeburg, waxaana la dhaawacay boqolaal qof. Nin Sacuudiyaan ah ayaa la xiray, iyadoo Wasiirka Arrimaha Gudaha Nancy Faeser ay sheegtay inuu sidoo kale lahaa xanuun dhimir.

Weerarka Khamiista ayaa dhacay xilli Madaxweyne ku-xigeenka Mareykanka JD Vance uu yimid Munich si uu uga qeybgalo Shirka Amniga ee sannadlaha ah, oo Jimcaha bilaabanaya.

Madaxweynaha Ukraine Volodymyr Zelensky ayaa sidoo kale u safraya Munich si uu kulan muhiim ah ula yeesho wakiillada Mareykanka oo looga hadlayo suuragalnimada in dagaalka Ruushka lagu soo afjaro.

Washington (Caasimada Online) – Xildhibaan ka tirsan Aqalka Wakiilada Mareykanka oo laga soo doorto Texas, kaasi oo toddobaadkii hore ku baaqay in la masaafuriyo Ilhaan Cumar, ayaa haatan sii xoojiyay dadaalkiisa, isagoo taageerayaashiisa ku dhiirrigelinaya inay saxiixaan codsi arrintaas la xiriira.

Ololaha Brandon Gill ayaa diray fariin dhaqaale ururin ah oo cinwaankeedu yahay “Codsi: Masaafuri Ilhaan Cumar.” Fariintaasi waxay xustay in “waxay aheyd in aan marna ogolaan inay dalkeenna soo gasho,” iyadoo loola jeedo Ilhaan Cumar oo ah Somali-American.

“Saxiix codsigeyga, aan dib ugu celinno Soomaaliya, halka ay asal ahaan ka timid,” ayaa lagu yiri qoraalka codsiga, sida ay werisay warbaahinta Axios.

Fariinta sidoo kale waxay Cumar ku eedeysay inay “gacan ka geysaneyso duullaan ballaaran oo lagu hayo dalkeenna,” iyadoo lagu doodayo in “bulsho caadi ah arrintaas ugu yeeri lahayd khiyaano qaran.”

Gill wuxuu u muuqday inuu ka jawaabayay muuqaal ay Ilhaan kula hadashay jaaliyadda Soomaaliyeed ee ku nool gobolka Minnesota, iyada oo u sheegtay in aysan “waajib ku ahayn inay ka jawaabaan su’aalaha ay waydiinayaan saraakiisha ciidanka wax masaafuriya ee ICE.” Waxay sidoo kale ugu baaqday inay “bartaan sharciyada oo ay is diyaariyaan.”

Ilhaan Cumar waxay si adag uga falcelisay weerarka, iyadoo bayaan ay soo saartay ku tilmaantay “wax laga yaqyaqsoodo in xubno ka tirsan xisbiga Jamhuuriga ay si cad ugu dhiirradaan inay adeegsadaan hadallo cunsuriyad iyo xagjirnimo leh.”

“Isku dayga Rep. Gill ee ah inuu sumcad ku kasbado hanjabaadda masaafurinta muwaadin Mareykan ah oo sharciyeysan, kaliya maxaa yeelay uu khilaaf siyaasadeed kala dhexeeyo, waa tallaabo toos uga timid buugga aragtida xagjirka ah ee Donald Trump,” ayey tiri Ilhaan.

Waxay xustay in iyada oo qaxooti ah ay Mareykanka timid xilligii dagaalkii sokeeye ee Soomaaliya sanadkii 1995, ayna muwaadin Mareykan ah noqotay shan sano kadib.

Xiisadda ayaa billaabatay toddobaadkii hore, kadib markii Gill uu bartiisa X kusoo qoray: “Mareykanka wuxuu noqon lahaa meel sidan ka wanaagsan haddii @IlhanMN dib loogu celiyo Soomaaliya.”

Qoraalkaas waxaa la socday muuqaal lagu eedeeyay Ilhaan Cumar inay qaban-qaabinayso aqoon-is-weydaarsi lagu barayo Soomaalida sida ay uga fogaadaan in la masaafuriyo. Elon Musk ayaa isna wadaagay muuqaalkaas, isagoo ku doodaya in Cumar ay “jebisay sharciga,” taasoo keentay in xildhibaanaddu si toos ah uga falceliso.

Ilhaan Cumar ayaa arrintaas uga jawaabtay iyadoo ku tilmaantay “wax laga xishoodo sida fudud ee dadkan loo marin-habaabiyo,” waxayna intaas ku dartay in “eeda joogtada ah ee lagu hayo ay fadeexeynayso kuwa weerarka wada.”

“Waxaa talo iga ah: baaritaan sameeya oo ha rumaysan wax walba oo nacasnimo cunsuriyadeed ah. Anigu meelna ma aadayo,” ayey ku soo gaba-gabaysay.