28.9 C
Mogadishu
Saturday, June 28, 2025

Maxaa ka jira in Somaliland ay sii deynayso maxaabiistii dagaal ee Laascaanood?

Hargeysa (Caasimada Online) – Xukuumadda Somaliland ayaa beenisay warar sheegaya in ay sii daynayso maxaabiistii ay ku qabatay dagaalkii Laascaanood.

Wararkan oo si weyn loogu baahiyay baraha bulshada, waxay sababeen banaanbaxyo rabashado wato oo ka dhacay magaalada Burco, waxayna xukuumadda Cabdiraxmaan Cirro meesha ka saartay jiritaan qorshe noocaan ah waqti dhow.

Xukuumadda Somaliland ayaa sidoo kale caddeysay in kaliya maxaabiista dembiyada fudud galay uun la sii dayn doono munaasibadda 18-ka May awgeed. Wasiirka Arrimaha Gudaha Somaliland, Cabdalle Sandheere ayaa sheegay in maxaabiista dagaalku aysan ku jirin liiska la sii daynayo.

Wasiir Sandheere ayaa tilmaamay in banaanbaxyada ka dhacay Burco ay ahaayeen kuwo lagu kiciyay warar aan sal iyo raad toona lahayn, isagoo meesha ka saaray inuu jiro ama socdo qorshe lagu sii deynayo maxaabiis dagaal.

“Fawdo ka dhigay Burco dad ayaa ku dhex jiray. Fawdadaasi inooma qurux badna 18-ka May,” ayuu yiri Wasiirka Arrimaha Gudaha Somaliland.

Sidoo kale wuxuu carabka ku adkeeyay in dadka fidinta wararka beenta ah ay leeyihiin ujeedooyin qaldan, kuwaas oo doonaya in ay bulshada dhexdeeda khilaaf ka dhex abuuraan. Waxaa uu faray laamaha ammaanka in tallaabo adag laga qaado cid kasta oo lagu helo in ay warar been abuur ah faafiso.

Si kastaba, arrimahan ayaa imanaya xilli ay bulshada reer Somaliland ku kala qeybsan yihiin in lasii daayo maxaabiista dagaalka, iyadoo saraakiil sare ay weli ku xiran yihiin magaalada Laascaanood ee xarunta maamulka KMG ah ee SSC-Khaatumo.

From republic to JSP: Somalia’s shift toward centralized power

Introduction

Somalia’s experiment with federalism is under intense scrutiny amid signs that power is gravitating back to Mogadishu. Nominally a federal republic, the country is showing symptoms of de facto centralization that betray the promises of its constitution.  

Recent developments amplify this concern: the Puntland State has openly withdrawn cooperation with the Federal Government, even refusing to recognize Mogadishu’s authority until a constitutional settlement is reached. Other regional leaders are equally wary. Jubaland’s President, for instance, accuses Villa Somalia (the Somali presidency) of undermining his administration’s autonomy and security for political ends.

These rifts reflect growing suspicions that the federal model is being subverted. This article offers a sober diagnosis of Somalia’s political trajectory – questioning whether Somalia is truly governed as a federal republic or sliding into a centralized “capital-state” – and issues a strategic warning against the dangers of this trend.

Fragile federalism

Somalia’s federal system was conceived in the mid-2000s as a grand bargain to end decades of civil strife. The 2004 Transitional Federal Government (TFG), born out of reconciliation conferences in Kenya, was built on a 4.5 power-sharing formula to distribute power among clans and warlords.  

It laid the groundwork for a decentralized order, including an Independent Constitutional Committee tasked with drafting a federal constitution. By 2012, Somalia had a Provisional Federal Constitution and a new Federal Government, and in the ensuing years federal member states like Jubaland and Puntland were formed. The vision was clear: a nation reunited through autonomy and power-sharing after years of fragmentation. 

Yet that vision remains painfully fragile. Over a decade since the federal project began, the balance of power between Mogadishu and the regions is still bitterly contested. Far from ushering in harmony, the federal framework has often been reduced to a symbolic façade.  

Today, Mogadishu’s actions increasingly sideline federal member states instead of empowering them. Puntland – once a staunch proponent of federalism – has repeatedly protested what it sees as unilateral overreach by the center. It first pulled out of federal-state collaboration forums in 2021 and 2022, and by 2024 it fully suspended ties, accusing President Hassan Sheikh Mohamud of derailing the federal project with unconstitutional maneuvers.

Jubaland, for its part, has bristled at interference in its local affairs; its leader Ahmed Madobe even pursued independent diplomatic contacts and security arrangements when relations with Villa Somalia soured. In late 2024, Jubaland openly boycotted federal meetings after Mogadishu attempted to influence the extension of state administrations’ mandates without local consent.

Such episodes underscore that Somalia’s “federalism” often operates in name only. Instead of genuine shared governance, power has tilted toward the center, raising fears that federalism is being treated merely as a box to tick. The historical promise of reconciliation and autonomy is at risk, as central authorities tighten their grip and regional actors grow increasingly defiant. This tug-of-war between center and periphery keeps Somalia’s statehood precarious and its federal ideals fragile. 

Constitutional reforms and power centralization

The flashpoint of Somalia’s current political crisis is the ambitious constitutional reform agenda pursued by President Hassan Sheikh Mohamud’s administration. In 2023–2024, Villa Somalia championed a raft of constitutional amendments billed as overdue updates to Somalia’s governance charter – but which critics say were designed to concentrate power at the center.  

These amendments, pushed through Somalia’s bicameral parliament in March 2024, made sweeping changes: the president now has explicit power to appoint and dismiss the prime minister at will, removing the previous requirement of parliamentary confidence for a PM.  

The term of all elected bodies was standardized to five years, and the door was opened for a streamlined party system, ostensibly to pave the way for universal “one person, one vote” elections. Proponents argued these steps would strengthen national institutions and end the era of indirect clan-based politics. 

However, the process and content of the reforms raised alarms about a creeping centralization of authority. President Mohamud’s push for amendments was widely seen as unilateral and rushed – “a bid to centralize authority” in the words of observers.  

The changes initially even contemplated abolishing the prime minister’s post entirely in favor of a presidential system with a vice-president, until that notion was dropped under pressure. Puntland’s leadership vehemently objected to the amendment drive from the outset. Puntland’s President, Said Abdullahi Deni, refused to sign onto the reform process, warning that Mogadishu was overriding the consensus-based approach that federalism requires.

When parliament proceeded to approve the new chapters regardless, Puntland declared the outcome illegitimate and suspended its cooperation with the Federal Government, effectively withdrawing from the federation until a “mutually agreed constitutional process” could be established. This marked an unprecedented showdown: a federal member state openly rejecting the federal government’s constitutional authority.  

Puntland officials argued that the hurried amendments – notably the introduction of universal suffrage and reconfiguration of executive powers – were less about democratization and more about consolidating Villa Somalia’s control.

Their fears were echoed by a coalition of Somali political heavyweights (including two former prime ministers and ex-presidents) who issued a joint statement condemning President Mohamud for leading the nation “down a dark path” and jeopardizing state-building by forcing through controversial constitutional changes without broad buy-in.

Dismissing these concerns, the federal government insists the reforms aim to strengthen national governance and accountability. Yet the question remains: are these changes truly in service of a stronger Somalia, or simply a means for the central government to tighten its hold over the country’s political system? The opaque manner of their adoption – with minimal consultation of federal member states or civil society – suggests the latter to many.

Indeed, opposition voices warn that lofty initiatives like “one person, one vote” have been used as a pretext for power entrenchment; what should be a democratic milestone is seen instead as “a façade for extending the president’s term” and sidelining rivals.  

The constitutional overhaul, rather than renewing a social contract, risks deepening the trust deficit between Mogadishu and the regions, fueling the narrative that central authorities are rewriting the rules to serve themselves. 

The international factor 

Somalia’s internal power struggle does not occur in a vacuum – it is enmeshed in a web of regional and global influences that often amplify the centralization trend. Mogadishu today is courted by multiple foreign powers whose strategic agendas sometimes encourage a stronger central government (to be their primary interlocutor) at the expense of the federal balance.

Chief among these actors is Turkey, which over the past decade has become Somalia’s closest military and economic patron. Turkey established a major military training base in Mogadishu in 2017 and has trained elite Somali units (Gorgor commandos) since then.

In 2024, Ankara doubled down with two high-profile agreements: a maritime security pact granting Turkey a role in rebuilding Somalia’s navy and a share of 30% of revenue from Somalia’s maritime resources, and an oil exploration deal positioning Turkish state companies to help exploit Somalia’s hydrocarbon reserves.

These deals deepen Somalia’s dependence on Turkey and solidify Ankara’s influence over Somali policy. Turkey portrays its involvement as mutually beneficial – enhancing Somalia’s security and prosperity – but it undeniably boosts Ankara’s leverage in Villa Somalia. Indeed, when Somalia’s parliament passed the controversial constitutional amendments in 2024, Turkey was quick to expand support, even deploying 500 troops to Mogadishu in early 2025 to bolster Somali forces against Al-Shabaab.  

This unprecedented deployment, done at Somalia’s request, underscores how entwined Somalia’s security has become with foreign guardianship. Qatar, an ally of Turkey, has likewise offered unwavering support to Somalia’s federal government, pledging aid and investment while backing Mogadishu’s sovereignty and unity.

Counterbalancing this Turkish-Qatari axis is a rival bloc centered on the United Arab Emirates and its partners. The UAE historically regarded Somalia (and the wider Horn of Africa) as critical to its Red Sea interests and engaged by building influence with autonomous regions when relations with Mogadishu turned sour.  

Notably, the UAE cultivated ties with Somaliland and Puntland – financing port projects and training local security forces – which some viewed as undercutting Somalia’s unity. Tensions spiked in the late 2010s when Mogadishu tilted toward Qatar; the UAE responded by scaling back direct aid and instead bolstering breakaway Somaliland with investments in Berbera port and even discussing recognition.  

In early 2023, Abu Dhabi seemingly encouraged Ethiopia to strike a controversial bargain with Somaliland: exchanging Ethiopian diplomatic recognition of Somaliland for access to Somaliland’s Red Sea ports and a military base lease.  

This maneuver, effectively bypassing Somalia’s federal authority, highlights how external powers can play Somalia’s regions against the center in pursuit of their own interests. After Mogadishu’s 2024 pivot toward Turkey (with the oil and security MOUs), the UAE reacted sharply – drastically cutting its support for the Somali National Army, including a halt to stipends it had been paying to thousands of Somali soldiers.

UAE officials viewed Somalia’s Turkish deals as a threat to their influence, and they doubled down on backing Somalia’s peripheral actors. Analysts note that Abu Dhabi is likely to “reinforce its position” by investing further in Puntland, Somaliland, and even Ethiopia, rather than channel support through Villa Somalia.  

This great-power rivalry has effectively turned Somalia into a proxy arena: Mogadishu’s policies are often swayed by whichever foreign partner is ascendant. While President Mohamud’s government welcomes foreign assistance as vital for state-building, there is a fine line between partnership and patronage.  

Ethiopia’s role is a case in point. Long a dominant player in Somali affairs, Ethiopia under Prime Minister Abiy Ahmed has its own ambitions – notably securing Red Sea access. Addis Ababa officially supports Somalia’s federal government, contributing troops to the African Union mission, but it has also not hesitated to pursue unilateral interests.

The reported Ethiopia-Somaliland understanding for port access in exchange for tacit recognition was a wake-up call: it signaled Ethiopia’s willingness to reshape Somalia’s territorial integrity to serve Ethiopian strategic needs.  

Furthermore, Ethiopian forces have occasionally intervened in Somali regions (like Gedo) without clear coordination with Mogadishu, reflecting a mindset that treats Somalia as a sphere of influence. All these external entanglements raise the question: Is Somalia’s current centralization drive partly a product of foreign designs? To some extent, yes. A strong Villa Somalia can be advantageous for allies like Turkey and Qatar who prefer dealing with one central authority, whereas rivals like the UAE might then empower dissenting regions.

The danger Is that Somalia becomes a mere platform for others’ geostrategic contests – its governance molded less by the needs of its people and more by the calculus of Ankara, Abu Dhabi, or Addis Ababa. The critique here is not a call for isolationism; Somalia benefits from international support.

Rather, it is a call for pro-sovereignty engagement: partnerships that bolster Somali institutions without usurping them. Without careful management, external influence can further distort Somalia’s federal project, as deals are struck and troops deployed in ways that recentralize power or aggravate regional divides.

Somalia’s leaders must avoid letting the country devolve into a patchwork of foreign spheres of influence, and insist that international help strengthens an inclusive national framework instead of undermining it. 

Governance and institutional integrity

The health of Somalia’s nascent institutions is another barometer of its political direction – and the readings are troubling. Under the current administration, key pillars of governance that should undergird a federal republic have been bent toward serving a central agenda. The Federal Parliament, for instance, has largely ceased to function as an independent legislative check.

The speaker of the Lower House proudly announced that the constitutional amendments passed in 2024 did so unanimously, with not a single dissent. Such unanimity, in a polarized polity, is less a sign of consensus than of acquiescence. Indeed, Somali MPs themselves (a dissident caucus of them) lament that Parliament has been reduced to a rubber stamp for Villa Somalia’s decisions. Instead of robust debate and accountability, lawmakers are accused of prioritizing personal gain and presidential favor over the national interest.

The result has been the passage of questionable laws and the approval of major initiatives without proper procedure or inclusive deliberation. This erosion of parliamentary independence hollows out one of federalism’s core guarantees – that all communities have a genuine voice in central governance. 

A similar pattern is visible in the judiciary and other institutions. Somalia still lacks a Constitutional Court, meaning constitutional disputes (such as the legality of Mogadishu’s recent reforms) have no neutral arbiter. Yet instead of building an impartial judiciary, the federal leadership has been accused of exploiting courts for political ends.  

In the Jubaland standoff, for example, courts and security agencies were reportedly used to harass opponents and lend a veneer of legality to what were nakedly political moves. “Politicizing the judiciary undermines its independence, eroding public confidence in state institutions,” a group of Somali parliamentarians warned in late 2024. Rule of law suffers when judges toe the line of the executive, and citizens come to see justice as an arm of Villa Somalia. Likewise, the security forces have seen their integrity compromised by political capture.  

The National Intelligence and Security Agency (NISA) and segments of the army have frequently been led by figures with close personal loyalty to the president of the day, a trend that continues. Reports indicate that national forces have been selectively deployed not just against Al-Shabaab, but against domestic rivals or restive regions.

In one striking allegation, troops and resources meant to fight terrorists were diverted to “destabilize peaceful areas” like Jubaland’s Gedo region for political agendas. Such actions fracture the army along clan lines and regions, exactly what a federal system aims to avoid. When soldiers from one clan or state are ordered to meddle in another state’s affairs, it breeds resentment and undermines the concept of a unified national force.

Perhaps the most telling symptom of institutional decay is the climate of fear and mistrust that pervades Somali politics today. Instead of a confident federation debating its future openly, there is a “fear culture” setting in. Opposition politicians and regional leaders operate under constant threat of intimidation or coercion.

Former President Sharif Sheikh Ahmed recently sounded the alarm about the safety of opposition figures, warning that the government’s heavy-handed disarmament campaigns – ostensibly aimed at security – are actually leaving political rivals defenseless and silencing dissent. “All voices must be able to participate… without fear,” Sharif urged, highlighting the need to protect political freedoms even as the government pursues security objectives.

His plea hints at an atmosphere where critics of Villa Somalia feel unsafe, and where voicing disagreement can carry risks. Such fear is anathema to healthy federalism, which requires trust and open dialogue between center and states. Instead, the prevailing model incentivizes loyalty to the center and punishes divergence – federal member state presidents who fall out with Mogadishu face financial cuts, political isolation, or worse.

The net effect is a steady loss of institutional integrity. Parliament’s subservience, judiciary’s compromise, and a muzzled opposition all combine to undermine the legitimacy of the federal government. A government that cannot tolerate scrutiny or alternate viewpoints quickly loses credibility in the eyes of its people. 

If federalism’s promise was a government of national unity in diversity, the reality is looking more like one-party or one-clique rule in much of the country. Without urgent reforms to strengthen checks and balances – empowering parliamentary committees, establishing a constitutional court, professionalizing the civil service and army – Somalia’s institutions will remain brittle.  

This brittleness is dangerous: it means that when crises arise, people may place their loyalties in clans or militias rather than in national bodies that they see as captured. The current trajectory, if not corrected, points toward a collapse of public faith in the very institutions that Somalia has labored to build over the past decade. 

Security and Al-Shabaab 

One of the most devastating consequences of Somalia’s political dysfunction has been its impact on national security, specifically the fight against Al-Shabaab. After some progress in the previous two years, Somalia’s campaign against the Al-Shabaab insurgency has faltered, and the group is resurging in 2024–2025. In the summer and fall of 2022, President Mohamud declared a “total war” on Al-Shabaab and initially, local clan militias (Ma’awisley) and the Somali National Army (SNA) scored notable victories, pushing the militants out of parts of central Somalia.

But those gains have proven difficult to sustain. By late 2024, Al-Shabaab demonstrated a chilling resurgence: it launched a series of counteroffensives that reclaimed lost ground and more. In one instance, Al-Shabaab forces overran a major army base at Adan Yabal in Middle Shabelle region, a former stronghold that government troops had liberated just a year earlier. 

This assault was not an isolated incident – it came after the militants methodically advanced through dozens of towns and villages in the Hiran and Shabelle areas, rolling back the government’s short-lived territorial gains. The development sent shockwaves through the country, heightening fears that Al-Shabaab was not defeated at all but merely biding its time.

Indeed, despite heavy casualties inflicted on the group by U.S. airstrikes and Somali operations, Al-Shabaab retains the ability to mass forces and strike hard where the national forces are overstretched.

That word – overstretched – encapsulates the plight of Somalia’s security forces. The SNA and police are attempting to do it all: hold liberated areas in the south, continue offensive operations in the center, secure major urban centers, and also respond to clan conflicts or political flare-ups instigated by the center-periphery dispute.  

With the drawdown of the African Union’s ATMIS peacekeepers (scheduled to fully exit by end of 2024), Somali forces face even greater pressure to fill security gaps. Yet the Somali military, for all its bravery, remains a patchwork rather than a cohesive national army.

Endemic clan loyalties and political rifts have prevented the emergence of a unified command; instead, the SNA is composed of regional militia integrations and elite units trained by different foreign patrons. While special forces like Danab (trained by the U.S.) and Gorgor (trained by Turkey) are relatively effective, they are small in number and “heavily dependent on external funding and expertise.”

Basic infantry units often lack equipment, regular pay, and even clarity of mission – problems exacerbated when federal and state leaders squabble. International donors have poured resources into Somalia’s security sector (the U.S., EU, Turkey, UAE, and others collectively finance salaries, training, and logistics), yet the return on investment is questionable.

Morale among Somali troops has been tested by high casualties and the sense that they are fighting an endless war with insufficient support. It does not help morale when soldiers perceive that their sacrifices are undermined by political games. For example, troops from one federal state are reluctant to risk their lives in another region if they believe it’s to prop up Mogadishu’s influence rather than purely to defeat Al-Shabaab.  

The stagnation of the anti-Shabaab offensive in 2024 is partially attributed to such issues: the frontlines stalled as some local clan fighters refused to advance further without greater federal-local coordination, and as the army got bogged down guarding territory while dealing with political distractions.

Critics point out that even as the international community funnels weapons and funds to fight Al-Shabaab, Mogadishu’s leadership has been diverting attention to sidelining domestic rivals. A blunt assessment by Somali MPs at the end of 2024 noted that the war effort “stagnated” because national forces were being misused – divided along clan lines and sent to stabilize or destabilize political arenas rather than focusing on the common enemy.

This is a dangerous predicament. A demoralized, divided security force gives Al-Shabaab exactly the opening it seeks. Already, the militants have been quick to exploit Somali clan grievances, portraying themselves as an alternative source of justice and order in areas where the government appears absent or biased.  

They continue to run shadow administrations in large swathes of the countryside, collecting taxes and dispensing harsh but accepted judgments, thereby maintaining a support base or at least acquiescence from segments of the population. If the federal government cannot dramatically improve both the unity and the effectiveness of its security approach, Al-Shabaab stands to gain further in 2025. Somalia’s international partners are alarmed at this prospect – the prospect that, after almost two decades of support, Somalia could slide backward in its fight against terrorism.

There are even whispers among analysts of worst-case scenarios: a fragmented Somali state where Al-Shabaab controls much of the south and the internationally recognized government is reduced to a city-state in Mogadishu protected by foreign troops.

That outcome must be averted at all costs, but it is not impossible if current trends continue. Saving Somalia from such a fate will require depoliticizing the security forces, reconciling with disenfranchised communities that Al-Shabaab preys upon, and restoring confidence that the federal government is prioritizing the war over its own power intrigues.

Conclusion and strategic warning

Somalia today stands perilously at a crossroads. The noble vision of a federal republic – where power is shared to unite a diverse nation – is slipping away, replaced by a narrow focus on Mogadishu’s dominance.

Increasingly, Somalis warn that the country is evolving into “Xamar Koofureed,” a term of foreboding that implies Somalia becoming little more than “Mogadishu and its southern environs,” in effect a centralized capital-state ruling over a fragmented periphery.  

All evidence in 2024–2025 points to this trajectory: unilateral constitutional changes, estranged federal member states, foreign deals struck without consensus, and a weakening of any institution that could check the center. If this path continues, Somalia risks a return to the bad old days – not necessarily of all-out civil war, but of de facto partition and chronic instability.

Puntland’s flirtation with independence and Jubaland’s armed standoffs with federal troops are early warning signs of what further fragmentation could look like. In the face of an emboldened Al-Shabaab insurgency, such political disunity is nothing short of an existential threat.

The strategic warning is clear. Somalia’s leaders, especially in Villa Somalia, must pull back from the brink of centralist overreach. Rebalancing the federal arrangement is not a luxury or a foreign-imposed nicety; it is the only formula by which Somalia can endure as a unified nation. The country’s own recent history shows that attempts to impose centralized rule (in the 2010s or under past dictators) inevitably met fierce resistance and collapse. 

To avoid repeating that cycle, Mogadishu should immediately seek an inclusive dialogue with all federal member states and political stakeholders – a national reconciliation and reform conference akin to those that birthed the federal system two decades ago. The goal should be to address grievances and revise the constitutional framework in an inclusive manner, recommitting to genuine power-sharing.  

Somalia needs to rediscover a national vision that goes beyond clan and personal interests, a vision that brings Puntland, Jubaland, Southwest, Galmudug, Hirshabelle, and Somaliland (should it choose to re-engage) into a shared project of state-building. Without such a course correction, the current approach will lead to irreversible damage: the collapse of what little trust remains in the federal government, the emboldening of secessionist sentiments, and potentially the loss of vast territories to insurgents.  

As one group of Somali parliamentarians starkly put it, *“Somalia is at a crossroads. Wisdom and national interest must prevail before irreversible damage is done.” Now is the time to heed that warning. Somalia’s international partners, too, should condition their support on steps toward inclusive governance, lest their aid inadvertently bankroll a march toward authoritarianism or state failure. In conclusion, the trend toward a centralized “Xamar” statelet can and must be halted.  

With inclusive reform and a renewed commitment to the federal balance, Somalia can still revive the promise of unity in diversity that federalism offered. The alternative is a dismembered republic – something Somalis and their friends around the world must work tirelessly to prevent. The hour is late, but not too late for Somalia to choose a different path.

By: Joocaar A. ”Galaayuus” is a Somali political analyst and former Ministry of Defence official (1980–1986).

Disclaimer: The views and opinions expressed in this article are solely those of the author(s) and do not necessarily represent the official stance of Caasimada Online or its members.

Xildhibaanno 7 qodob oo xasaasi ah ka soo saaray qorshaha uu wato Xasan

Muqdisho (Caasimada Online) –Xildhibaanadii ugu badnaa oo ka tirsan Baarlamaanka Soomaaliya ayaa soo saaray war-saxaafadeed ay uga horyimaadeen qorshaha ay wadaan xubnaha Golaha Wadatashiga Qaranka oo dhistay hal xisbi.

Xildhibaanada ayaa Madaxweyne Xasan Sheekh uga digay in dalka uu geliyo xaalad halis ah, iyagoo ugu baaqay in uu dib ugu soo laabto sharciga.

Xildhibaannadu ayaa sheegay inay arkayaan dalka oo galay xaalad halis ah, waxayna Madaxweyne Xasan Sheekh ku eedeeyeen in uu garaawsan waayay marxaladda adag ee dalku ku jiro, uuna ka baxay ballan qaadkiisii 29-kii Maarso 2025 ee ahaa in uu isu keenayo Madaxda kala aragtida duwan iyo hoggaanka dhaqanka, uuna martigelin doono gogol qaran.

Sidoo kale waxay sheegeen in Madaxweynuhu uu ku guuldaraystay in uu muujiyo xilkasnimo hoggaamineed oo uu ku wajaho xaaladda degdegga ah ee uu dalku ku jiro.

“Taas beddelkeed Madaxweynuhu wuxuu doorbiday dan shakhsi ah, kooxaysi siyaasadeed iyo tillaabooyin sii kala fogeynaya dadka, iyo isku day in dalka uu dib ugu celiyo nidaamkii halka Xisbi oo horay loogu soo khasaaray,” ayaa lagu yiri bayaanka xildhibaanada.

Xildhibaanada ayaa soo saaray toddoba qodob oo kala ah:

  1. Waxaan madaxweynaha kula talineynaa in uu si degdeg ah ugu soo laabto dariiqa sharciga ah, una guda-galo wadatashi siyaasadeed oo ay isugu imaanayaan saamileyda siyaasadeed ee ay quseyso talada dalka, iyo qaybaha kala duwan ee bulshada, si dalka looga samatabixiyo burbur dowladeed, kana laabto qalalaasaha uu geliyay dastuurkii heshiiska lagu ahaa, nidaamkii federaalka iyo awood qaybsigii siyaasadeed ee saldhigga u ahaa xasilloonnida dalka, loona abuuro cudud midaysan oo looga hortagayo kooxaha argagexisada.
  2. Waxaan u soo jeedineynaa Madaxweynahu in uu ka waantoobo ficillada lidka ku ah dastuurka ee ah kala qaybinta iyo colaadda uu ugu durbaan tumanayo maamulka Jubbaland, joojiyana xorriyad ka qaadista iyo afduubka siyaasadeed ee uu u adeegsanayo hantida qaranka iyo xilalka dowladda.
  3. Waxaan caddeyneynaa in madaxweynuhu si bareer ah u burburiyay Madashii Wadatashiga Qaran, kadib markii uu horay ula dagaalay Puntland iyo Jubaland intii soo hartayna uu ku gasbay in ay xisbigiisu xubno ka noqdaan, sidaa daraadeed, waxaan usoo jeedineynaa inuu ku laabto hannaankii heshiisha lagu ahaa ee saldhigga u ahayd dowlad dhiska Soomaaliya.
  4. Waxaan sidoo kale caddeynaa go’aannadii siyuasadeed ee quarka mid GWQ ay gaareen in ay dhammaan yihiin go’aano hal urur siyaasadeed gaaray,
  5. Waxaan ugu baaqeynaa in la joojiyo boobka iyo barakicinta lagu hayo shacabka Soomaaliyeed, haddii dhul dowlad loo baahdana la maro hannaanka sharciga tilmaamay.
  6. Haddii Madaxweynuhu uusan soojeedintan qaadanin si deg deg ahna dariiqa sharciga ah ugu soo nogonin, waxaan usoo jeedinaynaa in uu Xilka
    Madaxweynennimo iska casilo si dalka u badbaado.
  7. Waxaan soo dhaweyneynaa doorka garab istaagga shacabka iyo dowlad dhiska Soomaaliyeed ee ay qaadatay dowladda Mareeykanka ee ah in ay si cad u didday talada aan loo dhammeyn ee Madaxweynaha, waxaana ku boorineynaa saaxibada kale ee beesha calamka in ay sidoo kale ka soo horjeestaan talo siyaasadeed kasta oo aan loo dhammayn oo horseedi karta dib u nogosho.

Ugu dambayn, “waxaan u mahad celinaynaa Beesha Calamka kaalinta taageero ee ay la garab taagan yihiin dolwad dhiska Soomaaliya, waxaana usoo jeedinaynaa haddii soo jeedinnada Xildhibaannada uu iska dhagatiro Madaxweynuhu in ay ku garab siiyaan inta u taagan badbaadinta dowladnimada Soomaaliya” ayaa lagu yiri qoraalka.

Wasiirrada arrimaha dibadda Soomaaliya iyo Masar oo kulan xasaasi ah ku yeeshay…

Baqdaad (Caasimada Online) – Wasiirka Arrimaha Dibadda Soomaaliya, Cabdisalaam Cabdi Cali ayaa kulan la qaatay Wasiirka Arrimaha Dibadda dalka Masar, Dr. Badr Abdel-Atty, kulankaasi ayaa ka dhacay magaalada Baqdaad ee dalka Ciraaq.

Wasiirrada Arrimaha Dibadda dalalka Carabta ayaa isugu tegay dalka Ciraaq, wasiirrada ayaa maanta isugu yimid shir hordhac u ah shir-madaxeedka waddamada Carabta.

Wasiir Abdel-Atty ayaa ugu horrayn ugu hambalyey dhigiisa Soomaaliya xilka cusub ee loo magacaabay, isagoo muujiyay sida ay uga go’an tahay dowladda Masar in la xoojiyo xiriirka walaaltinimo ee kala dhaxeeya Soomaaliya.

Wasiirka Arrimaha Dibadda Masar ayaa xusay in xiriirka labada dal la gaarsiiyey heer istiraatiiji ah bishii Janaayo 2025, xilligii uu Madaxweynaha Soomaaliya booqday Masar.

Dhankiisa, Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Soomaaliya, Cabdisalaam Cabdi Cali, ayaa uga mahadceliyay dowladda Masar doorka muuqda ee ay ka qaadanayso xasilloonida Soomaaliya, isagoo muujiyay sida ay uga go’an tahay dowladda Soomaaliya in la xoojiyo xiriirka walaaltinimo iyo iskaashi ee labada dal.

Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud oo berri safraya dalka Ciraaq ayaa ka qeyb gelaya shirka ay sida hordhaca ah isugu yimaadeen wasiirrada arrimaha dibadda dalalka Jaamacadda Carabta.

Masar iyo Soomaaliya ayaa sameystay iskaashi difaac iyo amni oo weli aan u dhaqan gelin sidii loo qorsheeyey, waxaana bilihii u dambeeyey soo baxayey warar sheegaya in khilaaf uu jiro, inkastoo aysan jirin wax ilaa hadda soo shaac baxay.

 

 

Madaxweyne XASAN oo weerar uga jawaabay diidmada siyaasiyiinta mucaaradka

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud oo maanta ka qeyb-galay munaasabadda xuska Maalinta Dhallinyarada Soomaaliyeed ee 15-ka May, ayaa si adag uga jawaabay diidmada ka imaanaysa madaxdii hore iyo siyaasiyiinta mucaaradka ee doorashada qof iyo cod.

Madaxweynaha ayaa marka hore sii adkeeyay in ay ka go’an tahay in dalka laga hirgeliyo doorashooyin qof iyo cod ah, si shacabka Soomaaliyeed ay si toos ah ugu doortaan hoggaankooda, isagoo xusay in diiwaan-gelinta codbixiyeyaasha ay caasimadda uga socoto si habsami leh.

Mucaaradka ayuu ku eedeeyay inay diidan yihiin hore u socdka dalka, isla markaana la aado nidaamka axsaabta, si dib loogu celiyo bulshada waxa ay xaqa u leeyihiin ee ah inay soo doortaan hoggaankooda.

“Xildhibaannadii labada saacadood jeebka lagu soo ridanayey kuwii soo xushay kama faa’iidin, bal maxay mar kale ku falayaan! Waa laysku dilayaa markaan, dadkii la boobay mar kale lama boobi karo,” ayuu yiri Madaxweyne Xasan Sheekh oo tilmaamay in la isku dilayo haddii doorasha dadban la aado markale, uuna xalku ku jiro doorasho qof iyo cod.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa ugu baaqay siyaasiyiinta in ay soo bandhigaan barnaamijyadooda iyo aragtiyahooda ku aaddan qarannimada iyo dowlad-dhiska, halka ay ku mashquulsan yihiin dhaliisha guulaha dowladda iyo barnaamijyada hortabinta u leh dalka, sida uu hadalka u dhigay

Sidoo kale waxa uu sheegay in dadka Soomaaliyeed ay iyagu leeyihiin talada, lagana gudbay xilligii kooxo gaar ah ay isku jaangooyn jireen masiirka iyo mustaqbalka dalka.

“Siyaasiga dhahaya hal guuto oo ciidan dagaalami karto majirto ma Al-Shabaab ayuu taageerayaa, wuxuuse sii leeyahay Shabaab ayaa Muqdisho qabsan rabto, balaayo ayaa soo socota, anaga ma fahmin ula jeedkiisa,” ayuu hadalkiisa sii raaciyay Madaxweynaha.

Hadalka madaxweynaha ayaa jawaab u ah bayaan ay shalay soo saareen madaxdii hore iyo siyaasiyiinta mucaaradka, kuwaas oo ka biyo diiday sida uu madaxweynaha wax u wado iyo hanaanka doorasho ee aan loo dhameyn.

Madaxdii hore iyo siyaasiyiinta mucaaradka ayaa iyagu ku baaqay in la isugu yimaado wadatashi deg-deg ah oo laga soo qayb-gelinayo bulshada, kaas oo ay sheegeen in lagu samata-bixinayo dalka.

Puntland: Maxaa ka cusub kiiska kufsiga labada gabdhood ee walaalaha?

0

Garoowe (Caasimada Online) – Ciidamada ammaanka ee Puntland, gaar ahaan kuwa Booliska ee gobolka Nugaal ayaa maanta gacanta kusoo dhigay nin ku eedeysan inuu kufsi u gaystay laba gabdhood oo walaalo ah, kadib howlgal ay ka sameeyeen magaalada Garoowe.

Eedeysanaha oo magaciisa lagu sheegay Sharmaake Xuseen Yuusuf, oo ah 31 jir ayaa haatan lagu xiray saldhigga galbeed ee Garoowe, waxaana ku socda baaritaanno dheeraad ah.

Warsaxaafadeed kasoo baxay Booliska ayaa waxaa lagu sheegay in kufsiga uu dhacay habeenkii 11-ka May 2025, isla markaana labada gabdhood oo lagu xadgudbay laga helay bannaanka agagaarka xaafadda Booray ee magaaladaasi.

“Falka kufsiga ayaa dhacay habeenkii 11-ka May 2025, abaare 4:00 habeenimo, agagaarka xaafadda Booray ee magaalada Garoowe. Labada gabdhood ee dhibbanayaasha ah ayaa laga helay bannaanka xaafaddaas iyadoo lagu xadgudbay, waxaana markiiba bilaabmay baaritaanno ay fuliyeen Qeybta Baarista Dembiyadda ee CID-da Gobolka Nugaal” ayaa lagu yiri qoraalka Booliska.

Sidoo kale Booliska ayaa gacanta kusoo dhigay gaari uu watay eedeysanahayoo lagu raad-jooga, maadaama la tuhunsanaa in falka lagu gaystay..

Waxaa sidoo kale la qabtay labo gaari oo kale oo la tuhunsan yahay inay qayb ka ahaayeen falkaas isla markaasna uu adeegsaday.

Puntland ayaa sidoo kale si adag u cambaareysay falkan kufsiga ah ee lagula kacay labada gabdhood oo kasoo jeedo qoys dan-yar ah, waxayna sheegtay in tallaabo adag laga qaadi doono dambiilayaasha.

“Dowladda Puntland waxay si adag u cambaareyneysaa falalka arxan darrada ah ee lagu beegsado carruurta iyo dadka nugul, waxayna caddeyneysaa in eedaysanayaashu ay wajihi doonaan caddaalada iyadoo loo marayo nidaamka garsoorka ee dalka” ayaa mar kale lagu yiri bayaanka.

Horay deegaannada Puntland, waxaa sidaan oo kale uga dhacay falal kufsi iyo dil isugu jiro, waxaana qaarkood go’aanno kasoo saaray maxkamadaha maamulkaasi, iyada oo weli ay muuqato in dhibaatada iyo tacaddiyada loo gaysanayo dumarka ay kasii socoto Puntland.

Golaha Wasiirrada oo ansixiyay heshiis amni oo Soomaaliya lasoo gashay…

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Golaha Wasiirrada Soomaaliya oo maanta yeeshay kulankoodii toddobaadlaha ahaa, ayaa ansixiyay heshiis is-afgarad ah oo ku saabsan milatariga iyo amniga.

Heshiiskan ayaa waxay horey dowladda Soomaaliya ula gashay Dowladda Boqortooyada Sacuudi Carabiya, waxaana maanta heshiiskan golaha usoo gudbisay Wasaaradda Gaashaandhigga.

Shirka Golaha Wasiirrada oo uu guddoomiyay Ra’iisul Wasaare Xamza Cabdi Barre ayaa lagu soo bandhigay warbixinno muhiim ah oo la xiriira xaaladda guud ee amniga dalka.

Sidoo kale waxaa golaha looga warbixiyay guulaha laga gaaray dagaalka ka dhanka ah kooxaha argagixisada, arrimaha la xiriira xajka, iyo sidoo kale warbixin la xiriirta hawlaha Guddiga Taakuleynta Dagaalka Khawaarijta.

Si kastaba, heshiiskan uu maanta ansixiyay Golaha Wasiirrada ayaa xoogga saaraya horumarinta iskaashiga dhanka amniga ah ee ka dhaxeeya Soomaaliya iyo Sacuudiga, wax ka qabashada dhinacyada muhiimka ah sida la dagaalanka argagixisada, wadaagga sirdoonka iyo tayeynta ciidamada Soomaalida.

Heshiiskan ayey ujeedadiisu tahay in la xoojiyo qaab dhismeedka amniga labada dal, taasoo u ogolaanaysa habab isku xiran oo wax looga qabanayo caqabadaha amniga ee gobolka.

Dowladda Soomaaliya iyo Boqortooyada Sacuudiga ayaa leh xiriir saaxiibtinimo oo wanaagsan, iyadoo xukuumadda Riyad ay dhinacyo badan ka taageerto xukuumadda Muqdisho, oo haatan dagaal adag kula jirta kooxaha argagixisada.

Xog: Xasan Sheekh oo u baxaya safar dibadeed + Qorshaha

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa la filayaa in maalmaha soo socda ay u ambabaxaan magaalada Baqdaad ee caasimada Ciraaq, halkaas oo ay uga bilaabaneyso booqasho rasmi ah.

Ilo wareedyo xilkas ah ayaa Caasimada Online u sheegay in madaxweynaha uu casuumaad rasmi ah ka helay madaxda dalkaas, isla markaana uu dhowaan u duulayo Baqdaad.

Ujeedka safarka madaxweynaha ayaa sidoo kale la xiriira ka qayb-galka shir madaxeedka Jaamacadda Carabta oo dalkaasi ka furmi doona bilowga todobaadka soo socda, isla markaana ay martigelineyso dowladda Ciraaq.

Sidoo kale waxaa haatan wafdi u hordhac u ah booqashada madaxweynaha ay gaareen dalka Ciraaq, waxaana hoggaaminayo wasiirka cusub ee arrimaha dibadda Mudane Cabdisalaan Cabdi Cali oo kulamo ka bilaabaya halkaasi.

Wasiirka ayaa sidoo kale kasii qayb-galaya shirka heer wasiir ee Jaamacadda Carabta ee loogu gogol-xaarayo shir-madaxeedka Carbeed ee loo tegayo dalka Ciraaq, kaas oo furmi doono May 17, 2025.

Wararka ayaa intaasi kusii daraya in madaxda Carbeed ay ka wada-hadli doonaan arrimo xasaasi oo qeyb ka ah arrinta Qasa iyo xaaladaha kasoo kordhay gobolka.

Madaxweynaha dowladda federaalka ayaa sidoo kale qorshuhu yahay inuu khudbad ka jeediyo shirka, taas oo uu uga hadli doono xaaladda Soomaaliya iyo arrimaha Carabta.

Waxaa kale oo uu kulamo duceedyo la yeelan doonaa madaxda dowladda Ciraaq iyo kuwa Jaamacadda Carabta ee ka qayb-galaya shirka ka dhacaya Baqdaad oo ah, kalkiisa 34-aad.

Soomaaliya ayaa xubin firfircoon ka ah Ururka Jaamacadda Carabta, iyada oo door wayn ka qaadato go’aannada xasaasiga ah ee uu ururka ka gaarayo gobolka iyo xaaladaha taagan.

Banaanbaxyo rabshado wata oo ka bilowday Burco – Maxay diidan yihiin?

Burco (Caasimada Online) – Banaanbaxa ballaaran oo lagaga soo horjeedo maxaabiis la sheegay inay sii deynayso xukuumadda Somaliland ayaa maanta ka dhacay magaalada Burco.

Dadka banaanbaxa dhigayay ayaa la sheegay inay si weyn uga caroodeen wararka sheegaya in Somaliland sii deynayso maxaabiis, iyadoo weli SSC ay gacanta ugu jiraan saraakiil iyo askar reer Somaliland ah.

Banaanbaxayaasha ayaa codkooda si cad u muujiyay iyaga oo dalbanaya in marka hore la soo daayo maxaabiista Somaliland ee ku xiran magaalada Laascaanood, ka hor inta aan wax maxaabiis ah laga sii daynin dhinaca kale.

Waxay sheegeen in tallaabo kasta oo lagu sii daayo maxaabiista SSC-Khaatumo aanay caddaalad ku fadhiyin haddii aan la helin isla tallaabo lamid ah oo maxaabiista Somaliland loogu soo celinayo.

Banaanbaxan ayaa sababay in la xiro waddooyin muhiim ah oo magaalada Burco ah, iyadoo dadku ay gubeen taayirro, kana hor yimaadeen ciidamada ammaanka oo isku dayay in ay kala dareeriyaan dadka.

Inkastoo aan si rasmi ah loo xaqiijin wararka sheegaya in maxaabiista la sii daynayo, haddana baraha bulshada ayaa si ballaaran loogu baahiyay arrimahaasi. Wararkaasi waxay ahaayeen kuwo ka yimid dad madax-bannaan, mana jiraan wax war ah oo rasmi ah oo kasoo baxay xukuumadda, taas oo su’aalo badan ka dhalisay saxnimada iyo ujeedada wararkaasi.

Dhanka kale, Guddoomiyaha Golaha Guurtida Somaliland, Saleebaan Maxamuud Aadan, ayaa dhawaan soo jeediyay in xukuumaddu ay sii dayso dhammaan maxaabiista ay hayso, isagoo caddeeyay in aan la aqbali karin wada-hadal lagu saleeyo maxaabiista, kuna dooday in taasi ay wax u dhimayso jiritaanka Somaliland.

Wuxuu sidoo kale ku taliyay in salaadiin ka socda Deegaanka Soomaalida loo adeegsado sidii loo heli lahaa xal lagu soo daayo maxaabiista Somaliland ee ku jira gacanta SSC Khaatumo.

Si kastaba, maamulka SSC Khaatumo ayaa dhankooda ku cel-celiyay in xal kasta oo ku saabsan maxaabiista uu ku iman karo oo keliya iyada oo labada dhinac ay u arkaan is-dhaafsi rasmi ah oo u dhexeeya laba maamul oo siman. Waxa kale oo ay shuruud uga dhigeen in Somaliland ay ka tanaasusho dhulka lagu muransan yahay, taas oo xoojinaysa xiisadda taagan.

Sawirro: Muxuu madaxweyne Xasan maanta ka sameeyay Muqdisho?

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa maanta xuska munasaabadda halgankii gobanimodoonka ee SYL awgeed ubax dhigay taallada SYL ee magaalada Muqdisho.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa dhallinyarada Soomaaliyeed ugu hambalyeeyey Munaasabadda qiimaha badan ee 15-ka May.

Madaxweynaha ayaa ku bogaadiyay dhallinyarada Soomaaliyeed kaalinta muuqata ee ay kaga jiraan horumarinta dalka iyo halganka lagu ciribtirayo Khawaarijta.

Xasan Sheekh ayaa intii uu ku sugnaa Taallada Halgameyaashii SYL waxa uu xus iyo duco ugu sameeyey dhallinyaradii 13-ka ahaa ee horseeday xornimada dalka.

Sidoo kale wuxuu shacabka Soomaaliyeed meel kasta oo ay joogaan ku dhiirrigeliyey in ay ilaashaadaan midnimada, wadajirkooda iyo dowladnimada taasi oo ahayd mabaadi’dii saldhigga u ahaa halganka SYL.

Dhinaca kale, Madaxwaynaha ayaa iyada oo lagu gudajiro munaasabadda xuska Maalinka Dhallinyarada Soomaaliyeed ee 15-ka May, waxa uu dhagax-dhigay dhismaha cusub ee ay ku shaqayn doonto Wasaaradda Dhallinyarada iyo Isboortiga XFS.

Dhagax-dhigga waxaa Madaxwaynaha Jamhuuriyadda ku wehliyay masuuliyiin ay ka mid yihiin Guddoomiyaha ahna Duqa Magaalada Muqdishu, Maxamed Axmed Amiir iyo Wasiirka Dhallinyarada iyo Isboortiga XFS, Maxamed Cabdulqaadir Cali.

Jubaland oo war culus kasoo saartay tallaabadii uu qaaday madaxweyne Xasan Sheekh

0

Kismaayo (Caasimada Online) – Warsaxaafadeed kasoo baxay madaxtooyada Jubaland ayaa waxaa looga hadlay xaaladda cakiran ee dalka iyo tallaabadii uu qaaday madaxweyne Xasan Sheekh, kadib dhismaha xisbigiisa Cadaaladda iyo Wadajirka (JSP).

Ugu horreyn Jubaland ayaa shaaca ka qaaday in madaxweyne Xasan uu muujiyay xilkasnimio darro wayn, isla markaana uu ku fashilmay hoggaaminta dalka.

Jubbaland ayaa sidoo kale sheegtay in dalka uu galay xaalad halis ah, isla markaana madaxweynaha uu qaaday dhabihii kalitalisnimada, sida ay hadalka u dhigtay.

Sidoo kale tallaabada uu qaaday Xasan Sheekh ayay Jubaland ku tilmaamtay mid liddi ku ah dastuurka, ayna dhaawacweyso midnimada dalka.

Maamulka Axmed Madoobe ayaa intaasi kusii daray in la maroorsaday awooddii baarlamaanka, isla markaana ay fadhiid noqdeen xildhibaannada labada gole.

“Waxaa si cad loo baalmaray doorkii labada Aqal ee Baarlamaanka JFS, oo markii la maroorsaday dhammaan awoodihii uu lahaa, noqday fadhiid aan sidii la rabay u gudan waajibaadka ka saaran ilaalinta Dastuurka iyo korjoogtaynta Xukuumadda” ayaa lagu yiri qoraalka kasoo baxay madaxtooyada Jubaland.

Waxaa kale oo ay Jubbaland ku baaqday in la qabto shir deg-deg ah oo wadatashi ah, iyada oo ka dalbatay saamileyda siyaasadda iyo bulshada rayidka inay u istaagaan badbaadinta dalka.

“Dowladda Jubbaland waxay ugu baaqeysaa dhammaan saamileyda siyaasadda, bulshada rayidka ah iyo guud ahaan Ummadda Soomaaliyeed in loo istaago bad-baadinta dowladnimada curdunka ah ee aan haysano” ayaa mar kale lagu yiri qoraalka Jubaland.

Ugu dambeyn waxa ay farriin culus u dirtay beesha caalamka oo ay ugu baaqday in ay qaado tallaabo deg-deg ah, si wax looga qabto xaaladda murugsan ee Soomaaliya.

Mareykanka oo soo saaray digniintii ugu sarreysay oo ka dhan ah Soomaaliya

Washington (Caasimada Online) — Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Mareykanka ayaa shalay soo saartay digniin safar heerka ugu sarreeya (Heer 4) oo ka dhan ah Soomaaliya, iyada oo sheegtay khataro isa soo taraya oo ay ka mid yihiin dambiyada hubeysan, argagixisada, qalalaasaha siyaasadeed, halista caafimaad, afduubka, burcad-badeedda, iyo adeegyada qunsuliyadeed ee aadka u xaddidan.

Digniinta oo ay cusbooneysiiyay waaxda arrimaha dibedda Mareykanka 14-kii May waxay muujineysaa in dambiyada rabshadaha wata — oo ay ku jiraan afduubka iyo dilalka — ay si baahsan uga dhacaan guud ahaan Soomaaliya, iyadoo jidadka waaweyn laga helayo koontaroollo sharci-darro ah.

“Kooxaha argagixisada ayaa weli qorsheynaya weerarro ku wajahan garoomada diyaaradaha, dekedaha, dhismayaasha dowladda, hoteellada, makhaayadaha, goobaha ganacsiga, iyo meelaha dadku ku badan yahay, iyagoo adeegsanaya weerarro qaraxyo ah, weerarro ismiidaamin ah, rasaas toos ah, iyo gantaallo,” ayey tiri digniinta.

Shaqaalaha dowladda Mareykanka ee ku sugan Soomaaliya ayaa lagu koobay gudaha xerada garoonka caalamiga ah ee Muqdisho, halkaas oo ay ku taallo safaaradda Mareykanka. Inkastoo safaaraddu ay si caadi ah u shaqeyso, awoodda ay dowladda Mareykanku ugu caawiso muwaadiniinteeda gaarka ah gudaha Soomaaliya waa mid aad u xaddidan sababo la xiriira xaaladda amni, ayey tiri waaxda arrimaha dibedda.

Inkastoo deegaanno sida Somaliland ay mararka qaar ay ka jiraan xaalado ka deggan dhanka argagixisada, digniintu waxay caddeyneysaa in rabshado iyo weerarro ay ka dhici karaan meel kasta Soomaaliya waqti kasta.

Muwaadiniinta Mareykanka ayaa lagu dhiirrigeliyey inay si dhow ula socdaan warbaahinta maxalliga ah, cusbooneysiiyaan dukumentiyadooda safarka, isla markaana diyaar u ahaadaan qorshayaal degdeg ah oo aan ku tiirsaneyn gargaarka dowladda Mareykanka.

Wasaaraddu waxay sidoo kale ka digtay caqabadaha caafimaad ee Soomaaliya. Xarumo caafimaad oo tayo liidata iyo adeegyo caafimaad oo aad u kooban, ayey tiri, in ay ka jiraan Soomaaliya, gaar ahaan meelaha ka baxsan magaalooyinka waaweyn.

“Safrayaashu waa in ay wataan dawooyin ku filan, la socdaan tallaalka lagama maarmaanka ah — oo ay ku jiraan kuwa jadeecada, jadeecada cagaaran, cudurka xiiqda, cudurka shuban biyoodka, cudurka rabies-ka, iyo qaadashada daawooyinka kahortagga duumada,” ayey tiri

“Burcad-badeeddu wali waa halis weyn xeebaha Soomaaliya, gaar ahaan nawaaxiga Puntland, halka afduubkuna uu si baahsan u faafay guud ahaan dalka. Waxaa sidoo kale jira warbixino isdaba joog ah oo sheegaya in muwaadiniinta Mareykanka lagu hayo xarumo loogu yeero “xarumaha dhaqan-celinta” oo aan la daadejin, ama in xigtadooda ay ka qaataan baasaboorrada, taasoo ka hor istaagaysa inay dib ugu laabtaan dalka.”

Iyadoo loo marayo khataraha ka imaanaya hawlaha kooxaha xagjirka ah, Hay’adda Duulista Hawada Mareykanka (FAA) waxay mamnuucday qaar ka mid ah duulimaadyada Mareykanka ee ku socda ama dul mara hawada Soomaaliya.

Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Mareykanka waxay si xoog leh ugu boorisay dadka safar u qorsheynaya Soomaaliya inay qaataan taxadarrro dhammaystiran, oo ay ku jiraan samaynta wasiyadda, magacaabidda wakiil sharciyeed, la wadaagista dukumentiyada muhiimka ah qoysaska, ka diiwaangelinta safarkooda barnaamijka STEP (Smart Traveler Enrollment Program), iyo diyaarinta qorsheyaal amni iyo isgaarsiin oo dhameystiran ka hor safarka.

Faahfaahin dheeraad ah waxaa laga heli karaa Bogga Xogta Dalka Soomaaliya ee Wasaaradda Arrimaha Dibadda Mareykanka. Click here. 

Cabsida weerar ay DF ku qaado Jublanad oo korortay iyo digniin la soo saaray

Muqdisho (Caasimada Online) – Qaar kamid ah madaxdii hore ee Soomaaliya iyo hoggaamiyayaal xisbi oo miisaan leh ayaa si wadajir ah u soo saaray war-saxaafadeed ay kaga hadlayaan xaaladda cakiran ee siyaasadeed ee dalka ka taagan, si gaar ahna tan Jubaland.

Siyaasiyiintaan ayaa walaac ballaaran ka muujiyay jihada uu dalku u socdo iyo sida ay u arkaan in madaxweynuhu uga weecday doorkii laga sugayay. Madaxdaasi waxay shaaciyeen in gabi ahaanba ay dhimatay Madashii Wadatashiga Qaran, oo ahayd goobtii isku keenta dowladda federaalka, dowlad-goboleedyada, iyo siyaasiyiinta mucaaradka.

Dhanka kalena, siyaasiyiintaan ayaa ka digay fidno iyo dagaallo hor leh oo laga hurinayo deegaanada maamulka Jubbaland, xilli ay dowladda Soomaaliya qorshaynayso inay weerar ku qaaddo Madaxweyne Axmed Maxamed Islaam.

Jawaabta degdegga ah ee Jubbaland ayaa daba socota go’aan culus oo ay maamulkan kasoo saareen xubnaha Golaha Wadatashiga Qaran, waxayna soo jeediyeen in si sharci ah loo wajaho xaaladda maamulkaas oo meel xun gaartay, si loo soo afjaro.

Golaha Wadatashiga Qaran ayaa xaaladda Jubaland u xil-saaray inay ka soo talo-bixiso Wasaaradda Arrimaha Gudaha ee Dowladda Federaalka Soomaaliya, oo la faray inay keento xal rasmi ah, si loo helo dowlad-goboleed sharci ah.

“Golaha Wadatashiga Qaranka wuxuu isku raacay in Wasaaradda Arrimaha Gudaha Federaalka ay talo iyo soo jeedin ka keento xaaladda dowlad-goboleedka Jubbaland, si waafaqsan dastuurka dalka, si loo helo nidaam dowlad-goboleed oo sharci ah,” ayaa lagu yiri qodobkaas.

Horey, Wasiirka Warfaafinta Jubbaland, Mudane Cabdifitaax Mukhtaar, oo qoraal soo saaray ayaa wax aan socon karin ku tilmaamay qodobada laga soo saaray shirkaas, isagoo tilmaamay in madaxda hal xisbi oo kaliya ay yeesheen shirka, sida uu hadalka u dhigay.

“Waan socon weyney ee aan orodno weeye waxa ka soo baxay madaxda hal xisbi shir-kooda, mana quseeyo Dowladda Jubbaland,” ayuu yiri Wasiir Cabdifitaax Mukhtaar.

Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa diiddan doorashadii ka dhacday Kismaayo ee mar kale dib loogu doortay Axmed Madoobe, waxaana kadib xigay dagaal toos ah oo ka dhex-qarxay labada dhinac, isla markaana dhaliyay saameyn xooggan oo gudaha dalka ah.

Si kastaba, arrinta ayaa u muuqata in weli dawladda dhexe aanay ka tanaasulin mowqifkeeda ku aadan Jubbaland, iyada oo dooneyso in meesha laga saaro Axmed Madoobe, waxaase la ogeyn qaabka ay u wajihi doonto, maadaama dagaalkii hore lagu fashilmay.

Maxaa u qabsoomay Xasan Sheekh saddex sano kadib?

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa waxaa maanta oo ah 15-ka May 2025 u buuxsantay saddex sano oo muddo xileedkiisa kamid ah, waxayna dib u doorashadiisu ahayd maanta oo kale 15-kii May ee sanadkii 2022-kii, xilligaas oo uu ka guuleystay madaxweynihii xilligaasi joogay Maxamed Cabdullahi Farmaajo.

Warbixin soo koobeysa waxqabadka madaxweynaha saddex sano kadib oo ay daabacday warbaahinta dowladda ayaa lagu soo bandhigay 10 qodob oo uu wax ka qabtay Xasan Sheekh.

Sida lagu sheegay qoraalka wuxuu madaxweynaha ku guuleystay xoreynta deegaanno muhiim ah iyo xasilintooda, kadib guluf ay qaadeen ciidamada dowladda iyo kuwa dadka deegaanka.

Waxaa kale oo lagu xusay dib u dhiska ciidamada iyo sidoo kale qalabeynta ciidamada cirka ee Xoogag dalka Soomaaliyeed, maadaama dowaddu ay soo iibsatay diyaarado dagaal oo cusub.

Dowladda uu hoggaamiyo madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sidoo kale ku faantay inay bilowday soo saarista khayraadka dabiiciga ah, maadaama haatan lagu howlan yahay soo saarista shidaalka.

Waxaa kale oo warbixinta lagu xusay in madaxweynuhu wax ka qabtay dhammeystirka qodobo kamid ah dastuurka dalka iyo daah-furnaanta doorashada dadweynaha, inkastoo uu weli ka taagan yahay muran xooggan iyo dood culus oo ay qabaan xubnaha mucaaradka dalka.

Sidoo kale waxa waxqabadka lagu soo qaaday guulaha ay dowladda federaalka ku tallaabsatay, sida qaadista cunaqabateynta hubka, dhammeystirka deyn cafinta dalka, ku guuleysiga kursiga aan joogtada ahayn ee Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay iyo ku biirista urur goboleedka iskaashiga dhaqaalaha bariga Afrika

Hoos ka akhriso 10 qodob oo lagu soo koobay waxqabadka madaxweynaha ee saddex sano kadib:-

1-Xoreynta iyo xasilinta dalka

2-bilowga soo saarista khayraadka dabiiciga ah ee dalka

3-Dhammeystirka cutubyo ka tirsan dastuurka federaalka

4-Daahfurka hanaanka doorashooyinka dadweynaha

5-Qaadista cunaqabateynta hubka

6-Dhammeystirka deyn cafinta dalka

7-Xoojinta siyaasadda arrimaha dibadda iyo ku guuleysiga kursiga aan joogtada ahayn ee Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay.

8-Ku biirista urur goboleedka iskaashiga dhaqaalaha bariga Afrika

9-Dib u dhiska ciidamada iyo qalabeynta ciidamada Cirka ee Xoogga dalka

10-Hormarinta tayada waxbarashada dalka iyo kordhinta macalimiinta qaranka.

Xogta duqeyn culus oo xalay ka dhacday Cowswayne

0

Dhuusamareeb (Caasimada Online) – Faah-faahinno dheeraad ah ayaa waxaa laga haleyaa khasaaraha ka dhashay duqeyn culus oo xalay ka dhacday deegaanka Cowswayne ee gobolka Galgaduud, halkaas oo ay fariisimo ku leeyihiin maleeshiyaadka kooxda Al-Shabaab.

Xogta ayaa sheegeysa in duqeynta si gaar ah loola beegsaday goob ay ku sugnaayeen maleeshiyaad ka tirsan kooxda oo lag diyaarinayay halkaas iyo gaadiid u yiilay xerada la duqeeyay.

Wararka ayaa sheegaya in illaa saddex gantaal ay diyaaradaha dagaalka la heleen xerada Al-Shabaab ee la beegsaday, waxaana ku gubtay ku dhowaad 5 gaari oo nooca dagaalka ah.

Sidoo kale dadka deegaanka ayaa soo wariyay inay arkayeey maydad iyo dhaawacyo laga soo saarayo xerada, taas oo muujineyso in khasaare xoogleh uu kooxda kasoo gaaray weerarkaasi.

Xaaladda ayaa haatan ah mid kacsan, waxaana sidoo kale Al-Shabaab ay jareen Internet-ka iyo isgaarsiinta, si aan macluumaad badan looga helin deegaanka Cowswayne oo ah halka lagu duqeeyay.

Dhanka kale, ma jiro wax hadal ah oo kasoo baxay dowladda federaalka iyo saaxibada caalamiga ah oo ku aadan duqeynta xalay ka dhacday halkaas ee lala eegtay Al-Shabaab.

Cowswayne ayaa kamid ah deegaannadii ay dib ula wareegtay kooxda Al-Shabaab, waxaana sanadkii 2023-kii ay ka fulisay weerar ay ku leysay askar iyo saraakiil muhiim ahaa oo ka tirsaan Xoogga dalka, kuwaas oo illaa hadda hadal hayo, maadaama uu noqday mid kamid ah weerarkii ugu khasaaraha badnaa ee ay la kulmaan ciidamada dowladda federaalka ah ee Soomaaliya

Al-Shabaab oo xilligaas sheegasho yaab leh kasoo saartay weerarkii Cowswayne waxa ay sheegtay inay ku dishay illaa 178 askari, sida ay hadalka u dhigtay.

Farmaajo oo ka digay arrin uu Xasan Sheekh u adeegsaday…

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Maxamed Cabdullahi Farmaajo ayaa caawa soo saaray war-saxaafadeed uu ku eedeeyey shaqaalaha iyo warbaahinta dowladda oo ku milmay siyaasadda, isla markaana uu isticmaalay Xasan Sheekh, sida uu hadalkiisa u dhigay

Farmaajo ayaa iskooxeysi khatar ku tilmaamay qorshaha lagu dhisay xisbiga uu hoggaaminayo Xasan Sheekh, isagoo nasiib darro ku tilmaamay “Waxaa nasiib darro ah in hantidii Dawladda loo isticmaalo olole siyaasadeed iyo urur gaar loo leeyahay, iyada oo si sharci darro ah looga faa’iidaystay ciidankii baanbayda, warbaahintii qaranka iyo xataa shaqaalihii rayidka ahaa ee dawladda,” ayuu yiri Farmaajo.

Hoos ka akhriso qoraalka Farmaajo:

Waxaan ka digayaa dhibaatada ay leedahay in kooxaysi ku salaysan dan gaar ah laga doorbido wadajirka iyo danta guud, lana geliyo dalka xaalad halis ah oo dhaawacaysa midnimada iyo xasilloonida.

Maxadaxwene Xasan Sheekh Maxamuud waxa uu si ula kac ah ugu tuntay dastuurka JFS ee lagu doortay, gaar ahaan qodobada 87-aad, qodobka 50aad, qodobka 92aad iyo qodobka 65aad oo si cad u qeexaya waajibaadka ilaalinta dastuurka iyo midnimada dalka, doorka Madasha Wadatashiga Qaran ee go’aammada masiiriga ah, hannaanka federaaleynta dalka iyo waajibaadka Guddoonka Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya oo aan xubin ka noqon karin xisbi iyo urur siyaasadeed.

Sidaas darteed, waxaan markale Madaxweyne Xasan Sheekh ugu baaqeynaa inuu ka dhabeeyo ballantii Shirka Wadatashiga Qaran ee laga sugayey, talada ballaariyo, kuna hoggaamiyo dalka midnimo iyo wadajir, una soo laabto sharciyadda iyo siyaasad loo dhan yahay oo dalka looga gudbin karo xaaladda uu ku jiro.

Si gaar ah, waxaan u soo jeedinayaa Madaxweynaha Jamhuuriyadda in uu ka laabto tallaabooyinka halka dhinac ah ee khilaafku ka taagan yahay, kuwaas oo ay ka mid yihiin laalidda dastuurka lagu doortay, ka shaqeynta shuruuc iyo guddiyo doorasho oo aan loo dhammayn iyo burburinta Madasha Wadatashiga Qaran, arrinkaas oo abuuray darafyo siyaasadeed oo laga baaqsan karay.

Waxaa nasiib darro ah in hantidii Dawladda loo isticmaalo olole siyaasadeed iyo urur gaar loo leeyahay, iyada oo si sharci darro ah looga faa’iidaystay ciidankii baanbayda, warbaahintii qaranka iyo xataa shaqaalihii rayidka ahaa ee dawladda.

Madaxwweyne Xasan Sheekh waa in uu raadiyo dowlad-goboleedyada ka maqan shirarka Madasha Wadatashiga Qaranka, si loo xaqiijiyo talo loo dhan yahay, doorashada heer dowlad gooboleedna uu u fasaxo Madaxda Dowlad-goboleedyada muddo-dhaafka ah ee uu hortaagan yahay.

United States issues highest-level travel warning for Somalia

Washington, D.C., — The U.S. State Department has issued a Level 4 “Do Not Travel” advisory for Somalia, citing heightened threats including crime, terrorism, civil unrest, health risks, kidnapping, piracy, and the near-total absence of routine consular services.

The updated advisory warns that violent crime, including kidnapping and murder, is widespread throughout Somalia, with illegal roadblocks common across major routes. Terrorist groups continue to plan and carry out attacks targeting airports, seaports, government buildings, hotels, restaurants, shopping centers, and public gathering places, often with little or no warning. Attack methods may include car bombs, suicide bombers, armed assaults, and rocket attacks.

U.S. government personnel are confined to the secure perimeter of the Mogadishu International Airport complex, where the U.S. Embassy is located. Although the embassy remains operational with normal staffing, the ability to provide consular services to private U.S. citizens is extremely limited due to persistent security risks.

While some areas, such as the Somaliland region, have seen relatively fewer terrorist incidents, the advisory stresses that violence and attacks can occur anywhere in Somalia at any time. U.S. citizens are urged to monitor local media, keep travel documents current, and maintain independent evacuation plans that do not rely on U.S. government assistance.

The advisory also highlights Somalia’s significant public health challenges. Medical facilities, particularly outside major cities, are limited and fall far short of U.S. standards. Travelers are advised to bring an ample supply of medications, update vaccinations — including cholera, hepatitis A and B, rabies, polio boosters — and take malaria prophylaxis.

Piracy remains a serious threat off Somalia’s coast, particularly near Puntland, and kidnapping remains a widespread concern. Additionally, there are frequent reports of U.S. citizens being detained against their will at unregulated “rehabilitation” centers or having their passports confiscated by relatives, preventing them from leaving the country.

Due to threats to civil aviation from extremist activity, the Federal Aviation Administration (FAA) has prohibited certain U.S. flights within and near Somali airspace.

The State Department strongly advises travelers to take comprehensive precautions, including drafting wills, designating a power of attorney, sharing critical documents with trusted contacts, enrolling in the Smart Traveler Enrollment Program (STEP), and developing detailed security and communication plans prior to any travel.

U.S. citizens are encouraged to review the Somalia Country Information Page and the latest security reports for more information.

Israel oo ay ka soo hartay aamusnaan iyo la-yaab kadib go’aanadii uu qaatay Trump

Tel Aviv (Caasimada Online) – Dowladda midigta fog ee Israa’iil ayaa toddobaadkan aamusnaan diblomaasiyadeed qaadatay, xilli Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump uu soo saaray tiro hadallo ah oo si weyn u ruxay kalsoonidii Israa’iil ee ku aaddan xiriirka ay la leedahay xulafadeeda ugu dhow.

Go’aankii Trump ee uu kaga weecday Israa’iil booqashadiisa Bariga Dhexe ayaa durba loo fasiray calaamad muujinaysa sida xukuumaddiisu diiradda u saartay heshiisyada ganacsi ee lacagta badan leh oo uu la galayo dalalka Khaliijka hodanka ah, oo ay Qatar ku jirto – waddan Israa’iil ay muddo dheer ku eedeynaysay inuu taageero siiyo Xamaas.

Kahor safarka Trump, Israa’iil waxay dareemaysay walaac ku saabsan wadaxaajoodyada Mareykanka uu la leeyahay Iran – cadawgooda ugu weyn – iyo sidoo kale go’aankii Trump uu ku joojiyay duqeyntii Xuutiyiinta Yemen, xilli kooxdaasi, oo ay Iran taageerto, ay sii waday weerarada gantaallada ee ay ku qaadayso Israa’iil.

Saraakiisha Israa’iil waxay markii dambe ku khasbanaadeen inay si aamusnaan ah u daawadaan sida Mareykanku heshiis ula galayo kooxda Falastiiniyiinta hubeysan ee Xamaas si loo soo daayo Edan Alexander, oo ahaa muwaadinkii Mareykan ee ugu dambeeyay ee lagu haystay Gaza.

Intaas kadib, Israa’iil waxay dhegaysanaysay Trump oo ku dhawaaqaya in uu qaadayo dhammaan cunaqabateyntii saarnayd Suuriya, isla markaana ku baaqaya in la caadiyeeyo xiriirka dowladda cusub ee Dimishiq – xukuumad ay Israa’iil u aragto mid jihaadiyiin si qarsoodi ah ugu shaqeeya.

Xilli Trump Talaadadii hadal ka jeedinayay Riyadh, isagoo sheeganaya guusha heshiiska xabad-joojinta ee Xuutiyiinta, warbaahinta Israa’iil ayaa soo werisay in digniino weerar ay ka yeerheen magaalada Qudus iyo Tel Aviv, xilli gantaal ka yimid Yemen uu ku soo jeeday Israa’iil.

Trump ayaa beeniyay eedeymaha sheegaya in xiriirka Mareykanka iyo Israa’iil uu burburayo, isagoo saxaafadda la socotay u sheegay in booqashadiisu ugu dambayn faa’iido u noqon doonto Israa’iil oo weli u arkaysay mid ka mid ah taageerayaasheeda ugu dhow.

“Waxay Israa’iil u tahay fursad weyn, in la yeesho xiriir sida kan aan hadda la leeyahay dalalka Bariga Dhexe – dhammaanba,” ayuu yiri.

Ra’iisal Wasaaraha Israa’iil Benjamin Netanyahu weli si toos ah ugama hadlin arrimaha socda, marka laga reebo mahadcelinta uu u jeediyay Trump doorkii uu ku lahaa sii deynta Alexander.

Si kastaba, Israa’iil waxay la tacaalaysaa aragtida dadweynaha ee ah in laga hareer maray, iyada oo mar horeba cadaadis caalami ah kala kulmaysay dagaalka Gaza oo wiiqay dedaalladii ay ku doonaysay inay xiriir diblomaasiyadeed la yeelato Sacuudi Carabiya.

“Bariga Dhexe waxa uu horteena kaga samaysmayaa qaab cusub oo ay wadaan heshiisyo iyo kulamo isdaba joog ah, halka Israa’iil ay (ugu yaraan) u muuqato daawade dibad joog ah,” ayuu qoray Yoav Limor, oo ka faallooda wargeyska midigta u janjeera ee Israel Hayom.

Mudnaanta kala duwan

Netanyahu, oo wajahaya maxkamad musuq-maasuq ah oo uu beeniyay eedeymaheeda, si cad ayuu u muujiyay in uu doorbidayo Trump marka loo eego Madaxweyne Joe Biden, kaasoo hakiyay dirista hub culus oo Israa’iil la siin lahaa isla markaana cunaqabateeyay xagjiriin Israa’iili ah.

Netanyahu wuxuu la kulmayaa cadaadis uga imanaya xulafadiisa xagjirka ah ee dowladda, kuwaasoo ku adkeysanaya in dagaalka Gaza la wado ilaa Xamaas gebi ahaanba la jebiyo, iyo sidoo kale dadweynaha Israa’iil oo aad ugu daalay dagaalka in ka badan 18 bilood socday. Ilaa hadda, wuxuu doortay inuu la safan xulafada xagjirka ah.

Si kastaba, dhacdooyinka todobaadyadii la soo dhaafay ayaa muujinaya “farqi cad oo ku yimid mudnaanta siyaasadeed,” taasoo keenaysa in daryeelka khaaska ah ee Israa’iil ay ka heli jirtay Mareykanka aysan hadda si toos ah ugu jirin, sida uu sheegay Jonathan Panikoff, oo hore u ahaa ku xigeenka Madaxa Sirdoonka Qaranka ee Mareykanka ee Bariga Dhexe.

“Trump si cad ayuu u go’aansaday inuu hore ugu socdo ajende ku saleysan ganacsi iyo maalgelin,” ayuu yiri Panikoff, oo ka tirsan xarunta fikirka Atlantic Council ee Washington.

“Haddii arrimaha amni ama siyaasadeed ee Mareykanka iyo Israa’iil ay caadi ahaan iskaashi ku lahaayeen aysan waafaqsaneyn mudnaanta Trump, wuu horay ugu socon doonaa qorshihiisa.”

Iyaga oo mar kale ku adkaysanaya in xiriirka Mareykanka iyo Israa’iil uu weli xooggan yahay, saraakiisha xukuumadda Trump ayaa si hoose u muujiyay niyad-jab ay ka qabaan Netanyahu, xilli madaxweynaha uu doonayo inuu degdeg ugu dhammeeyo dagaallada Gaza iyo Ukraine.

Waxay Netanyahu ku cadaadinayaan inuu dadaal dheeraad ah geliyo sidii loo gaari lahaa heshiis xabad joojin ah iyo la soo celinta la haystayaasha, iyagoo sidoo kale muujiyay inaanay diyaar u ahayn inay taageeraan weerar Israa’iil ku qaaddo xarumaha nukliyeerka Iran inta Mareykanku uu wadaa dadaallada diblomaasiyadeed.

Afhayeenka Golaha Amniga Qaranka ee Aqalka Cad James Hewitt ayaa sheegay in maamulka Trump uu sii wadaayo wada shaqeynta Israa’iil si loo xoreeyo 58-ka la hayste ee weli lagu hayo Gaza, iyo in la xoojiyo amniga gobolka Bariga Dhexe.

“Isra’iil weligeed saaxiib ka wanaagsan Trump ma aysan yeelan,” ayuu yiri Hewitt.

Xagjiriinta xukuumadda Israa’iil, oo horay ugu farxay qorshihii Trump ee ahaa in Gaza laga saaro dadka Falastiiniyiinta ah lagana dhiso goob dalxiis xeebeed, ayaa hadda u muuqda kuwo aamusan. Saraakiisha Israa’iil waxay si taxaddar leh uga fogaanayaan wax dhaleeceyn ah oo loo jeediyo xukuumadda Mareykanka.

“Dal kasta waa madax bannaan yahay,” ayuu yiri afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda Israa’iil, markii la weydiiyay haddii la dareemayo in Israa’iil laga hareer maray arrinta Alexander. Wuxuu intaas ku daray in “wadahadalka dhow ee Israa’iil iyo Mareykanka” lagu qaban doono “si toos ah, ee aan loo marin warbaahinta.”

Koox Israa’iili ah ayaa loo diray Doha si ay uga qaybqaataan wadahadallada xabad joojinta oo uu dhexdhexaadinayo ergayga Trump, Steve Witkoff, hase yeeshee ciidamada Israa’iil ayaa kordhiyay weerarrada Gaza, iyadoo Arbacadii la dilay tobanaan Falastiiniyiin ah.

Netanyahu laftiisa ayaa caddeeyay in Israa’iil aysan beddelaynin himilooyinkii dagaalka Gaza, isagoo mar kale xaqiijiyay in hadafkoodu yahay in gebi ahaanba la burburiyo awooda ciidan iyo maamulka ee Xamaas.

“Isra’iil ma joogsanayso, mana is dhiibayso,” ayuu yiri Arbacadii.

Trump oo 5 qodob ka dalbaday Madaxweynaha Suuriya – “Waa nin soo jiidasho leh oo adag”

Riyadh (Caasimada Online) – “Waa nin soo jiidasho leh oo adag” waxaa sidaas yiri Madaxweynaha Trump u qeexay hogaamiyaha Suuriya, isla markaana la saxiixday Heshiisyada Abraham – Sharaa ayaa ahaa nin markii hore lagu sheegay inuu yahay argagixiso.

Intii uu Trump kula kulmay Madaxweynaha Kumeelgaarka ee Suuriya Axmed al-Sharaa, wuxuu hogaamiyahaasi siiyay shan tilmaam, sida ay sheegtay afhayeenka Aqalka White House Karoline Leavitt:

  • Inuu saxiixo Heshiisyada Abraham si loo hagaajiyo xiriirka Israa’iil
  • Inuu u sheego dhammaan “argagixisada ajnebiga ah” inay ka baxaan Suuriya
  • Si gaar ah, Trump wuxuu tilmaamay “argagixisada Falastiin” dalka laga saaro
  • Inay ka caawiyaan Mareykanka in la joojiyo soo laabashada kooxda loo yaqaan Daacish
  • Iyo isla mowqifkaas, inay qaataan mas’uuliyadda xarumaha xabsiga ee la xidhiidha kooxdaas ee ku yaal bariga iyo waqooyiga Suuriya.

Ka hor inta uusan Trump shaacin qorshihiisa ah inuu ka qaado cunaqabataynta Mareykanka ee Suuriya shalay, Suuriya waxay ahayd dowlad lagu calaamadiyay taageeridda argagixisada tan iyo 1979, markaas madaxweynayaasha isbedelka dalka ku qabsaday Bashar al-Assad, aabbihiis Hafez al-Assad, uu ahaa madaxweyne.

Waxaa xusid mudan in Israa’iil ay burburisay awooda difaaca Suuriya 48-kii saacadood ee ka dambeeyay xukunkii Bashaar Al Asad ee Diseembar, markii lagu soo waramay in in ka badan 400 duqeyn hawada ah la sameeyay.

Israa’iil waxay sii waday weerarada ka dhanka ah Suuriya, waxayna dhawaan duqeysay meel ku dhow madaxtooyada, iyadoo sheeganaysa inay rabto inay difaacdo xuquuqda dadka Druze – oo ah koox diimeed yar.

Madaxweynaha Sharaa ayaa marar badan sheegay in Suuriya ay rabto xidhiidh wanaagsan oo ay la yeelato deriskeeda – iyada oo aan la cayimin kuwaas. Dad badan ayaa soo jeedinaya inuu diyaar u yahay inuu wada hadal la galo Israa’iil.

Hogaamiyaha ayaa si aad ah u diiradda saaraya sidii uu dib cagaheeda ugu istaajin lahaa Suuriya iyo dhaqaalaheeda, si uu u sii hayo ballanqaadyadii uu u sameeyay shacabka.

Daawo: Odawaa oo shaaciyey arrin loo fasaxay iyo xisbiga Xasan oo tallaabo kale qaaday

Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaan Cabdiraxmaan Xuseen Odawaa oo xalay loo doortay Xoghayaha Guud ee Xisbiga Cadaaladda iyo Wadajirka ee Madaxweyne Xasan Sheekh hoggaankiisa loo doortay ayaa ka hadlay xaflad uu galabta isku diiwaan-geliyey xisbigaas.

Odawaa ayaa warbaahinta la hadlay markii uu qaatay shahaadada diiwaan-gelinta urur siyaasadeed JSP ayaa sheegay in hadda kadib ay bilaabayaan ololaha doorashada.

Guddoomiyaha Guddiga Madaxa-banaan ee Doorashooyinka Qaranka ayaa shahaadada guddoonsiiyey urur siyaasadeedkaan oo xalay xafladiisa daah-furka lagu qabtay magaalada Muqdisho.

“Shaqo dheer kadib, waxaan maanta qaadanay shahaadadii urur siyaasadeed rasmi ah, hadda kadib guddiga doorashooyinka wuxuu noo fasaxay inaan bilowno ololaheena doorashada,” ayuu yiri Odawaa.

Sidoo kale, Odawaa ayaa sheegay doorashadaan ay muhiim u tahay dalka, isagoo siyaasiyiinta kale ugu baaqay inay axsaab sameystaan.

“Madaxweynaha markii hore waxaa la doortay isagoo hoggaaminaya UPD, mar kale wuxuu hadda doorasho gelayaa isagoo hoggaaminaya xisbiga Cadaaladda iyo Wadajirka, marka hadda kadib axsaabta ayaa lagu dagaalamayaa ee xisbiyo hala furto,” ayuu yiri Odawaa.

Guddiga Madaxa-Bannaan ee Doorashooyinka Qaranka iyo Soohdimaha ayaa maanta shahaaddada rasmiga ah ee ururnimo guddoonsiiyey urur-siyaasadeedyo cusub oo soo buuxiyay shuruudaha diiwaangelinta Ururrada.

Guddoomiyaha Guddiga Cabdikarim Axmed Xasan oo qudbad ka jeediyey Munaasabadda shahaadada lagu gudoonsiinaayey Ururrada cusub ayaa sheegay in Diiwaan-gelinta ururada ay ku eg tahay maanta oo ah 14-May balse ay jiraan ururro soo buuxiyey qaar ka mid ah shuruudihii looga baahnaa kuwaas oo wadada ku soo jira oo maalmaha soo socda ku soo dhamaystiridoona shuruudaha kale ee looga baahanyahay.

Madaxda Urur siyaasadeedyada maanta la guddoonsiiyay shahaaddooyinka ayaa dhankooda caddeeyay in ay diyaar u yihiin ka-qayb-galka doorashada Qof iyo Codka ah.

Hoos ka daawo Odawaa