Addis Ababa (Caasimada Online) – Walxo aan la aqoonsan haybtooda oo ololaya ayaa xalay fiidkii lagu arkay hawada degmada Mooyaale ee ku taalla xadka Kenya iyo Itoobiya.

Dadka deegaanka oo aan aqoonsan karin waxay yihiin walxahani ayaa baraha bulshada ku baahiyay muuqaallo ay ka duubeen, kuwaas oo muujinaya iyaga oo aad u holcaya.

Mid kamid ah dadka deegaankaasi ayaa sheegay in ay waxani yihiin walxo dhowr iyo toban ah oo hawada maraya, islamarkaana aan lahayn wax guux ah, “Wax fara badan oo aad mooddo gantaallo ayaa dhanka qorrax-dhaca kasoo baxay, kadibna magaalada ayuun bay u dhaafeen dhanka qorrax-dhaca,” ayuu yiri.

Waxa uu intaas kusii daray “Waxay ahaayeen (walxahani) ilaa dhowr iyo toban wax oo uu mid weyn ku jiro. Waxa ay yihiin ma sheegi karno, wax na maray ayuun baan aragnay, guuxna malah.”

Caalami Jaamac oo kamid ah dadka arkay walxahan ayaa isna sheegay in laga yaabo in ay yihiin satalayd bur-buray, wallow aan illaa hadda si rasmi ah loo ogeyn waxa uu yahay.

“Wax loo malaynayo inuu yahay burburka satalayd baa caawa lagu arkayaa hawada magaalada Mooyaale iyo qaybo ka mid ah gobolka Oromiya,” ayuu yiri Jaamac.

Si kastaba,a marka laga imaado fallan-qaynta bulshada ku sugan deegaanada walxahan lagu arkay, ma jiraan illo rasmi ah oo xaqiijin kara waxa ay yihiin walxahan oo baqdin geliyay shacabka deegaanadaasi.

Gaalkacyo (Caasimada Online) – Shir u socday wasiirro ka kala tirsan maamullada Galmudug iyo Puntland ayaa lagu soo gaba-gabeeyay magaalada Gaalkacyo waxaana laga soo saaray go’aanno lagu xallinayo colaad beeleed khasaare gaysatay oo ka aloosan galbeedka gobolka Mudug.

Wasiiradda ayaa go’aannada ay soo saareen ku sheegay in guddiyada nabadda ee ka soo jeeda beelaha dagaalku dhexmaray iyo guddiga farsamaduba ay labada maamul kala shaqeeyaan sidii looga hortegi lahaa in colaaddu ay soo laabato.

Sidoo kale waxaa lagu go’aamiyay wejiga hore ee gogosha nabadeynta in muddo toddoba maalin gudahood lagu qabto guddiga garnaqa khilaafka labada beelood.

Go’aannada kasoo baxay shirkaan ayaa waxay u dhigaaneyeen sidan;

1. Si loo fuliyo go’aamadii lagu gaaray wajigii hore ee gogosha nabadeynta Beelaha Sacad iyo Leelkase, waxaa la go’aamiyey in muddo 7 cisho gudahood ah lagu qabto guddiga garnaqa khilaafka labada beelood.

2. In xal laga gaaro dhacdooyinkii ka danbeeyey heshiiskii wajigii hore ee gogosha nabadeynta beelaha Sacad iyo Leelkase, iyada oo lala kaashanayo guddiga farsamada iyo odayaasha labada dhinac.

3. In guddiyada nabadda labada beelood, guddiga farsamada iyo odayaasha labada dhinac kala shaqeeyaan labada maamul xaqiijinta inaan dhib danbe dhicin.

Go’aannada kasoo baxay wejiga hore ee gogosha nabadeynta ayaa xal u noqon kara colaad beeleedka ka taagan galbeedka gobolka Mudug, taas oo soo noq-noqotay, ayna ka dhasheen khasaare kala duwan.

Kampala (Caasimada Online) – Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Dowladda Federaalka Soomaaliya, Danjire Axmed Macallin Fiqi ayaa ka qayb-galay shir heer wasiir ah oo ka dhacay magaalada Kampala ee caasimadda wadanka Uganda.

Shirka ayaa loogu diyaar garoobayaa shir-madaxeedka Midowga Afrika oo lagu wado in uu dhawaan ka dhaco magaalada Kampala.

Wasiirka waxaa shirka ku wehlinayay Xoghayaha Joogtada ah ee Wasaaradda Arrimaha Dibadda Xamse Xaadow iyo Safiirka Soomaaliya ee Uganda, Amb. Fardowsa Maxamed Qanyare.

Inta uu socday shirka waxaa diiradda lagu saaray istiraatiijiyadda horumarinta beeraha dalalka Afrika tobanka sano ee soo socda (2026–2035).

Wasiirradii ka qayb galay shirka ayaa isku raacay in xoogga la saaro tacbashada iyo kor u qaadista wax soo saarka beeraha si loo xoojiyo isku-filnaanta dalalka Afrika.

Kulankan ayaa imanaya xilli ay dowladda Soomaaliya ku dhawaaqday in ay u tartamayso Golaha Nabadda iyo Amniga ee Midowga Afrika (AU Peace and Security Council) oo ah hay’ad muhiim ah oo ka tirsan Midowga Afrika. Soomaaliya ayaa xubin fir-fircoon ka ah Midowga Afrika.

Qaahira (Caasimada Online) – Wasiirka gaashaandhigga Soomaaliya Cabdiqaadir Maxamed Nuur (Jaamac) oo maalmihii dambe howlo shaqo u joogay magaalada Qaahira ee dalka Masar ayaa la kulmay dhigiisa dalkaas Abdul Majeed Saqr.

Labada wasiir ayaa ka wada-hadlay sii adkeynta iskaashiga dhanka ciidanka iyo amaanka ee ka dhaxeeya Soomaaliya iyo Masar, oo haatan leh iskaashi muhiim oo ugu horreeyo dhanka amniga.

Masuuliyiinta ayaa sidoo kale ka wada-hadlay howl-galka cusub ee Midowga Afrika ee AUSSOM, kaas oo Soomaaliya ka bilowday 1-dii bishaan Janaayo, ayna qeyb ka tahay Masar oo ayadu horey u muujisay garab istaag buuxa, kadib xad-gudubkii ay Itoobiya kula kacday Soomaaliya.

Soomaaliya iyo Masar ayaa ku balansan wada-hadallo kale oo 15 ilaa 17-ka bishaan ka dhici doona magaalada Qaahira ee dalka Masar, kaas oo looga tashanayo qorshaha ciidamada Masar ee loo soo dirayo Soomaaliya.

Ilo wareedyo ka tirsan madaxtooyada iyo wasaaradda arrimaha dibadda Soomaaliya ayaa Caasimada Online u sheegay in tashigaan uu yahay kii ugu dambeeyey, maadaama horay loo go’aamiyey in ciidamada Masar lasoo geliyo Soomaaliya.

Ciidamada Masar ayaa ka qeyb qaadan doona howl-galka cusub ee Midowga Afrika ee AUSSOM, wada-hadallada Qaahira ka dhacaya waxaa lagu cayimi doonaa goobaha ay ka howl-gelayaan ciidankaas iyo qodobo kale oo quseeya howl-galka ciidanka Masar ay ka bilaabi doonaan Soomaaliya.

Ciidamada Masar ayaa laga yaabaa inay wax ka bedelaan dhaq-dhaqaaqa awoodeed ee Geeska Afrika, maadaama Itoobiya ay halis weyn u aragto in Masar ay awood milatari la timaado Geeska Afrika.

Heshiiska milatari ee Soomaaliya iyo Masar ayaa ku yimid siyaasad xumada Itoobiya iyo daan-daansi ay Addis Ababa ku bilowday Muqdisho, waxayna Itoobiyaanku cod dheer ku sheegeen, kuna cel-celiyaan in militeriga Masar oo yimaada Geeska Afrika uu khatar weyn geli karo amnigooda.

Muqdisho (Caasimada Online) – Maxamed Cabdi Xasan Afweyne oo ahaa ganacsade loo heystay burcadnimo ayaa in ka badan 10 kadib maanta dib ugu soo laabtay dalkiisa hooyo.

Ninkaan iyo madaxweynihii hore ee maamulkii Xibin iyo Xeeb ee Cadaado ka dhisnaa waxaa qabatay oo xiratay dowladda Belgium, waxaana loo heystay inay ku lugyeesheen falal burcad-badeednimo.

Sida lagu sheegay war-saxaafadeed ka soo baxay dowladda Soomaaliya ganacsade Afhweyne wuxuu ka shaqeynayay howlo kalluumeysi markii la qabtay.

Siideyntiisa waxaa gacan ka geystay Safiirkii hore ee Soomaaliya u fadhiyay Belgium & Midiwga Yurub, Ambassador Yoonis Yassin Hashi (Ooga-Adde).

Danjire Yoonis ayaa dib u furay kiiska, maadaama xukun tobanaan sano ah lagu riday, waxaana sanadihii dambe booqashooyin joogto ah loogu tagi jiray Maxamed Afweyne, goobta uu ku xirnaa in ka badan seddex sannadood.

War-saxaafadeedka ayaa sidoo kale lagu sheegay in ugu dambeyn la xaqiijiyay in Maxamed Afweyne uu yahay qof aan dambi lahayn.

11 sano ayuu ku jiray xabsiga, Afweyne ayaa maalin Sabti ah 2013-kii lagu xiray garoonka diyaaradaha magaalada Brussels ee dalka Belgium.

Saraakiil dharcad ah ayaa ka dambeeyay soo qabashadiisa, kadib markii ay ka dhaadhiciyeen in ay ka qeyb qaadanayaan barnaamij weyn laga sameeyey burcadbadeedka Soomaalida.

Maxkamad ayaa la hor geeyey dacawad oogayaashii xligaas ayaa sheegay in ay aaminsan yihiiin in uu ka dambeeyay Markab Belguim-ka laga leeyahay oo la qabsaday sanadkii 2009-kii.

Xukunkii lagu riday Afweyne ayaa ahaa 30 sano oo xarig ah, kadib markii lagu eedeeyay burcad badeednimo, balse 11 sano kadib waxaa maanta laga soo dejiyey Muqdisho.

Jabuuti (Caasimada Online) – Kalluumeysato Soomaaliyeed oo muddo bil ka badan lagu la’aa xeebaha Somaliland ayaa iyagoo bad-qaba hadda laga helay xeebaha dalka Jamhuuriyadda Jabuuti.

Ciidaanka ilaalada xeebaha dalka Djibouti oo ku guda jira howlahooda ilaalinta xeebaha ayaa soo samata-bixiyay saddex kalluumaysato oo bil ka hor ka soo shiraacday magaalada Berbera.

Kalluumaysatadaan ayaa sheegay in cilad weyn ay ku timid matoorka Doontii ay wateen, kadibna ay xakamey waayeen Doonta oo hadba dhinac la aadeysay.

Markii la wareystay waxay sheegeen in Beterigii uu ka dhacay, sidaasna ay muddo bil ka badan ku dul sabeynayeen badda.

Saraakiisha ciidamada ilaalada xeebaha Jabuuti ayaa sheegay in ay hadda ka caawinayaan kalluumaysatadaan in ay ku laabtaan deegaannadii ay markii hore ka yimaadeen ee gudaha Somaliland.

Saddexdaan nin ayaa sheegay in xaaladoodu ay fiican tahay, isla markaana ay ciidamadu si wanaagsan u soo dhaweeyeen oo u gacan siiyeen, haddana ay dib ugu laabanayaan halkii ay markii hore ka yimaadeen ee waqooyiga Soomaaliya.

Xeebaha Soomaaliya oo inta badan aan ilaalo laheyn ayaa waxaa u kalluumeysi taga dhallinyaro Soomaaliyeed, kuwaas oo la kulma cabado badan oo qaarkood ay ka soo daran yihiin waxa ku dhacay raggaan.

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiyaha Golaha Shacabka ee baarlamaanka Soomaaliya Sheekh Aadan Maxamed Nuur (Madoobe) ayaa maanta xafiiskiisa kulan kula qaatay guddoomiyaha cusub ee maamulka gobolka Banaadir ahna duqa magaaladda Muqdisho Maxamed Axmed Amiir.

Kulankaan oo ahaa midkii ugu horreeyay ee ay yeeshaan labada masuul ayaa isbarasho kadib waxaa looga hadlay maqaamka Muqdisho, si ay dadka caasimadda u helaan metelaad dhab ah.

“Guddoomiyaha Golaha Shacabka wuxuu guddoomiyaha cusub ee gobolka Banaadir ugu hambalyeeyay xilka guddoomiyanimo,” ayaa lagu yiri qoraal kasoo baxay xafiiska guddoomiye Aadan Madoobe.

Sidoo kale waxa uu guddoomiyaha uu kula dardaarmay duqa Muqdiaho inuu xooga saaro sidii shacabka caasimadda ay u heli lahaayeen adeegyada ay xaqa u leeyihiin oo ay dowladda uga baahan yihiin.

Maamulka gobolka oo qoraal kasoo saaray kulankan ayaa waxaa lagu yiri “Kulanka ayaa waxaa looga hadlay meel-marinta maqaamka caasimadda iyo sidii bulshada gobolka Banaadir ay u heli lahaayeen matalaad siyaasi ah oo la mid ah dowlad goboleedyada xubnaha ka ah DFS.”

Duqa Muqdisho ayaa guddoomiyaha uga warbixiyay qorsheyaasha hortabinta u leh maamulka gobolka Banaadir iyo dowladda hoose ee Xamar oo ay ugu horeyso qabsoomida doorashooyinka goleaasha deegaanka, isagoona ka codsaday sidii uu baarlamaanka u meel-marin lahaa cutubyada dastuurka ee ku xusan maqaamka caasimadda iyo matalaada siyaasadeed ee gobolka Banaadir.

Kulankan oo saacado qaatay ayaa waxaa sidoo kale ka qeyb-galay xoghayaha guud ee Golaha Shacabka Cabdiraxmaan Maxamed Cabdulle Jaabiri.

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddiga madaxa-banaan ee doorashooyinka qaranka ayaa shaaciyay in todobaad wax ka yar ay ku soo saari doonaan jadwalka doorashooyinka.

Guddomiyaha guddiga, Cabdikariin Axmed Xasan oo warbaahinta la hadlay ayaa sheegay in uu guddigan madax-banaan yahay, ayna shaqadiisa tahay in uu dalkaan doorasho hufan oo qof iyo cod ah ka qabtaan.

Cabdikariin ayaa tilmaamay in sannadkii 1969-kii ay dalkaan ugu dambeysay doorasho loo dareero, wuxuuna xaqiijiyay in ujeedka guddigan yahay fududeynta in dadka Soomaaliyeed ay soo doortaan hoggaankooda.

Jadwalka uu todobaadka kusoo saarayo guddiga madaxa-banaan ee doorashooyinka qaranka ayaa wuxuu iskugu jiraa kan doorashada, diiwaan-gelinta ururada iyo tan codbixiyayaasha.

“Waxaan idinla wadaagi doonnaa todobaad gudahood jadwalka weyn ee doorashada, marka uu billaabanayo diinwaan-gelinta ururada, codbixiyaasha. Waxaan bilaabi doonaa in aan asteyno goobaha doorashada,” ayuu yiri guddomiye Cabdikariin Axmed Xasan.

Guddigan oo muran badan ka taagan yahay ayaa waxaa la dhisay bishii November ee sannadkii tagay, waxaana ujeedkooda yahay inay dalka ku hagaan doorasho ku saleysan axsaab iyo qof iyo cod.

Guddigan ayaa horey u shaaciyay in doorashooyinka ugu horreeyay dalka laga qaban doono muddo toddoba bilood gudahood ah, gaar ahaan bisha June ee 2025.

Qorshaha jadwalka doorashada ayaa ah in bisha Juun ay doorashada golayaasha deegaanka ka qabtaan dalka oo dhan, halka bisha November ay qaban doonaa tan baarlamaanada maamul goboleedyada iyo madaxdooda, taas oo ku dhaceysa qof iyo cod

Garoowe (Caasimada Online) – Dagaalka siyaasadeed ee u dhexeeya dowladda federaalka iyo maamul goboleedka Puntland ayaa haatan yeeshay waji cusub, iyada oo la’isla aaday dhinaca gargaarka bani’aadanimada, kadib markii la siyaasadeeyay.

Dowladda dhexe, gaar ahaan hay’adda SoDMA ayaa shalay shaacisay in shixnad gargaar ah u dirtay deegaanada Puntland, balse waxaa arrintaas ka horyimid maamulka Garoowe.

Wasiirka gargaarka Puntland, Marwo Ubax Cabdirashiid Maxamed ayaa sheegtay in aanu jirin wax gargaar ah oo ay kala wareegeen dowladda dhexe, waxayna been abuur ku tilmaamtay sheegashada SoDMA.

Ubax ayaa ku eedeysay dowladda inay siyaasadeyneyso arrimaha gargaarka, taasina ka fogtahay cadaaladda iyo bani’aadanimada.

“Haddii la siyaasadeeyay arrimaha bani’aadanimada cidda la aaday dhankaas iyada ayay ka haleysan tahay oo uu qorshuhu ka lunsan yahay kolley annaga nimankaas waxba naga soo gaaraan” ayay yiri Wasiir Ubax Cabdirashiid Maxamed.

Sidoo kale waxa ay sii raacisay “Maya been abuurka ay qorayaan iyo Puntland waxbaan gaarsiinay waxba ma keenin, mana arkin deeqda ay halkan kusoo qoreen”

Waxaa kale oo ay hoosta ka xariiqday in ka maamul ahaan ay doonayaan in saamiooda gooni loo siiyo, isla markaana laga madax baneeyo dowladda federaalka.

“Annaga waxaan rabnaa in Puntland waxeeda gaar loo siiyo, maadaama aysan jirin cadaalad iyo siinaan la’aan aan uga jeedno dowladda Soomaaliya” ayay mar kale tiri.

Hadalkan waxaa ka horreeyay mid kale oo uu shalay yiri wasiirka beeraha Soomaaliya, Maxamed Cabdi Xayir (Maareeye) oo sheegay in Puntland ay gooni u siiyee lacag $16 milyan, iyada ooay dowladdu  tixigelineyso daruufaha ka jira maamulkaas oo ay ugu horreyso taageerida dadka beeraleyda ah.

Dimishiq (Caasimada Online) – Dagaallada u dhexeeya kooxaha ay Turkey taageerto, oo ay taageerayaan duqaymo xagga cirka ah, iyo xoogagga Kurdiyiinta ayaa 37 qof ku dilay Khamiista maanta ah gobolka Manbij ee waqooyiga Suuriya, sida ay sheegtay koox kormeerta dagaalka.

Dagaalladii ugu dambeeyay ee la soo weriyey ayaa imanaya inkasta oo Mareykanka uu Arbacadii sheegay inuu ka shaqeynayo sidii wax looga qaban lahaa walaacyada Turkiga ee Suuriya si xulafada NATO ay uga dhaadhiciyaan in aysan kordhin weerarada ka dhanka ah dagaalyahanada Kurdiyiinta.

Kooxda Kormeerayaasha dagaalka Suuriya ee Xuquuqda Aadanaha ayaa sheegtay in “dagaalo ba’an ay ka dhaceen baadiyaha Manbij … saacadihii la soo dhaafay kuwaas oo u dhexeeya Kurdida ay hogaaminayaan Xoogaga Dimoqraadiga Suuriya (SDF) iyo kooxaha Turkey ay taageerto ee Ciidamada Qaranka … oo dusha sare ay ka taageereyso Turkey.”

“Weerarada waxaa lagu dilay 37 qof, sida ku cad khasaaraha horudhaca ah, oo isugu jira dagaal-yahannada Turkey ay taageerto iyo kuwa SDF, iyo shan qof oo rayid ah,” ayey tiri kooxda kormeerka ee fadhiggeedu yahay Britain, taasi oo ilo-wareedyo kala duwan ku leh gudaha Suuriya.

Kooxda Kormeerka ayaa sheegtay in ugu yaraan 322 qof lagu dilay dagaalka ka socda baadiyaha Manbij tan iyo bishii hore.
Arbacadii, Mazloum Abdi, oo madax u ah kooxaha SDF ee uu Maraykanku taageero, ayaa sheegay in kooxdiisu ay taageereyso “midnimada iyo wadajirka dhuleed ee Suuriya”.

War qoraal ah oo uu u diray wakaaladda wararka ee AFP, ayuu ugu baaqay maamulka cusub ee Suuriya “in ay soo farageliyaan si ay xabbad-joojin uga dhacdo Suuriya oo dhan”.

Hadalka Abdi ayaa daba socday waxa uu ugu yeeray shir “wanaagsan” oo dhexmaray hogaamiyayaasha Kurdiyiinta iyo maamulka Dimishiq dabayaaqadii bishii hore.

Kooxaha uu Turkiga taageero ee ku sugan waqooyiga Suuriya ayaa dib u bilaabay dagaalka ay kula jiraan SDF, xilli ay kooxaha Islaamiyiinta ah ay bilaabeen 27-kii bishii November weerarkii ay ku afgambiyeen madaxweynihii Suuriya Bashaar Al-Asad, ee qaatay kaliya 11 maalmood.

Kooxaha ay taageerto Ankara ayaa ku guuleystay inay gacanta ku dhigaan Manbij iyo Tal Rifaat oo dhacda waqooyiga Xalab, oo ay Kurdiyiintu gacanta ku hayeen, inkasta oo Mareykanku uu waday dadaallo xabbad-joojin looga sameynayo deegaanka Manbij.

Dagaalka ayaa sii socday tan iyo markaas, iyadoo uu sii kordhayo khasaaraha.

Arbacadii, xoghayaha arrimaha dibadda Mareykanka Antony Blinken ayaa sheegay in Turkigu uu “walaac sharci ah” ka qabo xagjiriinta xisbiga shaqaalaha Kurdistan (PKK) ee ku sugan gudaha Suuriya, wuxuuna ku baaqay in xal laga gaaro dalkaas oo ay ku jiraan ka bixitaanka “dagaalyahannada argagixisada shisheeye”.

“Taasi waa geeddi-socod qaadan doona waqti, inta ka horaysa, waxa aan dani ugu jirin wax kasta oo wanaagsan oo aan aragno oo ka dhacaya Suuriya, waxay noqon doontaa dagaal, waxaana aad ugu dadaali doonaa inaan hubinno in taasi aysan dhicin,” Blinken ayaa sidaas u sheegay wariyeyaasha isagoo ku sugan Paris.

Turkey ayaa Talaadadii ku hanjabtay hawlgal millatari oo ka dhan ah ciidamada Kurdiyiinta ee Suuriya haddii aanay aqbalin shuruudaha Ankara ee ku aaddan isbeddel “dhiig la’aan” ah ka dib dhicitaankii Assad.

Kurdiyiinta Suuriya ayaa gacanta ku haya inta badan gobolka qaniga ku ah saliidda ee waqooyi bari ee dalka, halkaas oo ay ku naaloonayeen is-maamul inta badan intii uu socda dagaalka sokeeye tan iyo 2011-kii.

Hase yeeshee Turkey ayaa ku eedaysa qaybta ugu weyn SDF ee YPG in ay xiriir la leeyihiin PKK, oo waday 40 sano kacdoon ka dhan ah qaranka Turkey.

PKK waxaa urur argagixiso u aqoonsan Turkey, Maraykanka, Midowga Yurub iyo inta badan xulafada reer galbeedka ee Turkey.

Turkey ayaa qaaday hawlgalo badan oo ka dhan ah SDF tan iyo 2016.

Muqdisho (Caasimada Online) – Muqdisho, waxay ku jirtaa xaalad nabad galyo ah, halistii Khawaarijta ayaa hoos loo dhigay sanadihii lasoo dhaafay, kadib markii ay dowladda Soomaaliya ku qaaday dagaal militeri, mid dhaqaale iyo mid dhanka fikirka ah.

Degmooyinka magaalada Muqdisho waxay ku tartamayaan dhismaha wadooyin laamiyo iyo interlock ah, Bangiyaduna waxay wadaan dhismaha xaafado cusub iyo maal-gashi dhinac kasta leh.

Dhismayaasha ka socda Muqdisho ayaa hadda u baxay banaanka, waxaana la deegaameynayaa dhul ka baxsan Xamar, waxayna caasimaddu ku sii fideysaa gobollada Shabeelooyinka.

Dadka Beeralayda iyo Xoolo dhaqaatada ah ee ku nool qeybo kamid ah gobollada Sh/Dhexe, Hiiraan, Galgaduud iyo Mudug ayaa markii ugu horreysay 17 sano kadib waxaa u curtay sanad aysan kooxdu baad ka qaadin, gaadiidkuna waxa uu isaga gudbayaa gobolladaas, iyadoo wadooyinka aysan Shabaab joogin, isbaarana oolin.

Khawaarijta Al-Shabaab, wali waxay joogaan dhul ku yaalla koofurta iyo bartamaha Soomaaliya, hadda waxaa socda abaabulka sidii dib loogu bilaabi lahaa howlgalka Militeri oo argagixisada looga xoreynayo dhulka ay joogaan.

Taliyaha Ciidanka Xoogga Dalka oo dagaal cusub abaabulaya ayaa isku maray furimaha dagaalka ee gobollada dhexe, wuxuuna hadda ku sugan yahay gobolka Hiiraan oo toddobaadkaan lagu aasay askari military ah oo loo dilay aano qabiil.

Janaraal Odowaa Yuusuf Raage Taliyaha Militeriga Soomaaliya ayaa furimaha ugu dambeeya ee ciidamadu difaaca uga jiraan ku maraya kormeer uu ugu kuur galayo xaaladda ciidanka iyo dib u bilaabidda dagaalka xoreynta dalka.

Maanta ciidanka xoogga dalka ee Hiiraan ku sugan waxay Shabaab ku bilaabeen howlgalka, waxaana laga xoreeyey ugu yaraan 5 deegaan oo muhiim ah oo ku yaalla Jiinka Wabiga, waxaana loo talaabayaa maalmaha soo socda galbeedka Wabiga, si gobolkaas looga xoreeyo kooxda.

Beledweyne(Caasimada Online) – Magaalada Beledweyne ee xarunta gobolka Hiiraan waxaa todobaadyadii lasoo dhaafay ka socday dhaq-dhaqaaqyo culus oo ay ka bilowday dowladda dhexe, oo wafdi sare u dirtay Hiiraan, si ay u fuliyaan qorshaha Villa Soomaaliya.

Wafdiga ayaa ka kooban xildhibaanno, wasiirro, taliyaha NISA iyo taliyaha ciidanka Xoogga dalka, kuwaas oo kulamo kala duwan ka wada magaalada Beledweyne, kuwaas oo xambaarsan laba ujeedo oo kala ah xal u raadin xiisadda gobolka iyo fulinta qorshaha dowladda dhexe ee ku aadan doorashooyinka qof iyo codka ah ee laga qabanayo dalka.

Dowladda Federaalka ayaa sidoo kale toos ula wareegtay amniga Beledweyne oo ay markii hore gacanta ku hayeen ciidamo Macawiisley ah, waana tallaabada koowaad ee ay qaaday xukuumadda, si loogu dhaqaaqo qorshaha ay hormuudka u tahay Villa Soomaaliya.

Wasiirka Batroolka iyo Macdanta Xukuumadda Soomaaliya, Daahir Shire oo kamid ah mas’uuliyiinta ay dirtay dowladda ayaa ka warbixiyay kulamada ka socda Beledweyne ee ay la yeehseen waxgaradka reer Hiiraan, waxaana ugu horreeyay arrinta amniga iyo doorashada.

Daahir Shire ayaa hoosta ka xariiqay in Beledweyne laga qabanayo doorasho qof iyo cod ah, isaga oo shacabka ku booriyay inay u diyaar garoobaan inay codadkooda dhiibtaan.

“Waxaan muddo 90 cisho ah ka shaqeynayna nabadeynta gobolka Hiiraan, dowladda siyaasadeeda waa caddahay, Madaxweynaha, Ra’iisul wasaaraha iyo Baarlamaanka jihaa la aaday, annagana waa in aynan ka harin oo aynu qabana doorasho qof iyo cod ah” ayuu yiri.

Arrinta kale ee sii xoojineyso qorshaha Villa Soomaaliya ayaa ah in madaxweyne Xasan Sheekh uu dhowaan tegayo Beledweyne, si loo dhammeystiro heshiisyada haatan lala gaaray maamulkii la baxay Hiiraan State, loona xalliyo tabashada ay qabaan reer Hiiraan.

Si kastaba, Soomaaliya ayaa waxaa ka taagan dood xoogan oo ka dhalatay sida loo wajahayo doorashooyinka dalka oo ay isku hayaan qaar kamid ah maamul goboleedyada, xubnaha mucaaradka iyo dowladda dhexe oo iyadu rabto in la aado qof iyo cod.