26.8 C
Mogadishu
Monday, June 23, 2025

Hooyda ugu yar iyo hooyada ugu weyn taariikhda inta la ogyahay + Sawirro

Hooyada lagu magacabo Lina Vanessa Medina ayaa waxa ay ku dhalatay September 27, 1939-kii xaafada Antacancha degmada Ticrapo ee dalka Peru,waxa ayna hooyo noqotay May 14, 1945 xilligaas oo ay ku dhashay magaalada Lima iyada oo jirta 5-sano iyo 7-bilood.

Waxa ay dhashay wiil waxaana loo bixiyay Gerardo, Qoyska Medina oo xlligii ay foolaneysay ku fikirsanaa in ay qabto cudurka tumor ,ayaa u qaady isbital iyaga oo lagu war geliyay gabadhoodu in ay dhaleysao arintaa oo fajaciso ku noqotay.

Hasa yeeshee gabadha abaheed ayaa loo xiray sababtaasi darted waxaana looga shakiyay in uu isagu gabadhha uurka u yeelay, waana lasoo daayay markii lagu waayay cadeyn iyada oo lagaran waayay gabadha cunugga waxa kadhalay inkasta oo shakiga ugu weyn laga qabay aabaha iyo wiil iyada ladhashay oo waalnaa.

Dhanka kale Haweenyda ugu da’da weyn ee hooyo nototay ayaa iyana waxaa lagu sheegay Omkari Panwar oo 70-sano jir ah taas oo dalka India ku dhashay wiil iyo gabar bishii November 2008-dii.

Inkasta oo haweneydaan aysan heysan shahaado cadeyneysa xilliga ay dhalatay waxa ay sheegatay in 1957-ay jirtay sagaal sano.

Sawirada Omkari

 

Shirqool halaag badan geysan lahaa oo lagu fashiliyay Dekedda Kismaayo.

Wararka naga soo gaaray magaalada Kismaayo ee xarunta Gobolka Jubbada Hoose, ayaa sheegaya in shirqool halaag badan geysan lahaa lagu fashiliyay dekedda magaaladaasi.

Gaari xamuul ah oo laga soo buuxiyay waxyaabaha qarxa, ayaa galab dhicii lagu qabtay albaabka hore ee dekedda, xilli la doonayay in gudaha loo geliyo dekedda.

Gaariga ayaa waxaa ku rarnaa dhuxul la doonayay in la dhoofiyo, hase yeeshee dhinacyada ayaa waxaa looga soo qariyay miinooyin tira badan, si dekedda loogu dhex qarxiyo.

Saraakiisha ciidamada Soomaalida ee jooga dekedda ayaa sheegaya in dad aysan magacaabin ay kusoo wargeliyaan arrintan, sidaas darteedna ay albaabka ku sugayeen gaariga, maadaama aysan garaneyn midka uu ahaa, xilli gawaari badan dekedda ay galeysay.

Raggii la socda gaariga ayaa waxaa loo taxaabay xabsiga, waxaana miinooyinkii laga dejiyay gaariga, ayada oo uusan wax dhib ah dhicin.

Hagbad siyaasadeedka Baarlamanka.

Hagbad, shaloongo ama ayuuto magaca aad doontaba ugu yeer waa un lacag ururtay oo leysku darsaday isla markaana iyada oo kuusan uu hal qof qaato, taas oo aan cid kale kala dhaxeyne uu danihiisa gaarka ah un ku fushado door wareegeedana ay inta badan dumarku xeer wadaag ku yihiin, waxaase iminka soo muuqanaya dhaqan aan ugu magac dari karno hagbadda ama ayuutada mudanayaasha gaar ahaan xildhbaannada qurba juugta ah qaarkood!.

Tooshku wuxuu ifinayaa xildhibaannada lagu soo xulay qaab beeleedka ee aan ku imaanin codka shacabka, hab dhismeedkoodu inuu ahaa yididiilo cusub oo rajo wanaagsan laga filayay, laakin hab dhaqan koodu waa damac aan qarannimo marnaba hiil u noqoneynin oo toosin iyo in laga saxo aan sinaba looga maarmeyn.

Sababtu maxey tahay?.

Dal burbur iyo dhibaato 22 sana ah ka soo kacay bey kudladdani nasiib u yeelatay in ay xilbaanno u noqdaan, iyaga oo ay tiradoodu tahay 275mudane oo ah tiro aad u badan oo culeys ku ah shacab aan ka badneyn 10milyan. Haddaba halkii laga filayay in ay guntiga dhiisha isaga dhigaan oo ay samir iyo waddan jacayl ku shaqeeyaan, ayey afka kala furteen, waxeyna codsadeen in xildhibaan kasta uu bil waliba mushahar ahaan u qaato ( $ 2000 )oo doollar, taas oo bil kasta noqoneysa ( $ 550,000 ) oo doollar, lacagtaas oo ah nus malyuun iyo dheeraad canshuurtii dalka ah isku duub ahaanna sanadkiiba noqoneysa adduun dhan ( $ 6,600,000 ) lix malyan iyo lix boqol oo kun oo doollar.

Su’aashu waxey tahay muwaadinka soomaaliyeedow lacagta intaa le’eg dalkaaga bil waliba ma ka go’i kartaa, iyada oo ay maatida soomaaliyeed baahi la daalaa dhacayaan, iyo iyada oo uu weli dalku burbur la il daran yahay dib u dhiskiisa iyo dib u soo nooleyntiisuna aanay weli fari ka qodneyn?, haddaba marka si kale loo eego fikirkaasi sow uma muuqdo ” in la i doorto danbaa iigu jirtay?”.

Xildhibaannada qurba joogta ah qaarkood waxey sameeyaan ama ay qaatan fasax iyo maqnaasho dhowr bilood ah, iyaga oo marka ay dalka dib ugu soo laabtaanna qaata lacago fara badan oo u ururay, taas oo la mid noqoneysa hagbaddii ururtay ama ayuutadii la keydsaday, qaarkoodna waxaaba laga yaabaa ineysan sanad dalka dib ugu soo laaban oo ay howlahoodii iyo ganacsigoodii iska sii wataan, iyaga oo ku tashanaya la xisaabtan la’aanta jirta waase fal u qaab eg “xor baan u ahay xoola qaadashada”.

Ugu danbeystii xikmad baa oraneysa ” mukulaasha ama bisadda, wax korkeeda taabto waxey ugu neceb tahay biyo, wax ay cuntana waxey ugu jeceshahay mallaayga ama kalluunka”, su’aashu waxey tahay haddii ay biyo neceb tahay sidee bey kalluun ku heleysaa?, waa su’aal is weydiin mudan oo u dhiganta haddii aad xil gudashada neceb tahay sidee baad xildhibaan ku tahay?.

Aaan ka guurno qabiilka aan u guurno qarannimo. Aan baranno xalaasha aan ka tagno xaaraanta. Aan qaadanno nabadda aan ka gudubno colaadda. Aan ku dhaqanno caddaaladda aan ka tagno dulmiga. Yaanan ku mashquulin dhaqaale urursi ee aan eegno danta ummadda. Aan gudanno waajibaadka xilka aan illowno mas’uuliyad xumida.

W/Q: Fanaan Bashiir Cali Xuseen.

[email protected]

Afeef: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qoraaga u saxiixan.

Isku aadka wareega sedaxaad koobka FA Cup oo la sameeyey.

Kooxda heysa Koobka Chelsea ayaa u safri doonta Southampton ka dib iyadoo la sameeyey isku aadka wareega sedaxaad ee koobka FA Cup.

Manchester United ayaa Upson Park kula ciyaari doonta kooxda West Ham, halka Arsenal ay qoorta u geli doonto kooxdii shalay Emirates ku xasuuqday ee Swansea.

Queens Park Rangers ayaa gurigeeda ku qaabili doonta kooxdaWest Brom. Iyadoo Liverpool ay sugi doonto midkood Lincoln ama Mansfield kuwaas oo ciyaara horyaalka shanaad ee Ingiriiska, kooxda heysata Barclays Premier League Manchester City ayaa Etihad Stadium kusoo dhoweyn doonta Watford.

Tottenham ayaa booqan doonta kooxdii 1987 koobkaan ku garaacday ee Coventry.

Isku aadka wareega Sedaxaad ee FA Cup waa sidaan:

CrystalPalace v Stoke

Brighton v Newcastle

Tottenham v Coventry

Wigan v Bournemouth

Fulham v Blackpool

Aston Villa v Ipswich

Charlton v Huddersfield

Barrow/Macclesfield v Cardiff

Barnsley v Burnley

ManchesterCity v Watford

Swansea v Arsenal

Leicester v Burton

Millwall v Preston

Cheltenham/Hereford v Everton

Derby v Tranmere

Crawley v Reading

Aldershot v Rotherham/Notts County

Middlesbroughv Harrogate/Hastings

Accrington/Oxford v Sheffield United

Southampton v  Chelsea

QPR v West Brom

Peterboroughv Norwich

Lincoln/Mansfield v Liverpool

Bolton v Sunderland

NottinghamForest v Oldham

West Ham v Manchester United

Hull v Alfreton/Leyton Orient

Blackburn vBristolCity

Leeds v Birmingham

Bury/Southend v Bradford/Brentford

Lutonv Wolves

SheffieldWednesday v MK Dons

Kulamadaan waxaa la ciyaari doonaa 6da ilaa 5ta Janaayo.

 

Maxaa maanta la isla dhex marayaa suuqa kala iibsiga?

Suuqa kala iibsigu hada ma furna laakiin ma dhamaadaan wararka xanta ahi, halkaan ka aqriso wararka xanta ah ee maanta la isla dhex maraayo suuqa kala iibsiga.

Xanta tooska ah:

Tababaraha cusub ee QPR Harry Redknapp ayaa doonaya inuu lasoo saxiixdo 31-jirka Liverpool u ciyaara Joe Cole marka uu Janaayo suuqu furmo, wuxuuna weydiiyey Reds 5.5 milyan inuu qandaraaskiisa ku burburiyo (Daily Star)

Kooxda heysata Horyalka Talyaaniga ee Juventus ayaa ka fikireysa inay Janaayo dalab u dirto 34-jirka qadka dhexe uga ciyaara Chelsea Frank Lampard keliya todobo bilood ayaana ka hartay qandaraaskiisaStamfordBridge(Metro)

Kubad sameeyaha Inter Milan Wesley Sneijder oo 28 jir ah, ayaa wadada ugu jira inuu six or ah uga tago kooxdiisa waxaana doonaya kooxo dhowr ah oo ka ciyaara Premier League (Sunday Mirror )

David Beckham ayaa soo dhoweyn lahaa hadii lagu daro kooxda Monaco, sida laga soo xigtay macalinka kooxda Faransiiska ah Claudio Ranieri kaasoo soo leyliyey Chelsea (Sky Sports )

Anzhi Makhachkala ayaa isku diyaarineysa inay dalab u dirto 28-jirka weerarka uga ciyaara Chelsea Fernando Torres (The People)

Tababaraha Liverpool Brendan Rodgers ayaa qarka u saaran inuu dalab u diro weeraryahanka 27-jirka weerarka uga ciyaaraLyoniyo France Bafetimbi Gomis (The Sun)

Tottenham ayaa Celtic ka xayuubsan karta da’yarka xulka Poland Arkaduisz Milik,kaasoo 10 gool u dhaliyey xilli ciyaareedkaan kooxdiisa Gornik Zabreze (Sunday Mail)

Tababaraha kooxda Chelsea Rafael Benitez ayaa ka fikiraya inaysan kooxda uu haatan heysto aysan ku filneyn marka lagu daro qaab ciyaareedka weerarka ee Fernando Torres wuxuuna dalaban karaa ciyaartoy kale (Sunday Express )

Xanta aan tooska aheyn:

Tababaraha kooxda Real Madrid Jose Mourinho, oo ay kooxdiisa xalay 2-0 ku garaacday AtleticoMadrid, ayaa daydayan kara koox kale oouu ka shaqo bilaabo sida laga soo xigtay tababaraha Manchester City Roberto Mancini (Sunday Mirror)

 

Isbaaradii ugu waynayd oo lagu qaaday amarka madaxweynaha.

Fulinta Amarkii Madaxwaynaha Soomaaliya ayaa waxaa ay Wali ka socotaa Magalada Muqdisho iyadoo maanta la qaaday isbaaradii ugu waynayd ee duleedka Muqdisho dadka xaqooda lagu banaysan jiray.

Isgooska Ex-controol Afgooye ee duleedka Magaalada Muqdisho ayaa maanta laga qaaday isbaaro taalay taasna waxaa ay muujisay in Madaxwaynaha dalka Amarkiisa uu shaqaynayo.

Saraakiisha Ciidamada Dowlada ayaa sheegay inay Maanta Isbaaradaii ugu waynayd ay qaadeen Guud ahaana ay soo gaba gabay doonaan Isbaarooyinka yaala Gobolada iyo Muqdisho.

Afhayeenka Ciidamada Ex-control Axmed yare oo warbaahinta kula hadlay Ex Control Afgooye ayaa wuxuu sheegay in qaadista isbaarada ay ka dambeysay kadib howlgal ay halkaasi saakay waaberigii ay ka sameeyeen ciidanka

Wuxuu sheegay Afhayeenka In Amarka Madaxwaynaha ay  u her geliyeen Sidii looga Tala galay Maadama Amar ka sareeya aysan jirin ayuu yiri.

25-kii bishan ayay Ahayd Markii Madaxwayne Xasan sheekh Maxamuud uu amar ku bixiyay in la qaado Isbaarooyinka Sharcidarada ee yaala Muqdisho.

Wasiirka Arimaha Gudaha iyo Amniga oo qarax ka bad baaday.

Wararka ka Imaanaya Gobolka Shabeelaha hoose ayaa waxaa ay sheegayaan in Qarax lagu weeraraay Wasiirka Arimaha gudaha iyo Amniga Qaranka.

Qaraxyada oo ah labo ayaa kan hore waxaa uu ka dhacay degmada Afgooye ee Gobolka Shabeelaha hoose halkaas oo ciidamada Amisom  lagu bartilmaameedsaday.

Dad kusugan Afgooye aya sheegaya in Qaraxa uu ka dhacay Buundada Afgooye xaafadaheeda kala barta wallow aan wali la xaqiijin qasaaraha.

Dhinaca kale Qaraxa ayaa lagu qaaday wafdi uu hogaaminayay wasiirka Arimaha gudaha oo todobaadkan wada howlo socdaal ah oo uu ku kala bixinayo Gobolada dalka.

Qaraxa ayaa wasiirka iyo wafdigiisa ay ka dhacay deegaanka Buufow ee hoostaga degmada Marka maadama uu wafdiga halkaas uu ku sii jeeday.

Gudoomiye ku xigeenka dhinaca Amaanka Marka ayaa sheegay inaysan jirin waxyeelo soo gaartay Wafdiga.

Jaaliyada Mataan Cabdule ee Holland oo taageertay talada Malaaqa.

Jaalilayada Soomaaliyeed ee Mataan Cabdulle ee Dalka Holland, ayaa waxaa ay siweyn u taageereen hadal dhawaan ka soo yeeray Malaaqa Xamar iyo Xamr daye Malaaq Ali Malaaq Showri.

War qoraal ah oo jaaliyada Mataan Cabdulle  ee Holland ay soo gaarsiisay Saxaafada Maanta ,ayaa waxaa lagu sheegay in Jaaliyada ay taagerayaan warka ka soo yeeray Malaaqa oo ahaa in Maamul u sameynta Gobolada Shabeelooyinka iyo Banaadir ,lagala tashto Mushtamaca degan deegaanadaasi laguan tixgiliyo.

Jaaliyada ,ayaa waxa ay sidookale soo jeedisay in loobaahanyahay in dowlada Federaalka Soomaaliyeed ay si taxadar leh u gu fiirsato Armimaha Maamul u sameynta  Gobolada Shabeelooyinka iyo Banaadir waxaana ay hoosta ka xaqriiqeen in Isbadalka Wadanka Ka dhacay ay aad ugu kol sooniyihiin ,ayna daneynayaan in wax badan laga badalidoono armimaha Maamul usameynta Gobalada aan Sooxusanay.

Jaaliyada ,waxaa ay sidookale soo jeejeedinayaan  in Madaxda ugu sareysa Dowlada Soomaaliyeed ay Taageeraan Hadalka Maalqa 2da shabelle iyo Gobolka Banaadir si looga fogaado Cadaalad Dari mesha ka dhalata.

Ugudanbeyntii qoraalka Jaaliyada Mataan Cabdulle ee Holland waxaa ay ku soo dhaweyeen kuna taagereen Isbadalka Ka dhacay wadanka Soomaaliya ee uu hormuudka ka yahay Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Shiikh Maxamuud.

Rafa Benitez oo ka cabsanaya in Chelsea laga ceyriyo.

Tababaraha ku meel gaarka ah ee Chelsea Rafa Benitez ayaa qirtay inuu ka cabsanaayo in shaqadiisa uu waayo ka dib markii uu guulo gaari waayey sedaxidiisii kulan ee ugu horeysay Blues.

Tababaraha reer Spain ayaa laba kulan oo goolal la’aan ah kooxdiisu la dhaafi weysay Manchester City iyo Fulham halka uu guul darro 3-1 ah shalay kala kulmay West Ham ka dib markii Roberto Di Matteo laga reecdeeyey Stamford Bridge.

Markii wax laga weydiiyey mustaqbalkiisa ka dib kulankii sabtida ee Upton Park, wuxuu yiri: “Marka koowaad ma ihi boqolkiiba boqol. Ma aanan ku guuleysan kulankaan muhimka ah.

“Waxaan dhihi karaa waxay ku xiran tahay waxa aan garoonka ka sameyno. Marka hadii aan garoonka wax fiican ka sameyno, qof walba wey u fududaan doonta.”

Tababaraha kooxda West Ham Sam Allardyce, oo kooxdiisa qeybtii hore ee ciyaarta gool looga hugaaminaayey, laakiin qeybtii labaad isbedel sameeyey, ayaa sheegay inuu rumeysan yahay inuu Benitez u baahan yahay inuu soo jiito tageerayasha Chelsea intii uu kooxda guulo ku hugaamin lahaa.

“Kooxda ma leylin kartid hadii aysan taageerayaashu garabkaaga taagneyn. Hada ka hor ma aysan dhicin. Wadada keliya ee aad taageerayasha ku heli karto waa inaad guulo gaartaa.

“Hadii aad guuleysato taageerayaashu mar walba waa kaa dambeyn doonaan.”

Waxaa Qoray: Ahmed Jaangoan

E-mail: [email protected]

Caasimada – Mogadishu.

Man Utd iyo Spurs oo isku heysta daafaca Udinese Benatia.

Mehdi Benatia ayaa diirada u saaran kooxaha Ingiriiska ka dhisan Manchester United iyo Tottenham xidiga kooxda Udinese Mehdi Benatia ayaa soo dhoweeyey wararka la xiriirina midkood kooxaha Manchester United ama Tottenham inta uu Janaayo suuqu furan yahay, sida uu qoray wargeyska Metro.

Ciyaaryahaka ku dhashay Faransiiska balse asal ahaan kasoo jeeda dalkaMoroccoayaa 20 kulan u saftay xulkiisa waana mid ka mid ah daafacyada heerka caalami ee Yurub ka ciyaara, wuxuuna 2010kii Udinese kaga soo biiray kooxda Clermont.

Waxaa sanadihii lasoo dhaafay daafacaan si aad ah loola xiriirinayey kooxaha ugu tunka weyn Spanish-ka Real Madrid iyo Barcelona, halka la ogyahay in kooxaha Premier League ay wakiilo daawada u dirayeen xidigaan 18kii bilood ee lasoo dhaafay.

Hadii ay Udinese Janaayo midkood United ama Spurs ka iibineyso daafacaan waxaa la ogyahay inay ku xiri doonto madaxiisa 15 milyan oo ginni.

Waxaa Qoray: Ahmed Jaangoan

E-mail: [email protected]

Caasimada – Mogadishu.

Fernando Torres oo kusii jeeda kooxda Anzhi Makhachkala.

Fernando Torres ayaa wadada u geli doona inuu aado dalka Ruushka hadii uu  tababare Rafa Benitez ku guul darreysto inuu badbaadsho shaqadiisaChelsea, sida uu qoray wargeyska Sunday People.

Anzhi Makhachkala ayaa diyaar u ah inay qaadato weeraryahanka xulkaSpainkaasoo hada cadaadis fara badan ku saaran yahay Horyaalka Premier League.

Tababare Guus Hiddink oo leyliya kooxda reer Ruush ayaa xiriir fiican kala dhexeeyaa milkiilaha Chelsea Roman Abramovich labada nin ayaa la faham san yahay inay ka wada xaajoodeen xaalada adag ee xidigaan ku heysataStamfordBridge.

Maalqabeenka u dhashay dalka Ruushka ayaa xidigaan 50 milyan oo ginni kaga soo qaatayLiverpool.

Abramovich ayaa rajeynaayey inuu tababare Benitez soo celsho qaab ciyaareedkii wanaagsanaa ee Torres – laakiin midaasi ma aysan shaqeyn Anzhi ayaana diyaar u aha inay la saxiixayto Fernando.

Kooxdaan ayaa heysata ciyaaryahan magac leh oo weerarka ka ciyaara sida Samuel Eto’o  tababare Hiddink ayaase qorsheynaya inuu dhamaadka xilli cyaareedkaan iska casilo kooxda.

Taas ayaana saaameyn doonin inay soo qaataan Torres, sababtoo ah Agaasimaha Ispoortiga ee kooxda ninka reer Brazil Roberto Carlos – ayaa sidoo kale diiradu u saaran tahay Torres.

Waxaa Qoray: Ahmed Jaangoan

E-mail: [email protected]

Caasimada – Mogadishu.

Beckham oo qarka u saaran inuu ku biiro Paris Saint ­Germain.

David Beckham ayaa qarka u saaran inuu ku biiro kooxda Paris Saint ­Germain inta ka dhiman xilli ciyaareedkaan, sida uu qoray Daily Mirror.

Kooxda ka dhisan Faransiisa ayaa rajo ka qabta inay xidiga dalka England lasoo saxiixdaan bisha soo aadan markaas oo uu ka tegaayo LA ­Galaxy.

Beckham ayaana shakhsi ahaan kooxda kula taliyey inay bedelkiisa lasoo saxiixdaan Kaka.

Kooxda ciyaarta horyalka MLS Galaxy ayaa xaqiijisay xiisaha ay u qabto Kaka, laakiin wargeyska Sunday ­Mirror Sport ayaa daaha ka qaaday inuu Beckham kooxda u sheegay talada ay kula soo wareegayaan xidigii hore eeMilan.

Beckham ayaa kubada sameeyey kala hadkay wax quseeya Horyaalka Major League Super wuxuuna u sheegay sida ay nolashiisu tahay.

Sidoo kale waxaa la faham san yahay inuu xidiga reer Brazil wadahadalo aan toos aheyn la yeeshay saraakiil ka socota Galaxy.

Galaxy ayaa sidoo kale dooneysay ciyaaryahanka qadka dhexe ee kooxda Chelsea Frank ­Lampard, laakiin xiriirka ciyaaryahankii hore ee Man Utd kala dhexeeya Kaka ayaa noqon karta inuu raasumalka yimaado kooxdaan.

Ilo ku dhow kooxda Mareykanka ah ayaa sheegaya inay nasiib darro ku aheyd Galaxy inay isku dayeen lasoo saxiixashada labadaan ciyaaryahan Kaka iyo Lampard, dalabkoodii xidiga kooxda Real Madrid ayaana laga soo diiday.

Waxaa Qoray: Ahmed Jaangoan

E-mail: [email protected]

Caasimada – Mogadishu.

Arsenal oo dooneysa inay Janaayo dalab u dirto Lampard.

Frank Lampard ayaa suuqa kala iibsigu marka uu furmo wuxuu diirada u saaran yahay kooxda Arsenal, sida uu qoray wargeyska Daily Mirror.

Tababaraha Gunners Arsene Wenger ayaa doonaya inuu lasoo wareego 34-jirkaan qadka dhexe uga ciyaara kooxdaChelsea.

Ciyaaryahanka heerka caalami ee dalka England ayaa ku jira sanadiisii ugu dambeysay ee qandaraaska kooxda Stamford Bridge, tababaraha cusub ee Blues Rafa Benitez ayaana horaan daaha ka qaaday inuu xidigaani six or ah kooxda uga tegi doono dhamaadka xilli ciyaareedka.

Wenger, ayaa baadi goob ugu jira ciyaayahan uu ku kabo da’yarka kooxda Emirates sida Jack Wilshere iyo Alex Oxlade-Chamberlain.

Benitez ayaa ku faraxsanaan lahaa inuu sii heysto Lampard ilaa bisha June markaas oo uu qandaraaskiisu dhamaanayo wuxuuna ku tegi karaa si xor ah.

Lampard ayaa dhaawac kasoo kabsanaayey tan iyo markii Benitez yimidStamfordBridgelaakiin tababaraha ku meel gaarka ah ayaa kalsooni ku qaba inuu halyeeygaan qadka dhexe usoo kabsado kulanka Champions League ay arbacada la dheelayaan Nordsjaelland.

Lampard ayaa lala xiriirinayaa inuu u dhaqaaqo LA Galaxy waxaana sidoo kale diirada saaran karta kooxda QPR hadii ay ku guul darreysato saxiixa David Beckham, balse wuxuu isku sii diyaarin karaa inuu sii joogo Yurub.

Go’aanka Wenger ayey ku xiran tahay hadii uu Lampard dalab u diraayo Janaayo marka uu suuqu furmo.

Lampard ayaa ah xidig wax badan ka yaqaana qaab ciyaareedka Premier League. Halka la sheegayo inuu tababare Wenger diirada u saarnaa xidigaani inta uusan 11 ka hor West Ham kaga soo biirin kooxdaStamfordBridge

Waxaa Qoray: Ahmed Jaangoan

E-mail: [email protected]

Caasimada – Mogadishu.

Jose Mourinho oo qarka u saaran inuu ka tago Real Madrid.

Jose Mourinho ayaa qarka u saaran inuu dagaal ciyaartoydisa hareeyey awgeed uga tago kooxdiisa Real Madrid, sida u qoray wargeyska Daily Mirror.

Ilo ku dhow Real Madrid ayaa inay tahay waqtigii uu Jose Mou ka tegi lahaa kooxda Bernabeu, ka hor inta aan la ruqseyn ama shaqada laga ceyrin.

Taasi micnaheeda ayaa loo qaatay in labada tababare ee caalamka ugu wanaagsan Mourinho iyo tababarihii hore ee Barceona Pep Guardiola, ay qarka u saaran yihiin inay xagaaga soo aadan yimaadaan horyaalka xiisaha badan ee Barclays League.

Chelsea, Manchester City iyo United ayaa doonaya Guardiola halka Mourinho la sheegayo inay lacag Rikoor ah ku rabaan maalqabeenada iska leh kooxda Faransiiska ah ee Paris Saint-Germain.

Wargeyska Sunday Mirror Sport ayaa daaha ka qaaday in xiriirka kala dhexeeya tababare Mourinho daafaca kooxda Real Sergio Ramos uu tegitaankiisa qeyb ka yahay halka ay sidoo kale is afdhaafeen gool haye Iker Casillas.

Cristiano Ronaldo ayaa xilli ciyaareedkaan isna sheegay inuusan ku faraxsaneyn joogitaankiisa Los Blancos.

Waxaa Qoray: Ahmed Jaangoan

E-mail: [email protected]

Caasimada – Mogadishu.

 

Askari Isbaaroolihii ugu horeeyay oo lagu toogtay amarka Madaxweynaha.

Dowladda Somalia iyo Madaxweyne Xasan Sheikh Maxamuud ayaa u muuqda in markan ay wixii ay yiraahdaan ay dhab ka tahay oo ay fulinayaan.

Toddobaad ka hor ayay ahayd markii madaxweynaha uu amar ku bixiyay in la dilo askari kasta oo shacabka isbaaro u dhiganaya ama si kale u dhibaya.

Ayaga oo ka dhabeenaya amarka madaxweynaha, ayaa ciidamada ammaanka ee degmada Dharkenley ee magaalada Muqdisho, waxa ay toogasho ku dileen askari fallaagoobay oo isbaaro dhigtay Xaafadda Suuq Boocle, halkaasi oo uu shacabka ku miranayay.

Maamulka degmada Dharkenley, ayaa lagu wargeliyay inuu jiro askarigaasi, oo uu ku laabtay goob hore isbaaro looga qaaday, halkaasna uu lacag ku dal dalanayay.

Maamulka, ayaa markaas kadib bixiyay amar uu siiyay ciidamada si askarigaasi wax looga qabto. Saaka ayaa ciidamada ammaanka Dharkenley waxa ay ku jarmaadeen askarigaasi, waxayna ugu tageen bartii isbaarada uu dhigtay, halkaasi oo ay ku toogteen, meydkiisana ka qaadeen.

Tani waxa ay digniin cad u tahay isbaarooleyda, oo ay u muujin doonta in xaalku uu hadal iska beddelay. Waxa kale oo ay muujineysaa in madaxweyne Xasan Sheikh uu soo jeestay oo wixii uu yiraahdo ay dhab ka yihiin.

Howshii goglidda Cows-ka Garoonka K/Cagta oo billaabatay + Sawirro.

Khabiir ka socda shirkada dhismaha garoomada kubada cagta ee dagan dalka Holland Greenfield ayaa soo gaaray magaalada Muqdisho si uu u gogolo cowska garoonka kubadda cagta Koonis, oo uu ku socdo dhisme lagu maal gelinayo mashruuca FIFA ee {WIN IN AFRICA WITH AFRICA} kaasoo Soomaaliya ay ka mid tahay dalalkii ugu dambeeyay Africa eeka faa’iideysanaya sida uu sheegay xoghayaha Guud Cabdi Qani Saciid Carab.

Khabiirkan dhinaca farsamada Goglista Cows-ka ah ee lagu magacaabo Lex Vander iyo madax ka socotay xiriirka Soomaaliyeed ee kubada cagta oo ay hogaaminayeen xoghayaha guud Cabdi Qani Saciid Carab iyo xubin guddiga fulinta ahna madaxa tartamada Cali Cabdi Maxamed (Shiine) ayaa maamuusay bilaabida howsha dhigista cows-ka munaasabad ka dhacday garoonka gudihiisa maanta.

Mr. Lex vander ayaa soo gaaray magaalada Muqdisho Jimcihii lsoo dhaafay waxaana garoonka diyaaradaha caalamiga ah ee Aadan Cade kusoo dhaseeyay xoghayaha Guud Cabdi Qani iyo madaxa tartamada Cali Shiine.

“Maanta halkan ayaan joognaa si aan u hubiyo aas aaska iyo shaqada dhismaha ee horay usii socotay kaddibna waxaan bilaabi doonaa howsha dhigista cows-ka—sida iiqu qoran jadwalka ay FIFA isoo siisayna waxaan ku rajo weynahay in dhigista cowska aan soo dhameeyo 20-ka bisha December”ayuu yiri khabiirka oo horay ugusoo guuleystay cows dhigista garoomo badan oo ku yaala Africa.

Madaxda xiriirka Soomaaliyeed ee kubada cagta, masuuliyiinta Shirkada EMECO ee la siiyay qandaraaska local-ka ah iyo khabiirka ayaa yeeshay kulan saacado qaatay oo looga hadlayay arrintan sidii loogusoo gabagabeyn lahaa mudadii loo qorsheeyay, iyadoo madaxda xiriirku ay sheegeen in ay waajib tahay howsha in waqtiga loogu tala galay ay kusoo dhamaato.

“Shaqada dhismaha waa in lagusoo gabagabeeyo mudada todobaadyada ah ee khabiirku sheegay—ma aqbali kareyno in shaqadu ka dib dhacdo mudada hada u qorsheysan—FIFA iyo xiriirka Soomaaliyeed ee kubada cagta waxay doonayaan in ay helaan garoonka oo cowsku saaran yahay bishan 20-keeda”ayuu yiri xoghayaha guud oo kulankaa ka hadlay.

Xoghayaha guud waxaaa uu intaa ku daray in marka khabiirku soo dhameeyo cows dhigista kaddib ay shirkada EMECO bilaabi doonto dhismaha qeybihiisa kale sida VIP-da, dhismaha weyn ee ciyaartoyda qaranku ay ku xaroon doonaan, Baar garoonku yeelan doono iyo qeybaha kale ee dhismaha wareega ka harsan”ayuu yiri xoghayuhu.

Waxaa uu xoghayuhu sheegay in qeybta VIP-da ay ka koobnaan doonto laba qeybood oo kala ah qeyb ay madaxda sare ee dalku fariisan doonaan sida madaxweynaha, ra’isul wasaaraha, guddoomiyaha xiriirka iyo hadii ay mustaqbalka dalka yimaadaan maddax ka socota FIFA ama CAF, halka qeybta kalana ay fariisan doonaan masuuliyiinta kale ee dowalda iyo kuwa xiriirka.

“Xiriirka Soomaaliyeed ee kubada cagtu waxaa uu aad usoo dhaweynayaa talaabada FIFA ku horumarineyso kubada cagta Soomaaliya, FIFA waxay mar kasta garab taagneed Soomaaliya oo ah dal dagaalo si ba’an u halakeeyeen—FIFA iyo xiriirka Soomaaliyeed waxay muddo dheer ku taamayeen in mar uun ay arkaan horyaalka Soomaaliya oo lagu qabanayo garoon Stander caalami ah leh waana dheceysa taansi mar dhow insha Allah”ayuu war saxaafadeed uu soo saaray ku sheegay xoghayaha guud Mr.Cabdi Qani Saciid Carab maanta.

Waxaa uu sheegay in xiriirka Soomaaliyeed uu aad ugu rajo weynyahay in cayaaraha caalamiga ah uu ku marti geliyo dalka gudihiisa laga bilaabo sanadka dambe waxaase taasi ay imaaneysaa hadii xaalada amaan ee dcalka soomaaliya ay hagaagto.

“Xiriirka Soomaaliyeed ee kubada cagtu waxaa uu balan qaadayaa in shirkada EMECO iyo khabiirkanba uu la garab istaago wax kasta oo caawimaad ah si uu ugu fudueeyo in ay howsha ugu gutaan si wanaagsan uguna dhameeyaan waqtiga loo qorsheeyay ”ayuu xoghayaha guud ku yiri war saxaafadeedkiisa.

Sababo la xariira dagaalo ka dhacayay caasimada Soomaaliya ee Muqdisho waxaa hakaday dhismihii garoonkan dabayaaqadii sanadkii 2009-kii kaddib markii mintidiinta Soomaaliya ka dagaalnata ya la wareegeen garoonka islamarkaana qaateen dhamaan qalabklii dhismaha ee yaalay.

Howsha dhismaha xiligaas 50% ayaa la dhameystiray laakin wax kasta kaddib waxay noqdeen in meel Eber ah lagasoo bilaabo.

Shaafici Muxuyadiin Abuukar

Email:[email protected]

Daawo Sawirrada Cows-ka, markii ugu horeysay ee la keenay dhowr bil ka hor.

Maxay Wasaaradda Sport-igu u eegeysaa fool xumada Xulka?

Waxaa mar waliba sii kordhaya guuldarrooyinka ay la soo kulmaan wiilasha ku cayaaraya magaca Xulka Qaranka Kubbadda Cagta Soomaaliya oo sanad kasta marka ay ka qeyb galaan tartan Sport dhabarka loo soo saariyo goolal fara badan, iyagoo aan ka gudbin wareegga koowaad.

Guuldarradaas ay sanad waliba la soo kulmaan xulka Qaranka Soomaaliyeed xilli cayaareed walba waxa uu sharaf dhac weyn ku yahay ummadda iyo dalka Soomaaliya ee ay magacooda ku cayaarayaan, taasoo sida muuqata aanay jirin cid wax ka qabanaysa.

Ma aha wax lagu faano oo kaliya ka qeybgalka xulka Qaranka Soomaaliya ay ka qeyb gelayaan tartamada caalamiga ah ee waxaa loo baahan yahay in ay  guullo  soo hooyaan, taasoo aanay muuqanin amaba aan laga sugeynin xulka Qaranka Soomaaliya oo ay maamul xumi weyni harreysay, haddii aanay dowladdu soo fara gelinin ama cid kale oo u istaagta aan la helin ay xaaladdu heerkan mid ka sii liidata ku sugnaaneyso.

Sida la ogsoon yahay xukuumadihii dalka soo maray waxa ay la daalaa-dhacayeen sugidda amniga iyo dagaalladii dalka ka jiray oo Sport inuu jiro iyo inuusan jirinba wax war uma aysan heynin oo maba ogeyn, inkastoo wasaarad Sport oo si macmal ah u taagan ay lahayd xukuumad waliba, haddana ma ahayn kuwo shaqooyinkii loo igmaday ka soo dhalaala, waxaana taas ka faa’ideystay shaqsiyaad gaar ah oo gacanta ku dhigay Sportiga Soomaaliya, kuwaasoo NGO-yo u samaystay, dhaqaalana ku soo aruursada iyagoo aan kala jeclayn in uu guulaysto Sportigeena iyo in laga guulaysto, kaliyana eeganaya dhaqaalaha ay ku soo qaadanayaan magaca Sportiga Soomaaliya oo inta badan ay jeebabka ku shubtaan.

Shaqsiyaadka isku bahaystay NGO-ga Xiriirka Kubadda Cagta Soomaaliyeed waxaa xirfadahooda ka mid ahaa inay xitaa heshiis la galaan wasiirradii Sportiga ee 22-kii sano ugu dambeeyay dalka soo maray kuwaasoo ay waxoogaa ka siiyaan dhaqaalaha, kana dalbadaan inaysan Sportiga soo fara gelinin sidaasna ay ku xalaalaystaan gacan ku haynta maamulka Sportiga Soomaaliya oo NGO ahaan ay ugu qaraabtaan, iyagoo ku soo hela lacagaha ugu badan ee cayaaraha lagu bixiyo oo magaca Qaranka Soomaaliyeed ay ku cunaan, iyadoo sanadkiiba la siiyo lacag dhan 250-kun oo dollar, taas oo loogu  talo galay horumarinta kubadda cagta soomaaliyeed, hase yeeshee aanay cidi ogeyn meesha ay ka baxdo, waxaana nasiibdaeeo ah in aanay jirin cid la xisaabtamaysa, maadaama ay iska jeeb garteen wasiirkii qaabilsanaa sportiga.

Inkastoo la oran karo Wasaaradihii Sportiga ee soo maray xukuumadihii dalka Soomaaliya ka hanaqaaday way dayaceen xilkii ka saarnaa Sportiga,  gaar ahaan Xulka Qaranka K/cagta Soomaaliya oo tartan kasta oo ay ka qeyb galaan guuldarro kala soo kulma ayaa haatan xukuumaddan cusub wasaaraddeeda Sporti waxaa laga sugayaa inay dhulka ka qaaddo Sportiga Soomaaliya, iyadoo dadku isweydiinayaan su’aasha ah “Maxay Wasaaradda Sportiga u eeganaysaa fool xumada soo wajahda xulka Qaranka Soomaaliyeed…?

Dowladdu ha ogaato in NGO-ga  maamula xiriirka Kubadda Cagta Soomaaliyeed ay ku dhaqmaan oraahda ah “Maxaa iga galay” {macnaha ha soo badiyaan ama halaga badiyo}, waayo kaliya waxay dani ugu jirtaa dhaqaalaha faraha badan ee ay ku soo qaataan magaca xulka Qaranka Soomaaliyeed.

Tani waxa ay mar waliba niyad-jab weyn u tahay taageerayaasha Soomaaliyeed ee jecel Sportiga, fool xumana ku tahay Qaranka Soomaaliya, inkastoo guuldaradaas aysan ahayn wax ku cusub dhagaha dadka Soomaaliyeed ee jecel Sprotiga haddana rajo lagama quustee hala daba qabto xulka Qaranka Soomaaliyeed, waxaana xukuumaddan cusub gaar ahaan wasaaraddeeda Sportiga ka sugeynaa in ay wax ka qabato arrintan muragada Qaran ah.

Laga soo bilaabo sanadkii 2000 ilaa 2012 xulka Kubadda cagta ee Soomaaliya dhammaan tartamadii CECAFA CUP ee uu ka qeyb galay mar kaliya ayuu guulaystay, mar kalena barbar-dhac ayuu galay, waxaana murugada heysata taageerayaasha iyo dadka jecel ciyaarta Kubadda cagta ay sii korodhay tartanka imminka ka socda dalka Uganda oo xulkeena saddexdii kulan laga badiyey, laguna leeyahay (-12 Gool) oo dusha loo saariyey, iyadoo cayaartii ugu dambeysay oo ay 1-dii bisha Disember la yeesheen xulka Tanzania 7 – 0 loogu awood sheegtay, taas oo muujinaysa awood yarida ka muuqata iyo diyaargarowga liita oo ay soo sameeyeen, taasoo ay mas’uuliyaddeeda leeyihiin madaxda Xiriirka Kubadda cagta Soomaaliya.

Ayaandarada ku habsatay xulkeena ayaa waxay tahay iyagoo ka sii hooseeyaa xulka Koofurta Suudaan oo ay tahay markii ugu horreysay oo ay ka soo qeyb galaan tartanka CECAFA  CUP.

Walow kubaddu cad iyo madow tahay, haddana way nagu badatay guuldarada xulkeenee dowladdu haku dedaasho tayada iyo tacliinta ciyaartoyda Soomaaliyeed, waxaana muhim ah in tallaabo sharciyeysan laga qaado, isla markaana lala xisaabtamo ragga caadeystay in qaab NGO ah ugu shaqeystaan magaca xiriirka Kubadda Cagta Soomaaliya, kuwaas oo lumiyey magacii iyo sharaftii uu xulka Qaranka Soomaaliya ku lahaa dalalka Bariga iyo Bartamaha Afrika CECAFA CUP.

By: Caaqil Dalmar 

[email protected]

[email protected]

Maxaa guul darrada baday xulka K/cagta Soomaaliya?

Dalka Soomaaliya waloow uu burburay hadana waxaa intaasi dheeraa dhibaatada uu kala kulmayay caada qaatayaasha oo saameeyay dhankasta haday ahaan laheyd siyaasadda dalka iyo dhanka arrimaha bulshada.

Hadaba xulka qaranka Soomaaliyeed ayaa joogteeyay sanadihii burburka in guul darro loo sii saadaaliyo ciyaar kasta oo ay isku diyaariyaan taasoo rumowda marka lagu soo garaaco in ka badan gool ilaa inta ay quusanayaan kuwa wata calanka quruxda badan ee Soomaaliya.

Markaad maqasho xulka qaranka Soomaaliya ayaa la ciyaarayo xul kale way adagtahay inaad guul saadaaliso, waxaana taasi marqaati looga dhigan karaa niyad xumida ay qabaan dadka Soomaaliyeed oo quus ka taagan horumar ay hiigsadaan ciyaartooyda Soomaaliyeed.

Qofkastoo aad weydiiso ciyaarta Soomaaliya ay la dheeleyso xul kale wuxuu kuugu hadal gaabinayaa “Waaba laga soo badinayaa hee naga daa hadalkooda”, waxaana taasi ugu wacan hab xulista ciyaartooyda oo aan loo maareyn qaab cadaalad iyo sinnaan ku dhisan.

Qaabka loo soo xulo ciyaartooyda qaranka Soomaaliya.

Xulka qaranka sidaannu wada ogsonahay waa magaca matalayo Soomaali weyn meel ay joogto, waxaana loogu tala galay in ciyaartooyda laga soo xulo dhamaan gobollada dalka Soomaaliya si ay dalka oo dhan u matalaan.

Sida warar hoose ay sheegayaan, ciyaartooydii ugu dambeysay ee ka qeyb galay koobka bariga iyo bartamaha qaaradda Africa, ayaa waxaa laga xulay hal degmo oo kamid ah degmooyinka gobolka Banaadir, marka laga soo tago labo ciyaartooy oo kaliyah.

Ciyaartooydaasi ayaa waxaa ay natiijadoodu noqotay in lagu soo dubto goolal nagtu aanay maqli karin, ilna qabashadeeda daaye, waxaana si cad u muuqaneyso in xadgudbyada kubadda cagta ee Soomaaliya ay dhaawacyaan qaranimada iyo shgarafta calanka Soomaaliyeed.

Ciyaartooydaasi ka qeyb galay koobka bariga iyo bartamaha qaaradda Africa, ayaa muddo sanad ah tababar ku qaadanayay garoon ciyaareed ku yaallo Jamhuuriyadda Djibouti, iyagoo mararka qaarna tababar nafis ah ku qaadanayay Muqdisho.

Sida xog hoose aan ku helnay horraantii sanadkan 2012, ayaa ciyaartooy da’yar oo qurbaha ka timid, una muuqday in qibrad ay u leeyihiin kubadda cagta waxay tageen dalka jabuuti gaar ahaan garoonka lagu tababarayay xulka Soomaaliya waxayna codsadeen in lagu daro liiska ciyaartooyda laakiin dhiirra galin iyo aqbalaad ay helaan iska daaye waxaa loola dhaqmay si ka baxsan muwaadinnimada Soomaaliyeed.

Dhallinyaradaasi oo markii horeba iska soo urursaday qaaradda Yurub ayaa iyagoo niyad jabsan ku laabtay wadamadii ay ka kala yimaadeen, waxaana ay qaadeen cuqdi ku aadan in dalkooda aan laga qadarin wanaagga iyo horumarka.

Maxaa laga dhaxlay Masuqa ciyaartooyda?

Ciyaartooyda waxay guul gaari karaan marka ay heystaan macallin xushmeeya oo ula shaqeeya qaab wanaagsan oo iyaguna ay ixtiraamaan, laakiin waxaa taasi badalkeeda booskii macallinimada Soomaaliya la wareegay sanadkan 2012 macallin ka soo jeeda dalka Uganda oo si iskiis ah u milkiyay booskii macallinimo ee Macallin Geelle.

Sidaan ognahayba ciyaartooyda qaaradda Africa, ee ka qeyb galay kulamadii ay Soomaaliya safka kaga jirtay waxaa xulkastaba uu ballan qaad iyo niyad dhis ka heystay hogaanka dalkiisa uu ugu sarreeyo madaxweynaha dalkastaba.

Xulka Soomaaliya in Madaxweyne, wasiir,xildhibaan ama gudoomiye u hambalyeeyo ee xitaa ma heystaan kalsoonida mid kamid ah madaxda Soomaalida, waxaana eedda ugu badan qaadan karo xiriirka kubadda Cagta Soomaaliya oo aan waqti ku bixin soo xulista ciyaartooyd hami leh oo lagu soo xulo qaab cadaalad ah.

Sanadkan 2012, waxaa xulka Soomaaliya uu ka qeyb galay kulan taariikhda xun ee Soomaaliya meel muuqata ka galay, wuxuuna noqday sanad uur ku taallo ku reebay bulshada Soomaalida oo niyad xumi ku reebay ciyaartooy badan oo hami ka lahaa ciyaaraha Soomaaliya.

Kulankii koowaad waxay Soomaaliya wajahday dalka Burundi, waxaana lagu fiiqday 5-1, waxaana soo xigay kulankii ay qaabishay xulka Sudan oo ku soo dhamaaday 1-0, waxaana lagu tilmaamay ciyaartaasi midii ugu fiicneyd waloow markastaba la taagnaa shabaqa Soomaaliya, iyadoo guul darradii ugu dambeysay 7-0 looga soo dhexsaday dalka Soomaaliya kadib kulan ay wajaheen xulka Tanzania.

Ciyaartaasi ugu dambeysay waxay farriin u dirtay inta Soomaalinimo sheegato oo qaarkood waa intii garoonka Kampala joogtaye ay ku reebtay uur ku taallo iyagoo ka xishooday calankii ay ku soo labisteen iyo magacii ay wateen ee Soomaaliya.

Guul darrada maxaa nabaday?

Waloow Soomaaliya ay soo mareen dad magac ku leh ciyaaraha nuucyadooda kala duwan sida Cabdi bile Cabdi iyo ciyaartooy kale oo caan ka ah dunida hadana waxaa wali leys weydiinayaa maxaa Soomaaliya guul darrada u joogteeyay su’aashaasi waxaan hordhigay Wariye Ilyaas Cali Cadaani oo warbixinno dhowr ah ka qoray Ciyaaraha Soomaaliya, aadna u falaanqeeya arrimaha Sports-ka.

“Waxaan oran karnaa waxaa dillooday dadkeena Soomaaliya masuqmaasuq ku saabsan, Qabiil, Lacag, Nin jecleysi iyo kanaa ii dhaw, marka waxaan dhihi karnaa tusaale ayaan u heysannaa in laga gudbay waqtigii ay Soomaaliya ku hoos jiri laheyd cagaha dadka danta gaarka wata” ayuu ku jawaabay Mr Ilyaas.

Si looga gudbo guul darrooyinka loona gaaro guulo taariikhda galo maxaa la gudboon madaxda ciyaaraha Soomaaliya, markale ayaan su’aashaasi weydiiyay Wariye Ilyaas.

“Sida aan wada ognahay ciyaartooyda Soomaaliyeed, ma heystaan niyad dhis kaga yimaado madaxweyne, ama masuul kale, tusaale ahaan ciyaartooydii ka qeyb gashay tartanki bariga iyo bartamaha Africa, waxaa qaarkood ballan qaadyo u sameeyay xukuumadihii ay matalayeen, qaarkood waxaa garoomada keenay madaxdoodii sida madaxweynaha Sudan oo illaa garoonka diyaaradaha ciyaartooydiisa geeyay” ayuu yiri markale.

Soomaaliya sanadkan waxay nasiib u yeelatay In calankeeda ay geyso garooman caalami ah iyadoo soo bandhigtay hab ciyaareed cusub sida ciyaartii olombic-kada aduunka iyo ciyaartii ka dhacday dalka Qadar oo ay gebdhaha Soomaaliya meel wanaagsan gaareen hadaba ma la oran karaa dowrka ciyaartooyda qaarkood wuu muuqdaa?

“Haa, maxaa yeelay waad ogeyd, sidii ay gebadha Soomaaliyeed uga soo muuqdeen tartankii ka dhacay dalka Qadar, gebadhahaasi runtii waxaa laga keenay dibadda, waxayna qibrad wanaagsan u lahaayeen ciyaarta ay soo bandhigayeen” ayuu ku soo koobay wariye Ilyaas.

Inkastoo sanadkan 2012-ka uu taariikh ku leeyahya dalka Soomaaliya, isla makraasina la helay dowlad taam ah waxaa wali jirta saameynta iyo masuqmaasuqii 21-kii sano ee la soo dhaafay dillooday dalka Soomaaliya, waxaase rajeyneynaa in laga sii gudbi doono sanadka dambe insha allah.

 Isha: Salaamanews.com

Maxaa Muqdsiho loola yaabaa, Haddii New York ayba sidan tahay?

Haddaad mar walba la yaabaneyd waxa Muqdisho xabadda iyo rabashadaha daba dhigay, waxaa la yaab leh in magaallooyin la moodo kuwa amni ah ay iyaguna dhibkooda qabaan.

Markii ugu horeysay taariikhda la xusuusto, ayaa magaalada ugu weyn dalka Mareykanka ee New York, waxaa soo martay maalin aysan ka dhicin wax dambi rabshado ah.

Afhayeen u hadlay waaxda Booliiska magaalada ayaa sheegay in Isniintii ( 26-ka November), ay ahayd maalintii ugu horeysay taariikhda la og yahay oo uusan wax dhiig ah ku daadan magaalada.

Ma jirin qof la dilay, toogasho dhacday, mindiyeyn ama dhacdo kale oo rabshad ah oo ka dhacday New York isniintii tagtay.

Inkasta oo bishii July ay dilalka cirka isku shareereen, ayaa haddana magaalada waxa ay rajeeneysaa in sanadkan uu noqdo kii ugu dilalka yaraa, tan iyo 1960-kii.

Xagaagii lasoo dhaafay waxaa lagu naaneesay “Summer of blood” (Xagaagii dhiiga”, sababo la xiriira sida dilalka ay u kordheen darteed.
Rabshadaha waxa ay sare uga kaceen magaalada 3%.

Hase yeeshee, dilalka ayaa hoos u dhacay 23%, mark loo eego sanadii tagtay, taasi oo ah heerkii ugu hooseeyay muddo ka badan 50 sano.
366 qof ayaa lagu dilay magaalada New York sandkan, oo weli ay bil ka harsan tahay, taasi oo ah war wanaagsan, marka loo eego sanaddii tagtay oo la dilay 472 qof.

Magaalada New York waxaa ku nool 8 milyan oo qof.

W/Q: Ahmed Ali Sheikh

Qurbaha & Doorka maqan ee Aabaha (Sheeko xiiso leh: Wiil iyo Aabihii)

Mudo iminka laga joogo sannad iyo badh ayaan boggaga internetka ee Soomaalida qaarkood ku qoray maqaal aan ciwaan uga dhigay “Aabo La’aanta Qoysaska Qurbaha”. Ujeedada ugu weyn ee aan ka lahaa maqaalkaasi waxa uu ahaa in bulshada Soomaalida ee qurbaha deggan aan ku baraarujiyo asbaabaha keenay in aqalo badan oo ka mida aqalada Soomaalida ee qurbuhu ay ahaadaan aqalo aan aabo joogin. Waxa kale oo aan ku soo bandhigay maqaalkaas dhibta ka iman karta arinkaas. Mar labaad ayaan jeclaystay in aan ku noqdo mawduucan sababtoo ah mudadii intaas ka danbaysay maalinba maalinta ka danbaysa waxa soo if baxaya in doorka aabaha Soomaaliyeed oo si toos ah ama si dadban uga baxay dhismaha qoyska Soomaaliyeed (khaastan kuwooda ku nool wadamada Galbeedka) uu ka mid yahay waxyaabaha asaaska u ah dhibaatooyinka Soomaalida deggan wadamada Galbeedka.

Aabo .. Saacad waqtigaaga ah maad iga iibin!!

Waxa la soo wariyay in uu jiray aabo waqtigiisa oo dhan galiyay xoogsi aduun. Waqtigiisu waxa uu u qaybsanaa waqti uu shaqeeyo iyo waqti uu hurdo. Goor hore waqti ay caruurtiisu hurudaan ayuu aqalka ka ka bixi jiray. Wuxuuna soo noqon jiray xili ay caruurtiisu seexdeen. Inkasta oo aabahaa iyo caruurtiisu ay isku aqal ku noolaayen hadana way adkayd sida ay isku arkaan.

Habayn habaynada ka mida ayaa inan ka mida inamadiisii uu aabihi sugay ilaa uu ka soo hoyanayay. Inanku waxa uu u soo jeeday in uu aabihii u soo bandhigo arin(in mudo ah) culays wayn ku haysay. Aabihii markii uu aqalkii soo galay waxa uu arkay inankiisii oo xili danbe suggaya. Doodan soo socota ayaa dhex martay aabihii iyo inankiisii:

Aabo: (oo yaaban) Aabo waa 12 kii habaynimo ee maxaa caawa xiligan ku soo
jeediyay.

Inan: Aabo waan seexan Kari waayay!

Aabo: Aabo siday wax u jiraaan miyaad xanuun sanyasaa?

Inan: Aabo maya ee arin aan rabay in aan in muddo ahba ku waydiiyo ayaan la seexan Kari waayay!

Aabo: Aroorta ayaynu ka sheekaysan arinkaas…waan daalanahay iminka ee aabo orod seexo! Berito ha inoo ahaato Insha Allah (waanu iska sii dhaqaaqay).

Inan: Maya, aabo ma seexan karo caawa ilaa aan jawaab u helo arinkan?

Aabo: (Aabihii oo xanaaqsan) waa maxay su’aashaadu?. Dhakhso! maantoo dhan baan soo shaqaynayay …. waan daalanahay barina shaqo ayaa i sugaysa ee… bal soo daa su’aashaada!

Inan: Aabo su’aashaydu waxa weeye..…. saacadii imisa doolar ayaad horta ku shaqaysaa?

Aabo: (isaga oo ka yaaban su’aasha inankiisa) arinka aad la seexan wayday ma kaas baa aabo?!

Inan: Haa.. aabo su’aashaas ayaa I wareerisay oo hurdada ii diiday!

Aabo: (isagoo wali yaaban) labaatan doolar ayaan saacadii qaataa ee maxaad ka rabtaa lacagta aan sacadii ku shaqeeyo!

Inan: (lacag yar oo uu uriyay ayuu shandad yar oo uu sitay ka soo saaray) aabo laba doolar ma i siin kartaa?

Aabo: (oo cadhaysan) arinka aad la seexan wayday ma in aad laba doolar I waydiisataa (labdii doolar ayuu u soo tuuray markaas buu yidhi) waa inoo beri ee orad seexo.

Inan: (Lacg yar oo uu ururiyay intuu ku daray labdii doolar ee aabihii siiyay ayuu aabihii u taagay oo uu ku yidhi) aabo hoo $20 ….oo saacad waqtigagaa ah iga iibi.

Doorka Maqan ee aabaha qurbaawiga ah:

Sheekadani in kasta oo ay tahay mid la khayaaliya hadana waa mid soo gudbinaysaa sawir kamida xidhiidhka ay qaar ka mida aabayaasha Soomaaliyeed la leeyihiin ubadkooda. Intoodii fiicanayd waaba inta ku mashquushay shaqo iyo xoogsi. Kuwaas waaba loo garaabi …laakiin sidee loogu garaabi inta badan ee ay aqalkoodii iyo tarbiyadii caruurtooda ay ka mashquuliyeen makhaayadaha kofeega lagu cabo (ee siyaasada lagaga doodo) iyo goobaha qaadka lagu cunaa?

Meelaha ay ku kulmaan ragga Soomaalidu ee lagaga doodo siyaasada geeska aynu ka soo qaxnay waxaad arki iyadoo meel la kala fadhiisto aanay jirin…laakiin marka ay timaado meelaha lagaga hadlo dhibaatooyinka haysta bulshada Soomaaliyeed ee qurbaawiga ah waxuun baad la kulmi hooyooyin(iyaguna haba yaraadeene). Iskuuladii cida caruurtii gacanta haysaa waxa ay u badan yihiin dumar. Macaamadihii Quraanka caruurtii waxaa keeni hooyo. Barmaamijyada caruurta iyo qoysaska meelaha lagaga hadli waxaa soo buuxin dumar. Meelihii cibaadada iyo khayrkii ragii waa ku yaraadeen.

Hadaba Su’aashu muhiimka ah ee aan ku soo gabagabayn maqaalkaygani waxa waxa weeye ma siyaasada geeska iyo goobaha sheekada ayaa odayaasha qurbaha ku nool kala waynaatay tarbiydaynta, barbaarinta caruurata iyo hogaaminta qoysaskooda. Waa su’aal aan jawaabteeda u dhaafi aabo kaste oo qurbaawi ah!. Maqaal kale ayaan ku eegi doonaa doorka aabahu uu ku leeyahay tarbiyaynta caruurta.

Siciid Cali Axmed
E-Mail: [email protected]

Afeef: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qoraaga ku saxiixan