Dadka magaalada Jigjiga ayaa salaadda ciidda ku tukaday masaajidda, waana markii koobaad ee aysan barxad isugu imaanin muddo dheer.
Arrintaas ayaa timid ka dib markii aan wax diyaar garaw ah laga sii samaynin garoonkii ugu waynaa magaalada Jigjiga ee salaadda ciidda marti galin jiray, sida uu sheegay Cabdiraxman Xasan Xuseen oo ah madaxa Gollaha Sare ee Arrimaha Islaamka ee Dawlad Deegaanka Soomaalida Itoobiya.
Waxaa kale oo magaalada Jigjiga ku cusbaa in dadku ay tukadeen iyaga oo taleefoonnadooda wata, waxaa caaddo ahayd in laamaha ammaanku ay diidi jireen in garoonka lagu tukanayo lala galo taleefoonnada gacanta.
Dhanka kalana roob mahiigaan ah ayaa xalay ka da’ay magaalada Jigjiga kaas oo nadiifiyay wadooyin ay wali ka muuqdeen raadkii rabshadihii bishan horraanteedii ka dhacay ee burburka baaxadda leh gaystay.
Enternet-ka ayaa wali ka maqan magaalada, balse noloshii kale ayaa tartiib tartiib sideedii ku soo laabanaysa.
Muqdisho (Caasimada Online)-Siyaasiga mucaaradka C/raxmaan C/shakuur Warsame oo ah Hoggaamiyaha Xisbiga Wadajir ayaa si adag u dhaliilay Siyaasada dowlada Somalia kadib markii uu sheegay inay tahay habeen guur oo aan meel loo raaca laheyn.
C/raxmaan C/shakuur oo ka hadlayay munaasabad soo dhoweyn oo loogu sameeyay magaalada Toronto ee dalka Canada ayaa tilmaamay in Siyaasada ay ku dhaqmeyso dowlada Somalia ay xiligan tahay mid ebar ah una baahan in hadda iyo bilow lasoo dhiso.
Nuqul kamid ahaa khudbadiis ayaa aheyd “Siyaasadda Arrimaha Dibadda waxay noqotay habeen guur meel loo raaco lama yaqaan, waxaa luminay saaxibkii iyo walaalkii ugu weynaa ee ay Soomaaliya laheyd dalka Jabuuti”
Waxa uu intaa raaciyay C/raxmaan C/shakuur “Anagoo waxba ku bedelan, maalin hore warqad ayay dowladda soo saartay oo ay ku taageereyso Sacuudiga oo ay dowladda Canada is khilaafeen, maalin dhexdaas Sacuudiga oo wafdi Somalia ay tageen waxay ka codsadeen inay la saftaan oo aanay Qadar la safan”
Waxa uu intaa raaciyay “Waxaa is weydiin leh xaggee dowladda loo raacaa, haddii walaaltinimo la isku taageerayo oo la leeyahay Sacuudiga walaaltinimo lagu taageeray Jabuuti ayaa mudneyd, haddii dan la isku taageerayana maalintii Sacuudiga danta naga rabay ayaa mudneyd”
C/raxmaan C/shakuur, oo inta badan hanaan aan wanaagsaneyn u dhaliila dowlada Somalia aya sheegay in Somalia ay weli ku jirto marxalad kala guur ah, balse aysan garan madaxda Soomaalida.
Sidoo kale, C/raxmaan C/shakuur waxa uu cadeeyay in Siyasada kala guurka ee dalka ka jirta looga bixi karo in marka hore Ciidamada Soomaaliya ay mas’uuliyadda amniga kala wareegaan Ciidamada AMISOM, taasna ugu horeyn looga bixi karo KMG Amniga.
Ninkaani lagu magacaabo Cali Mire Ducaaale ayaa xilligii laga soo celinayey garoonka Kismaayo watay Warqado uu ku sheegayey in dowladda Somalia ay taliye ugu Magacaawday Nabadsugida Jubbaland, waxana la socday nin kale oo ku xigeen u ahaa.
Qoraal lagu daabacay bogga Tweeter-ka NISA ayaa waxaa lagu xaqiijiyay xariga Cali Mire Ducaale oo la sheegay in Warqado been abuur ah ka sameeyay NISA taa oo uu la tagay Kismaayo.
Cali Mire Ducaale, ayaa markii loo diiday inuu galo magaalada Kismaayo maamulka Jubbaland ugu goodiyay inuu ku shaqeyn doono magaalooyinka kale ee maamulka isla markaana Jubbaland aysan aheyn Kismaayo oo qura.
Dhinaca kale, Cali Mire Ducaale ayaa lagu wadaa in lasoo taago maxkamad, iyadoo wax laga weydiin doono falka been abuurka ah ee uu ku kacay.
Waxaa sii socda ismaandhaafka u dhaxeeya dowladda Turkiga iyo tan Maraykanka, waxayna arrimaha salka ku hayaan labo wadaad oo midna masiixi yahay, midna muslim yahay.
Fatxullaah Gulen
Madaxweyne Erdogan iyo dowladda Turkigaba waxa ay Maraykanka ka dalabayaan in ay kusoo wareejiyaan wadaad lagu magacaabo Fatxullaah Gulen oo ku nool gobolka Pennsylvania.
Waxa wadaadkan lagu eedeeyay in uu ahaa maskaxdii ka dambeysay afgambigii dhicisoobay ee Turkiga ka dhacay.
Erdogan oo maqaal ku qorey wargeyska New York Time ayaa yiri “Maraykanka waxa ay ku guuldareysteen in ay fahmaan waxa ay qabaan dadka reer Turkiga, illaa inta Maraykanka ka fahmayaan muhiimadda ay leedahay in ay xushmeeyaan qaranimadeena, ilaa inta taas dhacayso iskaashigeena mugdi ayuu ku jiraa”.
Waxa kale oo uu Erdogan Maraykanka ku eedeeyaa in aysan cambaareynin isku daygii afgembiga Turkiga ee sanadkii 2016-kii.
Maraykanka waa uu diiday in uu wareejiyo Gulen.
Andrew Brunson
Ninkan waa baadari ka tirsan diinta masixiiga, waxa uu hoggaaminayay kaniisad ku taala magaalada Irsim ee dalka Turkiga.
Labo sano iyo dheeraad ayuu ku xirnaa Turkiga, waxaana lagu eedeeyay in uu taageere siiyay kooxo Turkiga uu u aqoonsanyahay argagixiso, kana mid yihiin kuwa Kurdiyiinta.
Arrinka micnaha samaynaya ayaa ah in mad-habta uu ka tirsanyahay baadariga ee ah Prostestan-ka ay yihiin dadkii aadka u taageeray madaxweyne Donald Trump, waxayna hadda xerta kaniisadan Trump ku cadaadinayaan in uu soo daayo Mr Brunson.
Trump oo fariin kusoo qorey boggiisa Twitter-ka ayaa sheegay in Bruson “afduub loogu heysto Turkiga, tahayna in la siidaayo”.
Hadda waxa uu ku jiraa xabsi guri, dowladda Turkigana waxa ay diidday dalab kasta oo ah in ay ku siidayso, waxayna qabtaa in nidaamkeeda garsoorka uu go’aan ka gaaro sida laga yeelayo ninkan.
Dowladda Maraykanka oo taas ka carootay ayaa cunaqabatayn kusoo rogtay Turkiga, waxana canshuuro dheeraad ah la saaray birta iyo naxaasta Turkiga ee loo dhoofiyo Maraykanka.
Arrimaha kale ee ay isku hayaan
Labadan nin oo kaliya ma ahan waxa ay isku hayaan labadan dal, waxaase jira arrimo kale oo dhawr ah.
Waxaa ka mid ah taageerada uu Maraykanka siiyo kooxaha Kurdiyiinta ee ka dagaalama Suuriya.
Inkasta oo ay ka wada tirsanyihiin gaashaanbuurta NATO, haddane sanooyinkii dhawaa si wanaagsan uma aysan wada jaanqaadin.
Isu dhawaanshaha Turkiga iyo Iran ayaa kasii caraysiiyay Maraykanka, waxaana jirta in wasaaradda maaliyadda Maraykanka ay u yeertay bangi weyn oo laga leeyahay Turkiga oo lagu magacaabo Halkbank, kaas oo loo heysto eedeymo la xiriira in uu macaamil ganacsi la sameeyay Iran si khilaafsan cunaqabataynta dhaqaale ee dalkaas lagu soo rogey.
Kursiga Gaafow wuxuu ka mid ahaa kuraas muran badan dhalisay oo ay doorashadooda ka dhacday Cadaado, laakiin markaan waxaa in la dhigo Dhuusamareen oo si cadaaad ah loogu tartamo.
Sida ay xogta ku heshay MEP, wuxuu C/qaadir Gaafow isku casilay inuu booska u baneeyo walaalkiis C/llaahi Gaafow kaas oo markii kursigaan loo tartamayay ahaa taliyaha NISA, waxaa la aaminsan yahay inuu C/laahi Gaafow qaadan lahaa kursigaan hadii uusan markaas ahaan laheyn taliyaha NISA.
Wararka waxey intaas ku darayaan in C/qaadir Gaafow lagu qanciyo inuu kursiga u baneeyo walaalkiis ayna arrintaas ka shaqeeyeen odayaasha dhaqanka ee beesha ay kasoo jeedaan.
Dad ku dhaw dhaw ilmo Gaafow ayaa u sheegay inuu C/llaahi Gaafow diyaar u yahay inuu kursigaas ku fariisto inkastoo ay dhici karto inuu shaqsiyaad aan hadda la aqoon tartan adag kala kulmo.
C/Qaadir Gaafow Maxamuud wuxuu noqday xildhibaankii ugu horreeyay ee si iskiis ah isaga casila baarlamaanka 10aad ee Soomaaliya.
Nairobi (Caasimada Online)-Madaxda Golaha Aqlabiyada Baarlamaanka Kenya ahna Xildhibaanka laga soo doortay bartamaha degmada Garissa Aadan Barre Ducaale ayaa ku hanjabay in dacwad uu u gudbin doono Guddiga garsoorka Kenya.
Xildhibaan Aadan Barre Ducaale, ayaa sheegay in dacwadaasi ay tahay mid lidi ku ah qaadiga muslimiinta Kenya Kadhi Sheikh Ahmad Muhdhar oo uu ku tilmaamay qaadi bilaa anshax ah.
Aadan Barre Ducaale, waxa uu sheegay in qaadiga uusan garan howshiisa, isla markaana caqabad ku yahay howlaha ay gudanayaan mas’uuliyiinta dowlada.
Aadan Barre Ducaale, waxa uu tilmaamay in qaadiga muslimiinta Kenya Kadhi Sheikh Ahmad Muhdhar uu muran ka keenay hadal kasoo baxay Xafiiska Wasiirka arimaha gudaha iyo amniga qaranka Kenya Mr Fred Matiang’ oo isagu sheegay in maalinta Talaadada oo ku began bari fasax yihiin shaqaalaha Kenya sababo la xiriira dabaal dega Muslimiinta.
Qaadiga ayaa dhaleeceeyay isla markaana wax kama jiraan ka dhigay fasaxa kasoo baxay Xafiiska Wasiirka, hase yeeshee Aadan Barre Ducaale, ayaa arrin khalad ah ku tilmaamay in qaadiga uu u gafo hadalka Wasiirka.
Aadan Barre Ducaale, waxa uu sheegay in haddalka qaadiga uu yahay mid kala qeybinaaya muslimiinta Kenya, sidaa aawgeed aysan ka aamusi doonin dhaliisha uu jeediyay qaadiga.
“Anigu waxaan kasoo horjeeda in qaadigii dhan uu ka shaqeeyo kala qeybsanaanta muslimiinta Kenya, isagu shaqo kuma laha xiliga ciida, keliya waa in uusan dhibaato ka dhex abuurin dadka muslimka ah”
Sidoo kale,qaadiga ayaa maalin ka hor ka soo horjeestay in muslimiinta Kenya ay dabaal degaan maalinta talaadada waxaa uuna tibaaxay in ciida carafo ay tahay maalinta arbacada, taasi oo ka careysiisay Xildhibaanka.
Haddalka Aadan Barre Ducaale, ayaa imaanay xili muslimiinta Kenya ay ku kala aragti duwan yihiin dhaliilaha ay Aadan Barre Ducaale iyo Qaadiga isku marinayaan hawada.
Madaxweyne Farmaajo waxa uu Alle uga baryey shacabka Soomaaliyeed iyo Muslimiinta daafaha adduunka ku nool ee u dabbaaldegaya munaasabadda Ciidda caafimaad, horumar, nabad iyo barwaaqo.
“Maalmahan barakaysani waa ayaamo ku weyn diinteenna iyo dhaqankeenna, waa maalmo ku suntan isjacayl, wadajir iyo is-taakulayn, taasi oo muujinaysa dareenka walaaltinnimo ee ka dhexeeya dadkeenna.” Ayuu yiri Madaxweynuhu.
Madaxweynuhu waxa uu sidoo kale ku guubaabiyey shacabka inay ka shaqeeyaan xoojinta nabadda iyo xasiloonida dalka.
Sidoo kale, Ra’isul wasaaraha xukuummadda federaalka Soomaaliya Xasan Cali Khayre ayaa isna ummadda Soomaaliyeed ugu hambalyeeyay munaasabadda Ciid Al-adxa, una rajeeyay in ay sannadkaan sannadkiisa ku gaaraan nabad iyo barwaaqo.
“Waxa aan dhammaan Ummadda Soomaaliyeed ee muslimiinta ah meel kasta oo ay joogaan ugu hambalyaynayaa munaasabadda Ciid Al-adxa, waxa aan leeyahay sannadkaan sannadkiisa ku ciida Bashbash, barwaaqo, nabad iyo Ciid wanaagsan”, ayuu yiri Ra’iisul wasaare Xasan Cali Khayre.
Ra’iisul Wasaare Xassan Cali Khayre ayaa ummadda Soomaaliyeed xasuusiyay muhiimmadda ay munaasabaddani u leedahay sugidda amniga, la dagaalanka musuqa iyo dib-u-heshiisiinta.
Ra’iisul wasaaraha ayaa ummadda xusuusiyay in la ilaaliyo midnimada dalka, maadaama uu yahay dalka kaliya ee aan leenahay isaga oo shacabka ka codsaday in ay garab istaagaan dadaallada dib loogu dhisayo nidaam dowladeed oo sal adag.
Ra’isul wasaare Kheyre oo xafiiskiisa ku qaabilay Wasiirka Amnig Ducaale ayaa faray in si dhaqsi ah uu kusoo wareejiyo Saraakiisha Hay’adaha amaanka ee looga shakisan yahay musuqa.
Ra’isul wasaare Kheyre waxa uu Wasiirka u faramuuqay dhowr Sarkaal oo ka kala tirsan Hay’adaha Booliska iyo Nabadsugida, kuwaa oo horay dacwadooda musuq loogu gudbiyay Kheyre.
Waxa uu Ra’isul wasaaruhu faray Wasiirka inuu la imaado qorshooyin cad oo lagu ciribtiraayo Saraakiisha musuqa ku haya Hubka iyo xuquuqda ciidanka dowlada.
Sidoo kale, Kheyre waxa uu Wasiirka ku adkeeyay in la-tashiyo degdeg ah uu la sameeyo Taliyayaasha Hay’adaha amaanka ee sida dhow ula socda dhaqdhaqaaqa Saraakiisha ku kaca musuqa.
Si kastaba ha ahaatee, Wasiir Ducaale ayaa lagu wadaa inuu wareejiyo Saraakiil ciidan oo ka kala tirsan Hay’adaha amaanka kuwaa oo qaarkood is dabamariyay Hubka iyo mushaaraadka ciidanka.
Hargeysa (Caasimada Online)-Maamulka Somaliland ayaa si adag uga jawaabay hanjabaado dagaal oo kaga imaaday maamulka Puntland, kadib shir Jaraa’id oo ay yeeshen guddiga difaaca Puntland.
Qoraal kasoo baxay wasaarada difaaca maamulka Somaliland, ayaa waxaa lagu sheegay in maamulka uu aqbalay waan waantii ay waday Beesha Caalamka balse ay jabineyso Puntland.
Waxaa qoraalka lagu sheegay in madaxda Puntland ay doonayaan wakhti kororsi sidaa aawgeed ay mar waliba ku goodinayaan weerar iyo dagaalo ka dhaca Gobolka Sool maadaama uu waqtigooda dhamaaady.
Somaliland waxa ay sheegtay inay dhowreyso shacabka ku dhaqan Gobolka Sool, hase yeeshee uusan jirin cabsi kale oo maamulka kaga imaanaya dagaalka Puntland.
Sidoo kale, waxa uu maamulka ku celcelshay in Gobolka Sool ka tirsan tahay Somaliland, isla markaana aanu xiligaan u baahneyn muran.
Waxaa qoraal maanta oo isniin ah ka soo baxay Xafiiska Gudoomiyaha lagu sheegay in kalfadhiga 4-aad ee Golaha shacabka uu si rasmi ah u furmi doono 10-ka bisha September ee bisha soo socota.
Qoraalka Gudoomiyaha Baarlamaanka Somalia ayaa waxaa Xildhibaanada lagu wargeliyay , in looga baahan yahay ugu dambeyn 5-ta bisha September ee sanadkaan inay dalka ku soo laabtaan kuwooda maqan.
Nuqul kamid ah qoraalka ayaa ahaa “Sida aad la socoto furitaanka kalfadhiga 4-aad, ee Golaha shacabka waxaa loo qorsheeyay in la furo 10-ka September 2018-ka, sidaasi daraadeed waxaa dhammaan Xildhibaanada Golaha shacabka laga codsanayaa iney dalka soo galaan ugu danbeyn 5-ta September 2018, diyaarna u noqdaan xil-gudashada uga beegan kalfadhiga 4-aad ee Golaha shacabka,”.
Docda kale, Intiii Xildhibaanada ay ku maqnaayeen fasaxa ayaa waxaa dalka ka dhacay isbedelo kala duwan, gaar ahaan xubnaha Golaha Wasiirada oo isbedelo kala duwan lagu sameeyay qaarkood.
Muqdisho (Caasimada Online)-Warar soo baxaya ayaa sheegaya in khilaaf adag uu ka taagan yahay magacaabida tiro Safaarado oo dib loo dhigay xili la sugaayay in Safiiro cusub loo magacaabo.
Khilaafka ka dhashay Safaaradaha ayaa u dhexeeya Ra’isul wasaaraha Xukuumada Xasan Cali Kheyre iyo Wasiirka Arrimaha dibadda Somalia Axmed Ciise Cawad.
Safaaradaha ay magacaabidooda uu khilaafka ka taagan yahay ayaa kala ah Safaarada Somalia ee Kuwait, Sacuudiga, Masar iyo Pakistan oo Safiirada fadhiya dib loo bedelayo, marka laga soo tago Safaarada Sacuudiga oo aan Safiir laheyn.
Khilaafka ayaa salka ku haya awood qeybsi waxa uuna soo ifbaxay kadib markii Ra’isul wasaare Kheyre uu Wasiirka ku cadaadiyay in laba kamid ah Safaaradahaasi loo magacaabo shaqsiyaad uu isaga si gaara u wato, sida aan xogta ku heleyno.
Kheyre ayaa sidoo kale doonaya in Safaarada Pakistan aan lagu sameyn isbedel, halka Wasiir Cawad uu doonayo in isbedelka socda uu saameeyo maamulka Safaarada Pakistan oo kol hore la hadal hayay in la bedelaayo maamulka Safaarada.
Khilaafka oo gaaray meel xun aawgii waxaa lasoo sheegayaa in si KMG ah loo hakiyay magacaabida Safiirada Somalia u matali lahaa Safaaradahaasi, waxaana suuragal ah in xal laga gaaro khilaafka oo u muuqda mid wax lagu saxaayo.
Sidoo kale, Wasaarada arrimaha dibadda Somalia ayaa Safiirada Somalia u fadhiya Safaaradaha dibadda u maareysa hanaanka awood qeybsiga 4.5 oo ku dhisan nidaamka dalka.
Dhinaca kale, Dowlada Somalia ayaa ahmiyad gaara u aragta xakameynta Safaaradaha aan kor kusoo xusnay oo tan iyo xiligii burburka Somalia shaqeynaayay.
Muqdisho (Caasimada Online)-Fahad Yaasiin Xaaji Daahir waxaa dhawaan loo magacaabay agaasime ku xigeenka Hay’adda Sirdoonka iyo nabadsugidda Qaranka ee (NISA), ku xigeenimadiia waxaa loo arkaa iney ka xoog badan tahay kuwii ka horreeyay, dadka qaar waxey qabaan inuu isaga yahay qofka ugu sarreeya NISA waxaana la is weydiinayaa waxa isbadali doona.
Mudooyinkii lasoo dhaafay NISA waxey laheyd dul-duleelo badan waxaana hadda loo fadhiyaa inuu FAHAD daboolo godadka hay’adda, arrimaha aadka loo hadal hayo ee la is leeyahay wax ayuu ka badali doonaa waxaa ka mid ah:
1-Dilalka Sharci darrada ah: Waxa dhawr jeer dhacday in ciidamada NISA ay si sharci darro ah u dileen dad shacab ah, wax badan lagama qaban arrintaan waxaana looga fadhiyaa inuu Fahad arrintaan soo afjaro.
2-Laaluushka: Hay’adda NISA waxaa lagu eedeeyaa in ciidamadeeda jooga wadooyinka iney qaataan lacago laaluush ah kadibna ay fasaxaan gaadiidka sida qaraxyada taasoo u baahan in lasoo afjaro.
3-Xariga Sharci darrada ah: Hay’adda nabad sugidda soomaaliya waxaa la sheegaa iney u xiran yahiin dad badan oo shacab ah kuwaas oo laga doonayo madax furasho hadii ay dhiibi waayanna dusha loo saaro dambiyo aaney laheyn, taasoo u baahan in lasoo afjaro.
4-Amarada is barbar yaaca ah: Hay’adda NISA waxey leedahay hogaan la yaqaan, hadana sidaas oo ay tahay waxaa jira wiilal yaryar oo dhibaato ku haya shacabka isla markaana mid walba iska gaaro go’aanka uu doono iyo amar ku taagleyn guud oo shacabka dhexdiisa ah taasoo abuurtay jahawareer ku saabsan cidda hagta NISA.
5-Caburinta Siyaasiyiinta: Hay’ada NISA waxaa mudooyinkii lasoo dhaafay loo isticmaalay caburinta siyaasiyiin iyo dad ka aragti duwan dowladda Soomaaliya, sida la xasuusan yahay Soomaalida waxey ku heshiisay inaan ciidanku ku dhex milmin isqab-qabsiga siyaasiyiinta, sidaas darteed FAHAD waxaa laga rabaa iney NISA noqoto mid ka madax banaan raga siyaasadda isku haya.
Jowhar (Caasimada Online)-Wararka ka imaanaya magaalada Jowhar ayaa sheegaya inuu halkaas ka socdo mooshin ka dhan ah madaxweyne Maxamed Cabdi Waare, kaas oo waqti kooban haya xilka madaxweynanimada Hirshabeelle.
Guux xoogan ayaa ka jira gudaha xildhibaanada Baarlamaanka Hirshabeelle, sidey wararka sheegayaan waxaa jira mudanayaal badan oo masuugsan qaabka uu u shaqeeyo madaxweyne waare, waxeyna ka fakarayaan iney badalaan.
Ilaa hadda 34 mudane ayaa la sheegayaa iney saxiixeen mooshin ka dhan ah madaxweyne Waare, sida uu dhigaayo sharciga Hirshabeelle mooshinka madaxweynaha waxaa soo jeedin kara 33 mudane, waxaana xilka ka qaadi kara 66 mudane.
Si dhab ah looma hubo cidda ka dambeysa mooshinkaan cusub ee ka dhanka ah madaxweyne Waare, laakiin wararka qaar waxey sheegayaan iney ka dambeeyaan siyaasiyiintii la tartantay Maxamed Cabdi Waare oo ay ka mid yahiin Madaxweynahii hore ee Hirshabeelle Cali Cabdullaahi Cosoble.
Mudane ka tirsan baarlamaanka Hirshabeelle oo aan la xiriirnayaa si aan uga wareysano arrinta mooshinka wuxuu inoo sheegay inuu maqlay inuu jiro mooshinkaas balse uusan isagu saxiixin, wuxuuna intaas ku daray inuu masuugsan yahay shaqada madaxweynaha.
Xildhibaanada mooshinka wada ee Hirshabeelle qaarkood waxey u sababeynayaan arrintaan inuu madaxweynuhu sameeyay musuq-maasuq iyo inaan wax laga qaban amniga oo ay sheegeen in loo helay lacag hal malyan ah.
Lama yaqaanno goorta la keeni doono mooshinka ay diyaarinayaan xildhibaanada, laakiin mar walba waxaa ku biiraya xildhibaano cusub sidaan xogta ku helnay.
Ankara (Caasimada Online)-Waxaa mar kale magaalada Ankara ee dalka Turkiga kulan uu ku dhexmaray Madaxweynaha Somalia Maxamed C/llaahi Farmaajo iyo Madaxweynihii hore Xasan Sheekh Maxamuud.
Kulanka oo muddo socday kadib Madaxweynihii hore ee Somalia Xasan Sheekh ayaa bartiisa Facebooka ku soo qoray in Madaxweyne Farmaajo ay kawada hadleen xaaladihii ugu dambeeyay ee dalka iyo isbedelada jira.
“Maanta waxaan magaalada Anakara kula kulmay Madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo, waxaan ka wada hadalnay arrimo ku saabsan caqabadaha iyo guulaha Soomaaliya iyo qaabka dowladda Soomaaliya ay u sameyn karto horumaro balaaran”. Ayuu yiri Xasan Sheekh.
Labada mas’uul waxa ay sidoo kale ka wada hadleen xaalada gobolka geeska iyo is bedelada ka dhacaya, gaar ahaan nidaamka siyaasadda juquraafiga ee gobolka oo xilligan Soomaaliya saameyn ku yeelaneyso.
Waxa ay isla soo qaaden mas’uuliyiintan muhiimada ay leedahay iskaashiga iyo wada shaqeyn dhexmarta madaxda haatan iyo kuwii hore ee dalka si loo xaqiijiyo mustaqbal barwaaqo u horseeda shacabka Soomaaliyeed.
Waxa ay labada mas’uul isku raaceen in si wada jira looga wada shaqeeyo danaha dalka iyo dadka Soomaaliyeed, waxaana kulankooda labaad kasoo baxay in culeyska lawada saaro wadatashi iyo isla shaqeyn joogta ah si indho loogu noqdo Umadda Soomaaliyeed ee aanu dhowr sano helin nidaam rasmi ah.
Kulankan ayaa noqonaya kii labaad oo labada Madaxweyne yeesheen, iyadoo bishii hore ee July ay ku kulmeen magaalada Ankara, xilli Madaxweyne Farmaajo ka qeyb galayay caleema saarka Madaxweyne Recep Tayyib Erdogan oo dib loo doortay.
Xasan Sheekh Maxamuud ayaa hadda ah Xildhibaan ka tirsan Baarlamaanka Golaha Shacabka Soomaaliya, waxaana uu u degan yahay dalka Turkiga.
Dhinaca kale, kulanka Ankara ku dhexmaray Madaxweyne Farmaajo iyo Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa waxa uu ku soo aadayaa xilli todobaadyadii la soo dhaafay la hadal haayey in uu ku soo wajahan yahay Magalada Muqdisho si uu u sameeyo Xisbi Weyn oo uu hoggaamin doono.
Addis Ababa (Caasimada Online)-Wararka nasoo garaya ayaa sheegaya in isbaheysi cusub looga dhawaaqay Ethiopia kaa oo ay ku mideysan yihiin ururrada ONLF iyo SRDA.
Ururadan oo muddo fog shaqeynaayay ayaa ku dhawaaqay isbageysi cusub oo ay ku sheegeen in uu ka shaqeynayo horumarinta iyo danaha dadka Soomaalida ah ee ku hoos nool dowladda Ethiopia.
Isbaheysiga oo loogu wanqalay “Xoreynta Soomaalida ee Somali Coalition for Freedom (SCF)”, ayaa waxaa ka dhex muuqda mas’uuliyiin miisaan ku leh Siyaasada dalka Ethiopia, waxaana lasoo sheegayaa inuu ka shaqeyn doono dhammaan dalka Ethiopia.
Sida lagu muujiyay qoraal lagu daabacay boga Twitter-ka ee ONLF ayaa waxaa lagu sheegay in labada urur ay ku heshiiyen in si wada jira looga shaqeeyo aayaha dadka iyo dhulka Soomaalida.
Waxaa lagu sheegay in labada urur ay isla garteen dhismaha Isbaheysiga Xoreynta Soomaalida ee Somali Coalition for Freedom (SCF) oo saldhig u noqon doona xasilinta iyo hormarinta dhulka Soomaalida.
Waxaa la sheegay in Isbahaysiga cusub xoogiisa uu yahay mid ka shaqeyn doona xoriyadda iyo caddaaladda Soomaalida dalka Ethiopia, si loo helo jawi xasiloon oo saldhig u noqon doona cadaalada.
Sidoo kale, qorshooyinka ugu waaweyn ee isbaheysiga ayaa waxaa kamid ah sidii Soomaalida ku hoos nool dowladda Ethiopia ay u heli lahaayen Garowsi gaar ah, maadaama isbedel Siyaasadeed laga dareemayo Ethiopia.
Si kastaba ha ahaatee, ONLF oo fac weyn isla markaana muddo dheer u dagaalamayay madaxabanaanida Ismaamulka Somalida Ethiopia ayaa iminka u muuqda inuu ku talaabayo isbedelo iyo siyaasado la dhaqan u ah dowlada Ethiopia.
Garoowe (Caasimada Online)-Waxa ay saaka xiisad colaadeed ka taagan tahay deegaanka Tukaraq ee gobolka Sool, oo ay isku horfadhiyaan ciidamo kala taabacsan maamulada Somaliland iyo Puntland.
Xiisa laga dareemayo deegaanka Tukaraq ayaa waxa ay timid kadib markii Gaadiid dagaal oo ay leedahay Puntland saaka ay gudaha u galeen deegaanka Tukaraq.
Ciidamada Puntland ee saaka galay deegaanka ayaa durba bilaabay dhaq-dhaqaaqyo ciidan waxa ayna saaka gaaren jiida hore ee dagaalka taa oo sababtay xiisadda halkaa ka taagan.
Dadka deeganka waxa ay soo sheegayaan in rasaas goosgoosa ay xalay ilaa saaka ka dul dhaceysay taa oo ay ridayeen ciidamada maamulka Somaliland oo difaac ku jiray.
Sidoo kale, waxaa shalay deegaanka gaaray ciidamo ka tirsan maamulka Somaliland iyo saanad ay wateen kuwaa oo sabab u noqday dhaqdhaqaaqa sii xoogeysanaaya ee saaka laga dareemayo Tukaraq.
Docda kale, Xiisadan ayaa imaaneysa iyada oo maalinimadii shalay aheyd, guddiga difaaca Puntland ay sheegeen in dagaal uu ka dhici doono, deegaanka Tukuraq, nabadna aysan jiri doonin inta gobollada Sool iyo Sanaag ay Somaliland ku sugantahay.
Waxa uu Ra’isul wasaare Kheyre tilmaamay inaysan calaaqo kala dhexeyn cid waliba oo musuqda hantida, waxa uuna ku goodiyay in cid waliba oo loo xiro arrinta musuqa ay mari doonto 3 ciqaab oo kala ah:-
1-Mas’uulka lagu helaa musuqa inuu weyn doono xilka ama shaqada uu u hayo Qaranka.
2-In dowlada Somalia ay la wareegi doonto hantida uu mas’uulkaasi ka tacbay musuqa Qaranka, maadaama lacagtaasi ay tahay mid laga dhacay shacabka.
3-Inay shacabka la wadaagi doonaan ceebta mas’uulkii lagu helaa musuqa hanta Qaran, waxa uuna ballanqaaday inay la dagaalami doonaan cid walba oo ku kacdaa musuq.
Ra’isul wasaare Kheyre waxa uu cadeeyay inay ku adkaan doonto inay qariyaan ama difaacan shaqsiga u bareeray musuqa, waxa uuna si gaara ugu digay mas’uuliyiinta Golayaasha iyo kuwa dowlada Hoose.
Dhinaca kale, Kheyre ayaa dadka shacabka iyo kuwa ka shaqeeya xafiiisyada dowlada ugu baaqay inay faramuuqan kuwa is qarinaaya ee dhaca u geystay Hantida Qaranka, waxa uuna hadalkaan ka sheegay kulan uu la qaatay Saraakiisha Hay’adaha amaanka.
Addis Ababa (Caasimada Online)-Wararka naga soo gaaraya magaalada Jigjiga ee dhulka Soomaalida ayaa sheegaya in la xiray ciidamo ka tirsan Liyuu Boolis oo isku dayay boob hantiyadeed.
Ciidamadan ayaa la sheegay in lagu helay danbiyo la xiriira in mudada ay shaqaaqada ka soctay deegaanada maamulka ay isku dayeen inay la goostan Booyado iyo Gaadiid ciidan.
Saraakiil ka tirsan ciidamada ayaa faramuuqay askarta la xiray kadib markii ay kusii dhiiradeen inay la baxsadaan Hub.
Ciidamadan oo qeyb ka ahaa garabka Madaxweynihii hore ee maamulka Cabdi Cumar ayaa iminka la dhigay xabsi, waxaana lagu wadaa in lasoo taago maxkamad.
Sidoo kale, waxaa la soo sheegayaa inay qirteen falka loo xiray, wallow ay ku cudur daaranayaan inay badbaadin ahaan u wateen gaadiidkaasi.
Arrintaan ayaa imaaneysa xili dhawaan maamulka uu kiisas noocaasi ah u xiray shaqsiyaad ka tirsanaa maamulka oo lagu eedeeyay kicin dadweyne.
