Muqdisho (Caasimada Online) – Xeer Ilaalinta Qaranka ayaa shaaciyay inuu baaris ku hayo Koontooyin ganacsi oo ku furan magaca Somali Journalists Syndicate oo loo soo gaabsho (SJS).

Bayaan kasoo baxay xafiiska xeer ilaalinta ayaa lagu sheegay in koontooyin ganacsi loo adeegsaday diiwaan-gelintooda shati been abuur ah. Mana shaacin xafiiska inta akoon ee magaca ururkan ku furan ee la xayiray.

“Somali Journalists Syndicate ayaa waxaa loo haysta fal-danbiyeedyada ku cusan qodobada: 372, 378, 452/3 ee xeerka ciqaabta Soomaaliya iyo qodobada 8-aad, f-1aad, qod. 16-aad f-1aad, qod. 26-aad ee sharciga Saxaafadda xeer lr. 26, ee soo baxay 2020,” sida lagu yiri qoraalka xafiiska xeer ilaalinta qaranka.

Xeer Ilaalinta ayaa sidoo kale Maxkamadda gobolka Banaadir u gudbisay warbixin baaris, xayiraad iyo fatashaad la xiriirta Koontooyinkan ganacsi, ayada oo maxkamadda soo saartay amar fatashaad iyo xayiraad.

“Maxkamadda oo ka jawaabaysa codsiga Xafiiska Xeer Ilaaliyaha Guud ee Qaranka waxa ay soo saartay amar Fatashaad iyo Xayiraad waafaqsan qodobada 53,54,55 XHCS,” ayaa markale lagu yiri qoraalka xafiiska xeer ilaalinta qaranka.

Xeer ilaalinta ayaa ugu dambeyntiina shaacisay in marka uu soo idlaado baaritaanka ay maxkamadda u gudbin doonto eed waafaqsan qodobka 71-aad ee XHCS.

Xeer ilaalinta ma shaacin macluumaad dheeri ah oo la xiriira koontooyinka ganacsi ee baarista ku hayso iyo halka ay ka furnaayeen, marka laga imaado magaca ku furnaa iyo in lagu diiwaan-geliyay shati been abuur ah.

Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul wasaare ku-xigeenka ahna ku-simaha ra’iisul wasaaraha XJFS Saalax Jaamac ayaa maanta xilalka uu kula wareejiyey wasiirka cusub ee wasaaradda amniga gudaha Cabdullaahi Sh. Ismaaciil Fartaag iyo ku-simihii wasaaradda Maxamed Cali Xagaa.

Ra’iisul wasaaraha oo munaasabadda ka hadlay ayaa sheegay in wasaaradda amnigu ay ka mid tahay wasaaradaha ugu muhiimsan dalka, sidaas darteedna loogu dhiibay shaqsi aqoon iyo waayo aragnimo u leh.

Sidoo kale waxa uu intaas kusii daray in laga sugayo sidii ay Soomaaliya u noqon lahayd meel ammaan ah oo ka caaggan argagixisada.

Mudane Saalax ayaa xusay in qori kaliya aan lagu sugi karin amniga dalka oo loo baahan yahay in la xoojiyo hay’adaha sirdoonka iyo caddaaladda, kuwaas oo kaalin muhiim ah ka qaata sugidda amniga qaranka.

Munaasabadda ayaa waxaa goobjoog ka ahaayeen wasiirka arrimaha gudaha, federaalka iyo dib-u-heshiisiinta, wasiiru dowlaha wasaaradda amniga gudaha, xildhibaanno, agaasimaha hay’adda NISA, taliyaha ciidanka booliska, agaasimeyaasha iyo shaqaalaha wasaaradda.

Jeneraal Cabdullaahi Sheekh Ismaaciil Fartaag ayaa 7-dii bishaan loo magacaabay wasiirka amniga gudaha kadib billooyin uu xilkaasi banaana, waxayna magacaabistiisu kusoo aadeysa xilli xasaasi ah oo dalka uu ku jiro dagaal ka dhanka ah argagixisada Al-Shabaab.

Muqdisho (Caasimada Online) – Ehellada marxuum Abshir Gaarane Axmed oo ka tirsanaa Fannaaniinta Gobolka Banaadir oo gelinkii dambe ee Axaddii ku geeriyooday shil gaari oo ka dhacay inta u dhexeysa Muqdisho iyo Balcad ayaa war cusub kasoo saaray geerida wiilkooda.

Maydka marxuumka oo la geeyay isbitaalka Madiina ayaan maanta ka aasin, ayada oo dib loo dhigay, kadib dalab ka yimid ehelladiisa.

Wararka ayaa sheegaya in ehelladu ay wada tashi kadib ay isku raaceen in beri la aaso marxuumka, sababtana ay tahay inay doonayaan inay ogaadaan sida uu shilka u dhacay.

Gaarane ayaa ahaa nin dhalinyaro ah, waxaana la dhintay wiil kale oo la socday, kaas oo ahaa madaxa caafimaadka ee degmada Baardheere ee gobolka Gedo.

Maxamed Jaamac (Qaarey) oo kamid ah Fannaaniinta Muqdisho ayaa isbitaalka kula hadlay Wariyeyaasha, wuxuuna sheegay in markii horaba uu xaalad adag ku noolaa marxuumka.

“Abshir Gaarane hadda ayuu geeriyooday, laakiin isaga waxa uu ahaa nin waa hore dhintay oo iska socday ,haddalladiisa waxaa kamid ahaa cakuye aduunyoy maxaad i ciishay” ayuu yiri Fannaan Maxamed Jaamac (Qaarey) oo ka hadlay geerida ku timid Abshir Gaarane.

Wiilkaan dhalinyarada ahaa waxaa aduunka ku dulmiyey kooxdii Farmaajo oo muddo sanad ah jir-dil ugu geysanayey xabsiga Jilicow ee magaaada Muqdisho oo horay loogu xiray.

Waa Fanaankii ay muuqaalka qasabka ah ka duubeen isagoo dhahaya “Waxaan ahay AS, waxaan ku biiray 2013-kii, dhanka maaliyadda ayaan u qaabilsanaa,” muuqaalkaas oo dadka Soomaaliyeed aad uga nixiyey Gaarane wuxuu sheegay in lagu qasbay.

Abshir ayaa sanadihii lasoo dhaafay wuxuu dalbanayey cadaalad, dowladii Farmaajo ay xabsi iyo jir-dil isugu dartay, mana helin magdhow ama cid uga garaabta wixii gaaray.

Allaha u naxariistee Abshir ayaa maalmihii u dambeeyay ka howlgalayay mid kamid ah isbitaallada Muqdisho, wuxuuna sidoo kale kamid ahaa dadka isticmaala baraha bulshada.

Baraawe (Caasimada Online) – Dagaal sababay khasaare isugu jira dhimasho iyo dhaawac ayaa laba maalin kahor ka dhacay magaalada Baraawe ee gobolka Shabeelaha Hoose, iyadoo u dhex maray ciidamo ka tirsan millitariga Soomaaliya iyo kuwa daraawiishta ee maamulka Koonfur Galbeed.

Dagaalka ayaa ka billowday qaad la sheegay “in qayb kamida ciidamada ay dheceen halka kuwa kalana ay ka fal celiyeen”, taas oo keentay in ilaa gudaha magaalada la isla galo, sida ay noo sheegeen goobjoogayaal ku sugnaa goobta.

Xaafadaha magaalada ayaa si weyn looga maqlayay hubka ay ciidamadu isku adeegsanayeen iyadoo ay jiraan dad shacab ah oo wax ku noqday.

Qaadka la sheegay in ay dhaceen mid kamida labada garab ee ciidamada ee uu dagaalku dhex maray ayaa sida aan wararka ku heleyno waxaa lahaa ganacsato Soomaaliyeed oo uu usoo degay.

Gudoomiye ku-xigeenka amniga iyo siyaasadda ee degmada Baraawe. Ismaaciil Cabdullahai Jaadane, oo ku sugan magaalada yaa sheegay in xaalku haatan degan yahay.

“Magaalada Baraawe waxaa ka dhacday shaqaaqo, hase yeeshee hadda waa ay xasilloontahay, waxaa jiray ciidamo ku dhaqaaqay fal burcadnimo iyagiina hadda waala xiray,” ayuu yiri.

“Waxa ay isku dayeen in ay dhac u geystaan qaad uu lahaa ganacsade Soomaaliyeed, waxaa ku baxay ciidamada millitariga ah iyo kuwa daraawiishta oo wada shaqeynaya, haddana waa lasoo qabtay raggii falka ku kacay oo wey xiranyihiin,” ayuu yiri Gudoomiye Ismaaciil Jaadane.

Guddoomiyaha ayaa sheegay in uusan jirin isku dhac kala qabiyay ciidamada millitariga ah iyo kuwa Daraawiishta, hase yeeshee ciidamada ka tirsan daraawiishta ee falkan ku kacay awgeed ay si guud uga wada hortageen qaybaha kale ee ciidamada millitariga iyo daraawiishtaba.

Guddoomiyuhu waxa uu xaqiijiyay in ay jiraan dad shacab ah iyo ciidamada labada dhinacba oo wax ku noqday isku dhaca, balse uusan xaqiijin karin tiradu inta ay la egtahay.

Baraawe ayey dhowr mar horay uga soo dheceen iska hor imaadyo hubaysan oo ciidamada dhexmaray. Mar walaba ayaa waxaa kala duwanaa waxa salka u ahaa gacan qaadka.

“Waa run in ay Baraawe badanaa ka dhacaan shaqaaqooyin laakiin muhiimaddu waa kahor tagga – waa guul in aan xallinay waliba xilli hore,” ayuu raaciyay hadalkiisa Ismaaciil.

Dagaal degmada ka dhacay bartamihii bishii June ee sanadkii tagay – 2023-kii, oo dhex-maray ciidamada millitariga ah iyo kuwa daraawiishta ayaa ahaa mid khasaare sababay oo maalmo socday.

Dagaalkaas ayaa u dhaxeeyay ciidamada milatariga Soomaaliya gaar ahaan guutada lixaad iyo ciidmada daraawiishta dawlad goboleedka Koonfur-galbeed ee Soomaaliya.

Inta aan ka warhayno, ilaa dhawr iyo toban ruux oo labada dhinac ah ayaa ku geeriyooday, wixii intaa ka dambeeyayna waxaa jirtay hadal heyn iyo xiisad u dhaxaysa ciidamadaan.

Hadaba Maxay yihiin ciidmadaan isku haya Baraawe?

Ciidmada milatariga Soomaaliya oo ku sugan magaalada Baraawe ayaa ah kuwii kala wareegay Al-Shabaab magaalada Baraawe sanadkii 2014 kii, tan iyo xilligaas waxay ku sugnaayeen magaalada, iyagoo amniga guud gacanta ku hayay. Waxay hoostagaan qaybta lixdanaad ee ciidanka xoogga dalka Soomaaliyed.

Ciidamada daraawiishta ee Koonfur-Galbeed, ayaa ah kuwa billowgii qayb kamid ah lagu aasaasay gudaha magaalada, balse markii dabme ayay ballaarteen oo ciidamo xoojiya looga keenay magalaada Baydhabo.

Ku dhawaad horin ciidamadaas ah ayaa waxaa magaalada keenay madaxweynaha Koonfur Galbeed Cabdicasiis Lafta-gareen. Saddex duulimaad ayay ku yimaadaan ciidamadaas gudaha baraawe sanadkii 2021-kii.

Sidoo kale safarkii ugu dambeeyay ee madaxweynaha Koonfur-galbeed iyo gudoomiyaha Golaha Shacabka ee Soomaaliya ay ku tageen Baraawe, dhawr unug oo ciidamo ah oo la socday wafdiga ayaa magaalada la gaaray iyagoo aan dib loo soo celin.

Baraawe waxay leedahay mamamul dagmo oo ka kooban gudoomiye, ku-xigeen iyo gole deegaan. Balse waxaa ku sugan magaalada oo inta badan maamulkeeda gacan wayn ku leh ciidamada milatariga Soomaaliya. Sidoo kale waxaa ku sugan ciidamada daraawiishta ee ka Koonfur Galbeed oo labada u muuqda in ay ku loollamayaan gacan ku heynta degmada.

Isha: BBC

Garoowe (Caasimada Online) – Wararka naga soo gaaraya gobolka Nugaal ayaa sheegaya in weli uu sii fidayo dab xoogan oo Axaddii ka ka kacay dooxada deegaanka Dalsan oo hoostaga degmada Dangorayo ee gobalka Nugaal.

Dabkan oo ahaa mid xoogan ayaa loo badinayaa inuu ka dhashay isbeddelka Cimilada ee sii kululaanaysa, maadaama Soomaaliya uu haatan ka jiro kuleyl aad u daran.

Wararka ayaa sheegaya in dabkan uu qabsaday dhul doog ah oo ku yaalla halkaasi, waxaana isaga barakacay qoysaskii deganaa goobtaasi

Dabkan ayaa la sheegay in uu sababay khasaare soo gaaray dhul daaqsimeedka siman ee dooxada Dalsan oo ku dhow magaalada Dangorayo.

Dhinaca kale Puntland oo sameysay dadaallo dheeraad ah ayaa ku guuleysatay in la damiyo dabkaasi, waxaana la magacaabay guddi soo baara, sida uu dabka u kacay.

Kaymaha uu dabka qabsaday ayaa si weyn u gubtay, waxaana xaaladda uga sii daray markii ay sii qarxeen macdan ku jiray kamyamahaasi, sida laga soo xigtay dadka deegaanka.

Xaaladdan ayaa lagu tilmaamay musiibo, maadaama uu dabka iskiis u kacay, loona sababeynayo isbeddelka ku yimid guud ahaan cimilada Soomaaliya oo aad u kulul.

Dhacdooyinka noocaan ah ayaa mararka qaar lagu arkaa deegaanada Puntland, gaar ahaan goobaha kaymaha oo ay u dhow yihiin buuraha oo horay sidaan oo kale uu dab uga kacay.

Muqdisho (Caasimada Online) – Wasaaradda arrimaha dibadda ee dowladda federaalka Soomaaliya ayaa qoraal ka soo saartay xiisadda Iran iyo Israa’iil, iyadoo ugu baaqday dhinacyada imay joojiyaan xiisadda.

“Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya waxay si weyn uga walaacsan tahay xaaladaha ka soo kordhay Bariga Dhexe, waxayna si adag ugu baaqaysaa dhammaan dhinacyada ku lugta leh inay si deg deg ah u joojiyaan. Xasiloonida iyo xiisadahan kor u kacaya waxay khatar ku yihiin xasiloonida gobolka, nabadda iyo amniga caalamka oo dhan,” ayaa lagu yiri qoraalka dowladda.

Dowladda Soomaaliya ayaa muujisay dhex-dhaxaadnimo, waxayna inta badan meel dhexe ka istaagtaa xiisadaha bariga dhexe, balse Iran iyo Israa’iil midna xiriir lama lahan dowladda Soomaaliya.

Milatariga Israa’iil ayaa sheegay in 99% gantaalihii lagu soo tuuray iyo diyaaradihii aan duuliyaha lahayn ee Iran la qabtay, iyagoo aan gaarin halkii loola dan lahaa ee gudaha Israa’iil.

Dowladda Iran ayaa sheegtay in weerarkii xalay ay ku qaaday Israa’iil uu jawaab u ahaa weerar Israa’iil ay ku qaaday dhisme diblumaasiyadeed oo Iran ay ku leedahay dalka Siiriya bilowgii bishaan.

Markaan waxaa la sugayaa go’aanka ay Israel ka qaadato sidii ay uga jawaabi lahayd weerarkii xalay Iran ay ku ekeysay Israa’iil, guud ahaan dalalka gobolka Bariga Dhexe waxaa soo wajahday cabsi xoog leh, waxayna Iran ka codsadeen in tallaabo dambe aysan qaadin.

“Xaalku waa dagan yahay, hawshiina intaas ayay ku dhamaatay, waxna hasoo tuurinina hadii kale mid tan ka sii daran oo aadnan ka waaqsan ayaa idinku dhici doonta” ayaa lagu yiri hanjabaad cusub oo maanta ka soo yeertay Iran.

Dhankeeda Israa’iil mar hore ayay wacad ku martay inay jawaab adag bixi doonto, waxaana suurtagal ah inay dhacdo falcelin ka timaada dhanka Israa’iil, maadaama dowladda hadda ka talisa lagu tilmaamo tii ugu go’aanka adkeed taariikhda maamulka Yahuuda.

Muqdisho (Caasimada Online) – Allaha u naxariisto Abshir Gaarane Axmed oo mar ka tirsanaa Fanaaniinta Gobolka Banaadir, galabta ayuu ku geeriyooday shil gaari oo ka dhacay inta u dhaxeysa magaalooyinka Muqdisho iyo Balcad, kadib markii ay ka soo laabteen dalxiis ay ku tageen Balcad.

Abshir Gaarane ayaa galabta inta uusan geeriyoon bartiisa TikTok soo dhigay muuqaal uu dhahayo “Safarbaan u baxayaa aan soo noqod laheyn.”

Abshir iyo wiil kale ayaa ku dhintay shilkaas, wiilkaan waxaa adduunka ku dulmiyey rajiimkii Farmaajo oo muddo sanad ah jir-dil ugu geysanayey xabsiga Jilicow ee Muqdisho.

Waa Fanaankii ay muuqaalka qasabka ah ka duubeen isagoo dhahaya “Waxaan ahay AS, waxaan ku biiray 2013-kii, dhanka maaliyadda ayaan u qaabilsanaa,” muuqaalkaas oo dadka Soomaaliyeed aad uga nixiyey Gaarane wuxuu sheegay in lagu qasbay.

Abshir ayaa sanadihii lasoo dhaafay wuxuu dalbanayey cadaalad, dowladii Farmaajo ay xabsi iyo jir-dil isugu dartay, mana helin magdhow ama cid uga garaabta wixii gaaray.

Sida ay Caasiamda Online u sheegeen dhalinyaradii ka badbaaday shilkaas Abshir Gaarane waxaa isbitaal ku yaalla Muqdisho la keenay isagoo dhaawac ah oo caadi u hadlaya.

Ugu dambeyntii Naqaska ayaa ku dhegay sidaas ayuuna ku geeriyooday, Abshir wuxuu mudooyinkii dambe ka howlgelayey mid kamid ah isbitaalada Muqdisho.

Sidoo kale xog ay heshay Caasimada Online waxay sheegeysaa in Abshir Gaarane uu gal ka furtay maxkamadaha dalka, si uu cadaalad ugu raadiyo tacadiyadii awooda dowladda loogu geystay.

Tel Aviv (Caasimada Online) – Milatariga Israa’iil ayaa sheegay in 99% gantaalihii lagu soo tuuray iyo diyaaradihii aan duuliyaha lahayn ee Iran la qabtay, iyagoo aan gaarin halkii loola dan lahaa ee gudaha Israa’iil.

Dowladda Iran ayaa sheegtay in weerarkii xalay ay ku qaaday Israa’iil uu jawaab u ahaa weerar Israa’iil ay ku qaaday dhisme diblumaasiyadeed oo Iran ay ku leedahay dalka Siiriya bilowgii bishaan.

Markaan waxaa la sugayaa go’aanka ay Israel ka qaadato sidii ay uga jawaabi lahayd weerarkii xalay Iran ay ku ekeysay Israa’iil, guud ahaan dalalka gobolka Bariga Dhexe waxaa soo wajahday cabsi xoog leh, waxayna Iran ka codsadeen in tallaabo dambe aysan qaadin.

“Xaalku waa dagan yahay, hawshiina intaas ayay ku dhamaatay, waxna hasoo tuurinina hadii kale mid tan ka sii daran oo aadnan ka waaqsan ayaa idinku dhici doonta” ayaa lagu yiri hanjabaad cusub oo maanta ka soo yeertay Iran.

Dhankeeda Israa’iil mar hore ayay wacad ku martay inay jawaab adag bixi doonto, waxaana suurtagal ah inay dhacdo falcelin ka timaada dhanka Israa’iil, maadaama dowladda hadda ka talisa lagu tilmaamo tii ugu go’aanka adkeed taariikhda maamulka Yahuuda.

Waxaa maamulka hadda ka taliya Israa’iil lagu xusuustaa jawaabtii uu ka bixiyey weerarkii Xamaas ee marinka Gaza, falcelin ku bilaabatay saacado gudahood ayaa lix bilood ka socota Gaza,  wuxuuna caalamku ku guul-dareystay inuu xakameeyo Israa’iil oo toos u beegsaneynsa rayidka Falastiin.

Quburada caalamka ee falanqeeya arrimaha bariga dhexe waxay qabaan in ‘Golaha dagaalka ee Israa’iil’ aysan jawaab la’aan uga hari doonin weerarka tooska ah ee Iran ay geysatay xalay.

Israa’iil waxaa laga yaabaa in ay qaado weeraro aargudasho ah oo xiriir ah, kuwaas oo si taxadar leh loo qorsheeyay, lana isticmaalayo gantaalada ridada dheer, kuwaas oo lala beegsanyo oo kaliya, saldhigyada xalay laga soo tuuray madaafiicda ee Iran.

Balidoogle (Caasimada Online) – Dufcadii 10-aad ee ciidanka kumaandooska Danab ee xoogga dalka Soomaaliyeed ayaa maanta tababar loogu soo xiray dugsiga tababarrada ciidanka Dana bee Xasan Tuure oo ku yaalla saldhigga Balidoogle ee gobolka Shabeellada Hoose.

Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya, Taliyaha ciidanka xoogga dalka iyo taliyaha kumaandooska Danab ayaa ka soo qeyb galay xafladda lagu soo xiray tababarka ay qaateen ciidamadaas.

Sidoo kale saraakiil ka tirsan dowladda Mareykanka oo tababara ciidamada Danab ee xoogga dalka Soomaaliyeed ayaa goobjoog ahaa xafladii tababarka loogu soo xiray ciidankaan cusub ee Danab loo tababaray.

Wasiirka Difaaca Qaranka Cabdulqaadir Maxamed Nuur oo khudbad ka jeediyey xaladda tababarka loogu soo xiray ciidanka cusub ee Danab ayaa ku war-geliyey askartaan cusub inay isku diyaariyaan furimaha dagaalka oo dhawaan loo daabuli doono, si ay ula dagaalamaan argagixisada.

Wasiirka ayaa ciidankaan u sheegay in rajo weyn laga qabo inay wax badan ka bedelaan furimaha dagaalka, sidoo kale wasiirka ayaa u mahad celiyey dowladda Mareykanka oo kaalin weyn ka qaadatay dhismaha ciidanka Danab oo ah qeybta ugu awooda badan xoogga dalka.

“Walaalkeen Xasan Tuure oo dugsigaan loogu magac daray hadafkiisii inaad ka dhabeysaan ayaan rabnaa oo dalkaan aad cadowga ka xoreysaan, waxaad ka howlgeli doontaan dhul aadnaan waligiin tegin, waxaa la idinka doonayaa inaad si wanaagsan ula dhaqantaan dadka aad cadwoga ka xoreyneysaan,” ayuu yiri Wasiir Jaamac.

Wasiirka ayaa sidoo kale carabka ku adkeeyey in dalkaan aysan nololi ka jirin inta Khawaarij ay joogto, isagoo ciidankaan ku dhiirigeliyey inay la yimaadaan dardar cusub, si wax weyn looga bedelo furimaha dagaalka.

Sidoo kale taliyaha ciidanka xoogga dalka Jeneraal Ibraahim Sheekh Muxudiin ayaa goobjoog ahaa xafladaan, hadal kooban ayuu halkaas ka jeediyey wuxuuna ciidankaan ku dhiirigeliyey inay u diyaar garoobaan dagaalka ay ku jiraan dufcadihii iyaga ka horeeyey ee ka baxay dugsigaan Xasan Tuure ee Balidoogle ku yaalla.

Hoos ka daawo wasiirka iyo taliyaha:

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiyaha Golaha Shacabka Sheekh Aadan Madoobe ayaa shir guddoomiyay kulan aan caadi aheyn oo ay maanta yeesheen Guddiga Joogtada ah ee Golaha Shacabka BJFS.

Kulanka oo ajandihiisu ahaa dhaarinta wasiiradda dhawaan uu soo magacaabay ra’iisul wasaaraha xukuumadda federaalka Soomaaliya Xamza Cabdi Barre ayaa waxaa dhaariyay garsoore Saalax Sheekh Ibrahim oo ka tirsan maxkamadda sare ee dalka.

Guddoomiye Sheekh Aadan Madoobe oo la dardaarmay wasiiradda cusub ayaa xusay in xilkooda u gutaan si mas’uuliyad ku jirto uguna adeegaan dalka iyo shacabka Soomaaliyeed.

Wasiirrada cusub ee maanta la dhaariyay ayaa waxaa lagu magacaabay wareegto toddobaad kahor kasoo baxday xafiiska ra’iisul wasaaraha Soomaaliya.

Wareegtadaas ayaa sidoo kale waxaa markaas lagu soo dhammeystiray wasaarado waa wayn oo in muddo ah bannaana, sida wasaaradda arrimaha dibadda iyo tan amniga gudaha.

Si kastaba, magacaabista xubnahan ayaa timid xilli ay Villa Soomaaliya ku guuleysatay wax ka beddelka dastuurka, ayna sidoo kale taagan tahay xiisad u dhaxeyso dalalka Soomaaliya iyo Itoobiya.

Garoowe (Caasimada Online) – Wararka naga soo gaaraya xeebaha bari ee maamul goboleedka Puntland ayaa sheegaya in xalay kooxaha burcad badeedda Soomaalida ay sii daayeen Markabka MV Abdullah oo maalmihii lasoo dhaafay ay u haysteen afduub ahaan.

Markabkan oo laga leeyahay dalka Bangladesh ayaa lagu sii daayay lacag madax furasho ah oo gaareysa illaa 5 milyan oo dollarka Mareykanka ah.

Ilo wareedyo xilkas ah ayaa sheegay in lacagta madax furashada ah burcad badeedda looga soo tuuray diyaarad Helikobter ah, kadibna ay sidaas kusii daayeen markabka.

Sidoo kale waxaa lasii daayay, iyaga oo bad qaba shaqaalihii la socday markabkan oo gaaraya illaa 23 nin oo bad maaxiyiin ah.

Kooxda burcad badeedda ayaa kadib markii ay qaateen lacagta madax furashada ah waxa ay qaarkood u carareen dhanka xeebaha, iyadoo ciidamada Puntland ay wadaan dhaq dhaqaaqyo ay kusoo qabanayaan burcadda.

Markabka MV Abdullah ayaa xilliga la afduubanayay dhuxul u siday dalka Imaaraadka Carabta, waxaana kooxaha burcad badeedda ay gacanta ku dhigeen 12-kii March ee sanadkan 2024-ka.

Dhacdadan ayaa noqoneyso tii ugu horreysay oo burcad-badeedda Soomaalida ay lacag madax furasho ah ku qaataan tan iyo 2012-kii.

Waxaa sidoo kale falkan ka horreeyay howlgal kale oo ay dhawaan ciidamada badda Hindiya kusoo bad-baadiyeen Markabka MV Ruen oo gacanta u galay burcad badeedda, kuwaas oo nolosha lagu qabtay, kadibna la geeyay dalka Hindiya oo ay haatan ka bilaabatay maxkamadeyntooda.

Buuloburde (Caasimada Online) – Warar kala duwan ayaa kasoo baxaya khasaaraha ka dhashay duqeymo diyaaradeed oo xalay ka dhacay qaybo kamid ah gobolka Hiiraan.

Duqeyntan oo ay fuliyeen saaxibada caalamiga ah oo kaashanayaa ciidamada Xoogga dalka ayaa si gaar aha uga dhacday duleedka degmada Buuloburde ee gobolkaasi.

Wararka ayaa sheegay in weerarkan lala beegsaday saldhig ay Al-Shabaab isku uruursaayeen oo ku yaalla deegaanka Jicibow oo qiyaastii 20 KM u jira degmadaais, waxaana jira khasaare dhimasho iyo dhaawacba leh oo kooxda kasoo saaray duqeyntaas.

Ilo dadka deegaanka ah ayaa innoo sheegay inay maqlayeen gantaallada ay ridayeen diyaaradaha, balse aysan xaqiijin karin khasaaraha kasoo gaaray Al-Shabaab.

Saraakiil ka tirsan milatariga Soomaaliya oo ka hadlay weerarkan ayaa shaaca ka qaaday inay ku dileen maleeshiyaad iyo hoggaamiyeyaal ku sugnaa goobta la duqeeyay, balse ma shaacin tirada rasmiga ah iyo magacyada xubnaha lagu dilay halkaasi.

Sidoo kale waxa ay intaasi ku dareen in la burburiyay goobo ay Al-Shabaab ku lahaayeen deegaanka Jicibow, isla markaana gaadiid iyo hub laga gubay, sida ay hadalka u dhigeen.

Ma jiro wax hadal ah oo kasoo baxay dhinaca kooxda Al-Shabaab oo ku aadan duqeyntaas ee ay guulaha ka sheegatay dowladda federaalka Soomaaliya.

Xaaladda ayaa haatan ah mid aad u kacsan, waxaana dhaq-dhaqaaqyo iska soo horjeedo laga dareemayaa qaybo badan oo kamid ah gobolka Hiiraan ee maamulka HirShabelle.

Muddooyinkii u dambeeyay ciidamada dowladda iyo kuwa deegaanka ayaa kordhiyay howlgallada ay ka wadaan gobollada dalka oo dhul ballaaran looga xoreeyay Al-Shabaab.