Doolow (Caasimada Online) – Ciidamada Ethiopia ayaa billaabay inay ka baxaan gobolka Gedo, sida ay ilo-wareedyo lagu kalsoon yahay iyo goobjoogeyaal u sheegeen Caasimada Online.

Xubno ka tirsan maamulka gobolka Gedo, oo codsaday inaan la magacaabin, ayaa Caasimada Online u sheegay in labadii maalmood ee tegay ay qaar ka mid ah ciidanka Ethiopia ee aan ka tirsaneyn Amisom ay ka baxeen gobolka.

Sidoo kale qaar ka mid ah dadka deegaanka ayaa Caasimada Online u xaqiijiyey inay arkeen ciidankan oo ka gudbaya xuduudda gobolka Gedo uu la wadaago Ethiopia.

Illaa iyo hadda ma cadda sababta ay ciidamada Ethiopia uga baxayaan gobolka Gedo. Waxaan sidoo kale caddeyn tirada ciidanka baxay iyo kuwa ku haray gobolka iyo guud ahaan Soomaaliya ee aan ka tirsaneyn Amisom.

Si kastaba bixitaankan ayaa imanaya ayada oo dalka Ethiopia ay ka taagan tahay xiisad dagaal oo u dhaxeysa dowladda uu hoggaamiyo Abiy Ahmed iyo gobolka Tigray-ga ee dalkaas.

Abiy Ahmed ayaa Arbacadii sheegay inuu ciidamada militariga amray inay jawaab ka bixiyaan “weerar” xisbiga maamula gobolka Tigray ku qaadeen xero ay ku jireen ciidamada federaalka.

“Ciidamadeena difaaca waxaan amray inay fuliyaan howl-gal lagu bad-baadinayo dalka. Waxaa laga gudbay diilintii ugu dambeysay ee caseyd. Waxaa ciidamada loo adeegsanayaa tallaabada kama dambeysta ah ee lagu bad-baadinayo shacabka iyo dalka,” ayuu yiri.

TPLF ayaa muddo ku dhow 30 sano xukumayey Ethiopia ka hor inta anau Abiy xukunka la wareegin sanaddii 2018.

Intii uu xukunka hayey Abiy, hogaamiyayaasha Tigray ayaa si joogto ah uga cabanayey in si aan caddaalad aheyn loola beegsaday dacwado la xiriira musuq-maasuq, laga eryey xilal badan oo sare, islamarkaana dusha laga saaray mas’uuliyadda dhibaatooyinka dalka ka jira.

Xiisadda labada dhinac ayaa kasii dartay horranatii sanadkan markii dowladda ay dib u dhigtay doorahsooyinkii dalka, ayada oo qiil ka dhiganeysa cudurka Coronavirus, taasi oo ay ka hor-yimaadeen TPLF.

Muqdisho (Caasimada Online) – Xafiiska ra’iisul wasaaraha xukuumadda Soomaaliya ayaa war ka soo saaray shirkii Banbaxa golaha wasiirrada oo galabta lasoo gabagabeeyey, kaas oo hotel ku yaalla garoonka Aadan Cadde seddax maalin ka socday.

Arrimihii ugu waaweyn ee shirkaas looga hadlay waxaa ka mid ahaa, doorka wasaarad kasta ay ku leedahay hir-gelinta heshiisyadii iyo habraacyada doorashooyinka dadban ee lagu wado inay dalka ka dhacaan sanadkan 2020/2021, xeer-hoosaadka golaha wasiirrada, arrimaha caddaaladda iyo sugidda amniga guud, gaar ahaan kan doorashooyinka.

Sidoo kale waxaa lagu soo hadal qaaday shirkaas dagaalka lagula jiro Al-Shabaab, arrimaha dib u habaynta dhaqaalaha, adeegyada bulshada iyo u diyaargarowga hadii uu soo laba-kacleeyo Coronavirus.

“Waxaa kale oo looga faa’idaystay banbax howlleedkan dhamaystirka qorshaha 100-ka maalmood ee Xukumadda iyo axdiga balanqaadka howl-fulineed ee wasaarad walba la gashay Xafiiska Ra’iisul Wasaaraha” ayaa lagu yiri qoraal ka soo baxay xukuumadda.

Qoraalka ayaa intaas ku daray, “Ra’iisal Wasaare Rooble ayaa carabka ku adkeeyay muhiimada la dagaalanka musuq maasuqa, in doorashooyinka 2020/2021 u dhacaan si hufan oo cadaalad ku salaysan iyo in la dhowro qoondada 30% ee haweenka. Waxaa kale oo la isla gartay in laga shaqeeyo khariidada doorashooyinka Qof iyo Cod ee 2021-2025.”

Qoraalkan ka soo baxay xafiiska Ra’iisul wasaare Rooble waxa lagu sheegay in “Xukuumaddu balan-qaaday in fulinta arrintan ay qayb muhiim ah ka tahay Barnaamijka Xukuumadda, si looga baaqsado dib-u-dhac ku yimaada doorashooyinka afar sano kadib, si aan mar kale loogu laaban doorashooyin dadban.”

Ra’iisul wasaaraha ayaa dhamaan xubnaha golihiisa wasiirrada faray in uusan hakad ku imaan addeegyada wasaaraduhu u hayaan bulshadda, inta lagu guda jiro doorashooyinka.

Ugu dambeyntii qoraalka laga soo saaray shirkii Banxaba ee Muqdisho ka socday seddaxdii maalmood la soo dhaafay waxaa lagu sheegay in qodobadii diiradda lagu saaray uu ka mid ahaa barnaamijka dhab u heshiinsiinta dalka iyo wax ka qabashadda tacaddiyada loo geysto haweenka iyo caruurta.

Seddaxdii maalmood ee lasoo dhaafay oo shirkaas uu ka socday hotel ku yaalla gudaha garoonka diyaaradaha ee Aadan Cadde, waxaa xirnaa inta badan wadooyinka magaalada Muqdisho, waxaana adkaatay xaaladda dadka ku nool magaalada, maadaama inta badan jidadkii yar yaraa ee magaalada ay biyo fariisteen, kuwii waaweynaana ciidamada dowladdu xirteen.

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiyaha golaha aqalka sare ee baarlamaanka Soomaaliya, Cabdi Xaashi Cabdullahi ayaa magacaabay xubno cusub oo gobollada Waqooyi ku metelaya guddiyada doorashooyinka iyo xalinta khilaafaadka.

Warqad kasoo baxday xafiiska Cabdi Xaashi ayaa lagu magacaabay afar xubnood oo qeyb ka noqonaya guddiyadaasi, kuwaasi oo uu ugudbiyey ra’iisal wasaare Rooble, balse uusan qaadan oo uu ka reebay guddigii uu ku dhawaaqay.

Xubnaha uu magacaabay guddoomiyaha golaha aqalka sarre ayaa loo gudbiyey ra’iisal wasaaraha maalmo ka hor inta uusan ku dhawaaqin guddiga cusub, taasi oo keentay in maanta uu Cabdi Xaashi ka hor-yimaado guddiga cusub ee ku dhawaaqay Rooble.

Cabdi Xaashi ayaa ku doodaya in Somaliland ama gobolada waqooyi aysan mateli doonin xubnaha ay soo xushay xukuumadu, isagoona warqad ‘diidmo’ ah maanta u gudbiyey madaxweynaha Soomaaliya.

“Marka aan la tashaday Madaxda, salaadiinta, siyaasiyiinta iyo oday dhaqameedka beelaha gobollada waqooyi ee Somaliland ee soo jeediyay magacaabista xubnaha guddiyada doorashada dadban ee 2020/21 ay iyagu u madax-banaanadaan, si lamid ah xubnaha guddiyada kale ee ka imanaya dowladaha xubaha ka ah dowladda federaalka, isla markaana la tix-geliyo habracyadii meel-marka ahaa ee lagu galay doorashadii dadbaneyd ee ka dhacday dalka sanadkii 2016-ka. Waxaan go’aansaday in aan magacaabo guddigan” ayuu ku yiri waraaqdiisa magacaabista.

Hoos ka aqriso xubnaha uu magacaabay Cabdi Xaashi:

1. Axmed Maxamed Sulaymaan: Guddiga doorashada
2. Cabdirisaaq Maxamed Cabdillaahi: Guddiga doorashada
3. Sulaymaan Caydiid Cusmaan: Guddiga xalinta khilaafaadka
4. Faadumo Cali Xuseen: Guddiga xalinta khilaafaadka

Warqadda Cabdi Xaashi ayaa labadii November loo diray madaxweynaha iyo ra’iisul wasaaraha Soomaaliya, si ay ugu soo diraan xubnaha ay soo gudbinayaan ee uga kala yimid maamul goboleedyada.

Hase yeeshee sida muuqata dhinac ayaa la isaga tuuray, waxaana laba maalin kadib oo ahayd 4-tii bishan uu ra’iisul wasaaraha soo saaray liiska guddiyada doorashada iyo xalinta khilaafaadka, ayada oo xubnaha Somaliland ay soo magacowday xukuumadda.

Si kastaba, arrintan ayaa dab kusii qabaneysa xiisada ka dhalatay doorashada xildhibaanada gobolada waqooyi ee Somaliland, oo maalmihii u dambeeyay uu ka taagna muran xoogan oo u dhaxeeya xukuumada iyo guddoomiyaha golaha aqalka sarre.

Nairobi (Caasimada Online) – Madaxweynaha dalka Kenya, Uhuru Kenyatta ayaa la soo warinayaa inuu bilaabay dadaalo uu ku rabo in wada-hadal la galiyo xiisada kala dhaxeysa dowladda federaalka, gaar ahaan xayiraada saaran qaadkii ay Kenya usoo dhoofin jirtay Soomaaliya.

Uhuru Kenyatta ayaa faray Wasiiriisa arrimaha gudaha inuu hormuud u noqdo wada-hadalo xal looga gaarayo xayiraada dowladda federaalku ay kusoo rogtay qaadka Kenya, maadama uu hoos u dhacay dhaqaalaha dalkiisu.

Wada-hadalladaasi ayaa waxa kale oo qeyb ka noqon doona Wasiirka Difaaca Kenya, monica Juma, Wasiirka arrimaha dibadda, Raychelle Omamo, wasiirka Ganacsiga Peter Munya.

Mas’uuliyiinta Kenya ayaa xooga saari doona sidii dowladda federaalka loola furi lahaa wada-hadalo lagu wiiqayo xayiraada qaadka, oo gudaha Soomaaliya laga mamnuucay tan iyo markii uu bilowday cudurka Coronavirus, iyada oo laga reebeyn xayiraadihii dib loo qaaday.

Raychelle Omamo, Wasiirka arrimaha dibadda Kenya oo tixraacaya amarkii Uhuru, aya kulan la qaatay ganacsatada qaadka Kenya, oo iyagu culeys badan dowladda ku saaray sidii dowladda Soomaaliya loogala hadli arrinkaasi.

Wasiirka ayaa sheegay in wada-tashi dowladda dhexdeeda ah, kaddib xal loo keeni doono arrinta xayiraadka qaadka, iyada oo dowladda dhigeeda ahna la furi doonta wada-hadalo looga hadlayo.

Ganacsatada qaadka Kenya ayaa iyaguna dhinacooda sheegay inay Maalin walba khasaaran lacag dhan Shan bilyan oo lacagta Kenyan ah, midaasi oo horseed u noqon karta gebi ahaanba inay joojigayaan ka ganacsiga qaadka.

Dowladda Soomaaliya ayaa qaadka hore ugu dartay xayiraado la soo rogay oo la xiriiray cudurka Coronavirus, inkasta oo xayiradahaasi la wada qaaday, haddana waxba iskama badalin xayiradii hore u saarneyd qaadka laga keeni jiray Kenya.

Xiisada Kenya iyo Soomaaliya ayaa muddooyinkii dambe mad-madow gelisay xiriirka labada dhinac, gaar ahaan midka ganacsi, iyada oo dhawaana ay dowladda Kenya ay xayiraad saartay in dalkeeda loo dhoofiyo dalagyo iyo alaab looga dhoofin jirey Soomaaliya.

Washington (Caasimada Online) – Doorashada Mareykanka ayaa haatan mareysa meel xasaasi ah, waxaana maalintii saddexaad socota tirinta codadkii la dhiibtay.

Xisbiyada Jamhuuriga & Dimuqraadiga ayaa si weyn u loo lamaya, gaar ahaan labada musharrax ee Donald Trump & Joe Biden oo isku hardinaya doorashada dalkaasi.

Labada musharrax oo si ballaaran olole u sameeyey ayaa mid kii guuleysta wuuxuu Mareykanka uu hoggaamin doonaan afarta sano ee soo socoto.

Sidoo kale waxaa codadkooda doorashadan ka dhiibtay in ka badan 160 milyan oo qof oo ku sugan gobollada wadankaasi.

Tartanka waxaa weli hoggaaminayo Joe Biden oo guullo ka soo hooyey gobollo aan laga fileyn oo loo xaglinayey dhinaca Trump ama Jamhuuriga, waxaana warbaahintu saadaalineysaa inuu guuleysan karo Biden, inkastoo weli ay socoto tirinto codadka.

Qofka guuleysanayo ayaa wwaxaa laga doonayaa in uu helo 270 codadka la dhiibtay, iyada oo haatan Musharrax Joe Bidne uu heysta illaa 243, halka Trump uu heysto 214.

Trump ayaa ku doodaya inuu guul weyn ka gaaray doorashada, isaga oo ku eedeeyey Dimuquraadiga in ay geysteen wax is dabamarin, sida uu ku shaaciyey Twitter-kiisa.

Si kastaba tartanka ayaa ah weli ah mid socda, waxaana Biden looga baahan yahay in uu sii xoojiyo guusha uu hadda ka gaaray gobollada Arizona, Nevada iyo Wisconsin.

Dhuusamareeb (Caasimada Online) – Wararka ka imaanaya gobolka Galgaduud ayaa sheegaya in saaka ciidamada dowlad goboleedka Galmudug iyo kuwa Xoogga dalka Soomaaliyeed ay u dhaqaaqeen deegaano ku yaal duleedka magaalada Dhuusamareeb.

Ciidamada oo wata gaadiidka dagaalka ayaa lagu soo warramayaa inay halkaasi ka bilaabeen howl-gallo ka dhan ah dagaalyahanada kooxda Al-Shabaab oo si dhuumaaleysi ah mararka qaar ku yimaada duleedka caasimada Galmudug ee Dhuusamareeb.

Ilo deegaanka ah ayaa u sheegay Caasimada Online in ciidamada oo is garabsanaya ay gaareen deegaano dhaca bariga Dhuusamareeb oo ay ka wadaan dhaq-dhaqaaqyo culus.

Ujeedka howl-galladan ayaa waxaa lagu sheegay kuwo lagu sugayo amniga, sidoo kalena looga hortagayo weerarada Al-Shabaab ka soo qaadaan halkaasi.

Dhaq-dhaqaaqyadan cusub ee ay billowday Galmudug ayaa ku soo aadaya, kadib weerarkii hoobiyeyaasha ee labadii bishan lagu qaaday diyaarad sidday madaxweynaha Galmudug, Axmed Qoor Qoor oo ka soo duulayey gudaha garoonka Dhuusamareeb.

Si kastaba Al-Shabaab ayaa bilihii u dambeeyey kordhiyey weerarada ay ku heyso magaalada Dhuusamareen oo horey uga saareen Ururkii Ahlu Sunna Wal-Jamaaca.

Gaalkacyo (Caasimada Online) – Faah faahino dheeraad ah ayaa waxaa laga helayaa dil xalay waqooyiga magaalada Gaalkacyo loogu geystay mas’uul ka tirsanaa Puntland.

Marxuumka ayaa waxaa lagu magacaabi jiray Cabdinuur Maxamed Cabdulle, waxaana la sheegay inuu ka tirsanaa waaxda dhulka dowladda hoose ee waqooyiga Gaalkacyo.

Wararka ayaa sheegaya in kooxo ku hubeysnaa bistoolado ay toogasho ku dileen marxuumka, xilli uu ku sugnaa xaafadda Garsoor ee magaaladaasi.

Sidoo kale wararka ayaa intaasi ku daraya in raggii ka dambeeyey toogashada ay goobta isaga baxsadeen falka, kadib waxaana  meesha gaaray ciidamada ammaanka.

Al-Shabaab ayaa dhinaca kale sheegatay mas’uuliyadda dilkaasi, waxaana ay shaacisay in marxuum Cabdinuur uu ka mid ahaa mas’uuliyiinta gobolka Mudug ee Puntland.

Illaa iyo hadda wax faah faahin ah kama soo bixin dhinaca saraakiisha laamaha ammaanka oo ku aadan toogashadaasi.

Si kastaba maalmihii la soo dhaafay ayaa waxaa magaalooyinka waa weyn ee Puntland, sida Gaalkacyo iyo Boosaaso ka dhacayey falal liddi ku ah amniga oo dilal u badan.

Garbahaarey (Caasimada Online) – Ciidamada dalka Kenya ee qeybta ka ah howl-galka AMISOM ee Soomaaliya ayaa lagu soo warramayaa in weerar cusub oo duqeyn ah ay ka fuliyeen deegaan ka tirsan gobolkada Gedo oo dhaca koonfurta dalka Soomaaliya.

Weerarka oo loo adeegsaday madaafiic ayaa ka dhacay deegaanka Dhamase oo hoostaga degmada Ceelwaaq ee gobolkaasi.

Ciidamada ayaa la sheegay in duqeynta ay ku gaareen gudaha deegaankaas oo ay sugan yihiin dad u badan reer Mii ah, islamarkaana Xoolo dhaqato ah.

Sidoo kale wararka ayaa intaasi ku daraya in duqeymahaasi ciidamada Kenya ay ku baabi’iyeen Xoolo aad u fara badan oo ay lahaayeen dadka deegaanka.

Shacabka ayaa sidoo kale bilaabay inay ka barakacaan guryahooda, si ay uga fogaadaan waxyeelo ka soo gaarta duqeymahaasi.

Ma jiro weli wax hadal ah oo ka soo baxay mas’uuliyiinta degmada Ceelwaaq iyo kan gobolka Gedo oo ku aadan weerarkaasi.

Inta badan ciidamada Kenya ayaa dhibaatooyin xoogan ka geysta koonfurta Soomaaliya, iyaga oo tacadiyada ugu daran ka wadaan gobolka Gedo ee maamulka Jubaland.

Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Maxamed Xuseen Rooble ayaa magacaabay Guddiyada Doorashooyinka iyo Xalinta Khilaafaadka ee heer Federaal oo dhameystir u ah heshiisyadii doorashooyinka ee Dhuusamareeb iyo Muqdisho.

Xubnaha Guudiga Xalinta Khilaafaadka Doorashooyinka 2020-2021 ee uu magacaabay Ra’iisul Wasaare Rooble ayaa kala ah:-

1. Axmed Ciise Geelle
2. Maxamed Faarax Xirsi
3. Cali Maxamuud Faarax (Cali Zeko)
4. Nimco Axmed Cabdi
5. Maxamed Aweys Maxamed
6. Cabdulqaadir Xusseen Cabdi
7. Cabdullaahi Abyan Nuur
8. Xusseen Laki Maxamed Maxamuud
9. Saaqo Aadan Maxamed
10. Cabdirisaaq Cali Kaahin
11. Amal Musdafe Muuse
12. Mohamed Ibrahim Barre
13. Abdi Mohamed Sheikh
14. Burhaan Cilmi Xirsi
15. Yasmiin Maxamuud Cabdi Xaamud
16. Warfaa Maxamed Jaamac
17. Axmed Yuusuf Maxamuud
18. Garaad Yusuf Maxamuud
19. Mustafa Macalin Cali Salaad
20. Farxiyo Xasan Cusmaan.
21. Liibaan Cusmaan Nuur

Xubnaha Guddiga Doorashada ee Heer Federaal ee Doorashooyinka 2020-2021, ee uu magacaabay Ra’iisul Wasaare Rooble ayaa kala ah:-

1. Cabdiwali Maxamuud Cilmi
2. Maxamed Xassan Maxmed
3. Mahad Dheere Xaashi
4. Mowliid Mataan Salaad
5. Faadumo Maxamed Cabdullaahi
6. Cabdiraxiin Cabdicasiis Aadam
7. Caasho Abuukar Qaasim
8. Madiina Adan Malaboow
9. Cabdinuur Maxamed Axmed
10. Saciido Maxamed Muscid
11. Maxamed Aadan Cusmaan
12. Faaduma Cabdirisaaq Sheekh Ciise
13. Axmed Maxamed Ducaale
14. Caydaruus Saalax Yuusuf
15. Cabdijabaar Cabdullaahi Faarax
16. Liban Abukar Osman.
17. Yusuf Mohamed Kheyr
18. Muse Geelle Yusuf
19. Cabdiweli Cali Cabdulle (Timacade)
20. Cabdicasiis Sheikh Xuseen Dayib
21. Xaawa Xaaji Maxamed Malindi
22. Liibaan Axmed Xasan
23. Cabdiaziz Cabdiraxman Yusuf
24. Cabdinaasir Maxamed Guuleed
25. Maxamed Maxamuud Caddow

Baydhabo (Caasimada Online) – Madaxweynaha dowlad goboleedka Koonfur Galbeed Soomaaliya, Mudane Cabdicasiis Xasan Maxamed (Lafta Gareen) ayaa maanta magacaabay guddiga doorashooyinka ee maamulkaasi, kadib wareegto uu soo saaray.

Guddiga uu ku dhowaaqay Lafta Gareen ayaa ka kooban illaa siddeed xubnood, waxaana saddex ka mid ah yihiin dumar.

Sidoo kale guddigan ayaa waxaa lagu soo biirin doonaa saddex xubnood oo ka imaanaya dhanka dowladda federaalka, sida lagu sheegay qoraalka.

Waxaa sidoo kale guddigan uu arrimaha doorashooyinka kala shaqeyn doonaa guddiyada xalay lagu dhowaaqay ee doorashada 2020 illaa 2021-ka.

Dhismaha guddigan ayaa wuxuu qeyb ka ahaa heshiiskii horay looga gaaray doorashada ee ka dhacay magaalada caasimada ah ee Muqdisho.

Soomaaliya ayaa dhowaan isku diyaarineysa doorashada baarlamaanka iyo tan madaxweynaha oo horraanta bishan si rasmi ah uga bilaaban doonto dalka.

Jowhar (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya ahna hoggaamiyaha Madasha Xisbiyada Qaran Sheekh Shariif Sheikh Axmed ayaa Jowhar ka wada galaangal siyaasadeed oo wejii cusub u yeeli kara siyaasadda HirShabeelle

Ilo-wareedyo ku dhow Shariif ayaa sheegay inuu Jowhar u joogo sidii uu u dhammeyn lahaa tabashada qaar ka mid ah beelaha HirShabeelle, oo uu ku eedeeyey inay iska horkeentay dowladda federaalka.

Xubnaha Madasha Xisbiyada Qaran ee ku dhow Shariif ayaa sidoo kale sheegay inuu doonayo inuu ka hortago qorshaha dowladda ee ah in HirShabeelle uu kasoo baxo madaxweyne taageersan.

Dowladda ayaa la rumeysan yahay inay wadato madaxweyne ku-xigeenka HirShabeelle Cali Cabdullaahi Guudlaawe, hase yeeshee xubnaha Shariif ku dhow ayaa sheegay inuu jiro musharax qarsan oo ay dowladda wadato.

“Qorshaha dowladda wuxuu ahaa in loo muujiyo Guudlaawe inuu yahay ninka ay wadato si loogu aamusiyo mucaaradka Madasha oo badankood ku beel ah, si aysan uga hadlin hanaanka doorashada, kadibna marka doorashada la gaaro ay lasoo baxdo musharax kale,” waxaa sidaas yiri qof ku dhow Shariif.

Musharaxa kale ayay ku sheegeen inuu yahay Nuur Iidow Beyle oo kasoo jeeda beesha Xawaadle.

Xubnaha ku dhow Shariifka ayaa sheegay inuu hadda doonayo inuuka hortago qorshahaas, islamarkaana xaqiijiyo inuu madaxweyne noqdo Guudlaawe.

Shariifka ayaa waxaa socdaalkiisa Jowhar ku wehliya taliyihii hore ee NISA Cabdullaahi Sanbaloolshe, waxaana la sheegay inuu qeyb ka yahay dadaalka lagu qancinayo beesha Xawaadle inay ogolaato Guudlaawe.

Xubno ku dhow Villa Somalia oo ay la hadashay Caasimada Online ayaa sheegay inaysan wax u jirin sida ay u dhigayaan Madasha Xisbiyada Qaran, islamarkaana ay taageersan yihiin Cali Guudlaawe.

Muqdisho (Caasimada Online) – Siyaasiga Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame oo ka mid ah musharaxiinta sanadkan u tartameysa xilka madaxweynaha Soomaaliya ayaa war ka soo saaray boor uu ku dheganaa sawirkiisa oo laga jeexjeexay, kaas oo uu ku soo bandhigaayey musharaxnimadiisa.

Cabdiraxmaan ayaa arrinkaas ku eedeeyey ciidanka koofiya casta ee ilaalada madaxtooyada Soomaaliya, isagoo si weyn ugu dhaleeceeyey madaxweyne Farmaajo.

“Waxaan canbaareynayaa gabood falka ay Ciidanka Ilaalada Madaxtooyada ku fujiyeen boor ku dheganaa ka soo horjeedka xarunta Baarlamaanka, oo lagu soo bandhigay sawir muujinaya musharraxnimada xilka Mdaxweynimo ee aan sannadka 2021-ka u taaganahay,” ayuu yiri.

Cabdiraxmaan Cabdishakuur oo qoraalkan soo dhigay bartiisa Facebook-ga ayaa sheegay in ciidanka boorarka jeexjeexay laga soo amray Villa Somalia.

“Ciidanka ayaa shirkaddii boorarka lahayd u sheegay in uu amar kaga yimid Madaxtooyada,” ayuu qoraalkiisa ku yiri.

Cabdiraxmaan ayaa intaas ku sii daray, “Naguma cusba dulqaad la’aanta musharrax Madaxweyne Maxamed Farmaajo, waxayse tani tijaabo ku tahay Ra’iisul Wasaare Rooble oo ay masuuliyad ka saaran tahay xaqiijinta loolan ay u simanyihiin musharraxiinta xilka u tartamaya ee u Madaxweyne Farmaajo ka mid yahay.”

Cabdiraxmaan ayaa su’aal geliyey sida madaxweyne Farmaajo oo sawirradiisa u adkeysan waayey uu doorashada ugu dul qaadan doono.

“Haddii uu musharrax Farmaajo xammili karin sawir xayeysiin ah, sidee buu tartan doorasho ugu adkaysan karayaa. Tani waxay cashar horu dhac ah u tahay waxa uu maagan yahay musharrax Madaxweyne Maxamad Farmaajo,” ayuu yiri.

Cabdiraxmaan Cabdishakuur oo ah hoggaamiyaha xisbiga Wadajir ayaa taageerayaashiisa iyo musharaxiinta kale ugu qaabay in arrintaas ay meel uga soo wada jeestaan, isla markaana laga dhiidhiyo.

“Waxaan ugu baaqaynaa taageerayaasheyada, musharraxiinta kale, saxaafadda, bulshada rayidka iyo waxgaradka Soomaaliyeed in ay falkan gurracan si isku mid uga dhiidhiyaan” ayuu qoraalkiisa ku soo gaba-gabeeyey.

Jowhar (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee dowlad goboleedka HirShabeelle, Maxamed Cabdi Waare ayaa faah-faahin dheeriya bixiyey maalin un kadib, markii uu iska casilay xilkii madaxweynaha HirShabeelle.

Waare ayaa ugu horeyntii sheegay in dowlad goboleedka HirShabeelle uu ku bixiyey dadaal badan, gaar ahaan sidii loo heli lahaa maamul leh amni iyo nidaam dhisan, balse ay socon weysay, kadib markii dad gaar ah lugaha jiideen, sida uu hadalka u dhigay.

Waxa kale oo uu markii u horeysay shaaciyey inuusan aheyn musharax u taagan xilka uu iska casilay, isla markaana uu ka tanaasulay, maadama uu ku doodayo inuu xilka iska casilay iyada oo ay u harsan tahay muddo sanad ah.

Sidoo kale waxa uu saluug badan ka muujiyey hanaanka dhismaha maamulka HirShabeelle oo xiligan ay socdaan doorashooyinkiisu, isagoona xusay in dhag jalaq loo siin waayay dalab uu jeediyay oo ku aadana hakinta doorashooyinkaasi, si loo helo maamul heshiis lagu yahay.

“Neefa Xoolaha markii uu caatoobe oo Cudur iyo gaajo isugu darsamo heer wuxuu gaaraa maqaarkiisu ka qiimo badan yahay neefka oo dhan, marka Hir-Shabeelle waxaa hadda lagu dagaalamayo waa 45 Kursi ee taalla, tii horana ee 2016-kii saas ayay aheyd” ayuu yiri Waare.

Madaxweynihii hore ee HirShabeelle ayaa habeen hore ku dhawaaqay is-casilaadiisa, iyada oo warqadda is-casilaadda oo lasoo gaarsiiyey Caasimada Online uu ku sheegay in dhismaha maamulka cusub ee HirShabeelle lagu wado si deg-deg ah, taasi oo keeni karta xasilooni darro siyaasadeed.

Waxa uu xiligaas tusaale usoo qaatay in markii koowaad ee maamulkan la dhisayey oo ahayd 2016-kii la aas-aasay xilli dalka ku guda jiro doorasho federal, taasi oo keentay in xildhibaano aan tayo lahayn iyo maamul fadhiid ah, oo ay beelo badan cabasho ka qabaan lasoo dhiso.

Is casilaada Waare ayaa timid xili hal maalin un ay ka harsaneyd doorashada guddoonka baarlamaanka HirShabeelle oo maanta lagu wado inay ka qabsoomto magaalada Jowhar ee xarunta maamulkaasi.

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiyaha golaha aqalka sare ee baarlamaanka Soomaaliya, Mudane Cabdi Xaashi Cabdullahi ayaa maanta ka horyimid guddiyada doorashooyinka iyo xalinta khilaafaadka ee uu ku dhowaaqay ra’iisul wasaaraha Somalia.

Warqad ka soo baxday xafiiska Cabdi Xaashi ayaa waxa uu ku shaaciyey sababta ku diiday dhismaha guddiyadaasi, isaga oo sheegay in laga tegay xubno uu u gudbiyey ra’iisul wasaare Maxamed Xuseen Rooble, si loogu daro xubnaha guddiyada doorashooyinka.

Xubnahaas oo afar ka koobnaa ayuu sheegay inay ahaayeen guddigii Somaliland ku matali lahaa doorashadda, hayeeshee uu ka tegay ra’iisul wasaaraha.

Sidoo kale wuxuu tilmaamay in xubnaha guddiyada lagu dhowaaqay aysan metali karin Somaliland ama gobollada waqooyi, isaga oo shaaciyey in aan lagala tashan.

Cabdi Xaashi ayaa qoraalkan ogeysiiyey madaxweynaha, ras’iisul wasaaraha iyo dhammaan madaxda dowlad goboleedyada ka jira dalka.

Si kastaba arrintan ayaa ku soo aadeysa, iyada oo haatan khilaaf adag uu ka taagan yahay sida loo wajahayo doorashada xildhibaanada baarlamaanka Soomaaliya ee ka imaanaya dhanka gobollada waqooyi ee dowladda federaalka ku metalayo maamulka Somaliland.

Jowhar (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Sheekh Shariif Sheekh Axmed ayaa maanta dib ugu laabtay magaalada Jowhar ee xarunta gobalka Shabeelada Dhexe, waxaana wafdigiisa kamid ah taliyihii hore ee NISA Cabdullaahi Maxamed Cali Sanbaloolshe iyo siyaasiin kale.

Wararka aan helnay ayaa sheegaya in Sheekh Shariif Sheekh Axmed uu Jowhar u joogo in la qanciyo beesha Xawaadle oo diidan doorashada HirShabeelle, iyagoo ku doodaya in la duudsiiyay xuquuq ay lahaayeen.

Ka hor inta uusan Muqdisho ka bixin Sheekh Shariif, waxa uu la kulmay Ugaas Xasan Ugaas Khaliif oo ah Ugaaska guud ee beesha Xawaadle. Sidoo kale Ugaaska ayaa la kulmay Madaxweyne Farmaajo waxa uuna la wadaagay wixii ay ka wada hadleen isaga iyo Sheekh Shariif.

Caasimada Online ayaa xog ku heshay in Sheekh Shariif uu Jowhar ugu laabtay in Madaxweynaha uu ka yimaado Hiiraan, gaar ahaan Xawaadle ama in caasimada loo wareejiyo Hiiraan, si loo ilaaliyo nidaamka awood qeybsiga HirShabeelle.

Warar kala duwan oo soo baxaya ayaa sheegaya in Cali Guudlaawe ogolaaday inuu ka horo tartanka Madaxweynaha islamarkaana uu sii ahaado Madaxweyne ku xigeen halka wararka kale ay sheegayaan in Xawaadle ogolaaday inuu qaato Madaxweyne ku xigeen iyo Caasimada maamulka.

Wali ma jirto faah faahin rasmi ah oo ay dhinacyadu soo saareen hase yeeshee waxaa isa soo taraya wararka safarka Sheekh Shariif ee Jowhar.

Muqdisho (Caasimada Online) – War-saxaafadeed ka soo baxay wasaarrada Arrimaha Gudaha dowladda federaalka Soomaaliya ayaa lagu soo dhaweeyey doorashadii guddoonka cusub ee baarlamaanka HirShabeelle, kaas oo maanta lagu doortay magaalada Jowhar.

Wasaarradda ayaa boggaadisay guddiga doorashada guddoonka baarlamaanka HirShabeelle iyo hey’adaha amniga oo ku guuleystay in doorashadaas ay sidii loogu tala galay u dhacdo.

Sidoo kale wasaarradda arrimaha gudaha ayaa ka dalbatay guddoonka cusub ee baarlamaanka Hir-Shabeelle inay soo dhameystiraan howlaha ka dhiman doorashada maamulkaas.

Doorasho maanta ka dhacday magaalada Jowhar oo loogu tartamay xilalka guddoomiyaha baarlamaanka HirShabeelle iyo labadiisa ku xigeen ayaa waxaa ku soo baxay seddax musharax oo ka mid ah xubnihii tartamayey.

Cabdixakiin Luqmaan Xaaji Maxamed ayaa loo doortay guddoomiye, ku-xigeenkiisa koowaad Siraaji Sheekh Isxaaq, halka ku xigeenka labaad loo doortay Mahad Xassan Cismaan.

Dowladda federaalka ayaa aad loogu xaglinayaa inay si toos ah u maamulaneyso doorashada dowlad goboleedka HirShabeelle, iyadoo maalin ka hor madaxweynihii hore ee maamulkaas Maxamed Cabdi Waare uu isku casilay arrimo ay ka mid tahay tix-gelin la’aan uu ka tirsanayo dowladda dhexe.