25.7 C
Mogadishu
Sunday, June 22, 2025

Ciidamada Israel oo dib u billaabay weeraradii Gaza iyo wararkii ugu dambeeyey

Gaza (Caasimada Online) – Ciidamada cirka Israel ayaa maanta weeraray laba goob oo ka tirsan Gaza, kadib markii shacabka degan Gaza oo dibad-baxayey iyo ciidanka Israel ee xuduudda ay isku dhaceen, sidoo kalena buufino soo qaaday walxo qarxa lagu weeraray koonfurta Israel, sida ay ciidanka sheegeen.

Weerarkan ayaa yimid ayada oo Masar iyo Israel ay qafiifiyeen xayiraadaha socdaal iyo ganacsi ee lagu soo rogay Gaza, halkaasi oo labada dal ay go’doomiyeen tan iyo markii ay Xamas qabsatay 2007.

“Diyaarad dagaal oo ay leedahay Israel ayaa weerartay dhismo militari oo Xamas ay u adeegsan jirtay soo saarista hubka iyo tababarada, sidoo kalena laga soo geli jiray marin dhulka hoostiisa mara oo yimaada Jabalia,” ayaa lagu yiri bayaan ay soo saareen ciidamada Israel.

“Weerarada ayaa jawaab u ahaa buufino soo qaaday walxo qarxa oo Xamas ay kusoo weerartay dhulka Israel, iyo banaan-baxyo rabshado watay oo shalay dhacay,” ayaa lagu yiri bayaanka.

Illaa iyo hadda ma jiraan warbixino laga heli karo Gaza oo ku saabsan wax khasaare ah oo ka dhashay weerarada Israel.

Dibad-baxyada shalay dhacay ayaa ciidamada Israel waxay sunta dadka ka ilmeysiisa iyo bambooyinka aan qarxin ku weerareen shacab Falastiiniyiin ah oo gubayey taayaro, meel ku taalla xuduudda Gaza iyo Israel.

Wasaaradda Caafimaadka Gaza ayaa sheegtay in 11 qof oo Falastiiniyiin ah lagu dhaawacay isku dhacyada.

AFP + VOA

MAREYKANKA oo digniin culus soo saaray iyo cabsi ka taagan garoonka Kabul

Kabul (Caasimada Online) – Dhowr saacadood kadib markii Madaxweyne Joe Biden uu sheegay in weerar kale oo lagu qaado garoonka diyaaradaha ee Kabul ay u badan tahay inay dhacaan 24 ilaa 36 saacadood ee soo socoda, ayaa Safaaradda Mareykanka ee Kabul ku boorrisay muwaadiniinta Mareykanka inay ka baxaan garoonka diyaaradaha.

Digniinta amni ayaa ku boorrisay dadka Mareykanka inay ka fogaadaan agagaarka garoonka diyaaradaha, waxayna safaaraddu sheegtay in si degdeg ah looga baxo agagaarka garoonka, gaar ahaan albaabka Koofureed, agagaarka Wasaaradda cusub ee Arrimaha Gudaha, iyo iridda u dhow Kaalinta Shidaalka ee Panjshir ee dhinaca waqooyi -galbeed.

Biden ayaa bayaan uu Sabtidii soo saaray ka digay weerarro ay suuragal tahay in lagu soo qaado garoonka Hamid Karzai ee magaalada Kabul, xilli ay gabaabsi mareyso ka bixitaanka Mareykanka iyo xulufadiisa iyo daadgureynta muwaadiniintooda iyo dadka reer Afghanistan ee ka baxsanaya xukunka Taalibaan.

Digniintan ayaa imaaneysa laba maalmood kaddib qaraxii is-miidaaminta ahaa ee ka dhacay garoonka diyaaradaha Kabul, halkaas oo ay ku dhinteen ugu yaraan 170 qof oo u dhashay Afghanistan iyo 13 askari oo Mareykan ah.

Biden wuxuu sheegay inuu taliyeyaasha ciidmaada Mareykanka ku amray ilaalinta askarta Mareykanka ee ku sugan garoonka caalamiga ah ee Hamid Karzai, maadaama daadgureyntii dadkii tirada badnaa ay dhammaad ku dhowdahay, Isla markaana ciidamada Mareykanku ka baxayaan garoonka.

Qiyaastii 2,000 oo qof ayaa laga daadgureeyay Kabul 12-kii saac ee la soo dhaafay, sida laga soo xigtay Aqalka Cad.

Aqalka Cad ayaa sidoo kale sheegay in tan iyo 14-kii Agosto, in Mareykank uu daadgureeyay ama gacan ka geystay daadgureyntooda qiyaastii 113,500 oo qof. Tan iyo dhammaadkii bishii July, Mareykanka ayaa dib u dejin u sameeyay 119,000 oo qof.

VOA

Daawo: Beel ka tirsan Abgaal oo hub iyo ciidan lasoo baxday kana hortimid doorashada

0

Xaajicali (Caasimada Online) – Beesha Cabdalla Caroone oo kamid ah beelaha dega gobolka Shabeellada Dhexe ayaa dhoola-tus xoog leh ku soo bandhigtay deegaanka Xaaji-Cali oo hoos taga degmada Cadale ee gobolka Shabeellada Dhexe, halkaas oo lagu qabtay kulan weyn oo beeshu ay uga tashaneysay aayaheeda siyaasadeed.

Gaadiid dagaal, hub iyo ciidamo fara badan ayey beeshaan ku soo bandhigtay deegaanka Xaaji-Cali, waxayna waxgaradka beesha oo warbaahinta la hadlay ku goodiyeen in HirShabeelle aysan doorasho ka dhici doonin ilaa laga xaliyo tabashadooda.

Odayaasha u hadlay beeshaan ayaa sheegay in guraasta tirsigoodu yahay Hope141 iyo Hope 146 ay xuquuqdooda siyaasadeed ku maqan tahay, iyagoo baaq u diray xukuumadda federaalka, beelaha Mudullood oo beeshaan ay ka dhalatay iyo madaxda dowlad goboleedka HirShabeelle.

Mukhtaar Axmed Maxamed oo ah duqa guud ee beesha Cabdalla Caroone ayaa ka digay in labadaas kursi ee kala ah, Hope141 iyo Hope 146 deegaan doorashadooda la geeyo magaalada Jowhar, iyadoo aan lagu heshiin, isla markaana ay mas’uuliyadda waxii dhaca ay qaadi doonto xukuumadda HirShabeelle.

“Waxaan ka codsaneynaa beelweynta Mudulood, dowlad goboleedka HirShabeelle iyo dowladda dhexe qaladkaan horay ayuu u dhacay, 132-dii oday ee la sameeyey doorashadii 2012-kii waxay horseedeen baaba’a waxaan ka codsanaa madaxda inay xaliyaan qaladkaan,” ayuu yiri mid ka mid ah odayaasha beesha Cabdalla Caroone.

Nabadoon Maxamed Fiiney oo ka mid ah odayaasha beesha ayaa ka digay in xuquuqda beeshaan aan la isku deyin in la duudsiiyo, “Hadii aan cadaalad weyno waxaa dhici doonta cawaaqib xumo aad u xun, mana ka samri doono xaqeena,” ayuu yiri.

Hoos ka daawo

Ciidamadii BELEDWEYNE qabsaday oo laga saaray – Maxay ku dhamaatay xiisada?

0

Beledweyne (Caasimada Online) – Wararka aan ka heleyno gobolka Hiiraan waxay sheegayaan in Madaxweyne ku xigeenka HirShabelle Yuusuf Axmed Hagar (Yuusuf Dabageed) uu guulo ka gaaray kulamo aan loo kala kicin oo 48-kii saac ee u dambeysay uu ka waday magaalada Beledweyne, halkaas oo waayahaan ay ka taagneed xiisad culus.

Yuusuf Dabageed oo kaashanaya Ugaaska beesha Xawaadle Ugaas Yuusuf Ugaas Xasan, odayaasha dhaqanka iyo siyaasiyiinta beesha ee ku sugan Beledweyne ayaa ku guuleystay in la dhameeyo xiisadii ka taagneyd magaalada, waxaana Beledweyne si nabad ah looga saaray ciidamadii gadoodsanaa ee la wareegay todobaadkii hore.

Yuusuf Dabageed ayaa labadii maalmood ee u dambeysay kulamo aan loo kala kicin oo lagu dhameeynayo xiisadaas waxa uu ka waday magaalada, waxaana xalay u suurta gashay inuu kulan la qaato saraakiisha ciidanka la magac-baxay Badbaadada Hiiraan.

Kulanka uu madaxweyne ku xigeenka HirShabeelle la qaatay saraakiishaas, Caasimada Online waxay ogaatay in lagu gaaray heshiis hor-dhac ah, kaas oo fulintiisa maanta la guda galay.

Kulanka ayaa ka dhacay xarunta Madaxtooyada HirShabeelle ee Beledweyne, waxaana Madaxweyne ku xigeenka iyo saraakiisha ku wehliyey Ugaas Yuusuf, odayaal dhaqan iyo qaar ka mid ah siyaasiyiinta beesha Xawaadle.

Waxyaabaha la isku afgartay waxaa ka mid ah in ciidamada la magac-baxay Badbaadada Hiiraan laga saaro xarumata maamulka ee ku yaalla gudaha magaalada oo ciidanka dib loogu celiyo xeryahoodii hore.

Xogta aan ka helnay kulamadii dhacay waxay intaas ku dareysaa in loo balansan yahay shirweyne kale oo lagu dhameeynayo tabashada beesha Xawaadle ay ka qabto dhismaha labaad ee maamulka HirShabelle, kaas oo Beledweyne ka dhici doona maalmaha soo socda.

Sidoo kale Madaxweyne ku xigeenka iyo odayaasha shaqanka Xawaadle ayaa isku raacay in ka talinta aayaha beesha gaar ahaan tabashada haatan taagan looga dambeeyo Ugaaska beesha Ugaas Yuusuf Ugaas Xasan.

Yuusuf Dabageed ayaa haatan la sheegay inuu ku guuleystay dejinta xiisadii maalmahaan ka taagneyd magaalada Beledweyne oo cabsi weyn laga qabay in gacan qaad uu ka dhaco, maadaama ay magaalada gudaha u galeen ciidamo gadoodsan.

Beesha Xawaadle oo weli saluugsan hanaankii loo maray dhismaha maamulka labaad ee HirShabeelle ayaa si cad u diiday in madaxweynaha maamulkaas uu tago magaalada Beledweyne, taas oo sababtay in HirShabeelle ay kala xiranto, isla markaana ay noqoto halka maamul oo weli aan bilaabin doorashada kuraasta baarlamaanka federaalka.

Daawo: Hooyada dhashay Ikraan Tahliil oo war cusub kasoo saartay kiiskeeda

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Qaali Maxamuud Guhaad oo ah hooyada Ikraan Tahliil oo muddo badan lagu la’yahay gacanta Hay’adda Nabad-Sugidda ee NISA oo shir jaraaid qabatay ayaa sheegtay in kiiska gabadheeda aan ilaa hadda wax laga qaban.

“Iyadoo ay hadleyn culumadii, waxgaradkii beelaha Hawiye iyo siyaasiyiinta weli dowladda Soomaaliya wax way ka qaban la’dahay kiiska gabadheeda, waa arrin yaab leh oo aan horey uga dhicin Soomaaliya, gabadheeda waxay iga maqan tahay muddo laba bil ah,” ayey tiri Qaali Maxamuud.

Hooyo Qaali ayaa sheegtay inay wacday nambarada Ra’isulwasaare Maxamed Xuseen Rooble iyo madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo, balse nasiib darro waxay tilmaamtay inaan laga jawaabin wicitaankeeda.

Hooyo Qaali ayaa tilmaamtay inaysan dalka doorasho ka dhici doonin illaa laga soo daayo gabadheeda, waxayna ku hanjabtay inay iyagana soo afduuban doonaan dad kasoo jeedo qabiil ay sheegtay inay heystaan gabadheeda.

“Gabadha waxay kasoo jeedaa 10 qabiil, dadkeeda dhan waxay ka kala tirsan yihiin ciidamada Gorgor iyo Haramcad, madaxweyne Farmaajo haddii aad rabto inaad dadka isku dhameyso adiga ayey kuu taallaa, haddii kale kasoo hadal xariga gabadheeda Ikraan.” ayey tiri mar kale Hooyo Qaali oo ilmeeneysa.

Hooyo Qaali ayaa ugu dambeyntii sheegtay inuu soo wacay Fahad Yaasiin oo ah taliyaha hey’adda NISA islamarkaana uu u sheegay inay ka war sugto muddo laba maalin ah, waxayna sheegtay inuusan illaa hadda lasoo hadlin lana marayo muddo laba bil ah.

Warar is khilaafsan ayaa kasoo baxaya baaritaanka lagu hayo kiiska Ikraan Tahliil Faarax, oo ah gabar u shaqeyneysay hay’adda NISA oo hadda la la’yahay muddo laba bil ah, kadib markii la waayey 26-ka June.

Ikraan ayaa aheyd gabar aqoonyahanad, oo aad ugu wanaagsan qorista warqadaha xiriirka xafiisyada sida dowlad ama hay’adaha kale. Ikraan ayaa dhex-daganeyd xeendaabka NISA, ee ka xiran cirifka global iyo kan KM-0, taasi oo hay’adda farta kusoo fiiqday.

Illaa iyo hadda ma cadda cidda wadatay Ikraan iyo cidda bixisay amarka lagu watay Ikraan, hase yeeshee qaar ka mid ah xildhibaanada baarlamanka Soomaaliya ee ku ehelka ah Ikraan iyo kuwa aan ku ehelka aheynba waxay eedeeyeen madaxda sare ee hay’adda NISA.

Halkaan hoose ka daawo shirka jaraa’id ee hooyo Qaali

 

Qodobada heshiis xasaasi ah oo Turkey iyo Qatar ay la gaareen Taalibaan (Aqriso)

Ankara (Caasimada Online) – Turkey iyo Qatar ayaa si wada-jir ah u maamuli doona garoonka diyaaradaha caalamiga ah ee Kabul, ayada oo shirkad amni oo gaar loo leeyahay oo Turkish ay sugi doonto amniga garoonka, sida ku cad heshiis ay la galeen Taalibaan.

Heshiiskan oo qabyo qoraal ah ayaa la dhameystiri doonaa kadib markii ciidamada Mareykanka ay soo geba-gebeeyaan ka bixitaankooda Afghanistan, toddobaadka soo socda. 

Madaxweynaha Turkey Recep Tayyip Erdogan ayaa sidoo kale ay qasab tahay inuu saxiixo heshiiska. Waxaa la filayaa inuu arrintan wada-tashi kala yeesho xulufadiisa NATO, gaar ahaan Mareykanka.

Turkey ayaa dhowaan soo geba-gebeysay ka bixitaanka ciidamadeeda ee garoonka kadib markii wada-hadallo ay la yeesheen hoggaanka Taalibaan lagu gaari waayey heshiis ay ciidanka Ankara kusii joogi lahaayeen garoonka kadib bixitaanka Mareykanka.

Turkey ayaa muddo toddobaadyo ah sahmineysay suurta-galnimada ah inay sugto amniga garoonka marka ay ka baxaan ciidamada Mareykanka. 

Faah-faahinta heshiiska qabyada ah

Erdogan ayaa khudbad uu Jimcihii jeediyey ku sheegay in Taalibaan ay Turkey u yaboohday fursad ay ku maamusho garoonka, hase yeeshee ay ku adkeysteen inay amniga ayaga sugaan. 

Si kastaba, labada dhinac ayaa hadda isku raacay heshiis qabyo qoraal ah oo xal u noqon kara arrintan, waxaana qodobada ugu muhiimsan heshiiska ay yihiin:-

Turkey waxay Taalibaan u aqoonsaneysaa dowladda sharciga ah ee Afghanistan.
Turkey iyo Qatar ayaa si wada-jir ah u maamulaya garoonka diyaaradaha Kabul.
Ankara ayaa sugeysa amniga garoonka ayada oo loo marayo shirkad gaar loo leeyahay, oo shaqaalaheeda ay isugu jiri doonaan saraakiil horey uga tirsanaa militariga iyo booliska Turkey.
Ciidamada gaarka ah ee Turkey oo noqon doona kuwa dharcad ayaa sugi doona amniga shaqaalaha Turkish-ka ee garoonka, balse kama bixi doonaan xeendaabka garoonka.

Mid ka mid ah caqabadaha hortaagan heshiiskan ayaa ah in dowladdii hore ee Afghanistan ay bishii October ee sanadkii tegay ay qandaraas lagu maamulayo garoonka siisay shirkad laga leeyahay dalka Imaaraadka Carabta. Taalibaan ayaa u baahan inay heshiis gaar ah la gasho shirkadaas. 

Ciidamada gaarka ah oo sii jooga

Turkey ayaa weli waxaa u furan safaaraddeeda Kabul, kamana aysan soo daad-gureyn dalkaas diblomaasiyiinteeda muhiimka, oo uu ku jiro safiirka. 

Sidoo kale, xubno ka tirsan ciidamada gaarka ah ee Turkey ayaa ku sugan Kabul, si ay u ilaaliyaan safaaradda, halka kuwa kale ay joogaan Islamabad, si haddii gurmad ahaan loogu baahdo loogu yeero.

Sanadahii tegay, Turkey ayaa ilaalineysay qeybta militari ee garoonka, si looga hor-tago weeraro banaanka uga yimaada. 

Horraantii xagaagan, Ankara ayaa ku dhoweyd in Mareykanka la gasho heshiis ay kusii waddo howlgalkan, hase yeeshee deg-degtii at Taalibaan kula wareegtay dalka ayaa beddeshay xaaladda.

Saraakiil Turkish ah ayaa sheegay inay rumeysan yihiin in sii joogitaanka Afghanistan uu ka caawin doono inay ilaaliyaan danaha siyaasadeed iyo kuwa ganacsi ee ay ka leeyihiin dalkaas.

Hoggaamiyaha Tigray-ga oo mowqif cusub kasoo saaray dagaalka dowladda Ethiopia

Mekele (Caasimada Online) – Hoggaamiyaha Tigray-ga ayaa sheegay inay ka go’an tahay in wada-xaajood lagu dhammeeyo dagaalka sagaalka bil ka socda gobolka ee ay ku dhinteen kumanaanka qof, islamarkaana in ka badan nus milyan kale ay ku barakaceen. 

Warqad uu u diray xoghayaha guud ee QM Antonio Guterres, oo ay aragtay wakaaladda wararka AP, ayuu Debretsion Gebremichael ku sheegay in Tigray-ga ay doonayaan dhex-dhexaadiyey aan dhinac u janjeerin.

Hase yeeshee waxa uu ka digay in Midowga Afrika, oo xaruntiisu tahay Ethiopia “uusan wax hal u keeni karin dagaalka” sababtoo ah ururkan ayaa horey u taaaeeray dagaalka dowladda Ethiopia ay ku qaaday gobolka. 

Arrintan ayaa cakireysa hindise uu Midowga Afrika ku dhowaaqay Khamiisto oo uu ugu magacaabay madaxweynihii hore ee Nigeria Olusegun Obasanjo inuu noqdo ergeyga garaka ah ee ururka u qaanbilsan Geeska Afrika.

Caqabadda kale ee jirta ayaa ah in dowladda Ethiopia ay ku calaameyso ururka TPLF ee Tigray inuu yahay urur argagixiso, taasi oo macnaheedu yahay inaysan wada-hadal la geli karin.

Safiirka Kenya ee QM Martin Kimani ayaa Golaha Ammaanka u sheegay inay muhiim tahay in dowladda Ethiopia ay ka laabato go’aanka ay TPLF ugu yeertay argagixiso, si wada-hadallo loo furo.

Dhinaca kale, dagaalka Tigray ayaa toddobaadyadii tegay kusii faafay gobollada Amhara iyo Afar ee deriska la ah, ayada oo ciidamada TPLF ay dhul badan qabsadeen.

Waxay tani kasii dartay xaaladda gobolka, ayada oo ay sii kordhayaan dadka barakacay, oo kuwa badan oo ka mid ah laga cabsi inay gaajo iyo macluul u dhintaan.

Debretsion ayaa sheegay in dowladda Ethiopia ay dooneyso in gaajo u la’daan shacabka Tigray.

“Ujeeddada waxay tahay in la cirib-tiro Tigray-ga ayada macluul loo dilayo,” ayuu yiri Debretsion oo tixraacaya xanibaado la sheegay in dowladda Ethiopia ay saartay gargaarka ay hay’adaha caalamiga gaynayaan gobolka.

Waare oo shaaciyey qorshe siyaasadeed oo ka dambeeya colaadda ka taagan Hiiraan

0

Beledweyn (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee maamul Goboleedka HirShabeelle Maxamed Cabdi Waare ayaa markii ugu horeysay ka hadlay colaadda ka taagan Magaalada Beledweyne ee Xarunta Gobolka Hiiraan.

Waare ayaa ugu horreyn ka digay sii socoshada colaada gobolka Hiiraan, wuxuuna ugu baaqay beesha uu kasoo jeedo ee Xawaadle inay ka shaqeyso sidii loo damin lahaa xiisadda taagan.

“Waxaan maanta maqlay war naxdin leh: in Beledweyne Duleedkiisa lagu dilay dhowr qofood oo beeraley ah. Arrintaasi waxay halis u tahay inay soo noolaato colaadii qabooday ee u dhexeeysay beelaha walaalaha ah ee Xawaadle iyo Surre,” ayuu yiri Waare.

Madaxweyne Waare ayaa tacsi u diray dadkii la dilay, wuxuuna dilkaan ku eedeeyey inay ka dambeeyaan shakhsiyaad dano siyaasadeed leh, inkastoo uusan magacaabin dadkaas.

“Waxaan xog ku heynaa in arrintaas abaabuleen dad dano siyaasadeed oo guracan leh. Waxaan ugu baaqaayaa walaaluhu inaysan ku dhicin dabinka loo maleegaayo, colaadana joojiyaan. Gaar ahaan beesha Xawaadle ee dadka laga dilay inay muujiyaan sabar iyo dulqaa,” ayuu yiri Maxamed Cabdi Waare.

Jimcihii ayey ahayd markii ay dabley hubeysan weerar ku qaaday duleedka magaalada Beledweyne ay ku dishay dhowr qof oo Beeraley ahaa oo kasoo jeeday Beesha Xawaadle.

Xaaladda Magaalada Beledweyn iyo duleedkeeda ayaa hadda dagan, waxaana jirto cabsi laga qabo in Beesha Xawaadle ay sameyso aargudasho, inkastoo ay socdaan dadaalo lagu doonayo in lagu soo afjaro xiisadaan.

Somaliland oo ‘ogolaatay’ dalabka MAREYKANKA ee qaxootiga AFGHANISTAN

Hargeysa (Caasimada Online) – Somaliland ayaa mabda’ ahaan ogolaatay inay qaadato qaxooti kasoo jeeda dalka Afghanistan, sida uu Jimcihii sheegay sarkaalka tirsan Wasaaradda Arrimaha Dibedda.

Afhayeenka Wasaaradda Arrimaha Dibedda Somaliland ayaa wakaaladda wararka AFP u sheegay in Hargeysa ay wada-hadallo la gashay saraakiisha Mareykanka, oo ku saabsan inay si ku-meel gaar ah u marti-geliso qaxootiga Afghanistan.

Mareykanka ayaa Afghanistan ka qaadaya kumanaan qaxooti oo ka cararaya xukunka Taalibaan, kuwaas oo badankood ah dad la shaqeeyey ciidamada Mareykanka iyo ehalladooda.

“Waxaan mabda’ ahaan ogolaanay inaan marti-gelino qaxootiga Afghanistan, si ku meel-gaar ah,” ayuu yiri sarkaalka reer Somaliland ee la hadlay AFP, isaga oo intaas ku daray in heshiiska arrintan ku saabsan uu weli marayo marxalad horudhac ah, ayada oo weli arrimo farsamo ay u baahan yihiin in laga shaqeeyo, sidoo kalena aan taariikh loo goyn waqtiga imaanshahooda.

Haddii qaxootigan la geeyo Somaliland, waxay halkaas joogi doonaan illaa Mareykanka uu ka diyaariyo Visa-ha ay ku galayaan dalkaas, taasi oo qaadan karta bilo ama sanado.

Mareykanka ayaa sidoo kale wada-hadal kula jira Uganda, si ay qaxooti dheeraad ah oo Afgaaniyiin ah u qaadato. Arbacadii ayaa diyaarad sidday 51 qaxooti oo Afgaaniyiin ah ay gaartay magaalada Kampala.

Warbaahinta qaar ayaa sheegeys ain Kampala ay ogolaatay inay qaabisho illaa 2,000 oo qaxooti.

Somaliland ayaa sheegata inay ka go’day kana madax-banaan tahay Soomaaliya inteeda kale, hase yeeshee ma haysato aqoonsi caalami ah.

Ma cadda haddii Mareykanka uu arrintan kala hadlay dowladda federaalka Soomaaliya, oo u arki karta inay xadgudub ku tahay madax-banaanida dalka haddii aan lagala tashan, hase yeeshee Muqdisho ma lahan wax awood ah oo ay ku hor-istaagto qorshahan.

Ciidamada Somaliland oo ‘weeraray’ guriga Coldoon

Hargeysa (Caasimada Online) – Xaaska Wariye Cabdimaalik Sheekh Muuse Coldoon oo haatan u xiran Somaliland ayaa shaacisay inay saaka aroortii hore gurigooda oo ku yaalla Burco weerar ku soo qaadeen ciidan isugu jira Boolis iyo Milatari oo ka trsan maamulkaasi.

Aasiya Faarax oo ah xaaska Wariye Coldoon aya abarteeda Facebook-ga ku sheegtay in ciidamadu ay si xoog ah ku soo galeen guriga, kadibna ay baaris ku sameeyeen.

Sidoo kale waxa ay shaaca ka qaaday in ciidamadu ay argagax weyn geliyeen caruurta iyo haweenkii xilligaas ku sugnaa guriga Cabdimaalik Sheekh Muuse Coldoon.

“Ciidan Isugu jira malateri iyo Booliis badan ayaa abaaro 05:00 subaxnimo soo weeraray gurigii Samafale Coldoon, iyagoo argagax geliyey caruurtii iyo haweenkiiba.” ayey tiri.

Sidoo kale waxa ay intaasi ku dartay in ciidamada Somaliland ay amar la’aan guriga kusoo daateen, iyada oo ku eedeysay inay baal mareen sharuucda caalamiga ah iyo dhaqanka.

“Intaa waxaa dheer inay guriga bila idin u soo daateen iygoo baal maray xeerarkii caalamiga ahaa iyo tii dhaqanba.” ayey raacisay Aasiya Faarax.

Arrintan ayaa ku soo aadeyso, iyadoo uu haatan Somaliland u xiran yahay Wariye Coldoon oo baahiyey warbixino isdaba joog ah,isla-markaana liddi ku ahaa dugsiyada Abaarso iyo jaamacadda Barwaaqo, waxaana ka mid ah xubnaha uu eedeeyey macalimad Joy Isa oo uu sheegay inay tahay Masiixiyad howl Diimeed u timid deegaanada maamulka Somaliland.

Saameynta heshiiska Turkey, Imaaraadka iyo Itoobbiya ee doorashada Soomaaliya

Ra’iisul Wasaaraha Itoobbiya Abiy Axmed ayaa August 18, 2021 booqasho ku tegay magaalada Ankara xilli dalkiisa ay colaad sokeeye ka taagan tahay (gobolka Tigray), xadka kala dhexeeya Sudan ay xiisad ka aloolsan tahay, murunkii biyoxireenka Niilna uu isku rogay xulufo uruursi. 

Heshiis Iskaashi Militeri oo ay Itoobbiya la gashay Turkiya ayaa laga yaabaa inuu wax ka beddeli doono cudud isku hallaynta Masar. Waxaase hadal hayn abuuray isku beegmidda booqashada Abiy Axmed iyo kulankii naadirka ahaa ee Madaxweyne Erdogan uu la yeeshay La-Taliyaha Amniga ee Iskutagga Imaaraadka Carbeed Sheikh Tahnoun bin Zayed al Nahyan. 

Kol haddii jajuubikii Afghanistan uu noqoday “hal bacad lagu lisay,” Abu Dhabi waxay halhaleel ku beddeshay siyaasaddeedii ku dhisnayd cudud (hawkish) ku muquuninta, si aysan u gefin kaalinteedii Badda Cas iyo Geeska Afrika ee isbeddelka nidaamka caalamka “geopolitical order” ku heshay.  

Sida uu qoray wargeyska Bloomberg, laba bilood ka hor shirkadda Mubadala Investment ee Abu Dhabi ayaa maal ku dhow bilyan doolar gashatay 3 shirkadood oo Turki ah (Bloomberg – 19/08/2021). 

Dib u hagaajinta xidhiidhkooda ganacsiga iyo maalgashiga ayaa saameyn baaxad leh ku yeelan kara xasilloonida iyo horumarka Geeska Afrika. Maal dhan 2.5 bilyan doolar ayuu Turkiga geliyey dalka Itoobbiya.

Wixii ka dambeyay heshiiskii Riyadh iyo Dooxa waxaa muuqday in Imaaraadku ku dhacay go’doon weliba markii Turkiga uu soo jiitay Masaarida iyo Faransiiska oo ay dagaalka Liibiya iskaga soo horjeedeen.

Kulanka lama filaanka ahaa ee Ankara ka dhacay ayaa astaan cad u ah in Turkiga iyo Imaaraadka ay diyaar u yihiin inay iska kaashadaan qaadista jiho ka duwan tii hore.

Gulufka diblomaasiyadeed ee Imaaraadka waxaa sababaya in maamulka Joe Biden uusan mar walba u hilinayn badbaadinta lammaane (partner) shar badan oo aan la isku hallayn karin. Imaaraadka oo kula tartameya Qadar nabaddoonnimada ayaa Itoobbiya iyo Sudan u soo bandhigay dhexdhexaadin.

Reer Galbeedka, oo Imaaraadka u adeegsanayay sida hangoolka, si ay uga hortagaan saameynta Turkiga ee Geeska Afrika ayey qorrax ku soo baxday.

Madaxweyne Erdogan ayaa si taxaddar leh ugu soo jeediyey Janan Cabdel Fattaax Cabdelraxmaan al-Burhan Madaxa Golaha Qaranka Sudan iyo Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed sidii uu gacan uga geysan lahaa xallinta muranka xadka. Ankara ma hursana inay Imaaraadka u weheshato geedi-socodka dhexdhexaadinta labada dal, taasoo xidhiidhkooda ku soo kordhin doonto isku kalsooni. 

Xog lagu kalsoon yahay ayaa sheegaysa in Kuwait oo gargelyo ka ahayd Abu Dhabi ay ku talisay inay Soomaaliya wadaxaajood la furto Imaaraadka. Walow uusan dadaalkaas najixin, haddana hagaajinta xidhiidhka Turkiga ayaa qayb ka ah ilaalinta danahooda Liibiya iyo Soomaaliya.

Ilo wargaleen ah ayaa sheegay in Dooxa iyo Ankara oo daacad u ahaa Maxamed Cabdullahi Farmaajo ay isaga fogaadeen wixii ka dambeyey khilaafkii dhexmaray Farmaajo iyo Khayre ee u dhurtay afgambi Dastuur (Abril 12, 2021).

Dhinaca kale, xallinta xiisadaha Turkiga iyo Imaaraadka ayaa laga yaabaa inuu daadka raacsiiso riyadii siyaasiyiintii ku xulufoobay calanka Abu Dhabi hoostiisa.  

Saadaasha hor dhac u ah cidda ku soo bixi doonta madaxtooyada ayaa tilmaameysa daljire aragti dheeri, oo karti iyo hufnaan kula dabaakhi kara dunida ku loolameysa danaha kala duwan.

AFEEF: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada [email protected] Mahadsanid

DENI oo kulamo xasaasi ah ka wada Nairobi + Ujeedka

0

Nairobi (Caasimada Online) – Madaxweynaha dowlad goboleedka Puntland, Mudane Saciid Cabdullaahi Maxamed (Deni) oo safar shaqo ku jooga magaalada Nairobi ayaa kulamo siyaasadeed ka bilaabay gudaha magaaladaasi oo ah caasimada wadanka Kenya.

Wararka ayaa sheegaya in Saciid Deni oo shalay gaaray gudaha Nairobi uu dhaq-dhaqaaq siyaasadeed ka bilaabay halkaasi, kadib shirkii wada-tashiga ee magaalada Muqdisho.

Kulamada oo ah kuwa xasaasi ah ayaa waxa uu la leeyahay siyaasiyiinta Soomaaliyeed ee fadhigooda yahay Kenya iyo saaxibada caalamiga ah ee ay leedahay Soomaaliya.

Sida ay ogaatay Caasimada Online kulamadan ayaa la xiriira arrimaha doorashooyinka dalka iyo sidii loo dardar-gelin lahaa, maadaama lasoo saaray habraacoodii.

Ujeedka kulamada uu Deni wado ayaa ah kuwa ku ugu xusul doobayo doorashooyinka soo socda, si uu galaan-gal xoogan ugu yeesha doorashada heer federaal, inkastoo warar hore usoo baxay ay shaaciyeen inay ‘suuragal tahay inuu isku soo taago xilka madaxweynaha’.

Soomaaliya ayaa waxaa ay sanadkan galeysa doorasho adag oo ay ku tartamayaan siyaasiyiin saameyn leh, waxaana socda olole xoogan oo loogu jiro doorashooyinka.

Si kastaba dhowaan ayaa la filayaa in si rasmi ah loo guda-galo doorashada Golaha Shacabka, sidoo kalena la dhammeystiro mida Golaha Aqalka Sare ee Soomaaliya.

MAREYKANKA oo weerar aargudasha ah ka fuliyey wadanka AFGHANISTAN

Kabul (Caasimada Online) – Diyaaradaha dagaalka Mareykanka ee nooca Drones-ka ayaa weerar dhinaca cirka ah ka fuliyey bariga Afghanistan, iyada oo lagu beegsaday kooxda Isis-K oo ah urur-goboleed ka tirsan kooxda la magacbaxday dowladda Islaamka.

Weerarkan oo ahaa mid aargoosi ah ayaa ka dhacay gobolka Nangarhar, iyada oo lagu bartilmaameedsaday gaari uu la socday sarkaal kooxda Isis-K u qaabilsanaa dhanka qorsheynta.

Wakaaladda wararka Reuters ayaa daabacday in duqeyntaas ay u dhacday sidii loo qorsheeyey, isla-markaana ay fulisay diyaarad kuwa qumaatiga u kaca ah oo ka soo duushay saldhig aan la magacaabin oo uu Mareykanka ku leeyahay Bariga Dhexe.

Sidoo kale militeriga Mareykanka ayaa shaaca ka qaaday inay rumeysan yihiin inay khaarijiyeen sarkaalkaasi, walow aysan shaacin magaciisa dhabta ah.

Maalin ka hor ayey aheyd markii qaraxyo is xig-xigay oo ay sheegatay Daacish ay ka dhaceen agagaarka garoonka diyaaradaha Kabul, waxaana ku dhintay ku dhawaad 170 qof oo ay ka mid yihiin 12 askari oo ka tirsanaa ciidanka gaarka ah ee Mareykanka.

Kadib weerarkaasi Madaxweyne Joe Biden ayaa wacad ku maray inay baacsan doonaan kooxihii ka dambeeyey weerarka lagu qaaday garoonka diyaaradaha ee caasimada Kabul.

Si kastaba weeraradan ayaa ku soo aadayo, xilli weli ciidamada Mareykanka ay wadaan daad-gureynta dadka ka baxsanaya Afghanistan, kadib markii ay la wareegtay Taalibaan.

Madaxweyne Joe Biden oo diiday QORSHE ay la timid Israel oo ku wajahan IRAN

Washington (Caasimada Online) – Madaxweynaha Mareykanka Joe Biden ayaa u sheegay Ra’iisul Wasaaraha Israel Naftali Bennet in diblomaasiyadda ay tahay xulashadiisa koowaad, balse uu ka fakari doono kuwa kale, haddii ay fashilmaan dadaallada dib loogu soo nooleynayo wada-hadallada Nukliyeerka Iran.

Biden ayaa hadalkan sheegay kadib markii labada hoggaamiye ay Washington ku yeesheen kulankoodii ugu horreeyey tan iyo markii Bennet uu noqday Ra’iisul Wasaaraha Israel, bishii June. 

“Diblomaasiyadda ayaan marka hore hormarineynaa, waana arki doonnaa halka ay na geyso,” ayuu Biden ka yiri kulanka Aqalka Cad. “Balse haddii diblomaasiyadda ay fashilanto, waxaan diyaar u nahay inaan u weecano xulashaooyin kale.”

Mar waxa laga weydiiyo xulashooyinka kale kale ee Biden uu ka fakarayo, afhayeenka Aqalka Cad Jen Psaki waa ay diiday inay ka hadasho.

Bennet ayaa Aqalka Cad yimid ayada oo ujeedkiisu yahay inuu Biden ka dhaadhiciyo inuusan dib ugu laaban heshiiska Nukliyeerka Iran ee la saxiixay xilligii madaxweyne Obama, balse uu ka baxay madaxweyne Trump.

Tan iyo markii Mareykanka uu heshiiska ka baxay 2018-ka, Tehran ayaa sare u qaaday kobcinta uranium-keeda oo ay gaarsiisay 63%, oo ku dhow heerka laga soo saari karo hub Nukliyeer, halka intii ay heshiiska ku jirtay ay aheyd kaliya 3.67%.

Bennet ayaa sheegay inuu Aqalka Cad la yimid xeelad looga hartagi karo in Iran ay hesho hub Nukliyeer ah, taasi oo si gaar ah uu ula wadaagay Biden. Si kastaba, wuxuu qanacsanaan ka muujiyey in isaga iyo Biden ay ka mideysan yihiin in Iran aan marna loo ogolaan inay hesho hub Nukliyeer.

“Iran waa dalka koowaad ee caalamka ee dhoofiya argagixisada, xasillooni darrada iyo xadgudubyada xuquuqda aadanaha,” ayuu yiri Bennet. 

Bennet ayaa sheegay in heshiis lala galo Iran oo ka qafiifin doona cunaqabateynada saaran uu ka dhiggan yahay inay heli doonto kheyraad ay kusii kobciso uranium-ka.

Biden ayaa caddeeyey in damciisu yahay inuu helo waddo Iran loogu celin karo heshiiskii Nukliyeer ee 2015 ee uu galay maamulkii Obama ee Biden uu ka ahaa madaxweyne ku-xigeen. 

Washington iyo Tehran ayaa waxay wada-hadallo dhowr ah ku dhex-mareen Vienna, hase yeeshee waxay istaagaan markii Iran ay gashay doorashooyinkii lagu doortay madaxweyne Ebrahim Raisi. Ma cadda xilliga ay dib u bilaaban doonaan.

Muxuu yahay heshiiska ay gaareen DDSI iyo Puntland?

0

Garoowe (Caasimada Online) – Dowlad goboleedka Soomaaliyeed ee Puntland iyo is-maamulka Somaalida Itoobiya ayaa heshiis kala saxiixday, kadib markii wafuud ka kala socotay labada dhinac ay shirweyne ku yeesheen degmada Galdogob ee gobolka Mudug.

Shirkan oo maalmo qaatay ayaa waxaa ka qeyb-galay maas’uuliyiin ka socotay wasaaradda maaliyadda, mida ganacsiga, maamulka gobolka Mudug iyo hay’adaha amniga Puntland, halka dhanka dowlad deegaanka Soomaalida ay matalayeen guddoomiyaha gobolka Doollo, guddoomiyeyayaashii degmooyinka Bookh, Galxamur, Galaadi, Danood iyo hay’adaha amniga, iyada oo gabagadii shirweynahan laga soo saaray war-murtiyeed dhowr qodob ah.

Labada dhinac ayaa si gaar ah uga wada-hadlay, isla-markaana diiradda u saaray wada-shaqeynta amniga, ganacsiga, cashuuraha iyo xoojinta iskaashiga Puntland iyo DDS.

Puntland iyo is-maamulka Soomaalida Itoobiya ayaa ku heshiiyey in meel looga soo wada jeesto la dagaalanka argagaxisada iyo falalka kale ee lidka ku ah amniga labada dhinac .

Sidoo kale waxaa heshiiskan qeyb ka ah in si isku mid ah looga hortego deegaameynta cusub xadka ay wadaagaan labada maamul & in la joojiyo xaalufinta dhirta.

Guddiyada ka socday labada dhinac ayaa sidoo kale is afgarad ka gaaray iskaahsiga ilaalinta canshuuraha iyo arrimaha dakhliga gudaha.

Si kastaba heshiiskan cusub ayaa kusoo aadaya, iyada oo maalmihii dambe Puntland ay ka cabanaesay maan-dooriyaha nooca qamriga ee uga yimaada dhinaca dowlad deegaanka Soomaalida, halka ismaamulka dowlad deegaankana uu ka cabanayay hubka & wax-yaabaha qarxa ee laga soo galiyo dhanka dowlad goboleedka Soomaaliyeed ee Puntland.

Midowga Yurub oo weerar ka fuliyey xeebaha Somalia

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Howl-galka Midowga Yurub ee la dagaalanka kooxaha burcadbadeeda Soomaalida ayaa shaaciyey in markab kusoo wajahnaa dekedda Muqdisho uu si diriq kaga bad-baaday weerar maamlo ka hor ku qaadeen burcadbadeed Soomaali ah.

Weerarka oo ahaa mid qorsheysan ayaa waxaa warbixin kasoo baxday ururka lagu sheegay inay fuliyeen 4 nin oo watay doon kuwa dheereeya ah, balse uu fashilmay weerarkaas.

Qoraalka ka soo baxay EU NavFor ayaa waxaa sidoo kale lagu sheegay in raggan ay damacsanaayeen inay qafaashaan markabka, si ay uga helaan madax-furasho, balse ay si deg deg ah gurmadeen ciidankooda la dagaalanka burcadbadeeda ee biyaha Soomaaliya.

“Weerarkaas waxaa fuliyay afar ruux oo la socday doon yar oo ah kuwa dheereeya, waxa ay weerareen markabka oo ay damacsanayeen in ay qafaashaan si ay uga helaan Madax-furasho balse gurmad degdeg ah ayaa gaaray oo ka socda howlgalka EU NavFor, ”ayaa lagu yiri warka ka soo baxay howl-galka Ururka Midowga Yurub ee la dagaalanka burcadbadeeda.

Sidoo kale warbixintan ayaa lagu sheegay in iska hor imaad kooban uu dhex-maray labada dhinac, balse burcadbadeeda ay ku guul darreysatay inay gacanta ku dhigaan markabkaasi.

Ugu dambeyn Ururka Midowga Yurub ayaa xusay in markabkan oo ahaa mid ganacsi uu si nabad ah ku soo gaaray dekedda weyn ee magaalada Muqdisho.

“Kaddib markii weerar iyo iska caabbin is dhaafsadeen Ilaalada Markabka iyo Burcadda oo ugu yaraan muddo saac dagaalamay, Burcaddu way ku guuldareysatay in ay gacanta ku dhigto, si nabadgalyo ah ayuu Markabka ku gaaray Dekedda Muqdisho” ayaa markale lagu yiri warka qoraalka kaso baxay howlgalka EU NavFor.

Weerarkan ayaa noqonayaa midkii labaad oo ay fuliso kooxda burcad-badeeda, iyaga oo horay sanadkan gudihiisa isugu dayey inay afduub u geystaan markab kale oo shisheeye.

Sababta diidan in Al-Shabab laga saaro Jubada Hoose

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Tan iyo markii magaalada Kismaayo laga qabsadey Al-Shabaab siddeed sano kahor, waxay weli kooxdu gacanta ku heysaa degmooyin badan oo hoos-yimaada gobolka Jubada Hoose iyo guud ahaan gobolka Jubada Dhexe.

Labadii sano ee ugu dambeysay ciidamada dowlada iyo kuwa Jubbaland oo dhinac ah iyo Al-Shabaab ayaa isku horfadhiyay degmadaasi meelo aan kala fogeyn.

Haddaba, maxay yihiin caqabadaha ku hor gudban in gobolkaas lala wareego?

Xasan Maxamed Aadan Ciraaqi oo ah Sarkaal hore uga tirsanaa ciidamada Jubbaland ayaa VOA-da u sheegay in caqabada u weyn ee ku hor gudban ay tahay mid siyaasadeed iyo kala qeybsanaan gudaha Ciidamada Soomaaliyeed iyo AMISOM.

“Ciidamada Soomaalida iyo kuwa AMISOM oo is-garabsanaya ayaa cadowga lagu wajahi karaa, waxaan isleeyahay qeybtii AMISOM ayaa marwalba howsha sidii la rabay uga qeyb qaadaneyn, ha noqoto mid siyaasadeed iyo mid gudahooda ahba,” ayuu yiri Xasan Ciraaqi.

“Waxaa u maleynayaa in AMISOM ay ciidamada u raaci laadahay ay tahay inaysan haysan amar guud oo ah in halmar la wada qabto dalka oo dhan.”

Sidoo kale waxa uu soo jeediyay in si buuxda loo dhiso ciidamada Soomaaliyeed, ayada oo dib u habeyn ballaaran lagu sameeynayo, islamarkaana meesha laga saaro kala qeybsanaanta, si ay u fududaato guulo laga gaaro cadowga.

Ugu dambeyntiina waxa uu kula taliyey ciidamada inay daacad ka noqdaan dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab, una dhintaan, illaa inta dalkeena laga xoreynayo

Musharaxiinta iyo Golaha Wadatashiga oo dhowr qodob isfaham ka gaaray iyo Deni iyo Axmed Madoobe oo…

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Golaha Midowga Musharaxiinta iyo Golaha Wadatashiga Qaranka ayaa is-faham horudhac ah ka gaaray dhowr qoddob oo kamid ah qoddobadii dib u soo cusbooneysiiyay khilaafka doorashooyinka dalka, sida ay Caasimada Online u sheegen illo xogogaal ah.

Musharaxiinta Mucaaridka iyo Golaha oo kulamo ku yeeshey magaalada Muqdisho ayaa isku fahmay in gebi ahaanba meesha laga saaro lacagta diiwaan-gelinta ergada ee CID-da iyo in la yareeyo qiimaha ay musharaxiinta ku qaadanayaan warqada dembi la’aanta.

Sidoo kale waxay labada dhinac isla qaateen in mudaneyaasha xiligan ka tirsan baarlamaanka uu waqtiga ka dhamaaday ee labada gole aan looga baahneyn warqada dembi la’aanta ee CID-da.

Xogta aan ka helayno qoddobada is-fahamka ay ka gaareen Musharaxiinta iyo Golaha Wada-tashiga Qaranka ayaa intaas kusii daraya in la isla qaatay qoddobka ka hadlaya bulshada rayidka ee soo xulaya ergada dooraneysa Golaha Shacabka.

Sida ay Caasimada Online u sheegen illo ku dhow-dhow labada dhinac, madaxweynayaasha Puntland, Galmudug iyo Koonfur Galbeed ayaa ka horyimid in wax ka bedel lagu sameeyo qoddobka ka hadlaya odayaasha dhaqanka ee soo xulaya ergada beesha.

Sidoo kale waxa jira qoddobo aan weli is-faham laga gaarin, ayada oo labada dhinac u ballameen kulamo kale, si hoos loogu dhigo khilaafka cusub ee ka dhashay habraaca doorashada ee awooda badan siinaya madaxweynaasha maamul goboleedyada.

Si kastaba, waxaa lagu wadaa in is-fahamka laga gaaray dooda habraaca cusub ee doorashooyinka si rasmi ah loogu shaacin doona kulamada ugu soo horeeya ee Golaha Wada-tashiga Qaran oo toddobaadyo kadib la sheegayo in markale uu qabsoomi doono.

Dhinaca kale, Axmed Madoobe iyo Deni ayaa maanta isaga tegay Muqdisho. Axmed Madoobe ayaa ku laabtay magaalada Kismaayo halka Deni uu u ambabaxay magaalada Nairobi ee dalka Kenya.

Maamulka gobolka Gedo oo ku dhowaaqay in Jubaland ay dhacday, oo ay dhisayaan maamul cusub

0

Garbahaarey (Caasimada Online) – Guddoomiyaha maamulka gobolka Gedo ee hoostaga dowladda federaalka Axmed Buulle Gareed oo galabta shir jaraa’id ku qabtay magaalada Garbahaarey ayaa sheegay in qof ka socda maamulka Jubaland ee Axmed Madoobe hoggaamiyo uusan imaan karin Garbahaarey iyo guud ahaan gobolka Gedo.

Guddoomiyaha ayaa sheegay in waqtigii maamulka Axmed Madoobe ee labada sano ahaa uu dhamaaday, islamarkaana ay reer Gedo doonayaan in maamul la wada leeyahay loo dhiso Jubbaland.

Sidoo kale waxa uu ku goodiyey in maamul uu soo magacaabay Axmed Madoobe uusan imaan karin gobolka Gedo.

“Waxaan halkaan ka cadeynayaa in cid ka socota Kismaayo oo ka tirsan maamulka Jubbaland ee Axmed Madoobe hoggaamiyo aysan imaan karin Garbahaarey, talada, howsha halkaan ka socota ee doorashada iyo ambigeedaba anagaa masuul ka ah,” ayuu yiri guddoomiyaha Garbahaarey ee taabacsan dowadda federaalka.

Dadka is-bedel doonka ah ee reer Jubbaland ayuu ugu baaqay inay isugu yimaadaan Garbahaarey oo sida uu sheegay ay gogoshoodu ka fidsan tahay, isagoo sheegay inay hadda dad badan ku soo biireen gogoshaas.

“Waxaan fariin u dirayaa Ra’iisul wasaare Rooble, waxaan kaa codsaneynaa Ra’iisul wasaare in Axmed Madoobe aadan kala hadlin masiirka Jubbaland, markii laga reebo laba degmo oo Axmed Madoobe maamulo, inta kale anigaa madaxweyne ka ah, waxaan kaa codsaneynaa in deegaan kasta cidda heysata aad kala macaamisho,” ayuu hadalkiisa ku sii daray guddoomiyaha Garbahaarey.

Sidoo kale waxa uu sheegay in labadii sano ee Axmed Madoobe la aqoonsaday ay dhamaatay oo bishaan Agoosto ay ku ekeed, sidaas darteedna ay doonayaan in degmooyinka ay ka taliyaan aan Axmed Madoobe lagala xaajoon.

Hoos ka daawo

Qarax is-miidaamin ah oo lala damacsanaa tacsida ‘Libaaxa Muqdisho’ oo la fashiliyey

Kampala (Caasimada Online) – Uganda ayaa maanta sheegtay inay fashilisay qarax is-miidaamin ah oo ka dhan ahaa tacsida taliyihii hoggaamiyey weerar culus oo ka dhan ahaa kooxda Al-Shabaab ee Soomaaliya. 

Ciidamada ammaanka ayaa sheegay inay Khamiistii xireen nin ku sugnaa magaalada waqooyi ee Pader, maalin kahor tacsida Jeneral Paul Lokech oo lagu naaneysi jiray “Libaaxa Muqdisho.”

“Tuhmanaha wuxuu watay aaladaha laga sameeyo bambooyinka,” waxaa sidaas tiri Flavia Byekwaso oo ah afhayeen u hadashay ciidamada Uganda oo bayaan soo saartay, ayada oo ninka magaciisa ku sheegay Katumba Abdul, oo sidoo kale loo yaqaan Ben. 

Qalabka lagu qabtay waxaa ka mid ahaa bamooyinka guryaha lagu sameeyo, jaakadaha is-miidaaminta, kiimikada ammonium sulphate, saacado iyo taleefon gacmeedyo loo adeegsan lahaa in bamka lagu qarxiyo. 

“Baaritaanada waxay illaa hadda tilmaamayaan in tuhmanaha uu damacsanaa inuu arbusho tacsida Jeneral Paul Lokech,” ayey tiri Byekwaso.

Lokech, oo Sabtidii gurigiisa ugu dhintay dhiigga oo xinjiroobay, ayaa laba goor noqday taliyaha ciidamada AMISOM ee Soomaaliya, ee dagaalka kula jira kooxda Al-Shabaab. 

Waxa uu hoggaamiyey cutubyo ka tirsan ciidamada AMISOM oo Al-Shabaab ka saaray Muqdisho 2011-kii, taasi oo uu ku muteystay naaneysta “Libaaxa Muqdisho.”

Geerida Lokech ayaa waxaa ka tacsiyeeyey hoggaamiyayaasha Soomaaliya iyo beesha caalamka, waxaana AMISOM ay ku qeexday “halyey” lagu xusuusan doono dagaalka ka dhanka ah mintidiinta. 

“Waxaan dhammaanteen ku xasuusan doonaa inuu ahaa nin dabeecad wanaagsan, geesi ah, oo edeb iyo sharaf lahaa,” ayaa lagu yiri bayaan kasoo baxay AMISOM.

Ciidamada Uganada ayaa 2018-kii sheegay in ciidamada dowladda Soomaaliya ay Muqdisho ku rasaaseeyeen kolonyo uu la socday Lokech, isaga oo markaas ahaa taliyaha ciidamada Uganda ee AMISOM, inkasta oo waxyeelo aysan ka dhalan weerarka.