25.4 C
Mogadishu
Tuesday, July 1, 2025

Axmadey Siidow Cisman oo maanta lagu dilay Muqdisho

Muqdisho (Caasimada Online) – Wararka aanu ka helayno magaalada Muqdisho ayaa sheegaya in deegaanka Ceelasha Biyaha ee duleedka caasimada lagu dilay Oday ganacsade ahaa oo sidoo kalena Guddoomiye ka ahaa hay’ad maxali ah oo ka howl-gasha dalka.

Dabley ku hubeysneyd baastoolado ayaa toogtay ganacsadahan oo lagu magacaabi jiray Axmaday Siidow Cismaan, oo xiligaasi uu ku sugnaa goob uu ku dhacayay Meher oo ku taalla deegaanka Ceelasha Biyaha.

Axmaday ayaa guddoomiye ka ahaa Hay’ad lagu magacaabo B.O.D oo maxaliya, isagoo sidoo kalena ahaa ganacsade caan ah, sida ay dadka deegaanka u sheegen Caasimada Online.

Raggii fuliyey dilkan ayaa iskaga baxsaday goobta, iyada oo halkaasi gaareen ciidamo ka tirsan dowladda oo howl-galo lagu baadi-goobayo dableydaasi ka bilaabay deegaanka Ceelasha Biyaha iyo duleedka Muqdisho.

Mana jirto cid sheegatay mas’uuliyadda dilkan iyo sababta ka dambeysay, iyada oo maalmihii u dambeeyay ay duleedka Muqdisho kusoo badanayeen dilalka noocan ah.

Si kastaba, Dilalka qorsheysan ee noocan ah ayaa inta badan waxa gudaha Soomaaliya ka fuliya dagaal-yahano ka tirsan kooxda Al-Shabaab, kuwaasi oo inta badan ka hadalkooda ay ka gaabsato dowladdu.

Khadiija iyo Mahad Cawad oo lagu eedeeyey inay guri ka haystaan ilmaha Jeneral Maxamed Abshir Muuse

0

Muqdisho (Caasimadda Online) – Wasiirka Gargaarka iyo Maareynta Musiibooyinka iyo ku xigeenka afhayeenka golaha shacabka ayaa lagu eedeeyay iney xoog ku heystaan guri ilmo agoon ah ay leeyahiin sida laga soo xigtay ehelada qoyska.

Khadiija Maxamed Diiriye waxaa lagu eedeeyay iney gurigaas kiro ku daganeyd kaliyana ay bixisay sanadkii ugu horreeyay ee 2013 ilaa 2014, balse wixii ka dambeeyay wey diiday iney bixiso sida ay sheegeen qoyska leh guriga.

Wasiiradda waxaa la sheegay iney daganeyd gurigaan xilligii ay aheyd Wasiirka Haweenka kadibna waxey ku wareejisay Mahad Cawad, qoyska leh gurigaan oo ku kala nool qurbaha iyo Puntland ayaa cabasho gudbiyay.

Guriga waxaa la sheegay iney leeyahiin qoyska taliyihii ugu horreeyay Bileyska Soomaaliya Maxamed Abshir Muuse, wiilkiisa iyo xubno kale oo ka tirsan qoyska ayaa warbaahinta maxaliga ah uga warramay sida ay wax u jiraan.

Qoyska waxey soo bandhigeen cadeynta dukumiintiyadii guriga looga kireeyay Khadiija Maxamed Diiriye, waxeyna sidoo kale sheegeen iney xitaa u diiday iney soo booqdaan gurigooda iyadoo adeegsaneysa awoodda dowladda.

Waxyaabaha kale ee eedaha kiiskaan la xiriira waxaa ka mid ah in wasiiradda ay diiday dhawr jeer oo looga wacay maxkamadda Gobolka Banaadir sida ay sheegeen ehelada qoyska guriga leh.

Dowladda Turkiga oo ballan-qaad culus u sameeysay shacabka Soomaaliyeed

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya Maxamed Xuseen Rooble ayaa xafiiskiisa ku qaabilay danjiraha Turkiga u fadhiya Soomaaliya ee Mehmet Yilmaz, waxeyna labada dhinac ka wada hadleen xiriirka labada dal ka dhaxeeya.

Dowladda Turkiga waxey ballan qaaday iney sii xoojin doonto taageerada aan shuruudda ku xirneyn oo ay la garab taagan yahiin Soomaaliya.

Ra’iisul wasaare Maxamed Xuseen Rooble wuxuu dowladda Turkiga uga mahad celiyay taageerada ay mar walba la garab taagan yahiin shacabka Soomaaliyeed, sidoo kale wuxuu hoosta ka xariiqay ineysan marnaba iloobi doonin abaalka ay dowladda Turkiga u gashay shacabka Soomaaliyeed iyo sida ay qeyb weyn uga qaateen hormarka Dowladda.

“Xiriirka aan la wadaagno Turkiga waa mid ahmiyad gaar ah u leh shacabka Soomaaliyeed, waxaan uga mahad celineynaa Dowladda Turkiga iyo shacabkeeda garab istaaggii ay inoo muujiyeen xiliyadii adkaa ee nasoo maray iyo mashaariicyadii ay ka fuliyeen dalkeenna welina u taagan yihiin garab istaaggeena,” ayuu yiri ra’iisul wasaare Maxamed Xuseen Rooble.

Kulanka labada masuul wuxuu kusoo aaday xilli shaki la galiyay mustaqbalka xiriirka labada dhinac maadaama sanadahii dambe ay dowladaha carabta galaangal fiican ku yeesheen siyaasadda Soomaaliya.

Sidoo kale waxaa la galayaa wakhtiga doorashada, iyadoo la filayo in faragalin dowladaha carbeed ah ay timaado iyadoo aan wali la ogeyn saameynta ay Turkiga ku leeyahiin walow ay kaalin muhiim ah ku leeyahiin ilaha dhaqaalaha dalka.

Muuse Biixi: Soomaalinimo ma diidanin balse waxaan kasoo horjeednaa jujuubka siyaasadeed

Hargeysa (Caasimada Online) – Muuse Biixi Cabdi Madaxweynaha Somaliland oo ka hadlay Munaasabad ka dhacday Magaalada Hargeysa ayaa sharaxaad ka bixiyay qorshaha siyaasadeed & wada-hadalka Dowladda Federaalka ay la yeesheen.

Waxa uu sheegay in aysan diidaneen Soomaalinimo, isla markaana ay qayb ka yihiin Soomaaliweyn, balse ay kasoo horjeedaan in lagu jujuubo (Af-qabto) marka laga hadlayo dhanka Siyaasadda.

Muuse Biixi ayaa sheegay in wax waliba oo dhaca in aysan meesha ka saareyn Soomaalinimada oo ah mid ka dhaxeysa Shanta qaybood, balse lagu kala duwan yahay dhacdooyinkii dhicay & sada looga falceliyay.

“Marka la yiraahdo dadka Somaliland waxa ay diidan yihiin Soomaalinimo waa Xaashaa kallaah, Soomaalinimo waan ku faanaa, waan ka dhalanay, laf & dhiig ayaan ka nahay, waana jecel nahay in ay wax qabsato oo horumar gaarto, balse waxa xun ayaa ah in la dhaho waxa aad tihiin labo Gobol waana ku qasban tihiin in aad u hoggaansanaataan wax waliba” Sidaasi waxaa yiri Muuse Biixi Cabdi.

Waa uu sii hadlay Muuse Biixi Cabdi Madaxweynaha Somaliland waxa uuna sheegay in aysan qaban hadallada qaar ah ee Siyaasadeysan oo uu ku tilmaamay kuwo wax sii kala fogeynaya halkii laga raadin lahaa xalka wanaagsan.

Doorashada Soomaaliya ma saamayn doontaa xiriirka TURKIGA iyo Soomaaliya?

Ka dib markii uu fashilmay hiigsigii Madaxweyne Maxamed Cabdullahi Farmaajo ku doonayey inay dalka ka dhacdo doorasho qof iyo cod ah, dalka waxuu u jihaystay doorasho (xulasho) aan wax badan ka duwanayn tii 2016, taas oo ku suntanayd musuq iyo awood maroorsi!

Walaaca shacabka Soomaaliyeed ay qabaan ayaa ah faraggelinta shisheeye xilliga doorashooyinka. Haddaba waa maxay sababta dowladaha qaar ay u faraggeliyaan doorashooyinka dalal kale?

Barre Dov H. Levin oo wax ka dhiga Jaamacada Hong Kong ayaa ku doodaya in faraggelintu dhacdo marka ay labo xaaladood isku mar kulmaan: (1) Awood shisheeye oo si qoto dheer u cabsi gelisa musharrax ama xisbi ku tartamaya doorasho leh “kala-doorbidyo” aad u kala duwan oo aan ahayn kan ay iyagu leeyihiin; iyo (2) Jiritaanka jilaa kale oo maxalli ah oo ka jiraa waddankaas, oo oggolaaday inuu la heshiiyo faraggeliyaha shisheeye.  Jilayaashan maxalliga waxay oggol yihiin inay faraggeliyaha siiyaan xog siyaasadeed oo uu u baahan yahay si uu fursad ugu helo ku guuleysiga hawshaas (USAToday 7/09/2020).

Dalalka soo koraya, ayna ka jirto furfurnaanta siyaasadda iyo nidaamka xisbiyada badan, isla-markaasna leh khayraad dabiici ah, amase ku yaalla marinnadda muhiimka u ah ganacsiga iyo tamarta caalamka (Istratiiji ah), waxaa aalaaba ku baratama quwadaha xoog milateri iyo awood dhaqaale ugu tunka weyn adduunka.

Sida laga soo xigtay xog ururin uu sameeyey Barre Sare Dov Levin, dalka Maraykanka waxuu isku dayay inuu faraggeliyo 81 dal madaxtooyo doorasho muddadii u dhaxaysay 1946 ilaa 2000. Halka Dalka Ruushka uu isku dayay inuu wareejiyo 36 dal doorasho, laga soo bilaabo dhammaadkii Dagaalkii 2aad ee Adduunka – taasoo ka dhigan, in wadar ahaan ugu yaraan mid ka mid ah labada quwadood ee waaweyn ee qarnigii 20aad uu soo faraggeliyeen ku dhawaad 1 ka mid ah 9-kii tartanba, heerka fulinta waqtigaas.  Tiradaas oo uu soo bandhigay Mr. Dov Levin kuma jirto afgembiyada milateri ay ku lug lahaayeen quwadaha waaweyn (Los Angeles Times Dec 21, 2016).

Dumistii dowladii dhexe iyo dagaaladii sokeeye ee dalka ka dhacay, waxaa ka dhashay barakac baahsan, macaluul aad u xun iyo kooxo diimeedyo hubaysan. Saddexdaan xaaladood dartood, Soomaaliya waxay “martiggelisay” faraggelin shisheeye oo wadata sharciyada QM!

Dowladaha faraggelinta ku sameeya Soomaaliya waxay wada xaqiijinayeen danaha ammaankooda iyo dhaqaale. Balse waxay ku kala geddisan yihiin wadiiqooyinka ay u marayaan, kuwaasoo kala qaaday labo dhabbo: (b) Kuwo u arkay inay dantooda ku xaqiijin karaan Soomaaliya oo leh dowlad nugul (maamul, & ciidanba), iyo (t) Qaar aaminsan inay dantooda ku xaqiijin karaan Soomaaliya oo leh dowlad ay xoog badan yihiin hay’adaheeda dastuuriga, lehna cudud ciidan.

Faraggelinta ugu khatarta badan waxay ka kala imanaysaa dowladaha deriska iyo kuwa Khaliijka Carabata! Imaaraadka Carabta waxuu danaynayaa inuu si xaraash ah ku hantiyo dakadaha dalka, halka Kenya ay rabto inay si sharci-darro ah ku milkiso qayb ka mid ah badda Soomaaliya. Waxaa xusid mudan, in Itoobbiya uu hunguri kaga jiro inay Soomaaliya la saxiixato heshiis aan dheeli-tirnayn si ay uga faa’iidaysato dekedaha Soomaaliya. 

Dalka Qadar oo si weyn ay isu hayaan isbahaysi Carbeed oo ay hoggaaminayaan Imaaraadka iyo Sacuudiga ayaa ku loollamay siyaasadda Soomaaliya. Balse ilaa iyo hadda ma cadda dano muuqda oo uu dalka Qadar ka leeyahay Soomaaliya, marka laga reebo inuu si xor ah u isticmaalayo “Air space” ka Soomaaliya, si aysan u saamayn cunaqabataynta ay saareen Isbahaysiga Sacuudiga iyo Imaaraadka.

Turkiga waxuu Soomaaliya u soo birmaday xilli dadka Soomaaliyeed quus ay joogaan, gacan furnaantiisa iyo taageeradiisa aan shuruuda ku xirnayn waxuu ku kasbaday quluubta milaayiin Soomaali ah. Waana dalka keliya ay dadaalladiisa dib-u-dhiska si cad looga dareemayo dhinacyada, ciidanka, waxbarashada, caafimaadka, ganacsiga iyo kaabayaasha dhaqaalaha – taasoo ka dhigan in Turkiga yahay dal doonayo inuu la yeesho dalka kale xiriir ku dhisan sinnaan iyo iskaashi oo ka fog wiiqid iyo  ka faa’idaysiga tabardarrada dalka kale.

Waxgarad badan ayaa rumaysan, in doorashada nagu soo aaddan si weyn ugu hardami doonaan Qadar iyo Imaaraadka oo kaashanaya Kenya. Waxaa la saadaalinayaa in dhaqaale xoog badan la adeegsan doono si codadka loo gato.

Haddii doorashada madaxtooyada Soomaaliya ay ku guulaystaan Jilayaasha jaalka la ah Imaaraadka Carabta iyo Kenya, waxaan shaki ku jirin inuu dhaawac weyn soo gaarayo xiriirka waxtarka leh ay dadka Soomaaliyeed la leeyihiin dalka Turkiga, maadaama Imaaraadka Carabta iyo Kenya aysan dantooda ku jirin xiriirka wanaagsan ee ka dhaxeeya Soomaaliya iyo Turkiga.

Waxaa xusid mudan, in sanadkii 2016 markii uu xumaaday xiriirka ka dhaxeeya Sacuudiga iyo Iiran ay saamaysay xiriirka Soomaaliya iyo Iiraan. Sida ku cad dokumenti ay aragtay Wakaalada Wararka ee Reuters “Soomaaliya ayaa 50 milyan oo doolar ka heshay Sacuudi Carabiya bishan ay u jareen xiriirka Iiraan” (Reuters 17/01/2016).

Soomaaliya waxaa ragaadiyay faraggelin shisheeye oo adeegsanaysa dabaqadda siyaasiyiinta soomaaliyeed oo u badan danaeystayaal  ka hormarinayo danahoda gaarka ah kuwa qaranka iyo shacbiga, sidaas daraddeedna u bareeraya u adeegidda faraggelinta shisheeye oo masiirka dalka ku leh saameyn aad halis u ah. Dhanka kale, waxay u muuqataa in shacabka Soomaaliyeed uusan ku baraarugsanayn saamaynta ay ku yeelan karto jiritaanka Soomaaliya. Weyna adagg tahay in laga baxo ilaa ay shacabka garwaaqsadaan inay yihiin awooda dhabta ah.

“Awoodda dadka ayaa aad uga xoog badan dadka xukunka haya” waxaa sidaas yiri Faylasuufka Weal Ghonin.

AFEEF: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada [email protected] Mahadsanid 

Maxay dowladda Turkey ka tiri weerarkii Faransiiska lagu qaaday kadib gefkii ay u gaysteen Nebiga NNKH?

Ankara (Caasimada Online) – Dowladda Turkiga, oo dhowaanahan xiriir aan wanaagsanayn la lahayd dowladda Faransiiska, ayaa cambaareysay weerarkii shalay ka dhacay magaalada Nice ee dalka Faransiiska.

Weerarkaas oo toorrey loo adeegsaday ayaa lagu qaaday kaniisad ku taalla magaalada Nice ee dalka Faransiiska, halkaas oo lagu dilay seddax qof, dhowr kalena lagu dhaawacay.

Labadan qof ayaa kala ahaa haweeney iyo nin lagu gowracay gudaha kaniisadda, sida ay wararku sheegayaan.

Haweeney kale oo ku carartay maqaayad u dhoweyd goobta uu weerarka ka dhacay ayaa la sheegay in qofka weerarka fuliyay uu dhowr jeer toorrey ku dhuftay, dhaawac ka soo gaarayna ay u geeriyootay.

Turkiga ayaa weerarkaas ku tilmaamay mid “wuxuushnimo ah” oo aan la aqbali karin waxayna sheegtay inay sida ugu xooggan u cambaareyneyso.

Dowladda uu hoggaaminayo madaxweyne Erdogan ayaa dhowaan ka carootay hadallo ka soo yeeray madaxweynaha Faransiiska, Emmanuel macron, kaas oo ka dhan ahaa “diinta islaamka iyo Nebi Maxamed NNKH”.

Faransiiska iyo Turkiga ayaa waxaa ka dhaxeeyay xiisad xooggan kadib markii Madaxweynaha Turkiga Recep Tayyip Erdogan u uku baaqay in “maskaxda laga baaro” madaxweynaha Faransiiska Emmanuel Macron, xilli ay sii kordheyso carada ka dhalatay hadal uu ugu gefay Islaamka.

Macron ayaa ka carreysiiyey Muslimiinta kadib markii uu cambaareeyey wax uu ugu yeeray “islaamiyiinta”, wacadna ku maray “inaanu ka tanaasuli doonin” sawir gacmeedyada loola jeedo Nebi Muxamed NNKH, kadib markii la gowracay Samuel Paty, oo ahaa macallin Faransiis ah oo ardaydiisa tusay sawir gacmeed loola jeedo Nebiga NNKH.

Axmed Madobe oo shuruud ku xiray inuu magacaabo xubnaha Jubaland ee guddiyada doorashada

Kismaayo (Caasimada Online) – Warar lagu kalsoon yahay oo ay heshay Caasimada Online ayaa sheegaya in Madaxweynaha Maamulka Jubaland Axmed Maxamed Islaam Axmed Madoobe, uu diiday inuu soo magacaabo xubnaha afarta ah ee Maamulka Jubaland uga mid noqonayo, guddiyada doorashada iyo xilinta khilaafaad ee doorashada Soomaaliya.

Axmed Madoobe ayaa la sheegay inuu Villa Somalia u sheegay in Jubaland aysan ka qeyb qaadan doonin doorashada Soomaaliya ilaa Gedo laga soo saaro ciidanka dowladda Soomaaliya ee halkaasi ku sugan sida ay noo sheegeen mas’uuliyiin ka tirsan xafiiskiisa.

Maamulka Jubaland ayaa diidan in ay dhacdo doorashada Soomaaliya ilaa ay dowladda ciidankeeda kala baxdo Gedo oo ay ku sugnaayeen bilooyinkii la soo dhaafay.

Sidoo kale wararka aan helnay ayaa sheegaya in Xildhibaano ka soo jeeda Gobolka Gedo islamarkaana Axmed Madoobe taageersanaa, dagaal siyaasadeed oo weynna la galay Madaxweyne Farmaajo, ay Axmed Madoobe ku dhaliileen inuu soo dhiciyay kuraasta Xildhibaanada beeshiisa ee u halgamay halka kuwii kale Farmaajo qoyskiisa ahaa islamarkaana isaga xigsaday uu dayacay waxeyna arrintaas keentay in Axmed Madoobe adkeeyo fulinta doorashada Soomaaliya.

Dhinaca kale, waxaa jira warar sheegaya in Jubaland ay gudbisay xubnaha guddiga balse lagu soo celiyay kadib markii ay dhamaantood ka dhigtay islamarkaana ay ka gudubtay qoondada dumarka oo hore loogu heshiiyay.

Lama oga sida uu ka dambeen doono xiriirka sii xumanayo ee Jubaland iyo Dowladda Soomaaliya, kaas oo ku saabsan arrimaha gobalka Gedo.

Xog: Qaabka Shabaab ula macaamisho shaqsiyaadka diida bixinta canshuurta

Muqdisho (Caasimada Online) –  Al-Shabaab ayaa inta badan canshuuro xad dhaafa ka qaada bulshada Soomaaliyeed, iyada oo shaqsiyaadka ka madax adeyga ama diida canshuurtaasi marsiisa ciqaab adag, sida dhawaan lagu baahiyey warbixin dheer oo uu soo saaray Machadka HIRAAL ee darasaadka amniga.

Shakhsiyaadka diida bixinta canshuurta Shabaabka ayaa gebi ahaanba waxa lagu qasbaa inay xiraan ganacsiyadooda ama ka baxsadaan dalka, iyaga oo badalaya dhamaan cinwaanadii lagala soo xiriiray, si ay u bad-baadsadaan naftooda.

Sidoo kale waxay kooxdu ku ciqaabta shaqsiyaadka ka hor-yimaada bixinta canshuurahooda inay ku fuliso qorshe dil toogasho ah, kaasi oo ay u fuliyaan dagaalyahanado daacad u ah saraakiisha qaabilsan aruurinta canshuuraha.

Mararka qaar waxa dhacda in Al-Shabaab ku qasabto ganacsiyada inay bixiyaan cashuurihii sanado tegay oo aanu ganacsigu u diiwaan-gashanayn kooxda, iyada oo ganacsiyada hadda la diiwaan-galiyayna lagu qasbo inay bixiyaan cashuuraha sanadkan iyo tii kii tegay, sida lagu sheegay warbixinta Machadka HIRAAL.

Inta badan ciqaabta adag ee ka dhalata diidmada bixinta canshuuraha Shabaabka ayaa horseeda in ganacsatadu ku qasbanaadaan bixinta lacagahaasi baada ah, iyaga oo u arka in dantooda iyo amnigoodu ku jiro bixinta canshuurta ay rabto kooxdaasi.

Warbixinta ayaa sidoo kale waxay daaha ka rogtay inay jiraan saraakiil ka tirsan dowladda, kuwaasi oo Shabaabka siiya qayb ka mid ah mushaharkooda si aysan kooxdu u bartilmaameedsan.

Waxaana ugu dambeyntii lagu sheegay warbixintaasi in kooxdu ay lacag diiwaan-gelin ah ka qaado saraakiisha dowladda hoose markasta oo ay diiwaan-geliyaan boosas dhul ah, taasi oo xadigeeda lagu sheegay $1000.

Dowladda UK oo war kasoo saartay lacagta Shabaab ay ka qaadaan ganacsatada

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Dowladda Ingiriiska ayaa walaac xoogan ka muujisay canshuuraha xad dhaafka ah ee kooxda Al-Shabaab ay ka qaado ganacsatada Muqdisho iyo guud ahaan kuwa Soomaaliya kaasi oo ay u adeegsato falalka argagixiso ee gudaha dalka.

Ergayga UK ee Qaramada Midoobay, Jonathan Allen ayaa sheegay in halis badan ay ka muuqato warbixinta guddiga amniga ee QM ka diyaariyeen Soomaaliya, gaar ahaan qaabka dakhliga ku hesho Shabaab, kaasi oo farta ku fiiqaya awooda kooxda.

Jonathan ayaa xusay in arrintaasi ay qeyb ka tahay caqabadaha culus ee weli ka jira Soomaaliya, inkasta oo ay jiraan horumar laga sameeyay dhinacyo badan, wuxuuna yiri “Waxaan u baahanahay in aan taageerno Soomaaliya oo aan si wada-jir ah uga shaqeyno la dirirka Al-Shabaab”

Warbixinta QM ee dhawaan lagu soo bandhigay shir uu yeeshay golaha amaanka, ayaa daaha ka rogeysay in Shabaab ay 21-milyan ka hesho sanadkii canshuuro ay ka qaado dekedda Muqdisho iyo ganacsatada magaalooyinka.

Waa arrin halisteeda leh in Shabaab ay canshuur ka qaado ilaha dhaqaalaha ee dalka, taasi oo la rumeysan yahay inay horseed u tahay amni darada ka jirta caasimada iyo gudaha Soomaaliya.

Ma jirto jawaab rasmi ah oo ay dowladda ka bixisay warbixinta QM ku soo bandhigayso dhaqaalaha ay kooxdaasi ka aruuriso dekeddda iyo ilaha dhaqaale ee dalka, marka laga reebo inay hore u sheegtay inay isha ku hayso arrintaasi, inkasta oo ay muuqato inay ku guul-dareysatay wax ka qabashadeeda.

MAREYKANKA oo ka digay weerar ku wajahan Riyadh

Riyadh (Caasimada Online) – Saraakiisha Mareykanka ayaa ka digay weeraro lala beegsan karo magaalada Riyadh ee caasimadda Sacuudiga, xilli boqortooyada ay dhexda ka qabatay gantaallo iyo diyaarado drone ah oo ay soo direen kooxda Xuutiyiinta Yemen.

Xuutiyiinta xiriirka la leh Iran ayaa bilihii tegay sare u qaaday weerarada ay la beegsadaan Sacuudiga, gaar ahaan gobollada Koonfureed ee ku teedsan xuduudda Yemen.

Safaaradda Mareykanka ee Riyadh ayaa muwaadiniinta Mareykanka ee ku sugan caasimadda uga digtay “inay feejignaadaan oo ay qaataan taxaddarada lagama maarmaanka ah.”

“Safaaradda waxay isha ku haysa warbixino sheegaya gantaallo iyo diyaarado drone ah oo laga yaabo inay kusoo wajahan yihiin Riyadh,” ayaa lagu yiri qoraal ay safaaradda soo dhigtay website-keeda, ayada oo aan bixin wax faahfaahin ah.

Xuutiyiinta ayaa horey u beegsaday Riyadh ayaga oo adeegsanaya gantaallo iyo diyaarado drone ah, halka isbaheysiga Sacuudiga ee dagaalka Yemen ay sheegeen inay inta badan dhexda ka qabteen.

Riyadh ayaa 700 oo km waqooyi kaga beegan xuduudda Yemen.

Saacado kadib qoraalka safaaradda, isbaheysiga ayaa sheegay inay dhexda ka qabteen lix diyaarado drone ah oo ay ka buuxaan bamooyin kuwaasi oo ay soo direen Xuutiyiinta.

Lama shaacin bartilmaameedka diyaaradahaas.

Lafta-gareen oo odayaasha dhaqanka siiyey digniin la xiriirta xildhibaanada cusub

Baydhaba (Caasimada Online) – Madaxweynaha dowlad gobaleedka Koonfur Galbeed Soomaaliya Cabdicasiis Xasan Maxamed, oo kulan la qaatay odayaasha dhaqanka ee degaanada Koonfur Galbeed, ayaa kala hadlay arrimo quseeyo xaaladda doorashada Soomaaliya.

Kulankaan ayaa dhacay 23-kii bishaan oo ku beegneed Jimcihii hore waxaana hadda la helay hadal kulul oo isugu jira digniin iyo wargelin oo la siiyay Odayaasha Koonfur Galbeed isagoo kulankaas kadibna usoo safray Muqdisho.

Cabdicasiis Xasan Maxamed, Madaxweynaha Koonfur Galbeed ayaa odayaasha dhaqanka u sheegay in aysan aqbali doonin Koonfur Galbeed in uu tartan ka galo Xildhibaan Mucaarad ah.

“Waa muhiim inaa la socotaan xaaladda dhabta ah ee dalka, Koonfur Galbeed mucaarad waxba uma galo mana rabno inaa soo saarno qof muaacarad ah oo aan faa’iido noo laheyn xataa ma rabno inuu tartan soo galo iskaba daa inuu guuleystee,” ayuu Lafta-gareen ku yiri Odayaasha dhaqanka Koonfur Galbeed, sida aan ka soo xiganay odayaal ka tirsan kuwii kulanka ka qeyb galay.

“Aad ayaa idin xushmeeyaa, iima keeni kartaan qof mucaarad ah xataa haddii uu wiilkiina yahay haddii aad isku daydaan sidii mid kamid ah dhaqankiina ayuu maamulka go’aan idinka qaadan doonaa, liiska dhaqanka qof u qalma oo nala shaqeen kara ayaa keeni doonaa,” ayuu sidoo kale ka hor sheegay Madaxweyne Lafta-gareen.

Arrintaan ayaa la yaab ku noqotay Odayaasha dhaqanka ee Maamulka Koonfur Galbeed,  waxaana sidoo kale la sheegay In looga hanjabay xarig haddii ay warbaahinta ka hadlaan ama ay xogtaan bixiyaan. Hadal heynta ugu weyn ee odayaasha dhaxdooda ayey arrintaan noqotay inkastoo aysan ka hadli karin.

Qunsuliyadda Faransiiska ee Jeddah oo la weeraray

Jeddah (Caasimada Online) – Ayada oo maanta weerar lagu dilay saddex qof, oo mid ka mid ah la gowracay, laga fuliyey magaalada Nice ee dalka Faransiiska, ayaa weerar kale lala beegsaday qunsuliyadda France ee magaalada Jeddah ee dalka Sacuudiga.

Sida ay ku warrantay wakaaladda wararka ee AFP, nin mindi watay ayaa weeraray qunsuliyadda Faransiiska ee Jeddah, wuxuuna halkaas ku dhaawacay mid ka mid ah waardiyeyaasha.

AFP waxay sheegtay in dhacdadaas oo maanta ahayd ay xaqiijiyeen saraakiisha Sacuudiga.

Dhacdadan waxay imaaneysaa xilli uu weerar kale oo toorrey loo adeegsaday lagu qaaday kaniisad ku taalla magaalada Nice ee dalka Faransiiska, halkaas oo lagu dilay seddax qof, dhowr kalena lagu dhaawacay. Maamulka Faransiiska ayaa weerarkaas ku tilmaamay mid argagixiso.

War qoraal ah oo ka soo baxay safaaradda Faransiiska ee Sacuudiga ayaa lagu sheegay: “Qofka weerarka soo qaaday waxa qabtay ciidamada amniga ee Sacuudiga, isla markii uu weerarka bilowday. Waardiyaha dhaawacmay waxaa loo qaaday isbitaal, xaaladdiisana ma xumo”, ayey qoreen AFP iyo Reuters.

Booliska Gobolka Makah oo Jeddah ay ka tirsan tahay, waxay sheegeen in qofka la xiray uu u dhashay Sacuudiga, balse ma aysan sheegin dhalashada qofka dhaawacmay, sida ay qortay wakaaladda wararka ee Reuters.

Safaaradda Faransiiska oo ku taalla Riyadh waxay si adag u cambaareysay weerarka, waxayna muwaadiniinteeda Sacuudiga ku sugan u sheegtay in ay “si wayn u feejignaadaan”, AFP ayaa sidaa ku warrantay.

Dalka Faransiiska wuxuu wajahayaa car xoog leh oo ka dhalatay sawir-gacmeed laga sameeyay Nabi Maxamed NNKH.

Yuusuf Dabageed oo si kale u dhigay xiisada HirShabelle

Jowhar (Caasimada Online) – Waxa maalmihii u dambeeyay khilaaf xoogan ka jiray Dhismaha maamulka HirShabeelle, kaasi oo ka dhashay isbedel deg-deg ah oo la rabo in lagu sameeyo hogaanka sarre ee maamulkaasi, taasi oo saameyn weyn ku yeelaneysa xilalkii ay beeluhu ku lahaayeen maamulka.

Guuxa khilaafkaasi oo ka taagna Jowhar ayaa Siyaasiyiinta qaar soo warinayaan in la damiyay, halka kuwa kale ay ku doodayaan midaasi badalkeeda, taasi oo jahwareer cusub u horseedaysa dhismaha HirShabeelle.

Yuusuf Axmed Hagar (Daba-geed), guddoomiyihii hore ee maamulka gobolka Hiiraan, ayaa hadda isku dayaya inuu daboolo xiisadda dhismaha maamulkaas ka taagan, isaga oo sheegay inaanu jirin wax khilaaf ah

Waxa uu yiri inuusan jirin khilaaf hor istaagaya dhismaha maamulka, xili dhawaan lagu dhawaaqay liiska xildhibaanada baarlamaanka 2-aad ee maamulkaasi.

Daba-geed ayaa warbaahinta u sheegay in xiligan uusan jirin khilaaf, isla markaana dhawaan si toos ah loo gudo geli doono doorashada guddoonka baarlamaanka iyo tan madaxweynahaba.

Wuxuu carabka ku adkeeyay in xildhibaanada cusub la dhaarinayo, xili uu jiro guux iyo cabasho ay qabaan beelaha qaar, halka ay soo xulistooda ay dibad joog ka aheyd dowladda federaalku.

Si kastaba, Daba-geed iyo siyaasiyiin ku aragti ah ayaa qaba in dhismaha maamulka HirShabeelle uu u socdo si habsami leh, halka siyaasiyiin kale ay qabaan in si aan habooneyn wax loo maamulay, iyada oo ay soo baxeyso cabashada beelaha qaar oo xaalad cakiran galineysa dhismaha maamulkaasi.

Hoos ka dhageyso codka Dabageed

Daawo: Golaha wasiirada oo ansixiyey miisaaniyadii ugu badneyd oo ku dhow bilyan

Muqdisho (Caasimada Online) – Shirka Golaha Wasiirrada Soomaaliya ayaa lagu meel mariyey ku talagalka Miisaaniyad sanaddeedka Dowladda ee 2021 oo ay qeyb ka tahay qarashka doorashada iyo sharci ahaanta dhammaan go’aammadii ay gaareen golihii Wasiirrada Xukuumaddii xil gaarsiinta.

Miisaaniyadda guud ee sanadka 2021 ayaa dhan $671.8 million oo u qeybsan saddex qeybood oo kala ah, Dakhliga Gudaha 260.1 million iyo Kabka Miisaaniyadda oo noqonaysa 170.9 million, halka ay mashaariicdu yihiin 240.8 million.

Miisaaniyadda ayaa diiradda saareysa fulinta qorshaha qaranka, waxaana loo qoondeeyey dhanka horumarinta qaddar dhan 38 million, lacagtaas ayaa lagu bixin doonaa arrimo la xiriira.

Miisaaniyadda ayaa diiradda saareysa fulinta qorshaha qaranka, waxaana loo qoondeeyey dhanka horumarinta qaddar dhan 38 million, lacagtaas ayaa lagu bixin doonaa arrimo la xiriira.

1. Caafimaadka
2. Waxbarashada
3. Ka hortagga fatahaadaha
4. Cadaaladda iyo garsoorka
5. Dib u dhiska waddooyinka
6. Dastuurka

Caasimada Online ayaa ogaatay in qeyb badan oo ka mid ah lacagtaas lagu fulin doono doorashooyinka la filayo inay dalka ka dhacaan ee isugu jira xildhibaanada Aqalka Sare, Golaha Shacabka iyo xilka madaxweynaha.

Shirka Golaha Wasiirrada oo uu guddoominayey Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Maxamed Xuseen Rooble ayaa la isku raacay sharci ahaanta dhammaan go’aammadii ay gaareen golihii Wasiirrada Xukuumaddii xil gaarsiinta, kuwaas oo isugu jiray xeerar, siyaasado iyo heshiisyadii ay galeen.

Hoos ka daaawo muuqaalka shirka

Erdogan oo wacad ku maray tallaabo ka dhan ah Charlie Hebdo oo ku dhaqaaqay fal laga yaq-yaqsiyoodo

Ankara (Caasimada Online) – Wargeyska Faransiiska ee Charlie Hebdo ayaa baahiyey sawir gacmeed ‘laga yaq-yaqsiyoodo’ oo uu ka sameeyay madaxweynaha Turkiga, Reccep Tayyip Erdogan, xili ay sii xoogeysatay xiisada labada dal.

Erdogan ayaa si caro leh uga fal-celiyay sawirkaasi aflagaadada ah ee wargeyska Faransiiska uu ka baahiyey, iyada oo xafiiskiisuna uu wacad ku maray inuu ka qaadi doono tallaabo adag oo sharci ah iyo mid diblomaasiyadeedba.

Sawir gacmeedkan aflagaadada ah ayaa muujinaya qof loola jeedo madaxweyne Erdogan oo kursi ku fadhiya isaga oo xiran nigis, gacantana ku haysta koob qamri ah, halka uu marada ka qaadayo haween xijaaban. 

Xukuumadda Ankara ayaa waxay u yeertay diblomaasiga labaad ee u sareeya Faransiiska ee ku sugan dalkeeda, maadama uu maqan yahay safiirka dowladaasi oo dhawaan looga yeeray Paris, sida uu baahiyey Taleefishinka NTV ee Turkiga.

Wuxuuna ugu dambeyntiina Erdogan sheegay inuusan arkin sawir gacmeedka ay ka sameeyeen Charlie Hebdo, midaasi uu ku tilmaamay inuusan rabin in uu qiimo ugu yeelo wargeys aan anshax laheyn.

Sawir gacmeedka Charlie Hebdo ayaa yimid un maalmo kadib markii madaxweyne Erdogan uu ku baaqay in la qaadaco badeecadaha Faransiiska, kadib markii madaxweynaha dalkaasi, Emmanuel Macron uu u gefay diinta Islaamka iyo Nebi Muxamed NNKH.

Si kastaba, xiisada ka dhalatay hadalada qalafsan ee uu madaxweyne Macron ugu gafayo diinta suuban iyo Nebi Muxamed NNKH ayaa kasii dartay, maadama ay si weyn uga caroodeen umadda islaamku.

Daawo: Wasiir Fowziya oo cabasho ka ah siyaasiyiin iyo wasiiro caqabad ku noqday

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Wasiirka caafimaadka Soomaaliya Fowziyo Abiikar Nuur ayaa sheegtay in faragelin xoog leh ay shaqada wasaaradda ku hayaan siyaasiyiin ka tirsan dowladda federaalka oo u badan xildhibaano iyo wasiirro.

Waxay sheegtay in qof walba oo masuul ah uu doonayo in wasaaraddu si bilaash ah ay ugu qabato howl kasta oo caafimaad oo uu doonayo, taas oo sida ay sheegtay meesha ka saartay adeegii wasaaraddu ay sii laheyd dadka danta yar.

“Wasiir ayaa kuu imaanaya adeegii caafimaad ee Turkiga na siiyay ayuu inta Aabihiis VIP-da isbitaalka Erdogan geeyo, ayuu ku leeyahay kharashka ibsitaalka bilaash iiga dhiga. Marka maxaan danyarta siinaa?” ayey tiri wasiir Fowziya Abiikar.

Sidoo kale wasiirada caafimaadka waxay sheegtay in xilliga doorashooyinka marka la gaaro ay xildhibaanada qaar ku dhahaan “noo fur bakhaarka Daawada si aan ugu qaadno deegaankeena.”

“Wasiirka loogu necebyahay ayaan ahay hadda, waxaa ii imaanaya xildhibaano, waliba waa marka doorashadu soo dhowdahay, qof kasta inuu daawo qaado oo isku soo sawiro ayuu rabaa, waxaan ku dhahaa, adigaa sharaxane, hadaad deegaankaagii daawo geyneyso, maad suuqa Bakaaraha ka gadatid, adigaa sharaxane ma anigaa sharaxan, mise wasaaraddaa sharaxan?” ayey tiri Fowziya Abiikar.

Waxay sheegtay in lagu dacweeyey Xasan Cali Kheyre xilligii uu ra’iisul wasaaraha ahaa, “Waxuu i yiri maxay tahay dacwadaan badan, waxaan ugu jawaabay hadaa rabto inaan howl qabto ha dhageysan dadkaas ee aniga I dhageyso, hadaad iyaga dhageysato aniga waan iska baxayaa. Marka xoogeygaan meeshaan ku joogaa asxaan kuma joogo” ayey hadalkeeda ku soo gabagabeysay wasiirka caafimaadka Soomaaliya.

Wasiir Fowziya Abiikar ayaa ka mid aheyd wasiirradii la shaqeyn jiray xukuumadii dhacday Ra’iisul wasaare Xasan Cali Kheyre, waxaana hadda mar kale loo magacaabay isla wasaaradda caafimaadka oo haatan ay wasiir ka tahay.

Hoos ka Daawo

Muuse Biixi oo u hanjabay beesha caalamka xilli si dadban loo hoos geeyey DF

Hargeysa (Caasimada Online) – Madaxweynaha Somaliland, Muuse Biixi Cabdi oo shalay ka qeyb-galay kulan uu yeeshay golaha dhexe ee xisbiga Kulmiye, ayaa si adag uga hadlay qaabka ay beesha caalamka iyo hay’addaha caalamiga ahba ula tacaamulayaan Somaliland.

Madaxweyne Biixi ayaa sheegay in marnaba aysan aqbaleyn xukuumadiisu in beesha caalamka ay taageeradeeda ama mashaariicda kala duwan ee laga hirgelinayo deegaanada Somaliland ay usoo mariyaan dowladda federaalka, taasi oo ay Somaliland u aragto mid lagu hoos geeyey dowladda federaalka.

Waxa kale oo uu sheegay in Somaliland ay tahay dal madax-banaan, isla markaana loo baahan yahay in beesha caalamku ay kala xaajooto arrimaheeda iyo mashaariicda ay ka fulinayso Somaliland.

Madaxweynaha ayaa ku hanjabay inay joojinayaan xiriirka wada-shaqeyned ee kala dhaxeeya dalalka beesha caalamka iyo hay’adaha caalamiga ah, haddii ay ku kacaan wax wiiqaya qaranimada Somaliland.

“Anagu kamid ma nihin dowladda Soomaaliya, wixii aad dalkeena tareysaan anaga ayaa nagala tashaneysaan, Ninkii taas aan dooneyn hadduu Hay’ad yahay iyo Dowlad-ba wixiisa ha iska haysto,” ayuu yiri madaxweyne Muuse Biixi.

Madaxweynaha ayaa carabka ku adkeeyay in xiligan loo baahan in laga wada-shaqeeyo qaranimada Somaliland, isla markaana meel looga soo wada-jeesto waxkasta oo waxyeelaya qaranimada Somaliland.

Hadalka madaxweynaha ayaa imanaya xili dhawaan ay Somaliland joojisay xiriirkii wada-shaqeyneyd ee hay’addaha Qaramada Midoobay, kadib markii ay dowladda federaalka la saxiixatay mashruuc laga fulinayo deegaano ka tirsan Somaliland.

Weerar dad lagu gowracay oo ka dhacay France kadib gefkii loo gaystay Nebiga NNKH

Paris (Caasimada Online) – Magaalada Nice ee koonfurta dalka Faransiiska ayaa waxa goordhoweyd ka dhacay weerar uu fuliyay nin muslim ah oo ku hubeysnaa mindi, kaasi oo sababay dil iyo dhaawac.

Wararka hordhaca ah ee kasoo baxaya weerarkaasi, ayaa sheegaya in lagu dilay ugu yaraan saddex qof, halka kuwo kalena lagu dhaawacay, sida ay wakaalada wararka AFP kasoo xigatay laamaha ammaanka.

Weerarka ayaa ka dhacay agagaarka Kaniisadda loo yaqaano “Our Lady” oo ku taal bartamaha magaalada Nice.

Weerarkan oo lagu tilmaamay mid argagixiso ayaa waxa la gowracay saddexda qof midkood, halka mid kamid ah uu u geeriyooday dhaawac culus oo kasoo gaaray weerarkaasi.

Christian Estrosi oo ah duqa magaalada Nice oo ka warbixiyey weerarkaasi ayaa carabka ku adkeeyay in xogtii ugu horreysay ay muujisay in weerarka uu ahaa mid argagixiso, isla markaana gacanta lagu soo dhigay shaqsigii ka dambeeyay.

Wakaaladda wararka ee Reuters oo soo xiganaysa duqa magaalada ayaa iyaduna sheegtay in eedaysanaha loo qabtay falkaas uu ku celcelinayay “Allahu Akbar”, xitaa ka dib markii ay soo xireen booliiska, isaga oo dhaawac ah.

Xaalada guud ee magaalada Nice ayaa xiligan degan, kadib markii ay howl-galo amniga lagu sugayo ay ka bilaabeen ciidamada amaanku, iyada oo xeer ilaalintuna ku dhawaaqday furitaanka baaritaankaasi.

Faransiiska ayaa wajahay xaalad cakiran, kadib markii uu hogaamiyaha u sareeya dalkaasi Emmanuel Macron uu ku dhawaaqay hadalo uu ku aflagaadeynayo diinta suuban iyo nebigeena NNKH, midaasi oo si weyn uga careysiisay umadda islaamka.

Shacabka Faransiiska oo muslimiin badan ay ku jiraan ayaa sidoo kale ka carrooday hadalka Macron, waxaana laga cabsi qabaa weeraro kale inay ka dhacaan.

Ujeedka safarka XASAN Sheekh ee Qaahira + Sawirro

0

Qaahira (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud oo ku sugan magaalada Qaahira ee xarunta dalka Masar ayaa khudbad taariikhi ah ka jeediyey xarunta daraasada istiraatiijiyadda iyo siyaasadda ee Al-Ahram.

Xasan Sheekh ayaa laba maalmood ku sugnaa magaalada Qaahir, halkaasi oo uu tegay kadib casuumad uu ka helay machadka Al-Ahram.

Hadal-jeedinta Xasan Sheekh ayaa ku saabsaneyd kaalinta Soomaaliya ee siyaasadda fog ee geeska Afrika, iyo sida ay Soomaaliya muhiim ugu tahay gobolka oo dhan, isaga oo isku xiray xasilloonida Soomaaliya iyo tan gobolka.

Sidoo kale wuxuu tilmaamay in Soomaaliya ay muhiim u tahay isku xirto wadamada gobolka, islamarkaana loo baahan yahay in laga wada-shaqeeyo xasiloonideeda.

Madaxweynihii hore ee Soomaaliya oo hadalkiisa sii wata ayaa sidoo kale hoosta ka xariiqay in is-dhexgalka iyo iskaashiga geeska Afrika aan la xaqiijin karin, iyada oo aan la helin iskaashi siman oo dhex mara dowladaha geeska

“Taariikhdu waxay na bareysaa sida aysan suurtagal u ahayn in aan helno xasilloonida gobolka innaga oo aan heynin xasilloonida Soomaaliya, sidoo kalena dhammaan fikradaha isdhexgelka iyo iskaashiga geeska Afrikana lama xaqiijin karo iyada oo aan la helin iskaashi siman oo dhex mara dowladaha geeska,” ayuu yiri Xasan Sheekh Maxamuud.

Xasan Sheekh oo ku dheeraaday muhiimmadda ay xasilloonida Soomaaliya u leedahay waddamada geeska ayaa xusay muhiimmadda ay leedahay mideynta dadaallada looga adkaanayo argagixisada, oo aan loo arkin cadow ay Soomaaliya leedahay oo kaliya. 

Xasan Sheekh Maxamuud ayaa waxaa booqashadan ku wehlinayo xildhibaano ka tirsan baarlamaanka federaalka ah ee Soomaaliya, gaar ahaan Mahad Salaad iyo Faarax Sheekh Cabdiqaadir oo labaduba ka mid ah saaxibadiisa siyaasadeed.

Booqshada Xasan ee Qaahira oo laba maalmood ku koobnayd ayaa la filayaa inuu galabta soo gabo gabeeyo isaga oo ku siijeeda dalka Tanzaniya oo ay qoyskiisu deggan yihiin.

NISA oo hub iyo raggii watay kusoo bandhigtay Muqdisho

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Hay’adda nabad sugida iyo sirdoonka ayaa faah faahin ka bixisay howlgal qorsheysan oo xalay ciidamada ammaanka Soomaaliya ay ka sameeyeen xaafadda Oodweyne oo ka tirsan degmada Dayniile ee gobolka Banaadir.

Howl-galkan ayey NISA shaacisay in lagu soo qabtay hub farada badan iyo raggii watay, kadib markii ciidamada ay gudaha u galeen guri ku yaalla xaafaddaasi.

Qoraal kooban oo ka soo baxay NISA ayaa waxaa lagu sheegay in ragga la soo qabtay ay ka tirsan yihiina Al-Shabaab, islamarkaana ay u qaabilsanaayeen dilalka Muqdisho.

“Ha’yaddaha Amniga Caasimadu ayaa  waxay goor kasta diyaar u yihiin inay ka hor-tagaan, iskuna dhigaan dhibaato kasta oo loo soo maleego Shacabka Soomaaliyeed ee ku dhaqan Caasimadda.” ayaa lagu yiri warka qoraalka ee kasoo baxay hay’adda NISA.

Sidoo kale hay’adda NISA ayaa u mahacad-celisay dadka shacanka ah ee kala shaqeeyey ciidamada amniga in la soo qabto hubkaasi.

“Waxaan mar walba u mahad celineynaa shacabkii nagu garab siiyey helida xoggaha xaasaasiga ah ee lagu badbaadinayey Shacabka Soomaaliyeed,’ ayaa sii raacisay NISA.\

Muddooyinkii u dambeeyey ciidamada ammaanka Soomaaliya ayaa kordhiyey howl-gallada lagu xaqiijinayo amniga magaalada Muqdisho ee caasimadda Soomaaliya oo dhowaan marti-gelin doonto doorashooyinka soo socota ee 2020 illaa 2021-ka.