27 C
Mogadishu
Tuesday, June 24, 2025

Rooble oo shaqo joojin ku sameeyey wasiirka A/dibedda

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul wasaaraha xukuumadda Soomaaliya, Mudane Maxamed Xuseen Rooble ayaa shaqo joojin ku sameeyey wasiirka arrimaha dibadda, Cabdisaciid Muuse Cali, kadib warqad uu soo saaray.

Rooble ayaa eedeyn culus u jeediyey wasiirka arrimaha dibadda Soomaaliya, waxaana eedaha loo jeediyey ka mid ah ku takrifal awoodeed.

“Ra’iisal wasaaraha dalka ayaa shaqada ka joojiyay wasiirka arrimaha debadda Cabdisaciid Muuse Cali,” ayaa lagu yiri qoraalka kasoo baxay xafiiska Rooble.

Sidoo kale qoraalka ayaa waxaa lagu sheegay in Ra’iisul wasaaruhu baabi’iyey warqad wasaaradda Arrimaha dibadda ay ku fasaxday Markab waday dhuxul sharci daro ah oo ku xernaa xeebaha dalka Cumaan.

Ugu dambeyn wuxuu ra’iisul wasaaruhu faray hanti dhowraha qaranka iyo hay’adaha amniga inay baaris dheeraad ah ku sameeyan falka uu sameeyey wasiirka.

Shalay ayey aheyd markii Rooble uu soo saaray amar culus oo si toos ah ugu socday wasaaradda arrimaha dibadda, kaas oo la xiriira shaqaalihii laga saaray wasaaradda.

Rooble ayaa wasiir Cabdisaciid Muuse Cali ku wargeliyey in laga bilaabo kowdii Janaayo 2022 shaqaalaha dowladda ee la bedelay ama shaqada laga qaaday aanay waafaqsaneyn go’aankii horey uga soo baxay Golaha Wasiirada, wuxuuna amray in shaqaalahaas dib loogu fasaxo howlahooda , dibna loogu celiyo goobihii iyo xafiisyadii ay ka shaqeynayeen.

Si kastaba, arrimahan ayaa kusoo adayo, iyada oo dalka uu ka dhacay isbedal siyaasadeed, waxaana wasiirka arrimaha dibadda uu ka mid ahaa saaxibada siyaasadeed ee Farmaajo.

Maxay salka ku heysaa xiisadda siyaasadeed ee ka qaraxday Koonfur Galbeed?

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Maamulka Koonfur Galbeed ee uu hoggaamiyo Madaxweyne Cabdicasiis Xasan Maxamed (Lafta Gareen) ayaa haatan wajahaya mowjado siyaasadeed oo cusub, kuwaas oo kusoo aaday, kadib doorashooyinkii soo dhammaaday.

Muqdisho iyo Baydhabo ayaa waxaa ka kala socda kulamo siyaasadeed oo iska soo horjeedo, kuwaas oo ay wadaan siyaasiyiinta reer Koonfur Galbeed.

Sidoo kale waxaa soo baxay guux ku aadan mooshin ka dhan ah Lafta Gareen, kaas oo haatan abaabulkiisa uu ka socdo magaalada Muqdisho ee caasimada Soomaaliya

Haddaba maxay salka ku hesayaa xisadda siyaasadeed ee Koonfur Galbeed?

Wasiirka wasaaradda haweenka iyo xuquuqul insaanka Soomaaliya, Marwo Xaniifo Xabsade oo ka mid ah siyaayiinta ka soo jeeda deegaanada Koonfur Galbeed ayaa qoraal ay soo saartay ku bidhaamisay, sida ay wax u jiraan iyo waxa la’isku hayo labada dhinac.

“Gudoomiyahiisa Gobalka Bay, gudoomiyaha Baarlamanka ,teliyaha ciidamada qaybta lixdimaad qofkii xildhibaano kasoo wada dhigay maa maamulka duminaayo ? Mise dadka dhahooyo December waa in doorasho dhacadaa  ayaa maamulka duminaayo?” ayey tiri.

Xaniifo oo hadalkeeda sii wadata ayaa ugu baaqday Madaxweyne Lafta Gareen inuu wax ka barto muddo kororsigii horey u fashilmay ee Madaxweynihii hore ee dalka, Maxamed  Farmaajo, waxayna intaa ku dartay in muddo kororsi uusan xilligan ka shaqeynin Somalia.

“Waxaa ila haboon Madaxwayne Laftagareen in uu cashar kabarto mudo korarsigii Baarlamanka 10aad sameeyey halka uu kudambeeyey !! . Hadii mudo korarsi Somalia kashaqaynayso taas ayaa shaqayn lahayd ,waqti badan haiska gelin doorasho u diyaar garoow tartan taas bes ah ayaa xal kujiraaa” ayey qoraalka sii raacisay wasiirka Haweenka.

Ugu dambeyn waxa ay jawab kulul ka bixisay shirkii jara’iid ee uu maamulku ku qabtay magaalada Baydhabo, kaas oo ay ka hadleen xildhibaano ka tirsan baarlamaanka oo uu ku jiro Mahad Cabdiraxmaan Aadan oo weeraray garabka ka soo horjeeda Lafta Gareen.

“Waxba masoo kordhinayso shir jaraaid iyo booto ,Somalia qori waa lugu kala adkaan waayey adeerkey General Mahad Intaas wuu ogyahay ,doorasho bes ayaa lugu kala adkaan karaa wadadaas hauhogaansamo adeerkay madaxwayne laftagareen wixii kasoo haro waa iska fowdo,”.

Si kastaba, arrimahan ayaa ku soo aadaya, iyada oo haatan Soomalaiya uu ka dhacay isbedal siyaasadeed, kadib doorashadii uu ku soo baxay Madaxweyne Xasan Sheekh.

Taliye Odawaa oo ku hor fadeexoobay shacabka iyo madaxweyne Xasan Sheekh

Muqdisho (Caasimada Online) – Taliyaha ciidamada xoogga dalka Jeneraal Odawaa Yuusuf Raage ayaa wajahaya fadeexad iyo wejigabax kadib markii madaxweynihii hore ee Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo uu shalay qiray in ciidamadii ugu badnaa ee Soomaaliyeed tababar loogu qaaday dalka Eritrea.

Taliye Odawaa Yuusuf Raage, oo horay ugu jawaabayay eedeeyn uu madaxweyne Xasan Sheekh u jeediyay Farmaajo kahor inta aan la dooran ee uu mucaaradka ahaa oo ku aadaneyd ciidanka la geeyey Eritrea, ayaa beeniyay islamarkaana sheegay inaysan jirin ciidan Soomaaliyeed oo dalka Eritrea ku maqan.

“Eritrea ayaa ciidan loo qaaday anigu ma garanayo, wasiirkana meel kaloo ciidan ka keenayo ma aysan jirin. Eritrea ciidan loo qaaday oo xoogga dalka ka tirsan anigu ma ogi taas,” ayuu yiri Taliye Odowaa Yuusuf Raage oo ka hadlay golaha shacabka.

Madaxweyne Farmaajo ayaa si kastaba munaasabadii xil wareejinta ee shalay ka sheegay xaqiiqda ciidankaas xili uu goobta ku sugnaa Odawaa Yuusuf Raage, islamarkaana feylashooda uu ku wareejinayay Xasan Sheekh.

Arrintan ayaa fadeexad iyo ceeb ay ku noqotay Taliye Odawaa Yuusuf Raage oo laga duubay beentaasi, haddana qof kasta uu daawan karo.

Baraha bulshada ayaa si weyn loo wareejinayaa hadalkii Odawaa iyo khudbadii Farmaajo ee qirashada, waxayna dadka ku maadeysanayaan hadalka taliye Odawaa.

Madaxweynaha cusub Xasan Sheekh Maxamuud ayaa intii uu mucaaradka ahaa waxaa laga diiwaan geliyay hal-heysyo badan oo caan noqday, kuwaasoo ay ka mid yihiin “Wiilkeygiyoow dhiiqaa lugaha laguu geliyaabaa,” iyo erayo kale si weyn baraha bulshada looga adeegsado.

Waxaa hadda muuqata in Odawaa dhiiqo lugaha loo geliyey, ooh adda uu yahaya qofka ceebeysan ee beenta u diiwaan gashay.

Hoos ka daawo Odawaa

Wararkii ugu dambeeyey ‘Mooshin ka dhan ah’ Lafta-gareen oo ka socda Xamar

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaan Mahad Cabdiraxmaan Aadan oo ka tirsan Golaha Shacabka Soomaaliya, isla-markaana laga soo doortay Koonfur Galbeed ayaa ka hadlay xaaladda maamulkaasi iyo abaabul ka dhan ah Lafta Gareen oo ka socdo Muqdisho.

Mahad Cabdiraxmaan Aadan oo Baydhabo kula hadlay Wariyeyaasha ayaa shaaca ka qaaday in dad ka mid ah Digil iyo Mirifle ay wadaan qorshe lagu burburinayo maamulka Koonfur Galbeed, isla-markaana lagu beegsanayo Madaxweyne Cabdicasiis Lafta Gareen.

Xildhibaankan oo Sodog u ah Madaxweynaha Koonfur Galbeed ayaa sheegay in xubnahaasi oo ay ku jiraan siyaasiyiin & xildhibaano ay doonayaan in meesha laga saaro Lafta Gareen.

“Madaxweynaha haddii la doortay dad annaga naga mid ah Digil iyo Mirifle ka mid ah ayaa system waxay wadaan inay burburiyaan maamulka inta ka jira maamul la burburiyeyna waxa uu leeyahay waa kaseynaa dhibaatuu leeyahay,” ayuu yiri Mahad Cabdiraxmaan.

Sidoo kale wuxuu raaciyey “Maamulka Koonfur Galbeed oo jiro waqtigiisii waa dhamaadee ha is casilo meesha haka tago waxaa fiican ninka meesha haddii uu ka tegaayo marka uu waqtigiisa uu dhammeysta lee sidii kii hadda loo tartamay ayaa nidaamku ku fiican yahay”.

Taliyihii hore ee ciidamada Asluubta ayaa xusay inay kasoo horjeedaan qorshahaasi, wuxuuna tilmaamay inay la dagaalami doonaan cidkasta oo wada sharci darro.

“Ninkii rabo ninkan inuu galo oo weeraro waqtigiisa marka uu dhammado ha eryo intii ka horreyso looma dhowaan karo ninkii u yimaadana waa la dagaalameynaa micnuhuna waa saas,” ayuu markale hadalkiisa sii raaciyey xildhibaan Mahad Cabdiraxmaan Aadan.

Hadalkan ayaa kusoo aadayo, iyada oo maalmihii u dambeeyey uu guux siyaasadeed oo ka dhan ah maamulka Lafta Gareen uu ka jiray magaalada Muqdisho, kadib markii ay soo dhammaatay doorashada Soomaaliya, taas oo uu Madaxweynaha Koonfur Galbeed qayb ka ahaa, isaga oo taageersanaa Madaxweynihii laga adkaaday Maxamed Cabdullahi Farmaajo.

Lafta Gareen ayaa lagu xasuustaa inuu soo saaray xildhibaano u badan dhalinyaro isaga taabacsan, wuxuuna gebi ahaan meesha ka saaray rugcadaayaashii siyaasiyiinta Koonfur Galbeed, sida Maxamed Sheekh Cismaan (Jawaari), Shariif Xasan iyo Cabdiweli Muudey.

Swan oo shaaciyey in halis weyn ay ka jirto Somalia

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Ergeyga gaarka ah ee Qaramada Midoobay u qaabilsan arrimaha Soomaaliya, James Swan oo khudbad ka jeediyey kulan ay Golaha Ammaanka ka yeesheen xaalada Somalia ayaa ka hadlay arrimo dhowr ah iyo isbedalka ka dhacay dalka.

Swan oo marka hore khudbaddiisa uga hadlay doorashooyinkii soo dhammaaday ayaa sheegay in QM ay diyaar u tahay inay la shaqeyso dowladda cusub ee Soomaaliya.

“Dhammaan nidaamka Qaramada Midoobay ee Soomaaliya waa mid diyaar u ah inuu la shaqeeyo dawladda cusub si loo taageero yoolalkan la wadaago” ayuu yiri.

Wakiilkada Qaramada Midoobay ee Soomaaliya ayaa sidoo kale xusay in Soomaaliya ay weli ka jirto halis aad u weyn, taas oo ka dhalatay xaaladda bani’aadanimo ee dalka.

Danjiraha ayaa tilmaamay in Soomaaliya ay wajaheyso xaaladdii ugu adkeyd ee dhanka nolosha, taas oo ka dhalatay abaaraha markale ku dhuftay Soomaaliya.

“Xaaladda bini’aadantinimo ee Soomaaliya ay ka sii darayso. Dalku waxa uu wajahayaa khatar aad u weyn oo macaluul ah deegaanno ay ku nool yihiin lix bulsho haddii qiimaha cunnada uu sii kordho, gargaarka bini’aadannimadana aan la joogteyn,” ayuu sii raaciyey.

Soomaaliya ayaa waxaa marar badan kusoo laa laabtay abaaro xoogan oo saameeyey nolosha qoysas badan oo Soomaaliyeed oo ku dhaqan koonfurta iyo bartamaha dalka.

FARMAAJO oo shalay soo afjaray tixane eed ah oo dusha ka saarnaa beeshiisa

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa shalay xilka madaxweynaha ku wareejiyey Xasan Shiikh Maxamuud oo la doortay 15-kii Bishaan.

Waa markii labaad oo labada nin ku kulmaan munaasabad noocaan ah. Bishii February 2017 ayey sidaan oo kale isugu wareejiyeen xafiiska markaas oo Farmaajo ahaa ninka la doortay.

Xil-wareejinta waxay aheyd waxay aheyd wixii Koowaad oo si siman u soo dhaweeyaan jamaahiirta labada dhicnac.

Madax kala duwan ayaa ka qeybgashay xaflad heer sare ah oo lagu qabtay Villa Somalia. Haddaba sheekadaan waxaan ku eegeynaa waxa ay Soomaalida uga dhigan tahay xil isku wareejintaan nabadda ku dhacday iyo waxa ay Farmaajo uga dhigan tahay.

Maxay Soomaaliya uga dhigan tahay?

Dadka Soomaalida waxay u tahay maalin weyn iyo sawir wanaagsan. Sii socoshada tixanaha dimuqraadiga ah iyo hannaankaan hufan ee xil isku wareejintu wuxuu kaabayaa hannaanka dowladeed ee Soomaaliya, wuxuuna xoojinayaa xeerka dowladnimada.

Tani waa calaamad muujineysa in uusan jirin hoggaamiye Soomaali ah oo awoodda isku dhajin kara. Laxow dowladeed ayaa ka muuqday labada dhinac ee isku wareejisay shalay awoodda dalka.

Cashir fiican ayaa ugu sugan dalal badan oo Afrikaan ah oo aysan dadkoodu weli arag munaasabad noocaan ah.

Maxay Farmaajo uga dhigan tahay?

Madaxweynaha xilka ka dagay Maxamed Cabdullaahi Farmaajo waxay u tahay munaasabad gaar ah, wuxuu soo afjaray tixane beeleed oo sheegayey in reerkiisu aysan awoodda si nabad ah ku wareejin waligood.

Maalmihii dambe wuxuu Farmaajo muujiyey inuu qurxinayo is ka tagistiisa, taas oo malaha la xiriirta qorshihiisa la xiriirta 2026-ka.

Inkastoo Farmaajo dhaliilo badan loohaayo, haddana sida uu awoodda u wareejiyey una aqbalay natiijada ayay dad badan ku bogaadiyeen.

Wuxuu shalay u soo wareegay guri ku dhow garoonka Aadan Cadde ee magaalada Muqdisho, halkaas oo deegaan iyo xarunta siyaasadeed u noqon doonta Farmaajo.

Dadkii ka qeybgalay xafladdii shalay ee ku sugnaa Villa Somalia, waxay sheegeen in sagooyin fiican loo sameeyey madaxweynihii hore, isagoo Villada kaga baxay gaari ay saarnaayeen ilaalo kooban.

Xasan Sheekh Maxamuud waxaa u bilaabatay habeenkiisii koowaad ee Villa Somalia, waa madaxweynihii koowaad ee laba jeer hakkaas ka taliya.

Imtixaan culus ayaa hor yaalla, kaas oo ah sida uu isaga dhaqi karo haarihii dowladiisii hore iyo sida uu isku waafajin karo shaqada dowladdii Farmaajo qabyeysay iyo ajandihiisa cusub.

Laba dal oo Yurub ah oo la ogaaday inay si sharci-darro uga kalluumeysteen Somalia

Muqdisho (Caasimada Online) – Warbixino dhowr ah oo ay daabacday hay’adda Blue Marine Foundation ayaa shaaca ka qaaday caddeymo muujinaya kalluumeysi sharci-darro ah oo maraakiibta qaar ka mid ah dalalka Midowga Yurub ay ka sameeyeen xeebaha Soomaaliya.

Warbixinada oo ay kala daabaceen OceanMind, Blue Marne iyo Kroll, ayaa tusmeynaya dhaq-dhaqaaq sharci-darro ah oo maraakiibta dalalka Spain iyo France ka sameeyeen badweynta India, ayaga oo aan haysan wax ogolaansho ah oo ku saabsan inay ka kalluumeystaan Soomaaliya. 

Warbixinadan ayaa imanaya ayada oo guddiga kalluumeysiga Badweynta India ee IOTC ay ku kulmayaan dalka Seychelles, ayaga oo ka wada hadlaya sidii loo badbaadin lahaa noocyo ka mid ah kalluunka oo kasii guraya Badweynta India. 

Noocyadaas ayaa waxaa ka mid ah Yellowfin Tuna oo tan iyo 2015 loo kalluumeysanayey si xaddhaaf ah, taasi oo keentay inuu aad u yaraado, waxaana hadda loo baahan yahay in la yareeyo saddex meelood meel si uu dib ugu soo kabto illaa sanadda 2030. 

Wasaaradda Kalluumeysiga Soomaaliya ayaa xaqiijisay inaysan wax shati kalluumeysi ah siin maraakiibta dalalka Spain iyo France.

Labadan dal ayaa caddeymaha la helay ay muujinayaan inay badda Soomaaliya ka kalluumeysteen sanadihii 2017, 2018, 2019 iyo 2020. 

Xeebaha Soomaaliya ayaa muddo 14 sano ah waxaa ka shaqeynayey maraakiib ka socay Midowga Yurub oo ay saaran yihiin ciidamo la sheegay inay ka ilaalinyaan burcad badeedda, kuwaas oo fulinayey howlgal loogu magac daray Atalanta.

Dowladda federaalka Soomaaliya ayaa howlgalkaas soo geba-gebeysay bishii March 2022, kadib markii ay diiday in waqtiga loo kordhiyo, taasi oo aad uga careysiisay Midowga Yurub. 

Fiqi: Afar waxyaabood oo aan maanta kusoo arkay Villa Somalia

Muqdisho (Caasimada Online)- Siyaasiga Axmed Macalin Fiqi oo maanta Villa Somalia u tegay ka qeyb galka munaasabadii xil-wareejinta Madaxwaynaha ayaa soo bandhigay afar sifo oo maanta uu ku soo arkay Madaxtooyada.

Afarta qodob ee Fiqi uu soo bandhigay ayaa kala ah: 

  1. Hawl-wadeenadii, shaqaalihii iyo askartiiba aad ayay ugu faraxsanaayeen isbedelka dhacay iyo in Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud uu xilka iyo xafiiskaba la wareegay. 
  2. Warbaahinta gaarka loo leeyahay oo muddo dheer kadib oodda laga soo rogay oo ayaguna aad ugu faraxsan in xaqqii ay u lahaayeen xog-helidda ay dib u heleen.
  3. Marka laga reebo madaxda hey’adaha kala duwan ee Dawladda oo yimid munaasabadda, waxaan la kulmay dhallinyaro Tiktokley caan ah oo laga casuumay dhanka teamka xilka wareejinayey, taas oo ay ii caddaatay oohinta Tiktok-gu in aysan ahayn jaceyl oo ay tahay oohin gacan ku samays ah.
  4. Waxaa la isweydiinayey saaxiibkii iyo ninkii ku magacownaa milkiilaha oo ka maqnaa munaasabadda, lana sheegayey in uu saaxiibkiis ka tagay inta aanu xilka wareejin, halka Madaxweyne Xasan Sheekh ay garab taagnaayeen saaxiibadiis jidka dheer ay isla soo mareen.

Afartaan qodob ayuu Axmed Macalin Fiqi tilmaamay inuu maanta ku soo arkay Madaxtooyada iyo munaasabadii uu Farmaajo xilka kula wareejiyey Madaxweyne Xasan Sheekh.

Axmed Macalin Fiqi oo si weyn u mucaaradi jiray dowladii Madaxweyne Farmaajo ayaa ka tirsan xisbiga UDP ee Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, wuxuuna ka mid ahaa kooxdii ololaha xooggan u gashay in sanadkaan Xasan guuleysto.

Siyaasiyiinta Soomaalida Kenya oo sheegay arirn ay ka doonayaan Xasan Sheekh

Nairobi (Caasimada Online) – Siyaasiinta Soomaalida ee ka tirsan dowladda Kenya oo ka hadlay isbadallada siyaasadeed ee ka dhacay Soomaaliya ayaa sheegay arrin ay ka rabaan inay sameyso dowladda cusub ee Soomaaliya.

Xildhibaan Yuusuf Xasan Cabdi oo laga soo doorto degmada Kamukunji ee magaalada Nairobi ayaa isagoo ka qeybgalayay munaasabad lagu soo dhaweynayay Madaxweynaha la toortay ee Soomaaliya Xasan Sheikh Maxamuud oo ka dhacday Nairobi wuxuu u waramay Idaacadda VOA, isagoo sheegay inay aad ugu halmbalyeenayaan madaxweyaha cusub ee Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud.

Sidoo kale xildhibaan Yuusuf Xasan Cabdi ayaa madaxweynihii hore ee Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo uga mahadceliyey sida wanaagsan ee uu xilka ugu wareejiyey madaxweynaha cusub ee Xasan Sheekh Maxamuud.

“Waxaan u tahniyadeenayaa madaxweynihii hore oo sida sharafta leh oo fiican mas’uuliyadii isaga wareejiyey, waxaa nagu jirtay cabsi badan, cabsidaas waxay aheyd amuu khilaafka ka dhaxeeya siyaasiyiinta Soomaalida ay qaranimada Soomaaliya intay iloobaan ay qarka ka tuuraan, laakiin runtii tahniyad baan u direynaa Soomaalida oo dhan guusha ay gaareen, maadaama ay doorashadii u dhacday si xasiloon” ayuu yiri Yuusuf Xasan.

Xildhibaan Yuusuf Xasan ayaa sidoo kale ku baaqay in madaxweynaha cusub ee Soomaaliya uu ka shaqeeyo sidii la isugu soo dhaweyn lahaa dowladaha Soomaaliya iyo Kenya.

“Waxaan kaloo aad iyo aad u soo dhaweeneynaa in madaxweynaha cusub uu aad uga shaqeeyo sidii labada dal ee Kenya iyo Soomaliya labada dad ee Kenya iyo Soomaaliya, isugu soo dhaweyn lahaa, xiriirkana uu aad u wanaajiyo, sababtoo ah hanti badan oo Soomaaliyeed ayaa taalla Kenya, maato badan oo Soomaaliyeed ayaa meeshaan dagan, mana kala maarmi karaan Soomaaliya iyo Kenya,” ayuu sii raaciyey hadalkiisa.

Ugu dambeyntii xildhibaan Yuusuf Xasan ayaa madaxweynaha cusub ee Soomaaliya ugu baaqay inuu ka shaqeeyo sidii la isugu furi lahaa ganacsiga Soomaaliya iyo Kenya isagoo ku andacooday inay taas keeneyso wada-shaqeynta labada shacab.

Codsiga Xildhibaan Yuusuf Xasan ayaa kusoo aadayo iyadoo Dowladdii hore ee madaxweyne Farmaajo ay joojisay qaadkii ka imaan jiray Kenya, waxaana laga yaabaa in dowladda cusub ay fasaxdo.

Halkaan hoose ka dhageyso wareysiga oo dhameystiran

 

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo magacaabay laba xil oo cusub

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa La-taliyaha Amniga Qaranka u magacaabay Xuseen Macalin, oo horay u soo noqday la-taliyaha amniga qaranka, xilligii madaxweyne Farmaajo.

Xuseen ayaa sanadihii u dambeeyay madax ka ahaa Machadka daraasaadka amniga ee Hiraal oo isagu uu aas-aasay. Ninkaan ayaa aad u naqdi jiray siyaasaddii uu dalka ku maamuli jiray Madaxweyne Farmaajo oo mar uu la taliye u ahaa.

Waa xilkii labaad ee Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud uu magacaabay, xilli maanta uu xukunka dalka kala wareegay Madaxweynihii hore Maxamed Cabdullaahi Farmaajo.

Dhinaca kale Madaxweynaha Xasan Sheekh Maxamuud ayaa wareegto uu soo saaray waxaa uu Maxamed Amiin Sheekh Cusmaan ugu magacaabay xilka ku-xigeenka Agaasimaha Guud ee Madaxtooyada Qaranka.

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa Alle uga baryey Agaasime Ku-xigeenka Cusub in uu u fududeeyo masuuliyadda culus ee loo igmaday, isagoona kula dardaarmay in uu si hufan oo daacadnimo leh ugu adeego Qaranka.

“Mudane Maxamed Amiin Sheekh Cusmaan Amiin waa aqoonyahan labo shahaado ka haysta heerka 2-aad ee jamaacadda, isaga oo ku takhasusay Horumarinta Dhaqaalaha, Maareynta Nabadda iyo Aammaanka Afrika. Waxa uu hore u soo noqday Sanatar ka tirsan Aqalka Sare ee Baarlamaanka JFS iyo Guddoomiyaha Guddiga Difaaca iyo Amniga ee Golaha Aqalka Sare, sidoo kale waxa uu soo noqday Safiir Ku-xigeenka safaaradda aynu ku leennahay dalka Kenya,” ayaa lagu yiri qoraal ka soo baxay xafiiska Madaxweynaha.

Xasan Sheekh ayaa goor sii horeysay oo maanta ah wuxuu agaasimaha Guud ee Madaxtooyada Qaranka u magacaabay Xuseen Sheekh Maxamuud oo horay u soo noqday Senator laga soo doortay deegaanada Koonfur Galbeed Soomaaliya.

Xil-wareejinta kadib: Saddex waxyaabood oo laga filayo madaxweyne FARMAAJO

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa maanta si rasmi ah xilka ugu wareejiyay madaxweynaha cusub ee Xasan Sheekh Maxamuud oo la doortay 15-kii bishaan May.

Kadib xil-wareejinta maanta waxay dad badan isweydiinayaan tallaabada xigta ee uu qaadi doono Farmaajo, waxaana muuqata in dhegta loo taagayo mustaqbalka madaxweynihii hore iyo waxyaabaha hadda la gudboon.

Haddaba waxaa eegayna saddex waxyaabood oo kamid ah waxyaabaha sida gaarka ah looga filayo madaxweynaha xilka ka dagay ee Maxamed Cabdullaahi Farmaajo.

Dal joog mise dibed joog?

Waxaa la xasuusta in Farmaajo durbadiiba uu aaday qurbaha markii uu toban sano ka hor laga wareejiyay xilkii Ra’iisul Wasaaraha, inta uusan noqonin madaxweyne, waxayna xiligaan taageerayaashiisa is-weydiinayaan halka uu dagi doono.

Madaxweynihii hore waxa shantii sano ee u dambeysay hoy uu ahaa madaxtooyada Villa Soomaaliya, isagoo hayay xilka ugu sarreeya dowladda federaalka, balse hadda waxa qasaba in uu meel ka baxsan dago.

Agaasimaha Warfaafinta ee Madaxtooyada Soomaaliya Cabdirashiid Maxamed Xaashi ayaa xaqiijiyay in Farmaajo uu dagi doono dalka gudihiisa oo uusan dibada u socon, sida kal hore dhacday.

Sida lagu soo waramayo waxa uu kireystay guri ku yaalla waddada u dhaxaysa isgoyska KM4 iyo garoonka diyaaradaha caalamiga ah ee Aadan Cabdulle, halkaas oo deegaan u ah madaxdii hore ee dalka iyo kuwa hadda jooga qaarkood, waana goob amnigeeda uu adag yahay.

Mucaarad mise muxaafid?

Tan iyo markii la doortay madaxweyne cusub ee dalka, waxa uu Farmaajo ku cel-celiyay in uu la shaqeyn doono, si loo dhaqaajiyo howlaha muhiimka ah ee horyaalla dowladda cusub.

Sidoo kale Afhayeenka madaxweynihii hore ayaa sheegay in aysan qorshaha ugu jirin xiligaan Farmaajo in uu mucaarid ku noqdo dowladda cusub iyo madaxweynaha cusub.

“Qorshaha marna kuma jirto wax mucaarad ah iyo wax arrimahaas ku saabsan, muhiimaddu waxay tahay in sidii uu markii horeba madaxweynuhu ku baaqay uu barbar istaagayo dowladda cusub iyo madaxweynaha cusub,” ayuu yiri.

Marka laga imaado hadalka Afhayeenka madaxweynihii hore si dhab ah looma xaqiijin karo in Farmaajo uu waqti siin doono madaxweynaha cusub iyo in uu durtaba bilaabi doono mucaaradnimo, waxaana lagu tilmaami karaa qodobka ugu wayn ee sharraxaaddiisa laga sugayo Farmaajo.

Ka shaqeysiinta xildhibaanimo

Waxyaabaha laga filan karo madaxweynihii hore ee Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa waxa kamid ah in uu kasoo muuqdo hoolka shirarka ee Baarlamaanka, si la mid ah xildhibaannada kale lasoo doortay.

Sida ku xusan dastuurka qabyo qoraalka ah ee Soomaaliya, qof walba oo noqda madaxweyne rasmi ah oo aan ku-meel gaar ahayn waxa uu xaq u yeelanayaa inuu xubin joogto ah ka noqdo baarlamaanka federaalka, gaar ahaan Golaha Shacabka, taasi oo ah xubin sharafeed.

Farmaajo ayaa noqonaya madaxweynihii labaad ee xiligaan xubin sharafeed ka noqda baarlamaanka, ayada oo shantii sano ee lasoo dhaafay uu Madaxweynaha hadda la doortay ahaa xildhibaanka kaliya ee haystay kursiga joogtada ah ee baarlamaanka.

Si kastaba, haddii uu soo xaadiro Golaha Shacabka waxay noqon doonta markii u horeysay ee isagoo xildhibaan caadi ah uu halkaas tago, hase yeeshe lama oga goorta uu bilaabi doono inuu xildhibaannimadiisa dhaqan-geliyo.

Farmaajo oo dalab diray kadib xil wareejintiisa

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Maxamed Cabdullaahi Farmaajo oo khudbad ka jeediyey munaasabadda xil wareejinta Madaxweynaha cusub ayaa ka dalbaday bulshada Soomaaliyeed inay la shaqeeyan Xasan Sheekh Maxamuud.

Farmaajo ayaa kula dar-daarmay qeybaha kala duwan ee bulshada inay taageeran madaxweynaha cusub, maadama ay dhamaatay doorashada iyo is-kooxeysigii lagu rabay xilka u sareeya ee dalka.

“Waxaa rabaa in aan ku idhaahdo la shaqeeya madaxweynaha cusub Xasan Sheekh Maxamuud oo doorashadii waa dhamaatay, waxa la galaya waqti shaqo wuxuuna shaqada u qabanaya umadda Soomaaliyeed, sidaas darteed waa in aan ku garab galno oo u Midowno,” ayuu yiri.

Sidoo kale waxa uu ballan-qaaday in uu gacan siin doono madaxweynaha cusub, islamarkaana uu si dhow ula shaqeyn doono inta uu xafiiska joogo.

Farmaajo iyo Xasan ayaa maanta si rasmi ah xilka isugu wareejiyey, waxayna isku muujiyeen niyad wanaag iyo in hore loo socdo oo laga shaqeeyo wax ka qabashada culeysyada badan ee bulshada Soomaaliyeed la daala-dhaceyso.

Madaxweynaha xilka la wareegay ayaa ku guuleystay doorashadii 15-ka May ka dhacday teendhada Afisyoone, taasi oo uu kaga adkaaday madaxweynaha xilka ka dagay ee uu maanta sida rasmiga ah ugala wareegay tallada dalka.

Si kastaba, Soomaaliya ayaa kasoo baxday sanad iyo dheeri jahwareer siyaasadeed ah, midaasi oo horseed u ahaayeen dib u dhacyada doorashooyinka soo afmeermay.

Madaxweyne Xasan Sheekh oo magacaabay agaasimaha guud ee madaxtooyada

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa goordhoweyd magacaabay xilkii u horeeyay, kaasi oo u magacaabay Xuseen Sheekh Maxamuud xilka Agaasimaha Guud ee Madaxtooyada Qaranka.

Madaxweyne Xasan ayaa xusay in Agaasimaha cusub uu tusaale u yahay doorka dhallinyarada Soomaaliyeed ee dib u dhiska dowladnimada iyo dib u heshiisiinta dadka Soomaaliyeed oo uu ku bixiyey waqti badan.

“Waxaa Alle uga baryaya in uu u fududeeyo Agaasimaha cusub ee Madaxtooyada Qaranka gudashada waajibaadka horyaalla, waana uga mahad-celinayaa Agaasimihii Hore ee Madaxtooyada Mudane Maxamed Cabdullaahi Ciise dadaalka uu bixiyey muddadii uu xilkan hayey.”

Agaasimaha cusub ee Madaxtooyada ayaa horey u soo noqday Sanatar ka tirsan Golaha Aqalka Sare, waxayna magacaabistii kusoo aadeysa saacado kooban kadib markii uu madaxweyne Xasan xilka kala wareegay madaxweynihii hore ee Maxamed Cabdullaahi Farmaajo.

Sidoo kale waxa uu kamid yahay guddoomiye ku-xigeenada xisbiga UPD ee uu hoggaamiyo madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud. – Waxa uu kasoo jeeda beesha Digil iyo Mirifle

Magacaabistan ayaa dhabbaha u xaari doonto bilowda dhismada dowladda madaxweyne Xasan Sheekh ayada oo ay xigi doonaan xilal kale oo dhowr ah, oo uu ugu weyn yahay xilka ra’iisul wasaaraha cusub.

Faa’iido mise khasaaro: Muxuu Deni kasoo hooyay doorashadii madaxweynaha?

Muqdisho (Caasimada Online) – Saciid Cabdullaahi Deni ayaa kaalinta sadexaad ka galay doorashada madaxweynaha Soomaaliya ee bartamaha bishaan ka dhacday magaalada Muqdisho.

Wuxuu ku jiray dadkii loo saadaalinayey xukunka dalka, laakiin xisaabtii uu isticmaalay iyo middii Xamar taalay ayaa aad u kala duwanaa.

Deni wuxuu heystay qiyaas marna sax aheyd marna khaldaneyd. Wuxuu fahamsanaa in isaga iyo Farmaajo wareegga koowaad hoggaamin doonaan kadibna labada ku xigta ay tanaasuli doonaan markaas kadibna codadka mucaaradka oo dhan ay isaga usoo wareegi doonaan.

Xisaabta Saciid Deni marka doorashooyikii hore la waafajiyo waa saxneyd, laakiin wuxuusan akhrin in Midowga Musharixiinta mucaaradka ku heshiiyeen in midkooda ugu codadka bata inay xoojiyaan, isaga kama tirsaneyn Midowga Mucaaradka ee fadhigoodu ahaa magaalada Muqdisho.

Natiijada Saciid Deni waxaa laga fahmay inuusan wax olole ah ka dhex sameyn maamulada Galmudug, HirShabelle, Koonfur Galbeed iyo xubnaha Reer Woqooyiga.

Codadka uu heystay waxay ahaayeen kuwii Puntland iyo Jubbaland oo qaar ay baxsadeen. Deni wuxuu u muuqdaa nin gaaray qaar kamid ah waxyaabihii hadafka u ahaa ololihiisa qaarna gaari waayey.

Saciid Deni wuxuu bixiyey Maxamed Cabdullaahi Farmaajo, horey wuxuu u sheegay inuu garabsan doono cid walba oo rabta in nidaamka Farmaajo la bixiyo.

Saciid Deni inkastoo uu xukunka qaadan waayey haddana wuxuu abuuray fursad reerkooda ah oo la xiriirta doorashada 2026. Haddii uu Farmaajo xafiiska kusoo noqon lahaa waxaa hoos u dhici laheyd fursadda beesha ay labadooda kasoo wada jeedaan ee doorashada dambe.

Deni hadda wuxuu ka tagay iyadoo ay reerku fursad u heysstaan doorashada xigta ee madaxweynaha Soomaaliya .

Dhinaca kursiga Ra’iisul Wasaaraha

Tani waa fursad ay weli su’aal saaran tahay. Waxaa la warinayaa in Saciid Deni uu jeclaan lahaa inuu Ra’iisul Wasaare noqdo, waa rabid uusan qofna dafiri karin.

Lama hubo in Xasan Sheekh Maxamuud uu aqbali karo inuu Saciid Deni u dooqdo kursiga Ra’iisul Wasaaraha, laakiin xataa haddii Deni aan la siin kursigaas wuxuu talo xooggan ku yeelan doonaa qofka imaanaya taasoo dhiseysa xukuumad uu shirkad weyn ku yahay.

Inuu ra’iisul wasaare helo waxay kusii heyn kartaa fooqa sare iyo inuu damiciisa madaxweynaha Soomaaliya cusbooneysiiyo, laakiin illaa iyo hadda ma cadda cidda kusoo bixi doonta kursiga ra’iisul waasaraha Soomaaliya.

Saciid Deni waxaa loo arkaa mid kamid ah labada qof ee qarashka ugu badan ku bixiyey doorashadii dhammaatay ee Soomaaliya. Inay xukunka u iibin weyso ma ahan culeys yar.

Saciid Deni isagoo guul iyo guuldaraba xambaarsan ayuu ku laabanayaa Puntland haddii uu waayo xilka ra’iisul wasaaraha halkaas oo uusan malaha ka heli karin miisaan u dhigma midkii hore.

Khilaafka isaga iyo Karaash lama yaqaano sida uu ku dhammaan karo, shacabka reer Puntland aad uguma riyaaqin sida ay wareysiyo kala duwan ku bixiyeen inuu Saciid Deni door xooggan ka qaatay in Farmaajo la dibriyo taasoo hoos usii jiidi karta shacbiyadiisa sida ay falanqeeyaasha qabaan.

Farmaajo oo shaaciyey xogta askartii la geeyey Eritrea iyo Xasan oo jawaab bixiyey

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Mudane Maxamed Cabdullaahi Maxamed (Farmaajo) oo khudbad ka jeediyey munaasabadda xil wareejinta Madaxweynaha cusub ayaa ka hadlay arrimo ku aadan askartii loo qaaday wadanka Eritrea.

Farmaajo ayaa ka sheegay xil wareejinta in ciidamadii ugu badnaa ee Soomaaliyeed tababar loogu qaaday dalka dibaddiisa, gaar ahaan Eritrea, ayna diyaar yihiin.

Madaxweynihii hore ayaa xusay ciidamadaasi ay gaarayaan  illaa 5,000 oo askari, isla-markaana ay dhammeysteen tababarka, balse ay dib u dhigeen doorashada darteed.

“Shan kun oo askari ayaa tababar u geynay Eretareeya waxa ay tababarka dhammeysteen sanadkii hore bartamihiisa, waxaana dib ugu dhignay xaaladda aan ku jirnay iyo in aysan saameyn doorashada dalka”ayuu yiri Mudane Maxamed Cabdullahi Maxamed (Farmaajo).

Ujeedka ciidamadan Eritrea loo geeyey waxa uu ku sheegay in la tababaro, si ay qayb uga noqdaan dagaalka adag ee lagula jiro kooxda Al-Shabaab.

Dhankiisa Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo ka hadlay arrintan ayaa sheegay inay ka shaqeyn doonaan sidii ciidamadii Eritrea la geeyay dalka loogu soo celin lahaa, maadaama ay muddo dheer ka maqnaayeen waalidoontooda.

“Ciidamada Eritrea jiray muddo dheer wey naga maqnaayeen waana wiilasheenii, waan ka shaqeyneynaa sida ugu dhakhsiyaha badan in dalka ay ugu soo noqdaan oo dalka dib u xoreyntiisa qeybta weyn ay ku leeyihiin ay ka qaataan, waa ciidan Soomaaliyeed, dalka Soomaaliya baa iska leh,” ayuu yiri Madaxweyna cusub oo maanta xilka la wareegay.

Si kastaba, dood xoogan ayaa horay uga dhalatay ciidamada Soomaaliyeed ee la geeyey dalka Eritrea, iyada mar lasoo wariyey in laga qayb galiyey dagaalkii ka dhacay waqooyiga dalka Itoobiya, taas oo uga sii dartay walaaca waalidiinta ay ka maqan yihiin caruurtooda.

Sawirro: Muxuu Farmaajo ku wareejiyey Xasan Sheekh?

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Mudane Maxamed Cabdullahi Farmaajo oo maanta si rasmi ah xilka ugu wareejiyey Madaxweynaha mar labaad lasoo doortay ee Xasan Sheekh ayaa ka warbixiyey feylasha iyo dukumintiyada uu wareejiyey, kadib shan sano oo uu soo xukumayey dowladda federaalka ah ee Soomaaliya.

Farmaajo oo ugu horreyn soo hadal qaaday ciidankii loo qaaday Eritrea ayaa sheegay inuu Madaxweynaha cusub ku wareejiyey illaa 5,000 oo askari oo loo tababaray qaybaha kala duwan ee ciidamada Soomaaliyeed.

Madaxweynihii hore ayaa tilmaamay in ciidamadaasi uu usoo dhammaaday tababarkooda, balse ay dib u dhigeen in la keeno, maadaama ay kusoo aadeen xilligii doorashada.

“Shan kun oo askari ayaa tababar u geynay Eretareeya waxa ay tababarka dhammeysteen sanadkii hore bartamihiisa, waxaana dib ugu dhignay xaaladda aan ku jirnay iyo in aysan saameyn doorashada dalka”ayuu yiri Mudane Maxamed Cabdullahi Maxamed (Farmaajo).

Sidoo kale wuxuu tilmaamay inuu wareejiyey bad-qabka kheyraadka dalka oo aan ku dhicin wax isbedal ah, isaga oo sidoo kale soo hadal qaaday kiiskii badda ee soo dhammaaday.

Waxaa kale oo uu xusay in hantida dadka Soomaaliyeed ay sideedii tahay, isla-markaana uusan jiriN wax dhul ah oo uu milki ahaan u bixiyey.

Hawadii Soomaaliya ee lasoo celiyey, isla-markaana hadda laga maamulo magaalada Muqdisho ayaa ka mid ah waxyaaba kale ee uu wareejiyey Farmaajo.

Sidoo kale sharciga doorashooyinka ayuu u dhiibay Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamed, si dalka loo gaarsiiyo doorasho qof iyo cod ah.

Dhinaca kale wuxuu sheegay inuu jiro codsi ay u direen QM oo ku aadan xubinimada dalkeena, isla-markaana Soomaaliya ay golaha fariisan doonto 2025 illaa 2026.

Arrimaha kale uu soo hadal qaaday Madaxweyne Maxamed Cabdullahi Farmaajo waxaa ka mid ah inuu wareejiyey barnaamijka deyn cafinta oo uu tilmaamay inay soo ka soo gudbiyeen illaa afar marxaladood, isla-markaana ay dhiman tahay hal marxalad oo kaliya.

Ugu dambeyn wuxuu tilmaamay in arrinta Somaliland ay weli halkeeda tahay, balse loo baahan yahay in lasii amba qaado wada-hadallada, si looga mira-dhaliyo midnimada.

Daawo: Sidee ayey maanta u dhacday xil wareejinta madaxweynaha cusub?

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Xarunta Villa Soomalaiya waxaa maanta lagu qabtay munaasabadda xil wareejinta Madaxweynaha cusub ee dowladda federaalka ah ee Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud, taas oo si weyn loo soo qaban qaabiyey.

Munaasabadda ayaa waxaa ka qayb-galay madax kala duwan oo ay ugu horreeyaan guddoomiyeyaasha labada Aqal, taliyeyaasha ciidamada iyo marti sharaf kale.

Sidoo kale ciidamada dowladda, gaar ahaan kuwa Madaxtooyada iyo kooxda Baambeyda ayaa qayb ka ahaa munaasabadda oo ka dhacday barxadda weyn ee madaxtooyada.

Labada Madaxweyne ayaa maanta si rasmi ah xilka isugu wareejiyey, waxayna madasha ka jeediyeen hadallo ay isku soo dhoweynayaan iyo kuwa ay isku macsalaameynayaan.

Madaxweynihii hore oo khudbadda qaatay ayaa marka hore faah faahin ka bixiyey xil warreejinta dowladdii uu soo xukumayey iyo waxyaabaha uu ku wareejinayo Madaxweynaha cusub, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo mar labaad la doortay.

Farmaajo ayaa intaasi, kadib u mahadceliyey taageerayaashiisa iyo guud ahaa dadka Soomaaliyeed, wuxuuna ballan qaaday inuuu la shaqeyn doono Madaxweyne Xasan.

“Madaxweynow aniga ka ahaanteyda waan ku garab taaganahay waxaan kaa ballan qaadayaa inaan garab kuugu siiyo heer walbaba Insha allah waxaan kuu rajeyneynaa inuu Ilaahey kuu fududeeyo,” ayuu yiri Madaxweynihii hore ee dalka, Maxamed C/llahi Farmaajo.

Dhankiisa Madaxweynaha cusub oo ka hadlay xil wareejinta ayaa u mahadceliyey Madaxweynihii hore ee dalka, wuxuuna sheegay inuu shaqada halkeeda kasii wadi doono.

“Madaxweynuhu si tartiib ah oo nidaam ah ayuu iigu wareejiyey xilka dukumintiyaasha iyo mashaariicda feylasha waa weyn oo Madaxweynuhu ka hadlay oo dhan waan la wareegay tartiib ayaa dib dib ugu aqrin doonaan,” ayuu yiri Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.

Dhacdadaan ayaa aheyd mid xiiso badan, waxayna uga duwaneyd munaasabadihii hore in labada nin ee mid sii galay Villa Soomaaliya mid kalena kasoo baxay ay horey sidan oo kale xilka isugu wareejiyeen, kadib doorashadii 2017-kii oo loo adkaaday Xasan Sheekh oo isna haatan doorashada 2022 uga guuleystay Farmaajo oo uu horey ugu wareejiyey talada.

Si kastaba, munaasabaddan ayaa dhammeystir u ah doorashadii soo socotay mudada sanadka ka badan, waxaana xafiiska ku wareegaya Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.

R/W Rooble oo soo saaray amar ku socdo wasiirka arrimaha dibadda Somalia

0

Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul wasaaraha xukuumadda federaalka ah ee Soomaaliya Mudane Maxamed Xuseen Rooble ayaa soo saaray amar culus oo si toos ah ugu socdo wasaaradda arrimaha dibadda, kaas oo la xiriira shaqaalihii laga saaray wasaaradda.

Rooble ayaa wasiir Cabdisaciid Muuse Cali ku wargeliyey in laga bilaabo kowdii Janaayo 2022 shaqaalaha dowladda ee la bedelay ama shaqada laga qaaday aanay waafaqsaneyn go’aankii horey uga soo baxay Golaha Wasiirada, sida lagu sheegay qoraalkan soo baxay.

Ra’iisul wasaaraha ayaa sidoo kale faray in dhammaan shaqaalahaas dib loogu fasaxo howlahooda shaqo, dibna loogu celiyo goobihii iyo xafiisyadii ay ka shaqeynayeen.

Mudane Maxamed Xuseen Rooble ayaa faray hey’addaha kale ee dowladda ee warqadan ogeysiinta lala socodsiiyay inay qabsadaan howlaha kaga aadan fulinta amarkan.

“Sidaas daraadeed waxaa la idinka rajeynayaa inaad sidaa ula socotaan fulisaana awaamiirta sare ku xusan” ayaa lagu yiri gabagabadii amarka kasoo baxay Rooble.

Go’aanka kasoo baxay ra’iisul wasaaraha oo haatan ku sugan dalka Imaaraadka Carabta ayaa ku soo aadaya xilli xasaasi ah, maadaama maanta uun xilka la wareegayo Madaxweynaha cusub ee dowladda Soomaaliyda, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud.

Si kastaba, wuxuu amarkan saameyn doonaa shaqaalihii kala duwanaa ee ay wasaaraddu qaadatay wixii ka dambeeyey kowdii Janaayo ee 2022, maadaama dib loo soo celinayo shaqaalihii horey u joogay wasaaradda ee la beddalay & kuwa toos looga saaray shaqada.

Yaa jabiyay CC SHAKUUR doorashadii madaxweynaha?

Muqdisho (Caasimada Online) – Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame oo kamid ahaa xubnihii filashada badan laga qabay doorashada madaxweynaha Soomaaliya ayaa kamid noqday xubnihii ku haray wareegii hore ee doorashada madaxweynaha.

Waxay kamid aheyd dhacdooyinkii loogu yeeray ‘lama filaankii doorashada ee dhanka hoose.’

Cabdiraxmaan oo ahaa mucaaradka ugu weyn ee Farmaajo kasoo horjeeda ayaa dhinaca kale wuxuu shaqo muuqda ka qabtay dhinacyada dadweynaha, ganacsatada iyo saaxiibada dibadda, laakiin dariiq ay isaga iyo beeshiisa isaga soo dhaceen maalmihii u dambeeyey ee doorashada madaxweynaha oo loo arkayey faa’ido u soo korortay ayaa dhinaca kale loo akhriyey dhibaato soo deg degtay.

Kacdoon dhashay 72 saacadood ka hor doorashada madaxweynaha, kaas oo dabasocday soo jeedin markii hore la sheegay inay ka timid ra’isul wasaare Rooble iyo hoggaamiyaha Galmudug Axmed Cabdi Kaariye Qoor Qoor ayey dadka qaar filayeen inay Cabdiraxmaan ka saacidi doonto natiijo buuran.

Kulamo kala duwan oo Rooble iyo Qoor Qoor lala yeeshay doorashada ka hor waxaa ku jirtay kalmad la yiraahdo hal musharax xoogiina isugu geeya.

Ganacsatada beeshaas ayaa sidoo kale soo jeedisay in hal qof la dhiso. Cabdiraxmaan Cabdishakuur oo loo arkayey kan ugu fursadda badan ayaa dhowr musharax oo ay ku jireen Cabdikariin Xuseen Guuleed iyo Dr. Cabdinaasir Cabdulle u tanaasuleen iyadoo markaas kadibna ay ganacsato siisay gacan maaliyadeed.

Hase yeeshee Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame wuxuu ku haray wareegii koowaad ee doorashada madaxweynaha isagoo helay 15 cod.

Hadda waxaa aad la isku weydiinayaa cidda jabisay Cabdiraxmaan?

Kooxdiisa ololaha oo aan la hadalnay waxay toos eedaan dusha uga saarayaan hoggaamiyaha Galmudug Axmed Cabdi Kaariye Qoor Qoor iyo Ra’isulwasaare Maxamed Xuseen Rooble.

Kaliya maahan inay diideen inay Cabdiraxmaan dhisaan, balse waxay toos ula dirireen dhammaan kanaaladii uu codadka ka heli karay sida ay kooxdiisa sheegtay.

Qoor Qoor wuxuu dhisayay Farmaajo, wuxuuna qorshaha labaad ka dhigtay Shariif Sheekh Axmed, waxaana la sheegay in xildhibaanada ka diida inay Farmaajo codka siiyaan uu ku qalqaalinayey inay Sheekh Shariif siiyaan. Rooble isagu bannaanka ayuu u taagnaa Xasan Sheekh.

Kooxda ololaha ee Cabdiraxmaan Cabdishakuur waxaa laga soo weriyey in xilldhibaano go’aansaday inay codka isaga siiyaan in Qoor Qoor iyo Rooble ay soo dhex galeen oo ay badaleen kuna xireen musharixiin kale, taas oo burburisay halgankii Cabdiraxmaan Cabdishakuur ee soo socday 5-ta sano, waa sida ay kooxdiisa ku doodeyso.

Lama yaqaano waxa ay sidaan u sameeyeen, laakiin dadka qaar waxay leeyihiin waxay aaminsan yihiin inuu dili lahaa fursadooda dambe ee siyaasadda, haddii uu soo bixi lahaa Cabdiraxmaan.

Suurtagal maaheyn inuu natiijo fiican keeno musharax ay la dagaalamayaan labadii siyaasi ee ugu sareysay beeshiisa ayey leeyihiin falanqeeyaashu.

Inkastoo aanan Cabdiraxmaan Cabdishakuur si gaar waxba uga weydiinin sababihii jabiyey iyo waxa uu qorsheynayo mustaqbalka dhow, hadana kooxdiisa ololaha waxay noo sheegeen in arrintaan si weyn la isaga wareystay dhowrkii cisho ee lasoo dhaafay oo ay tuhuno badan jiraan.

Xagga dadweynaha arrintani waxay aheyd dhowrkii maalmood ee lasoo dhaafay mid kamid ah hadalheynta ugu weyn ee siyaasadda Soomaaliya.

Soomaalida Netherlands oo dooratay guddi cusub

Dallada isu-tagga ururada Soomaalida “Federatie van Somalische Associaties” ee magaceeda loo soo gaabiyo [FSAN] oo ah dallad ay ku middeysan yihiin in ka badan 65 ururo Soomaali ah, oo ka dhisan waddanka Netherlands ayaa doorasho daah-furan oo shalay ka dhacday xafiiskooda Magaalada Amsterdam ku doortay guddi ka koobban 5 xubnood oo 2 ka tirsan ay ahaayeen Guddigii  hore ee dalladda.

Doorashada ka hor, ayaa maamulkii hore waxa ay ka warbixiyeen waxqadkii dallada muddadii ay joogeen, iyagoo ku amaanay ururada xubnaha ah howlaha ay ka hayaan magaalooyinka ay ka dhisan yihiin iyo xiriirka wada-shaqeyneyd ee ay leeyihiin dallada FSAN.

Gudoomiyahii hore FSAN Cali Waare ayaa inta aysan dhicin doorashada waxa uu codsaday inuu masuuliyadda uu hayo baneenayo maadaama buu yiri loo baahan yahay isbeddel iyo wejiyo cusub, isagana uu muddo soo hayey xilkan gudoomiyaha FSAN. 

Guddiga xilka ka degay ayaa soo jeediyay in 3 xubnood oo xilal kala duwan dalladda ka soo qabtay, laguna tuhmayay waaya-aragnimo dhinaca maamulka ah loo xilsaaro  agaasinka doorashada, waxeyna kala ahaayeen C/kariin, Mahad & Iikar.

Guddiga doorashada ayaa soo jeediyay in  9-ka musharax ee u tartamayay ka mid noqoshada guddiga FSAN midkiiba la siiyo sursad 3 daqiiqo ah, oo uu ku sharaxayo khibradiisa & haddii xilkaasi loo doorto waxa uu dalladda ku soo kordhin karo, iyada oo xubnihii ka socday ururada na fursad loo siiyay in ay  su’aalo weydiin karaan. 

19-kii xubnood ee ka socday ururada soo buuxiyay shuraadaha codbixinta ayaa u codeeyay sagaalkii musharax ee la doonayay in laga soo xusho 5 xubnood,  waxaana natiijadii doorashadu ku soo idlaatay:

1] Maxamed Cabdullaahi [Askari] wuxuu helay 12 cod
2] Maxamed Cusmaan [Guurre] wuxuu helay 9 cod.
3] C/shakuur Cilmi Xassan wuxuu helay 8 cod.
4] Amal Cumar waxay heshay 7 cod
5] Cabdiwahaab Yariisow wuxuu helay 6 cod
6] C/qaadir Nuune wuxuu helay   6 cod.
7]  Maxamed Siciid wuxuu helay 5 cod
8] Cusmaan Abuukar  wuxuu helay 4 cod
9] Shariif-ka wuxuu helay [waxba]

C/shakuur Cilmi oo doorashada ka galay kaalinta 3-aad ayaa soo jeediyay  inuu u  tanaasulo, ayna booskiisa soo buuxiyaan shaqsiyaad aan looga maarmin karin shaqada FSAN khibradooda daraadeed. 

Sida dastuurka FSAN uu dhigayo guddiga la doortay ee 5-ta xubnood ka koobban ayaa dhexdooda iska doortay Guddoomiye, Xisaabiye & Xog-hayn, waxayna u kala doorteen:-

Maxamed C/llaahi Askari [Askari] oo loo doortay Guddoomiyaha dalladda FSAN, C/wahaab Yariisoow ayaa noqday Xisaabiye, Amal Cumar oo loo doortay Xoghaye, halka Maxamed Cusmaan Guurre & C/qaadir Cali [Nuune] ay noqonayaan xubno ka guddiga ka tirsan.

Guddoomiyihii hore ee dalladda FSAN Cali Waare, ayaa lagaga mahadceliyay muddadii uu xilkaasi hayay waxqabadkii & dedaaladii loogu qidmeynayay mushtamaca Soomaalida ah, wuxuuna Cali u rajeeyay Guddiga cusub oo uu ku tilmaamay dad waxtar leh in ay halkaasi ka soo wadaan dedaalada ku aadan in laga shaqeeyo sidii da looga shaqeyn lahaa Soomaalidu iyaga oo isku duubban.