Nairobi (Caasimada Online) – Shirweynaha Beesha Habar Jeclo ee degta bariga gobalka Togdheer ee Somaliland ayaa kusoo gebo-gaboobay magaalada Burco.

War-Murtiyeed laga akhriyay dhamaadka Shirka isla markaana nuqul kamid ah lala wadaagay Warbaahinta ayaa lagu sheegay in beeshaasi aanay duulaan ku ahayn SSC-Khaatumo isla markaana ay difaacan doonaan deegaanadooda.

Go’aamada shirka ayaa sidoo kale kujira qodob sheegaya in Beeshaasi Aqoon-san tahay Qarannimada Somaliland iyo Xuduudaheeda taasi oo lagu tilmaamay halka uu ka dhutinayo baaqoodu.

Horey Isimada SSC-Khaatumo ayaa dhawrkii bilood ee lasoo dhaafay dhawr mar Baaqyo Nabadeed u jeedisay Beeshaasi balse wax jawaab ah dhankooda lagama hayn tan iyo inta colaaduhu aanay ku fidin reer miyi’ga.

Dagaaladii ka dhacay Buq-Dharkayn ayaa laga digayaa in ay ku faafaan dhulka Miyi’ga kuwaasi oo Dabo-dheeraan kara hadii aan xal waara laga gaarin.

Hogaamiyaha Somaliland, Muuse Biixi iyo Gudoomiyaha Guurtida, Saleebaan Maxamuud Aadan ayaa horey siyaasiyiinta Somaliland iyo Dhaqankuba ugu eedeeyeen in uu hurinayo colaad u gudubta reer guuraaga.

Qandala (Caasimada Online) – Wararka naga soo gaaraya xeebaha bari ee Puntland ayaa sheegaya in saacadihii lasoo dhaafay doon nooca kalluumaysiga ah oo laga leeyahay Iran lagu afduubtay maamulkaasi, gaar ahaan aagga degmada Qandala ee gobolka Bari.

Guddoomiyaha degmadaasi Axmed Yuusuf Khuurshe oo u warramay VOA ayaa xaqiijiyay weerarka lagu qaaday doontaasi, isaga oo sheegay in kaxeysteen rag burcadbadeed ah.

Axmed Yuusuf ayaa shaaca ka qaaday in doonta oo dhameysatay shaqadeeda ay weerar gaadmo ah kusoo qaadeen rag isa soo abuulay, kadibna ay sidaas ku afduubteen.

“Doon Qandala aageeda joogtay oo shaqadeydii dhammeysatay, waardiyihiina uu kasoo degay oo safar ah ayaa niman abaabulan oo qoryo wata oo burcadbadeed lagu tilmaamay ay doontaas la wareegeen oo ay kaxeysteen” ayuu yiri gudoomiyaha degmada Qandala.

Waxaa kale oo uu sii raaciyay “Arrimo burcadbadeed ayaan uga shakisanahay doontaas, maalmihii u dambeeyayna waan helaynay Report-kooda, waxaana 100% xaqiijinay in nimankaas aysan ahayn wax iska abaabulay Qandala iyo aageeda”.

Guddoomiyaha maamulka degmada Qandala oo hadalkiisa sii wata ayaa sheegay in doonta ay ahayd mid si sharci ah uga kalluumaysaneysay xeebaha Puntland, isla-markaana la afduubtay dhammaan shaqaalihii saarnaa doontaasi.

“Doontu waa doon Iran ah oo kalluumeysato ah oo waxaa weeye guddoontay shatiga xeebahana si sharci ah ku joogtay, marka shaqaalihii saarnaa iyo doontii oo dhammeystiran waa ay kaxaysteen” ayuu mar kale yiri Axmed Yuusuf Khuurshe.

Sidoo kale wuxuu intaasi kusii daray in ciidamada Badda ee maamul goboleedka Puntland ay ku bexeen arrintaas, isla-markaana ay rajaynayaan in laga dabo tego afduubayaasha.

“Waxaan jecelnahay ciidamada amniga oo hadda howlgal fuliyay inay soo afjari doonaan ama ay keeni doonaan, kadibna aan si faahfaahsan uga warbixin doono” ayuu yiri.

Si kastaba, waa doontii labaad ee kalluumaysi oo Iran ay leedahay, taas oo laba todobaad gudahood koox burcad ay kaga afduubtaan bariga Soomaaliya.

Maalmo kahor ayay sidoo kale ahayd markii shan nin oo ay qabteen ciidamada Mareykanka lagu helay afduubka markab ganacsi oo lagu qabsaday meel u dhow xeebaha dalka Yemen, isla-markaana loo maleeyay inay weerkaas gaysteen kooxda Xuutiyiinta, balse waxa ay noqdeen Soomaali,sida ay shaaca ka qaaday wasaarada gaashaandhiga dalka Mareykanka.

Muqdisho (Caasimada Online) – Maalmo kahor ganacsatada magaalada Muqdisho ayaa lagu amray in ay goobohooda ganacsi ku xiraan kaamiradaha muuqaallada duuba ee loo yaqaanno CCTV, iyadoo dowladdu ay sheegtay in loogagol leeyahay sababo ami.

Muddadii loo qabtay ganacsatada in ay ku xiraan muuqaal duubayaasha ayaa soo idlaatay, iyadoo haatan albaabada la’isugu dhuftay dukaamo badan oo ku yaalla magaalada caasimadda ah ee Muqdisho.

Ganacsatada ayaa ku doodaya in ay noqdeen dherigii labada dhinac ka gubtay, iyadoo dhinaca kale Al-shabaab ay soo saareen awaamiir ay ganacsatada uga digayaan in ay meheradahooda ku xiraan kaameradaha ay dowladdu amartay.

Waxaa soo baxayay warar sheegaya in qaraxyo lagu xiray goobo gancsi oo kaamerado lagu xiray iyo kuwo la qarxiyay intaba.

Mid kamida ganacsatada oo la hadlay BBC-da ayaa sheegay in ay saameyn weyn ku yeelatay amarrada kala duwan ee loo adeegsanayo ganacsatada iyo in ay meel dhexe ku dhumaan.

“Muddo laga joogo toddobaad ayaa nalagu amray in aan kaamiradu ku xirno goobeheenna ganacsi, anagana wey suura geli weyday, waxaana noo timid qolo noo sheegtay in ay yihiin nabad sugid,” ayuu yiri nin kamid ah ganacsatada.

Wuxuu sheegay ganacsadahaan in nabad sugidda Soomaaliya ay ku amartay milkiilayaasha dukaamada in ay xirtaan kaamirooyinka CCTV, amaba ay la kulmi doonaan ganaaxyo culus.

Arrintaan ayay sheegeen in ay saameyn ku yeelatay ganacsiooda maadaama la gaaray waqti uu sheegay in loo qabtay si ay amarka u fuliyaan.

Dowladda Soomaaliya ayaa sababo amni ku macneysay amarka dul yaalla ganacsatada, hase yeeshee ganacsatadu waxa ay qabaan aragti taas kaduwan.

“Annagu ma diiddanin in aan kaameradaha xiranno, hase yeeshee sababo amni ayeysan noogu suura geli karin culeysyo kale ayaa jira, amniga waddankana waan iska ognahay xaaladdiisa, qolana in ay ku tiraahdo kaamerado xir qolana ay diidaan waa mid annaga dhib nagu ah”.

Mar aan weydiinnay in ay jiraan digniino kaga yimid dhinaca Al-shabaab ayuu yiri, “Inta aan kawar qabo majirto digniin shaqsiyan noosoo gaartay marka lagasoo tago tan dowladda, laakiin waxaa jira warar badan oo baraha bulshada la’isla dhex marayo cabsina nagu abuuri kara”.

Macaamiisha dukaamadooda ayey sheegeen in u baahanyihiin dukaameysi, isla markaana ay lasoo xiriirayaan, waxaase ay sheegeen in aysan awoodi karaan in dukamaada ay furaan si ay wax u iibiyaan.

“Dowladda waxa aan leenahay haddii aad rabtaan in aad amaan sugtaan kameradihiinna ku xirta tabeellooyinka ku yaalla magaalada, cadaadiska iyo cabsi gelinta hanaga daayaan”, ayuu yiri ganacsadahau ku daray hadalkiisa.

Waxa uu sheegay in ay joojinayaan dhamaan ganacsiga haddii uu khatar ku yahay naftooda isla markaana ay reerohooda biilka uga raadin doonaan meelo kale, haddii dowladdu aysan si wax ku ool ah war ugasoo saarin aarrintan.

Dhinaca kale war qoraal ah oo kaso baxay ururka Al-shabaab ayaa lagu sheegay in aysan raali ka ahayn in ganacsatadu kaamirooyin ku xiraan meharadahooda.

Dhinaca kale xiriir aan la sameynay afhayeenka taliska booliska ee Soomaaliya ayuu noo sheegay in arrintan aysan qoseynin booliska balse ay tahay amar kasoo baxay ciidamada nabad sugidda.

Xiriir kale oo aan la sameynay saraakiil katirsan nabad suggida Soomaaliya ayey iyaguna ka gaabsadeen in ay ka jawaabaan cabashada ganacsatada. Balse waxay sheegeen in arrintaan ay u sameynayaan hagaajinta amniga darteed.

Dawladda Soomaaliya ayaa xilliyo hore isku dayday inay kaamirooyinka CCTV ku xirto qaar kamid ah waddoyinka Muqdisho, balse al Shabaab ayaa ku qaaday weeraro iyaga oo qaraxyo ku rakibayay tabeelayaal qaas ah oo loo muday kaamirooyinka.

Dawladda ayaa wadda dagaal ka dhan ah al Shabaab kaas oo ay uu madaxweyne Xassan Sheekh ku sheegay inuu doonayo inuu u cirib tiro ururka.

Isha: BBC

Muqdisho (Caasimada Online) – Wasiirka Wasaaradda Qorsheynta Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Xildhibaan Maxamuud Cabdiraxmaan Beene-beene ayaa ka warbixiyay wixii uu kusoo arkay deegaanada Jubbaland, oo xaalad adag ay ka taagan tahay.

Wasiir Beene-beene oo khudbad ka jeediyey maanta xarunta Golaha Shacabaka ayaa waxa uu marka hore sharaxaad ka bixiyey xaaladda guud ee dalka iyo saameynta roobabka inta ay gaarsiisan tahay, isaga oo sheegay in aan la qiyaasi karin saameynta ka dhalatay roobabka guga ee dalka ka da’ay.

“Inta aan dadka u tageynay maydad biyaha wadaan ayaa meelaha qaar laga qabanayey oo ah meelihii biyaha go’doomiyeen oo ay ku dhinteen, halka inta soo hartay aysan heysan dhar, guryo iyo biyo nadiif ah,” ayuu yiri Wasiirka oo ka warbixiyey socdaal uu ku tegay deegaanada magaaladda Kismaayo ku xeeran, oo si siman fatahaadda Webi Jubba u gaaray, meelaha qaarne dad ugu dhinteen.

Maamulada sida saa’idka ah uu u saameyeen daadku ayuu ku sheegay Jubbaland, Koofur Galbeed iyo HirShabeelle oo gobolada labada webi maraan.

Sidoo kale waxa uu xaalka magaaladda Buula-burte uu ku tilmaamy mid aan la qiyaasi karin oo boqolkiiba sagaashan (90%) ay biyuhu xadigii saxda ahaa kor u dhaafeen, dabooleenne Aafar ka mid ah 5 ceel-biyood oo magaaladdu laheyd.

Shacabka Soomaaliyeed ayuu ugu baaqay wasiirka Qorsheynta XFS Xildhibaan Maxamuud Cabdiraxmaan Beene-beene in ay u gurmadaan oo garabsiiyaan walaalahooda ay saameyeen fatahaadaha iyo daadka ka dhashay roobabka guga ee dalka ka da’ay.

Gedo ayaa kamid ah meelaha ugu daran ee ay haatan ka jiraan dhibaatooyinka ka dhashay xaaladda El-Niño, maadaama daadad xoogan yo fatahaado ay iskugu darsameen gobolkaasi.

Meelaha xaaladaha bani’aadanimo laga soo wariyay ayaa sidoo kale waxaa kamid ah degmada Baardheere oo buundooyinkii ay go’een iyo Garbahaarey oo iyadna xaalad adag gashay.

Si kastaba, Dowladda Soomaaliya ayaa haatan wada dadaallo ballaaran oo loogu gurmanayo kumannaanka qoysaska ah ee ay dhibaatada daran ku wajahaya gobollada dalka, waxaana gurmadkaas hormuud u ah hay’adda maareynta musiibooyinka qaran ee SODMA.

Afmadow (Caasimada Online) – Madaxweynaha dowlad goboleedka Jubbaland, Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe) iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa maanta gaaray degmada Afmadow ee gobolka Jubbada Hoose, halkaas oo si diiran loogu soo dhaweeyay.

Axmed Madoobe ayaa Afmadow u tegay arrimo la xiriira fatahaadaha iyo daadadka xoogan ee ku dhuftay gudaha degmadaas oo kamid ah meelaha ay ka jirto xaaladda adag.

Madaxweynaha Jubbaland iyo mas’uuliyiinta kale ee la socota ayaa u kuur-geli doono saamaynta dhibaatada ka jirta deegaanka, gaar ahaan sidii gurmad loogu fidin lahaa dadka ay saamaysay daadadka iyo fatahaadaha ka jira guud ahaan deegaanada Jubbaland.

Sidoo kale waxa uu booqan doonaa goobaha ay ku sugan yihiin qoysaska barakacay, isaga oo ka xog wareysan doono xaaladdooda, si gurmad bani’aadanimo loo gaarsiiyo.

Ammaanka ayaa sidoo kale aad loo adkeeyay, waxaana safarkan qayb ka ah saraakiil ka tirsan ciidamada Jubbaland, Xoogga dalka iyo kuwa Kenya ee ku sugan halkaasi.

Jubbaland ayaa waxaa ka taagan xaalad adag oo ka dhalatay fatahaado ku dhuftay saddex gobol ee maamullkaasi, kuwaas oo kala aha Jubbada Hoose, Jubbada Dhexe iyo Gedo.

Todobaadkii lasoo dhaafay Axmed Madoobe iyo maamulkiisa ayaa dadaallo ku bixinayay samamta bixinta dadka ay sameeyeen fatahaadaha iyo kuwa soo barakacay oo la gaarsiiyay gurmad hordhac ah, si loogu soo dhaweeyay deegaanada u dhow Kismaayo.

Dadaalladaas ayaa waxaa sidoo kale qayb ka ah ra’iisul wasaare Xamza Cabdi Barre oo weli ku sugan Kismaayo oo u tehay arrimaha bani’aadanimo ee ka taagan maamulka Jubbaland.

Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaan Maxamed Abuukar Islow ayaa soo saaray qormo uu ciwaan uga dhigay “Tallooyin Qaran oo ku socda Madaxweynaha, Madaxdii Hore, Mudanayaasha Baarlamaanka.”

Xildhibaan Islow ayaa ugu horeyn Madaxweyne Xasan Sheekh kula taliyey in shaqada uu hayo uu daacad ka noqdo, sida wax ka bedelka dastuurka iyo dagaalka Khawaarijta, maadaama uusan u dhimanayn mansab dambe oo uu sii raadiyo.

Farriinta labaad wuxuu Xildhibaan Maxamed Abuukar u diray madaxweynayaashii hore iyo siyaasiyiinta kale ee hadda aan ku jirin xukuumadda, wuxuuna kula taliyey inay dowladda kala shaqeeyaan sidii dalka loo gaarsiin lahaa guulaha la hiigsanayo.

Farriinta 3-aad wuxuu Islow u diray baarlamaanka, wuxuu kula taliyey inay joojiyaan is kala qeybinta, isla markaana ay ka shaqeeyaan sidii loo dhameystiri lahaa dastuurka dalka oo baarlamaankii hore uu ku fashilmay inuu ka shaqeeyo.

Ugu dambeyntii, Xildhibaan Maxamed Abuukar Islow ayaa ka dalbaday xukuumadda, baarlamaanka iyo cid kasta oo awooda inay u gurmato dadka ay saameeyeen fatahaadaha dalka ku dhuftay.

Hoos ka aqriso qoraalka Islow oo dhameytiran:

Bismillaahi, Salaan kadib..

Waxaan halkan ku soo gudbinayaa xilligan xasaasiga ah tallooyin muhiim ah oo ku saabsan Xaaladda dalka, kuwaas oo toos ugu socda dhinacyada aan kor kusoo sheegay, waxaan ku bilaabayaa:

FARRIINTA KOOWAAD

MADAXWEYNE XASAN SHEEKH. Mudane Madaxweyne sida aad hore u sheegtay waxaad tahay mas’uul laba jeer Madaxweyne dalkan ka noqday oo Darajo aysan u harsaneyn, haddana doonaya inuu dalka iyo dadka uga tago taariikh.

Waxaa ku hor yaallaa howlo Qaran oo ay ugu muhiimsan yihiin: Dagaalka Alshabaab oo aad bilowday iyo Dhammeystirka Dastuurka KMG ah, Deyn cafinta,  sidii dalka looga qaadi lahaa cunaqabateyta Hubka,  iyo Xoojinta Hay’adaha Dowladnimada.

Adigoo ku mahadsan dagaalka Alshabaab ee aad dadaalka gelisay, waa inaad dhammeystirtaa oo horseed u noqotaa in caddowgaas dalka laga xoreeyo oo aanu nala dhaafin muddo xileedkan.

Dhammeystirka Dastuurka oo muddo dheer aan lagu guuleysan, waa inaad Madaxweynow u wajahdaa Danta guud ee Qaranka darteed, kana ilaalisaa dano gaara ah. Wax ka bedelka Dastuurka, Qaab dhismeedka dowladda iyo Doorasho guud waa arrimo Qaran oo ka weyn rabitaanka Madaxweyne markaas xilka jooga.

Waxaan Madaxweyne Xasan Sheekh kula talinayaa inuu dhammeystirka Dastuurka iyo wax ka bedelkiisa daacad ka noqdo.

FARRIINTA LABAAD

Farriinteyda Qaran ee labaad waxay ku socotaa Madaxdii hore ee dalka, Mas’uuuliyiinta xilalka soo qabtay iyo Siyaasi kasta oo doonaya inuu qabto xilalka dalka ugu sareeya ee hadda ka horjeeda qaabka ay hadda wax u socdaan.

Walaalayaal, Madaxweyne, kasta ama mas’uul kasta wuxuu qeyb ka ahaa Geediga dowlad dhiska dalka ee weli socda, wuxuuna fursad u helay inuu dalka wax ka hoggaamiyo, balse nasiibdarro wuxuu ka tegay iyadoo Dowladnimada Soomaaliya weli cagaheeda isku taagin.

Mas’uulkasta oo hore xil usoo qabtay wuxuu isku dayay, dadaalna u galay inuu isbedel ka sameeyo dhinacyada Amniga, Doorashooyinka, Dastuurka iyo dhinacyo kale oo badan, laakiin waxaa xaqiiqo ah in mar kasta Maamul Goboleedyo ama Siyaasiyiin ay mucaarad ku ahaayeen.

Waxaa nasiib darro waxaa caado noqotay Mas’uul kasta mucaarad ku noqdo Madaxda ka danbeysa xitaa haddii ay wadaan isla Qorshihii uu isagu hore u doonayey inuu hirgeliyo markii uu xilka hayey, ujeedkiisuna yahay oo kaliya inuusan guuleysan madaxweynaha markaas joogo, taasoo Siyaasadda Soomaaliya ka dhigtay natiijo la’aan lugaha la is wada heysto.

Saaxiibayaal aan wax isu ogolaano, dalkana u turno, cid kastoo talada heysana aan u siino fursad ay dalka hore ugu wado iyadoo laga fiirinaayo Danta guud ee Qaran darteed. Dowladnimadana waa qori isu dhiib qofka shaley joogey maanta ma joogo, midka maanta  joogana Berri ma joogi doono.

FARRIINTA SADDEXAAD

Farriinteyda Saddexaad waxay ku socotaa Saaxiibadey Mudanayaasha Baarlamaanka Labada ee Gole BFS.

Walaalayaal, waxaan metelnaa codka shacabka, haddana xaalad kasta oo siyaasadeed iyo muddo xileed kasta waxaan la kala safannaa dhinacyada iska soo horjeeda ee ajendayaasha kala duwan leh.

Waxaa iga talo ah inaan u midowno Danteena guud, raacno tilmaamaha Dastuurka Qodobadda 136, 137, marka laga hadlayo wax ka bedelka iyo dhammeystirka Dastuurka KMG.

Haddii la helo Mudanayaal xilku dhibayo oo Danta Guud kaliya ka shaqeynaya, waan hubaa inaan dalka ka gudbin karno xaaladda uu ku jiro.

Xildhibaannada waxaa fashil ugu filan in Baarlamaanka 11-aad uu waqtigiisa dhammaado iyadoo Dastuurkii KMG ahaa ee lagu dhisay Baarlamaankii 9-aad aanu dhammaan.

Mar kale Mudanayaal aan u midowno Danaha Dalka iyo Dadka Dartood, una shaqeyno si aan uga qeyb qaadano horumarinta dowladnimada.

UGU DAMBEYN

Mudanayaasha BFS waxaan usoo jeedinaaya inaan u istaagno gurmadka loo sameynayo shacabka Soomaaliyeed ee dhibaatada kasoo gaartay fatahaadaha ELNINO.

Gurmadka shacabka waxaay waajib ku tahay qof walbo oo Soomaali ah ay ugu horeeyan Xukumada iyo mudanayaasha  Labada Gole.

Mahadsanidiin

Muqdisho (Caasimada Online) –Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa ka hadlay fatahaada ku dhufatay magaalooyin badan oo ka tirsan koonfurta dalka, isagoo faahfaahiyey khasaaraha ka dhashay.

Madaxweynaha ayaa sheegay in 101 qof ay ku dhinteen fatahaadaha ku dhuftay dalka, waxaa barakacay dad ka badan hal milyan iyo bar, halka ay geysteen khasaare hanti oo aad u baaxad weyn.

Xoolo nooc walba leh oo gaaraya 4,000 oo neef ayuu sheegay Madaxweynuhu inay ku dhinteen daadadka ku dhuftay gobollada dalka.

“Soomaaliya maanta waxay ku jirtaa xaalad gaar ah, dadkaan 16 sano ayey argagixiso ku fadhisay oo u diiday inay nolol sameystaan, waxay dadkeena ku qasbeen inay gacmaha hoorsadaan iyagoo wax tacba kara, hadana waxay ka hor istaageen hey’adihii caawi lahaa,” ayuu yiri Xasan Sheekh.

Wuxuu madaxweynuhu intaas ku sii daray in abaaro baahsan oo laga cabsi qabay inay macaluul u dilaacdo ay Soomaaliya ka jirtay sanadkii hore, halka sanadkaan ay dardareen daadad ka dhashay roobka da’aya iyo fatahaadda wabiyada.

140,000 oo guri ayuu sheegay Madaxweyne Xasan Sheekh inay ku burbureen fatahaada dalkeena ku dhuftay, halka ay go’een buundooyin waaweyn oo Baardheere iyo Buurdhuubo oo gobolka Gedo ku yaalla uu ka xusay.

Ugu dambeyntii madaxweynaha ayaa dadka Soomaaliyeed ee wax heysta ka codsaday inay u gurmaadaan walaalaha ay saameeyeen fatahaadaha ku dhuftay qeyb badan oo dalka ka mid ah oo ay ugu daran yihiin Beledweyne, iyo inta badan magaalooyinka gobolka Gedo.

Hoos ka daawo

Garoowe (Caasimada Online) – Madaxweynaha Dowlad-goboleedka Puntland Saciid Cabdullaahi Deni ayaa maanta furay shirweynaha sanadlaha ah ee Arrimaha diinta ee Puntland.

Shirweynahan oo ay soo diyaarisay Wasaaradda Cadaaladda, Dastuurka, Arrimaha Diinta iyo Dhaqan-celinta Puntland, ayaa waxaa ka qeyb-galay culimaa’udiinka iyo hay’addaha kala duwan ee dowladda ee ku shaqo leh arrimaha diinta, cadaaladda, garsoorka, amniga, caafimaadka iyo haweenka.

Madaxweynaha Saciid Deni ayaa boggaadiyey qodobada ugu weyn ee looga hadlayo inta kulanka socdo, kuwaasi oo kala ah nabad-gelyada, xoojinta doorka haweenka ee arrimaha diinta iyo maamul wanaag ku saleysan diinteenna suubban.

Sidoo kale waxa uu ku baraarujiyey wasaaradda iyo culimaa’udiinka in la joogteeyo kulamada noocan oo kale ah.

Culimaa’udiinka munaasabadda ka hadlay ayaa dhankooda waxay ku tilmaameen kulamada noocan oo kale ah kuwo baahi weyn loo qabay, laguna horumarin karo wacyi-gelinta bulshada.

Waxay Madaxweynaha uga mahad-celiyeen wada-shaqeynta joogtada ah iyo ahmiyada uu siinayo doorka culimada.

Shirweynahan ayaa ah mid sanadle ah, waxaana sanadkaan diirada lagu saarayaa nabad-gelyada, xilli ay xiisad siyaasadeed ka taagan magaalada Garoowe iyo maamul wanaag ku saleysan diinteenna suubban.

Garoowe (Caasimada Online) – Taliska Ciidanka Booliska Puntland ayaa war kasoo saaray qarax maanta ka dhacay magaalada Garoowe ee caasimada Puntland.

Booliska ayaa sheegay in ay ku dhaawacmeen saddex dhalinyaro ah, wuxuuna shaaciyay in qaraxa uu ka dhashay xabad nooca loo yaqaan (37), oo ay dhalinyarada ku qar-qaraaceen agagaarka wadada ka tagta Saldhiga Galbeed ee aada Bixin ee magaalada Garowe.

Saddexda dhalinyaro ee ku dhaawacmay qaraxa ayaa sida uu shaaciyay Booliska waxaa lagu kala magacaaba;

1. Ana’s Ahmed Jaamac
2. Ahmed Jaamac Cabdi
3. Ayuub Cawil Cali

Booliska ayaa sidoo kale waxa uu sheegay in ay socoto baaris ay wadaan waaxda miina baarista ee Ciidanka Booliska Puntland, gaar ahaan Gobolka Nugaal ay wadaan baaritaano dheeri ah oo la xiriirta dhacdadaas iyo waxa sabababay.

Saddexda dhalinyaro ee dhaawaca ayaa waxaa la dhigay isbitaalka, iyaga oo qaba dhaawacyo fudud, sida ay warbaahinta u sheegeen qoysaskoodu.

Garoowe (Caasimada Online) – Faah-faahino hordhac ah ayaa kasoo baxaya qarax goor sii horeysay ka dhacay magaalada Garoowe ee caasimada Puntland.

Qaraxan ayaa la sheegay inuu ahaa mid ka dhashay aalad aan illaa hadda la xaqiijin nooceeda, kaasi oo ka dhacay agagaarka wadada ka tagta Saldhiga Galbeed ee aada Bixin ee magaalada Garowe.

Sida illaa hadda la xaqiijiyay waxaa ku dhaawacmay saddex dhalinyaro ah oo la dhigay isbitaalka, iyaga oo qaba dhaawacyo fudud, sida ay warbaahinta u sheegeen qoysaskoodu.

Ciidamada ammaanka caasimadda ayaa gaaray meesha uu qarax ku helay dhalinta, iyagoo baaritan ku wada qaraxan.

Waalidka dhalay caruurtan ayaa sidoo kale sheegay in aysan garanayn waxa ku qarxay caruurtooda, balse ka war sugayan baaritanka.

Wixii kasoo kordha kala soco Caasimada Online

Muqdisho (Caasimada Online) – Yuusuf Garaad Cumar ayaa shaaca ka qaaday dhibaato xooggan oo ka taagan garoonka diyaaradaha magaalada Muqdisho ee Aadan Cadde.

Yuusuf ayaa warbixin uu soo saaray ku sheegay in dadka rakaabka ah ee garoonka Aadan Cadde ka soo dega xilliga habeenkii ay la kulmaan rafaad, maadaama gaari soo geli kara Gegida iyo mid ka bixi karaa aanay jirin.

“Waxaan arkay aabbe iyo hooyo mid kastaa ilmo yar kor u hayo, oo dhex taagan dhowr boorso. Dadka aga maraya ayay ku eegayaan indho ay ka muuqato war aan indiin duceynee gacan na siiya oo meesha naga saara,” ayuu yiri Yuusuf Garaad.

Waxa uu sheegay in kadeedku uusan ku koobnayn oo keliya in bas iyo gaadiid kale midna loo diyaarin rakaabka, balse xataa aan loo oggoleyn in ay dalbadaanna.

“Waddada keliya ee furan waa mid aan laami ahayn oo in tunka lagu qaado maahee aan boorso lagu jiidi karin, mugdi ah, iyada lafteeda ay biyo fadhiyaan meelaha qaar, oo ay tahay in lagu lugeeyo kiilomiitir ka badan si gaadiidka dadweynaha loo gaaro.”

Sidoo kale waxa uu intaas kusii daray “Waxaan u qabaa in dadweynihii habeenkaas soo degey la dayacay, halisna la geliyay. Ma jirto dayaarad soo degi karta ruqsad la’aan. Airporku haddii uu gaadiid oo dhan ka xiran yahay, dayaaradahana waa in uu ka xirnaadaa.”

Hoos ka aqriso qoraalka;

Gegida dayaaradaha Aden Cabdulle waxay u baahan tahay in sida loo dhaamo.

Marka laga soo tago dhaliilo badan oo soo jireen noqday, oo aan la nool nahay, waxaan hadda jecelahay in aan ka hadlo dhaliil culus, wax ka qabadkeeduna aad u sahlan yahay.

Waxaan arkay dayaarad rakaab ah oo soo degtay 7- da fiidnimo iyada oo gaari soo geli kara Gegida iyo mid ka bixi karaa aanay jirin.

Ku dar xataa Baska Sahal ma shaqeyneyn.

Waxaan arkay hooyo sidda ilmo aad u da’yar oo hurdaya, isla markaa laba boorso midna dhabarka ku sidda midna jiideysa, oo dalcadda yar ee airporka looga baxo ku dhibban.

Waxaan arkay aabbe iyo hooyo mid kastaa ilmo yar kor u hayo, oo dhex taagan dhowr boorso. Dadka aga maraya ayay ku eegayaan indho ay ka muuqato war aan indiin duceynee gacan na siiya oo meesha naga saara.

Kadeedku kuma koobnayn in aan bas iyo gaadiid kale midna loo diyaarin rakaabka, in ay dalbadaanna aan loo oggoleyn.

Marka ay gegida lug uga soo baxaan, waxaa gaadiid ugu dhow kan dadweynaha oo maraya meel dhowr km u jirta. Afarta waddo ee airporka ka baxa, saddexda laamiga ahi waa ay go’an yihiin. Waxaa ceegaagta xareed ay ka tageen daadad meel fog ka yimid iyo roob maalmo ka hor da’ay.

Waddada keliya ee furan waa mid aan laami ahayn oo in tunka lagu qaado maahee aan boorso lagu jiidi karin, mugdi ah, iyada lafteeda ay biyo fadhiyaan meelaha qaar, oo ay tahay in lagu lugeeyo kiilomiitir ka badan si gaadiidka dadweynaha loo gaaro.

Waxaan u qabaa in dadweynihii habeenkaas soo degey la dayacay, halisna la geliyay.

Khasab ma aha in aad noqoto khabiir ama qof aad u fiiro dheer si aad u garato in rakaabka dayaaradda ku imaanayaa oo waayeel, carruur iyo xataa bukaan uu ku jiri karo, oo wata boorsooyin culculus ay u baahan yihiin gaadiid ay raacaan.

Ma jirto dayaarad soo degi karta ruqsad la’aan. Airporku haddii uu gaadiid oo dhan ka xiran yahay, dayaaradahana waa in uu ka xirnaadaa.

Waan la yaabay in aanan maqal dad rakaabkii ka mid ah oo Maxkamad geeyay cidda ka mas’uulka ah dayaca intaa la eg.

Khaladdaadka badan ee xalkoodu fudud yahay in midba mar la saxo, waxay dadweynaha siineysaa kalsooni, in ay samofishaan iyaguna ay nidaamka u hoggaansanaadaan.

Muqdisho (Caasimada Online) – Yuusuf Xuseen Axmed (Gama’diid) oo ka tirsan Golaha Shacabka Soomaaliya ayaa maanta weerar afka ah ku qaaday Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, kadib hadal kulul oo uu ka dhex jeediyay kulankii maanta ee baarlamaanka.

Gama’diid ayaa si weyn uga horyimid qorshaha uu wado madaxweynaha ee ku aadan wax ka beddalka Dastuurka KMG ka ah oo haatan ay ku howlan tahay Villa Soomaaliya.

Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in Xasan Sheekh uu hadda wado wixii uu shalay ku diidayay  Farmaajo, uuna ku dhaqmayo sharci darro, sida uu hadalka u dhigay.

“Madaxweynaha maalmahaan waan aragnaa kulamo ayuu wadaa, Dastuur uu shalay isaga yiri xildhibaanow mas’uuliyiin ayaad tihiinee sharci darrada uu madaxweyne Farmaajo wado iyo muddo kordhinta ka hortega” ayuu yiri Xildhibaan Yuusuf Xuseen Axmed (Gama’diid)

Sidoo kale wuxuu ku eedeeyay madaxweynaha inuu doonayo inuu si qasab ah ku fuliyo damaciisa ku aadan wax ka beddalka Dastuurka oo ay haatan ka taagan tahay dood culus.

“Dantaada gaarka ah iyo xukunka inaan joogo ayaan rabaa & Dastuur aad dad ku qasbeyso xagga iska dhig, Ilaaheybaa ku daalacanaayeen intaad ka baqdid ee Ummaddan sidii loo badbaadin lahaa ee buuraha saaran dadka taas ku baraaruji” ayuu mar kale yiri Gama’diid.

Xildhibaanka ayaa ugu baaqay madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud inuu meel iska dhigo siyaasadda, kadibna uu diiradda saaro xaaladda bani’aadanimo ee ka taagan dalka.

“Sharci darro ayaa hadda wadaa madaxweyne ee waxa kala qaybinayo Ummadda jooji gargaarka iyo arimaha taagan ka hadal iyo samata bixinta dadka” ayuu kusii daray.

Si kastaba, Kalfadhigga-aad ee baarlamaanka 11-aad oo furmay 25-kii bishaan November ayaa la filayaa in go’aan looga gaaro arrinta Dastuurka oo ay haatan dood ka qabaan siyaasiyiinta mucaaradka ah iyo sidoo kale dowlad goboleedka Soomaaliyeed ee Puntland.

Muqdisho (Caasimada Online) – Hay’adda Maareynta Musiinooyinka Qaranka Soomaaliyeed ee (SoDMA) ayaa mar kale digniin culus soo saartay, taas oo ku aadan halis ku soo wajahan Soomaaliya, taas oo ay sheegtay inay muujineyso saadaal la sameeyay.

SoDMA ayaa shaaca ka qaaday in todobada cisho ee soo socota ay di’i karaan roobah xoogan oo daadad wata, isla-markaana ay ka di’i doonaan gobollada dalka.

“Todobada cisho ee soo socota oo ah asbuunca ugu dambeeyay ee bisha November iyo asbuuca ugu horreeya bisha December 2023ka waxay saadaashu roobka xilliga Dayrta muujinaysaa in roobab fiican ay ka di’i doonaan qaybo kamid ah gobollada dalka” ayaa lagu yiri digniinta.

Waxaa kale la raaciyay “Xaddiga roobabkaas ay heli doonaan sida saadaashu sheegeyso ayaa cabirkoodu u dhexeeyaa 30 illaa 100 (mm)” ayaa lagu yiri warsaxaafadeedka.

Hay’adda ayaa si gaar ah u tilmaamtay in roobabkaas ay ku wajan yihiin  gobollada Bari, Nugaal, Sool, Sanaag, Togdheer, Baay, Jubbada Hoose, Jubbada Dhexe iyo gobolka Banaadir, waxayna heli doonaan roobab cabirkoodu u dhexeeyo 50 illaa 100 (mm).

Degmooyin kamid ah gobolladan waxay saadaashu sheegeytay in roobabkaas ay sababi karaan daadad iyo fatahaado (Flood iyo Flash Floods).

Sidoo kale dgemooyin ka tirsan gobollada Mudug, Waqooyi Galbeed, Shabeelaha Hoose, Shabeelada Dhexe iyo Gedo ayaa waxaa la saadaalinayaa inay ka da’aan roobab cabirkoodu u dhexeey 30 illaa 60 (mm), sida ay sheegtay Hay’adda Maareyynta ee SoDMA.

Waxaa kale Hay’adda SoDMA ay intaasi ku dartay in roobabkaas la saadaalinayo ay sababi karaan khasaare xooga, ayada oo shacabka ugu baaqday inay muujiyaan feejignaan.

“Haddii roobabka la filayo todobaadkan ay da’aan sida saadaashu sheegeyso waxay gaysan karaan khasaare isugu jiro naf iyo maalba leh” ayaa lagu soo gabagabeeyay qoraalka.

Soomaaliya ayaa waxaa haatan ka taagan xaalad bani’aadanimo oo aad u daran, taas oo ka dhalatay roobaab daadad wata iyo fatahaado xoogan oo ku dhuftay gudaha dalka.

Nairobi (Caasimada Online) – Jabriil Ibraahim Cabdulle ayaa dhawaan madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud u magacaabay safiirka cusub ee Soomaaliya u fadhiya dalka Kenya.

Jabriil Ibraahim Cabdulle oo ahaa madaxa hay’ada cilmi-baarista ee CRD, kana mid ahaa hoggaanka ururradda bulshada Rayidka ah ee dalka Soomaaliya, ayaa beddelaya Maxamed Nuur Tarsan oo uu magacaabay madaxweyne Farmaajo 2018-kii, kaasi oo intii uu fadhiyey Nairobi labada dal ay dhex-mareen iska hor-imaadyo diblomaasiyadeed.

Magacaabista Danjire Jabriil Ibraahim ayaa waxaa si weyn usoo dhoweeyay Soomaalida ku nool dalka Kenya, iyaga oo ku tilmaamay mid ay ku bogaadinayaan dowladda federaalka Soomaaliya oo ay sheegeen in ay tahay mid wax qabatay 16 bilood oo ay jirtay.

Nabadoon Axmed Faarax oo kamid ah Odayaasha ku nool xaafada islii ayaa u sheegay Caasimada Online in madaxweyne Xasan Sheekh uu dalka Kenya u soo magacaabay shaqsi aqoon u leh caalamka, isagoo sheegay in Danjire Jabril Ibraahim  uu yahay shaqsi wax ka qaban kara xaaladda Kenya iyo Soomaaliya iyo baahida Soomaalida ku nool Kenya.

Soomaalida ku nool Kenya, gaar ahaan xaafada Eastliegh ayaa ganacsiyo waaweyn ku leh Kenya, gaar ahaan xaafada  Eastliegh, waxayna Danjirayaashii soo maray dalka Kenya ay ka war qabeen dadka degan xaafadaas iyo ganacsigooda, xilli mararka qaar ay safiirada la kulmaan waxgaradka Soomaalida ee degta Eastliegh, kuwaasi oo ay ka wareystaan xaaladda amni iyo  hadii ay dhibaato kala kulmaan dowlada Kenya.

Isku soo wada duuboo Soomaalida degan Kenya, gaar ahaan xaafada Eastliegh ayaa lagu wadaa in ay maalmaha soo socda sameeyaan xaflado ay ku soo dhawaynayaan safiirka cusub ee Soomaaliya u soo magacaabatay Kenya Jabriil Ibraahim Cabdulle.

Jabriil Ibraahim ayaa ah shaqsi aqoon u leh diblumaasiyada, waxa uuna ka soo shaqeeyay oo uu soo noqday madaxa hay’ada cilmi-baarista ee CRD kadib dilkii Marxuum Cabdiqaadir Yaxye.

Danjire Jabril Ibrahim ayaa ku dhashay magaalada Muqdisho 1969-kii, isagoo isla magaaladan ku qaatay waxbarashada ilaa dugsi sare.

1990-1995: Cilmiga Sociology iyo Public Administration ayuu ka dhigtay Carleton Universiy, Otota ee dalka Canada, isagoo heysta shahaadada koobaad ee Political Science, waxaa uu si gaar ah ugu taqasusay xallinta khilaafaadka.

Mr. Jibril waxaa mudooyinkii la soo dhaafay ku jiray siyaasada, asaga oo soo boqday Musharax Madaxweyne, waxa uuna in badan ka soo shaqeeyaya oo uu Madax ka ahaa hey’adda Centre for Research and Dialogue (CRD), hey’addan oo ay wada aas-aaseen isaga iyo Dr. Cabdiqaadir Yaxye.

Danjire Jabriil Ibraahim ayaa sidoo kale waxa uu ka soo shaqeeyay wasaaradda cadaallada Canada, waxa uuna aqoon fiican u leeyahay siyaasada arimaha dibada.

Sidoo kale Danjire Jabriil ayaa ku lug lahaa nabad dhiska iyo dib-u-heshiisiinta Soomaaliya xilligii hogaamiye kooxeedyada ay kala xirteen wadooyinka Muqdisho, isaga oo madax ka ahaa hay’adda CRD oo shaqooyin wanaagsan kasoo qabatay Soomaaliya xilli magaalada Muqdisho ay u kala xirnaayeen yogaamiye kooxeedyadii.

Cabdixakiin Cilmi Xasan
Nairobi Kenya
[email protected]
+254711830393

Muqdisho (Caasimada Online) – Faahfaahino dheeraad ah ayaa waxaa laga helayaa qarax xoogan oo xalay ka dhacay qaybo kamid ah magaalada Muqdisho, gaar ahaan degmada Howlwadaag, kaas oo ay jugtiisu si xoogan u maqleen dadka deegaanka.

Qaraxa oo ahaa miino ayaa waxaa lagu soo warramayaa in xalay saq-dhexe uu ka dhacay dukaan lagu iibiyo qalabka Spare Parts-ka baabuurta oo ku yaalla isgoyska Black Sea ee degmadaasi, sida ay innoo sheegeen ilo wareedyo xilkas ah.

Miinada ayaa la sheegay in lagu xiray, kadibna sidaas lagu qarxiyay, ayada oo falkaas lagu eedeeyay kooxda Al-Shabaab oo inta badan weeraro ka fuliso gudaha caasimada.

Ma jiro wax khasaare nafeed ah oo ka dhashay qaraxan, balse waxaa lasoo wariyay in burbur uu soo gaaray dhismaha dukaanka iyo alaabtii tiilay.

Sababta loo beegsaday goobtan ganacsi ayaa waxaa lagu sheegay inay tahay, kadib markii lagu xiray kaamirada qarsoon ee CCTV oo ay amartay dowladda Soomaaliya, balse waxaa dhanka kale ka horyimid kooxda Al-Shabaab oo haatan bilowday beegsiga ganacsatada.

Waxaa qaraxan ka horreeyay mid kale oo dhawaan ka dhacay degmada Yaaqshiid, kaas oo lala beegsaday Farmashiye isna lagu xiray Kaamirada, waxaana kasii horreeyay miinooyin kale oo lagu xiray xarumo ay shirkadda Hormuud ku lahayd Muqdisho iyo nawaaxigeeda.

Arrimahaan ayaa waxaa walaac ka muujinaya ganacsatada, maadaama ay dhexda u galeen laba dhinac oo kala ah dowladda oo ku amartay inay goobahooda ganacsi ku xiraan CCTV, halka kooxda Al-Shabaab iyana dul-dhigtay amar kale oo ah in aysan ku xiri karin kaamiro.

“Aad ayaan uga xunahay labada dhinac waxay na leeyihiin kan fur, kana xir marka dhibaato weyn ayaan ku qabnaa labada dhinac” ayuu yiri mid kamid ah ganacstad degmada Dharkenley oo uu saameyn ku yeeshay go’aankan kadibna xiran ganacsigiisa.

Si kastaba, magaalada Muqdisho ayaa maalmihii u dambeeyay ammaankeeda waxa uu ahaa mid deggan, waxaana howlgallo ka wadan ciidamada dowladda Soomaaliya.

Muqdisho (Caasimada Online) – Dowladda federaalka Soomaaliya ayaa shaaca ka qaaday inay taageero lacageed iyo saanad ciidan ay u heshay dagaalka ay kula jirto kooxda Al-Shabaab, taas oo ka timid Ururka Midowga Yurub oo si weyn u taageero Soomaaliya.

Wasaaradda Gaashaandhigga Soomaaliya oo warsaxaafeed soo saartay ayaa u mahad-celisay Golaha Midowga Yurub oo aysheegtay in ciidamada Xoogga dalka Soomaaliyeed uu ugu yaboohay taageero dhaqaale oo dhan hal miylan oo Yuuro.

Sidoo kale wasaaradda ayaa sheegtay in lacagtaas uu la socdo agab milatari oo loogu tala-galay ciidamada Qaranka Soomaaliyeed ee haatan dagaalka adag kula jira Al-Shabaab

“Wasaaradda Gaashaandhigga waxa ay soo dhaweyneysaa go’aannada Golaha Midowga Yurub ee ku yaboohay taageerada ciidamada Qaranka Soomaaliya saanad iyo agabka dagaalka iyo aduun lacageen oo dhan hal miylan oo Yuuro” ayaa lagu yiri qoraalka.

Warkan ayaa waxaa kale oo lagu sheegay in taageeradan lagu qalabeyn doono ciidamada milatariga ee hadda tababarka ku qaadanaya xerada Dhagabadan ee magaalada Muqdisho.

“Dhaqaalahan ayaa loo isticmaali doonaa tayaynta iyo qalabeynta ciidamada Xoogga dalka Soomaaliyeed ee hadda lagu tababaro xatunta Jenaraal Dhagabadan” ayaa lagu yiri.

Taageeradan ayaa qayb ka ah qorshaha ay dowladda Soomaaliya, kula wareegeyso amniga dalka oo dhan, marka ay baxaan ciidamada ATMIS dhammaadka sanadka 2024-ka.

Si kastaba, Soomaaliya ayaa waxaa xilligan ka socdo dadaallo dheeraad ah oo lagu xoojinayo amniga iyo guluf dagaal oo dalka looga xoreynayo kooxda Al-Shabaab.

Muqdisho (Caasimada Online) – Kalfadhiga 4-aad kulankiisa labaad ee Golaha Shacabka oo maanta uu shir-guddoomiyay Guddoomiye Sheekh Aadan Madoobe ayaa waxaa looga dooday xaaladda ka taagan dalka, ayada oo lagu go’aamiyay in loo yeero wasiirka arrimaha gudaha Soomaaliya iyo guddoomiyaha hay’adda SODMA.

Kulanka oo uu goobjoog ahaa Guddoomiye Ku-xigeenka 2-aad ee Golaha Shacabka Cabdullahi Abshirow ayaa waxaa uu ajendihiisu ahaa dhameystirka doodii socotay ee la xiriirtay xaaladda fatahaadaha ka jira dalka iyo khasaarihii ka dhashay.

Sidoo kale waxaa qeyb ka ahaa ajendaha kulanka maanta qeybtinta warbixinta xisaab xirka sanad maaliyadeedka ku dhamaaday 31-ka Decembar 2022-ka iyo qeybinta qoondaha Miisaaniyadda 2024.

Xildhibaannada Golaha Shacabka ayaa si isku mid ah ugu dooday ugana qiirooday qoysaska Soomaaliyeed ee wax yeeladu ka so gaartay fatahaada iyo daadadka ka dhashay roobabkii ka da’ay gobolada dalka.

Waxay xildhibaannadu soo jeediyeen in loo yeero hay’adaha dowladda u xil-saaratay arrimaha samafalka iyo mas’uuliyiinta wasaaradda arrimaha gudaha xukuumaddda federaalka Soomaaliya.

Guddoomiyaha Golaha Shacabka oo soo gunnaanaday kulanka maanta ayaa waxaa uu ku soo gaba-gabeeyay in loo yeero wasiirka arrimaha gudaha federaalka iyo dib-u-heshiisiinta iyo guddoomiyaha hay’adda maareynta musiibooyinka qaranka ee SODMA.

Masuuliyiintan ayaa wax laga weydiin doona marka ay Golaha hortagaan xaaladda fataahaadaha ka jira dalka iyo halka ay wax marayaan, maadaama Xildhibaannada soo jeediyeen.

Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaan Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame oo kamid ah Mudanayaasha golaha Shacabka ee Barlamaanka federaalka Soomaaliya ayaa si wayn u dhaliilay hanaanka madaxweyne Xasan Sheekh uu ku doonayo wax ka badalka Dastuurka.

“Xasan wuxuu dalka ku maamulaa hadda hab madaxtooyo waana ay caddahay. Shirarka isaga dalka matala, Xildhibaanada isaga qaabilaya taas dood kama taagna,” ayuu ku yiri waraysi uu siiyay Barnaamijka Awooda Shanaad ee Dalsan TV.

Hogaamiyahan ku caan baxay Mucaarad-nimada ayaa dadka qeyb ku tilmaamaan in uu u cabiro si aan gabasho lahayn iyada oo mar-marka qaar lagu tilmaamo macalin jaamacadeed oo ka faalooda siyaasadda Soomaaliya taasi oo uu kaga duwan yahay siyaasiyiinta kale.

“Dhaqaale iyo Awood iyo wakhti ha isaga lumin madaxweyne arintaas. Hadii ay Barlamaanka meel mariyaan xitaa aniga ma aqbali doono,” ayuu ku yiri isaga oo sii hadlaya.

Kalsoonida Beelaha ayuu ku tilmaamay mid sal u ah hanaankaan Barlamaamiga ah isla markaana aanau suurtagal ahayn in madaxweyne oo kaliya uu iska qaato awooda isaga oo tusaale usoo qaatay madaxweynayaash Puntland iyo Somaliland oo haatan lagu kari la’yahay qabashada Doorashada labadaasi maamul.

Wax ka badalka Dastuurka ayay horey u diideen madaxweynayaal iyo ra’iisul wasaarayaal hore iyaga oo ka digay in isu-dheeli tirnaanta awooda fulinta ee dowlada federaalka ay Dheeliso.

Puntland ayaa iyadu dhawaan ku celisay in aan marna arintaasi qeyb ka ahayn isla markaana aanay aqbalayn.

Madaxweyne Xasan Sheekh oo muddo ku eedeyn jira madaxweyne Farmaajo inuu iskiis isku koobay awoodda dalka, islamarkaana raadinayey muddo kororsi iyo kali-talisnimo, ayaa hadda u muuqda inuu cagta saaray dhabbahaas oo kale.