Muqdisho (Caasimada Online) – Ilo wareedyo xog ogaal ah oo ku dhow Villa Somalia ayaa Caasimada Online u xaqiijiyey in maalinta Talaadada ah ee 19-ka bishaan ay Maxkamadda Sare ee dalka qaadi doonto dacwadda kiiska kursiga Fahad Yaasiin.

Maxkamadda Sare ee Soomaaliya ayaa 10-kii bishaan April xaqiijisay inay qabatay gal-dacwadeed uu soo gudbiyey la taliyaha dhanka amniga ee Madaxweyne Farmaajo, Fahad Daahir Axmed (Fahad Yaasiin).

Fahad ayaa ka dacwoonaya guddiga doorashooyinka heer federaal ee FEIT oo sharci darro ku tilmaamay doorashadii kursiga uu Fahad ka soo qaatay Beledweyne ee HOP086.

Maxkamadaan waxaa guddoomiye ka ah Baashe Yuusuf Axmed oo ah nin aad ugu dhow nidaamka Farmaajo, siyaasiyiin badan oo kiiskaan isha ku haya ayaa qaba tuhun ah in Maxkamaddu fasixi doonto kursigaas.

Maadaama uu guddoomiye Baashe saaxiib dhow la yahay kooxda Villa Somalia, shaki badan lagama qabo in Maxkamadda Sare ay soo saari doonto go’aan ay ku fasaxeyso kursiga Fahad, hadii ay u fariisato kiiskaan.

Todoba maalmood ka hor Maxkamadda Sare ayaa soo saartay qoraal ay ku wargelisay Garyaqaanka guud ee dowladda inuu muddo laba maalmood gudahood ah kaga soo jawaabo gal-dacwadeedkan laga soo gudbiyey guddida doorashada ee heer federaal.

Hase yeeshee Garyaqaanka guud ee dowladda oo xilligaas qabsaday maalmo dheeraad ah, si uu u soo xaqiijiyo hanaankii loo maray doorashada kursiga Fahad Yaasiin ayaa Sabtidii shalay Maxkamadda ku jawaab celiyey.

Qoraalkii xafiiska Garyaqaanka guud ee dowladda uu u diray Maxkamadda Sare waxaa lagu sheegay inuu aaminsanyahay in Guddiga Hirgelinta Doorashooyinka Heer Federaal ay hakinta kursiga HOP086 u mareen habraacii saxda ahaa ee loogu talagalay habraaca fulinta doorashada dadban.

Xafiiska ayaa sidoo kale difaacay awoodda iyo sharciyadda guddiga doorashada, wuxuuna sheegay in gudidga ay awooddiisu tahay inuu mas’uul ka yahay guud ahaan kormeerka hannaanka doorashada iyo xaqiijinta inay si isku mid ah u dhacdo hannaanka doorashadu iyo dabagalkaa fulinta hannaankii lagu heshiiyay ee qabsoomidda doorashada.

Sidoo kale Garyaqaanka guud ee dowladda ayaa ku gacan sayray sheegashada guddiga doorashada HirShabeelle ee ah in doorashada kursigan loo maray habraacii saxda ahaa.

Fahad oo aad u doonaya inuu u tartamo kursiga guddoomiye ku xigeenka koowaad ee golaha shacabka ayaa xoogga saraya sidii loo fasixi lahaa kursigiisa, inta aan la gaarin doorashada guddoonka oo la qabanayo 27-ka bishaan.

Guddigga loo xil-saaray qabanqaabada doorashada guddoonka golaha shacabka iyo xafiiska Rooble oo hoggaanka u haya doorashooyinka, dagaal xuna uu kala dhaxeeyo Fahad Yaasiin iyo guud ahaan garabka Farmaajo ayaa dedejinaya doorashada guddoonka oo dhaceysa inta aysan dhamaan bishaan April, sida la qorsheeyey.

Muqdisho (Caasimada Online) – Sida ay Caasimada Online u sheegeen xubno ka tirsan xildhibaanada cusub ee baarlamaanka Soomaaliya, waxaa la filayaa in maanta ay fowdo ka dhacdo xarunta baarlamanka federaalka, ayada oo ay isku hayaan xildhibaano iska soo horjeeda.

Kulankan wadajirka ah oo ay maanta xarunta Villa Hargeysa ku yeelanayaan xildhibaanada Golaha Shacabka iyo Senatorrada Aqalka Sare ayaa lagu ansixinayaan jadwalka doorashada guddoonka labada Aqal oo la qorsheynayo in bishan gudaheeda lasoo gabagabeeyo.

Kooxda Rooble ayaa isku dayeysa inay dedejiso kulamada baarlamanka, si deg deg loogu doorto guddoonka, ayada oo ujeedaduna ay tahay in Fahad Yaasiin la dhaafiyo guddoomiye ku-xigeenka koowaad ee Golaha Shacabka.

Kursiga Fahad ayaa weli xayiran, balse waxaa jirta xog sheegeysa in Maxkamadda Sare ay fasixi doonto, taasi oo kooxda Rooble iyo guddiga doorashada ku qasbeysa inay si cad u diidaan go’aanka Maxkamadda ama fasaxaan kursiga.

Kooxda Fahad ayaa ayagana wada dadaal ay uga hortagayaan qorshahan, si dib loogu dhigo guddoonka doorashada, taasi oo waqti dheeri ah siineysa Fahad.

Xildhibaan Mahad Salaad oo ka mid ah mucaaradka ayaa xaqiijiyey abaabulka socda ee ah in xildhibaano loogu tala-galay inay fowdo ka kiciyaan kulanka maanta lagu ansixinayo xeerka doorashada guddoonka labada Aqal.

“Farmaajo ayaa abaabulaya Xildhibaano beri fowdeeya kulanka Barlamaanka, si doorashada guddoonka barlamaanka dib ugu dhacdo. Waa qar-iskatuurnimo iyo isqarxin siyaasadeed. Waan hubaa inuu ku fashilmi doono siduu horay ugu fashilmay iskudayo nuucaan oo kale ah!” ayuu yiri Mahad Salaad.

Kooxda Rooble ayaa dhankoodana ku doodaya inaysan beegsaneyn Fahad, balse ay ka cabsi qabaan in Soomaaliya laga jarto dhaqaalaha caalamka.

Haddii bishan April dhexdeeda la doorto guddoonka labada Aqal waxaa yaraa doona cabsidii laga qabay in bartamaha bisha soo socota ee May – dalka laga jarto taageeradii dhaqaale ee kabka miisaaniyadda.

Sidoo kale dib u dhac dambe oo ku yimaada jadwallada doorashooyinka dalka ayaa halis galin kara nidaamka dib u habeynta deyn cafinta Soomaaliya.

Hase yeeshee waxaa jira dadaallo culus oo ay wado Villa Somalia, kuwaas oo xoogga lagu saaro in dib loo dhigo doorashada guddoonka baarlamnaaka, ilaa inta xal laga gaarayo diidmada natiijada doorashadii kursiga Fahad Yaasiin.

Fahad oo aad u doonaya inuu u tartamo kursiga guddoomiye ku xigeenka koowaad ee golaha shacabka ayaa xoogiisa isugu geeyey sidii loo fasixi lahaa kursigiisa, inta aan la gaarin doorashada guddoonka oo la qabanayo 27-ka bishaan.

Sida ay ogaatay Caasimadda Online Maxkamadda Sare ayaa maalinta Talaadada ah ee 19-ka bishaan, waxay qaadi doontaa dacwadda kiiska kursiga Fahad Yaasiin, iyadoo loo badinayo inay soo saarto go’aan ay ku fasaxeyso, maadaama guddoomiyaha maamula uu aad ugu dhowyahay nidaamka Farmaajo.

Balse khuburada sida dhow u darsa siyaasadda Soomaaliya waxay qabaan in go’aanka Maxkamadda Sare oo la sii saadaalinayo in aysan dhexdhexaad aheyn, uusan wax badan u soo kordhineyn qorshaha la hor istaagay ee Fahad Yaasiin.

Guddigga loo xil-saaray qabanqaabada doorashada guddoonka golaha shacabka iyo xafiiska Rooble oo hoggaanka u haya doorashooyinka, dagaal xuna uu kala dhaxeeyo Fahad Yaasiin iyo guud ahaan garabka Farmaajo ayaa dedejinaya doorashada guddoonka oo dhaceysa inta aysan dhamaan bishaan April, sida la qorsheeyey.

Xubnaha guddiga loo xil-saaray qabanqaabada doorashada guddoonka golaha shacabka ayaa shalay guddoomiye u doortay Xildhibaan Cabdirisaaq Cumar Maxamed oo ka tirsan xisbiga Madaxweyne Xasan Sheekh, taasina waxay sii xumeysay rajadii tartanka guddoomiye ku xigeen ee Fahad Yaasiin.

Muqdisho (Caasimada Online) – Waxaa Muqdisho ka billowday loolan adag u u dhaxeeya xildhibaano kala taabacsan ra’iisul wasaare Rooble iyo kuwa kale oo taageersan Fahad Yaasiin iyo madaxweyne Farmaajo, sida ay ogaatay Caasimada Online.

Xogta ay heshay Caasimada Online ayaa sheegaysa in kulan xildhibaanada baarlamaanka beri ku yeelanayaan xaruntooda oo looga hadlayo xeerka doorashada guddoonka labada aqal la billaabay olole lagu fashilnayo.

Kooxda Rooble ayaa isku dayeysa inay dedejiso kulamada baarlamanka, si deg deg loogu doorto guddoonka, ayada oo ujeedaduna ay tahay in Fahad Yaasiin la dhaafiyo guddoomiye ku-xigeenka koowaad ee Golaha Shacabka.

Kursiga Fahad ayaa weli xayiran, balse waxaa jirta xog sheegeysa in Maxkamadda Sare ay fasixi doonto, taasi oo kooxda Rooble iyo guddiga doorashada ku qasbeysa inay si cad u diidaan go’aanka Maxkamadda ama fasaxaan kursiga.

Xildhibaano ka tirsan labada aqal baarlamaanka ayaa koxoda Fahad iyo Farmaajo diyaariyeen inay fowdo ka dhex abuuraan kulanka si dib u dhac ugu yimaado doorashada guddoonka baarlamaanka labada aqal, loogana hortago qorshaha Rooble.

Sida ku cad jadwal doorasho oo ay heshay Caasimada Online, waxaa la filayaa in doorashada guddoonka ay dhacdo 27-ka bishan.

Waxaa sidoo kale qorshaha fashilinta kulanka qeyb ka ah madaxweyne goboleedyo taabacsan Fahad, oo lasoo hadlay xildhibaano ku xiran.

Tiro xildhibaano ah ayaa laga dhaadhiciyay qorshaha inay fowdo iyo diidmo ka sameeyaan kulanka beri ee baarlamaanka u madalsan yahay.

Dhinaca kale, waxaa qorshaha socda ka digay xildhibaanada mucaaradka iyo kuwa kasoo horjeeda siyaasadda Villa Somalia.

Xildhibaan Mahad Salaad ayaa qoraal uu soo saaray bartiisa Twitter-ka ku shaaciyay in caawa la abaabulayo xildhibaano beri fowdo ka sameeya kulanka baarlamaanka, si doorashada guddoonka baarlamaanka dib ugu dhacdo.

“Waa qar-iska tuurnimo iyo isqarxin siyaasadeed, waan hubaa inuu ku fashilmi doono siduu horay ugu fashilmay isku-dayo nuucaan oo kale,” ayuu ku yiri qoraalkiisa xildhibaan Mahad Salaad.

Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa madaxweyne Farmaajo kaga adkaaday doorashadii lagu doortay guddoomiyaha guddiga qaban-qaabada doorashada guddoonka Golaha Shacabka.

Xubnaha guddiga qaban-qaabada ee loo xil-saaray doorashada guddoonka Golaha Shacabka Soomaaliya oo maanta kulan ku yeeshay magaalada Muqdisho ayaa waxay guddoomiye u doorteen Xildhibaan Cabdirisaaq Cumar Maxamed.

Cabdirisaaq oo ka tirsanxisbiga uu hogaamiyo madaxweynihii hore Xasan Sheekh ee UPD, ayaa helay 5 cod, isaga oo sidaas uga adkaaday kooxda madaxweyne Farmaajo oo iyagana dadaal u gelay inay helaan kursigaas.

Guddoomiyaha cusub ayaa si adag uga soo horjeeday shantii sano ee xilka u sareeya dalka uu joogay madaxweyneFarmaajo hab maamulkiisa iyo tallaabooyinkii uu u qaadayey.

Cabdirisaaq ayaa hogaaminaya guddigaan oo ka shaqeyn doona abaabulka iyo dhaarinta guddoomiyaha Golaha Shacabka iyo labadiisa ku-xigeen, waxay guushiisana banaanka u saareysa in xubnaha qaban-qaabada guddiga ay badankooda yihiin mucaarid, marka laga reebo afar xubnood oo taabacsan Villa Somali.

Farmaajo iyo xulafadiisa ayaa fursad muhiim ah u arkayay inay gacanta ku dhigaan hogaanka guddigaan, kaasi oo ay uga faa’iideysan lahaayeen xal ka gaarista kursiga Fahad Yaasiin ee HOP#086 iyo loolanka guddoonka Golaha Shacabka, hase yeeshe hadda waa damac guul-dareystay.

Guul-darada Farmaajo ee loolanka hogaanka guddigaan ayaa sida ay qabaan falan-qeeyayaasha siyaasadu waxay saameyn ku yeelan doonta qorshaha dib usoo laabashadiisa.

Si kastaba, Guddoonka KMG ah ee guddiyada labada aqal iyo guddiyada qaban-qaabada ayay ka go’an tahay dadajinta doorashada guddoonka rasmiga ah ee labada gole, taasi oo u gogol xaadhi doonta qabashada doorashada madaxweynaha oo si weyn loogu hirdamayo.

Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaanada labada aqal ee baarlamaanka Soomaaliya ayaa maalinta berri ah yeelanaya kulan weyne wada-jir ah, kadib markii uu maanta guddiga qaban-qaabada doorashada guddoonka uu shaaciyay in uu dejiyay jadwalka doorashada.

Sida ay ogaatay Caasimada Online, Xildhibaanada ayaa goordhoweyd waxaa loo diray fariin sheegaysa in maalinta berri ah saacadu markay tahay 9:00 subaxnimo uu goluhu leeyahay kulan.

Fariinta loo diray Mudaneyaasha labada gole ayaa waxaa lagu sheegay in ajendaha kulankaas uu yahay Ansixinta wax ka bedelka habraaca ku-meel-gaarka ah ee u gaar ah doorashooyinka guddoonka labada gole iyo Madaxweynaha.

Sidoo kale waxa lagu kala qaadan doono kulankaas warbixin ku saabsan howlaha u qabsoomay iyo kuwa soo socda ee Guddiga qaban-qaabada Golaha Shacabka.

“Mudane Xildhibaan Beri oo Isniin ah Tariikhdu tahay 18 April, waxaa jira Kulan weyne Wadajir labada Gole ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya. Agendaha: 1. Ansaxinta wax ka badelka Habraaca ku-meel-gaark ah ee u gaarka ah Doorashooyinka Guddoonka labada Gole iyo Madaxweynaha iyo 2. Warbixin ku saabsan hawlaha u qabsoomay iyo kuwa soo socda ee Guddiga Qabanqaabada Golaha Shacabka – Saacadu waa 09:00 subaxnimo,” ayaa lagu yiri farriinta.

Guddoonka Ku-meel-gaarka ah ee labada Gole ayaa hore iskula qaatay in la dardar-geliyo doorashada guddoonka, ayada oo labada dhinac ay soo saareen guddiyo ka shaqeeya arrintaas.

Guddoomiyaha cusub ee guddiga qaban-qaabada doorashada guddoonka Golaha Shacabka oo goor sii horeysay la hadlay warbaahinta dowladda ayaa sheegay in waqtigu uu ku yar-yahay, islamarkaana ay tahay in sida ugu dhaqsaha badan ay u dhacdo doorashada guddoonka labada aqal, si loogu sii gudbo doorashada madaxweynaha.

Doorashada Soomaaliya oo muddo badan soo jiitamaysay ayaa hadda mareysa heer geba-gebo ah, ayada oo tallaabooyinkaan ay muhiim u yihiin qabsoomida doorashada madaxweynaha ee afarta sano ee soo socota, taas oo loo geli doono loolan culus.

Jowhar (Caasimada Online) – Saraakiisha ciidanka Dowladda ee ku biiraya Baarlamaanka Soomaaliya ayaa weli sii socda Colonel Cismaan Maxamed Maxamuud Xaadoole ayaa ku guuleystay doorashadii Kursiga HOP#106 ee shalay ka dhacday magaalada Jowhar ee Gobolka Shabeellaha Dhexe.

Cismaan Xaadoole ayaa ka adkaaday saddex xubnood oo tartanka kula jirtay. Korneylkan ayaa codeynta wareegii hore helay 56 cod taasoo meesha ka saartay in loo baahdo wareeg kale oo doorasho. Wuxuu ka adkaaday Bashiir Maxamed Yuusuf, Fowsiya Shiikh Cali Maxamuud, iyo Yaxye Abuukar Aadan.

Kursigaan waxaa horey ugu fadhisay xildhibaan Mino Xasan Shibis taasoo aan sanadkaan usoo istaagin tartanka. Xaadoole waa xubin ka tirsan ciidanka xoogga dalka. Bishii April ee sanadkii hore ayuu magaciisa qabsaday magaalada Muqdisho ee caasimadda Soomaaliya kadib markii uu ciidan xooggan soo geliyey qeybta woqooyi ee Magaalada.

Xilligaas madaxweyne Farmaajo ayaa ku darsaday 2 sano oo aan sharci aheyn mudadiisa xil-heynta. Xaadoole wuxuu xilligaas saxaafadda kula hadlay isgoyska Mirinaayo, wuxuu sheegay inuu furinta uga soo baxay inuu difaaco sharciga dalka.

“Laba sano oo 20 sano dhasha inaan diido ayaan halkaan u imid,” ayaa kamid ahaa hadalladii laga diiwaan geliyey sarkaalkan.

Dagaalkii ugu cuslaa ee muddo kororsiga looga soo horjeeday ayuu hoggaamiyey Xaadoole, isagoo difaac u noqday madaxweynihii hore ee Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo Senator Muuse Suudi Yalaxow oo halkaas daganaa.

Korneel Xaadoole wuxuu qaatay kursi ka dhaxeeyey afar jufo. Waxaa la aaminsan yahay inuu garab fiican ka helay hoggaamiyaha maamulka HirShabelle Cali Cabdullaahi Xuseen Guudlaawe.

Marka la joogo gobolka Shabeelaha Dhexe, Xaadoole wuxuu ku jiraa saraakiisha lagu xurmeeyo la dagaalanka Al-Shabaab.

Dadka yaqaana waxay ku sheegaan nin daacad u ahaa shaqada ciidanimada, laakiin tan iyo markii ay bilaabatay inay askarta ku milmaan siyaasadda dalka oo aheyd dabeyl la socotay nidaamka madaxweyne Farmaajo, wuxuu Xaadoole ku jiray saraakiisha lasoo wariyey inuu galay damaca siyaasadda.

Mashruucii Badbaado Qaran oo si weyn u saaciday magaciisa ayaa sidoo kale kamid ah waxyaabaha ku dhiira geliyey inuu xildhibaan soo doonto.

Hal sano kadib dagaalkii muddo kororsiga, waxaa golaha shacabka ee baarlamanka 11-aad soo xaadiray intii badneyd saraakiishii isaga hortimid muddo kororsiga, si gaar ah xubnihii la baxay Badbaado Qaran.

Waxaad Baarlamaanka 11-aad ku arkeysaa Maxamed Abuukar Jacfar, Saadaq Joon iyo Xaadoole halka siyaasiyiinta Muuse Suudi Yalaxow, Mahad Maxamed Salaad, Cabdiraxmaan Maxamed Xuseen Odawaa iyo qaar kale oo mashruucaas tiir dhexaad u ahaa iyaguna ay golaha joogaan.

Hay’adda sirdoonka iyo Nabad-Sugidda Qaranka ee NISA ayaa iyaduna dhinaca kale xubno badan kusoo dartay baarlamanka 11-aad.

Inkastoo taliyihii hore ee Hay’adda NISA Fahad Yaasiin Xaaji Daahir weli lagu dhagan yahay, haddana qaar badan oo kamid ah ciidankii dharcadka ahaa ee NISA ayaa ku biiray baarlamanka 11-aad.

Sanadkaan waa Baarlamanka waa askar, xildhibaano kuraas loo soo boobay, kuwa lagu soo xushay inay rabaayad yihiin, qaar guulwadeynimadoodii hore ay caawisay iyo kaadiriintii hore oo qaar ay miisaankooda kusoo laabteen.

Waxaa jira walaac ku saabsan in baarlamaankan noqon karo kii ugu liitay ee dalka soo maray abid, waxayna dadka walaacaan qaba daliilsanayaan tayada dadka iyo aragtida lagu saleeyey xulashada oo ah yaa soo dagaalamay, yaa cod isiin kara iyo yaa shalay ii sacabo tumay.

Rajo beelkaan waxaa hordhac u ah hab dhaqanka ay durba soo bandhigeen xildhibaanada qaar kuwaas oo ku dhex lumay jeebka madaxdii kuraasta soo siisay.

Garowe (Caasimada online) – Xukuumadda Puntland ayaa shaacisay in madaxweynaha maamulkaas Siciid Cabdillaahi Deni, uusan iska casilayn madaxtinnimada Puntland haddii soo waayo madaxtinnimada Soomaaliya.

Wasiirka Maaliyadda Puntland, Xasan Shire Abgaal oo fagaare ka hadlayey ayaa sheegay in haddii juu kursigaas waayo uu ahaanayo madaxweynaha Puntland.

“Madaxweynuhu musharrax weeye waa tartamayaa, isagoo madaxweyne ah ayuu tartamayaa, haddii uu guulaysto waa alxamdulilaah dadka iyo dalka ayuu wax u tarayaa, haddii qadarta Ilaahay dhacdo madaxweynaha Puntland ayuu ahaanayaa,” ayuu yiri wasiir Xasan Shire.

Maxamed Cabdiraxmaan Maxamed, la-taliyaha amniga Deni, ayaa sidoo kale sheegay in uusan jirin dano siyaasadeed oo ka hor istaagaya madaxweynaha Puntland in uu isku soo sharaxo xilka madaxweynaha Soomaaliya.

“Dastuuriyan ma jirto dano is-diidaya oo ka dhalanaya in madaxweynaha Puntland isku soo sharaxo hogaanka Soomaaliya,” ayuu yiri Maxamed oo soo noqdey agaasimaha hay’adda PPMFT-ta.

Cali Xaaji Warsame, wasiirkii hore waxbashada Puntland, ayaa dhankiisa wuxuu ka dhawaajiyey in ay Deni kala xaajoodeen qadiyaddan “balse aysan wali helin jawaab ayna ka quusan in uu dalka u turo”.

“Illaa haatan wax jawaab ah kama aanan helin. Laakiin kama quusan. Waxaan rajeynaynaa in ugu yaraan uu wareejin doono maamulka si howlaha dowladda u sii socdaan hadduu doono yuusan iska casilin xilka,” ayuu xusay.

Dhawaan ayay ahayd markii madaxweyne Deni ku dhawaaqay in uu yahay musharrax u taagan madaxtinnimada Soomaaliya doorashada soo aaddan, isaga oo sheegay in ay ka go’an tahay beddelidda maamulka hadda jira.

Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaan Cabdiraxmaan Maxamed Xuseen Odawaa oo ka hadlay dhacdooyinkii mudooyinkii lasoo dhaafay ka taagnaa magaalada Muqdisho ayaa shaaciyey inay jiraan degmooyinka tirsan caasimadda oo qoysaska ku nool ay u dacwoodeen kooxda Al-Shabaab.

Mushkiladaan lasoo deristay dadka shacabka ah ee ku nool inta badan xaafadaha magaalada Muqdisho ayaa ah ‘ciyaal weero’ dadka dhacaya, dilaya, haweenka kufsanaya, gaadiidka iyo guryahana burburinaya.

“Waxaa la ii sheegay in xaafado ka tirsan degmada Dharkenley ay dadka ku nooli Shabaab la xariireen, iyagoo uga dacwoonaya ciyaal weero, waxay habeen dhow dileen 3-qof, xaafadaha qaarna guryihii ayaa looga qaxay,” ayuu yiri Odawaa.

Xildhibaan Cabdiraxmaan Odawaa ayaa sidoo kale sheegay in dowladdu ay u babac-dhigi la’dahay dhalinyarada ficilada noocaas ah ka sameyneysa gudaha magaalada Muqdisho.

“Xaafado dhan oo ka tirsan magaalada Muqdisho ayaa ciyaal-weero looga qaxay, iska dhaaf Shabaab iyo ciidan dowladeed oo taleefano furtaye, waxaa dadkii laga celi la’yahay ciyaal weero kaliya,” ayuu yiri Odawaa.

Wuxuu sheegay in faro ka baxa amniga caasimadda Muqdisho uu gaaray heerkii ugu sareeyey, isla markaana hey’adaha ammaanka ay ku guul dareysteen inay u babac dhigaan dhalinyaro si joogto ah fowdo uga sameysa gudaha caasimadda.

Hoos ka daawo

Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiyaha cusub ee guddiga qaban-qaabada doorashada guddoonka Golaha Shacabka oo goordhoweyd la hadlay warbaahinta dowladda ayaa shaaciyay in guddiga uu dajiyay jadwalka doorashada guddoonka.

Guddoomiye Cabdirisaaq Cumar Maxamed ayaa sidoo kale sheegay inay isla maantaba la kulmi doonaan guddiga doorashada guddoonka Aqalka Sare, si loo dar-dar geliyo doorashada guddoonka labada aqal.

“Maanta ayaa la idoortay isla maantaba shaqadii hore ayaa loo galay oo waxaa diyaarinay jadwalkii. Waxaa rabnaa in aan dadajino doorashada guddoonka Golaha Shacabka, sidoo kale waxaa rajeynaya in doorashada guddoonka Aqalka Sare ayadana la dadajiyo.

Guddoomiyaha ma shaacin jadwalka, balse wuxuu sheegay inay dib kasoo bandhigi doonaan.

Sidoo kale waxa uu sheegay in waqtigu uu ku yar-yahay, islamarkaana ay tahay in sida ugu dhaqsaha badan ay u dhacdo doorashada guddoonka labada aqal, si loogu sii gudbo qeybaha kala ee doorashooyinka dalka.

Cabdirisaaq ayaa maanta loo doortay guddoomiyaha guddiga, asaga oo helay 5 cod, waxayna deegaan doorashadiisu tahay HirShabelle, gaar ahaan Beledweyne.

Guddoomiyaha cusub ayaa ka mid ah xubnaha mucaaradka, gaar ahaan xisbiga UPD ee Xasan Sheekh Maxamuud, wuxuuna hogaamin doona doorashada guddoomiyaha cusub ee Golaha Shacabka iyo ku-xigeenadiisa, taasi oo si weyn loogu hardami doono.

Si kastaba, doorashada Soomaaliya oo muddo badan soo jiitamtay ayaa hadda mareysa heer geba-gebo ah, ayada oo tallaabadaan ay muhiim u tahay doorashada madaxweynaha ee afarta sano ee soo socota, taas oo loo geli doono loolan culus.

Hargeysa (Caasimada Online) – Safiirka Qatar ee Soomaaliya ayaa gaaray caasimada Somaliland ee Hargeysa, halkaasi oo ay si weyn ugu soo dhaweeyen Madaxweyne ku-xigeenka Somaliland iyo masuuliyiin kale.

Amb. Hassan Bin Hamza Hashem ayaa magaalada Hargeysa u yimid kormeerka iyo sidii uu indhihiisa ugu arki lahaa baaxadda dhibaatadii uu geystay dabkii dhawaan ka kacay suuqa weyn ee Waaheen.

Madaxweyne ku-xigeenka oo ay wehelinayaan guddida gurmadka iyo taakulaynta suuqa Waaheen, xubno kamid ah golaha wasiirrada, ayaa safiirka geeyey badhtamaha suuqa gubtay ee Waaheen oo ay weli ka socoto nadiifinta hadhaaga hantidii gubatay.

Waxa uu safiirku indhihiisa ku arkay inta ay le’eg tahay dhibaatada dabku geystay, isaga oo muujiyey sida uu uga xun yahay dhibka gaadhay dhaqaalihii bulshada reer Somaliland ee halkaas ku ganacsan jirtay.

Saylic ayaa safiirka uga xog warramay dhibaatada uu dabku gaadhsiiyey ganacsatadii suuqa ku ganacsan jirtay iyo hantidii kala duwanayd ee halkaas taallay, waxana uu sheegay inay kumanaan qof oo hantiileyaal ahaan jiray haatan faro-madhnaan taagan yihiin oo uu dabkaasi hantidoodii baabi’iyey.

Safiirka dalka Qatar oo ay wehelinayaan, Fahad Al-Dehemi oo ah sarkaal ka socday gargaarka caalamiga ah ee Qadar iyo Yuosef Al-Mulla oo ah Cilmi baadhe dhinaca Gargaarka Bini’aadamnimada ee Qadar iyo Ali Abdullah Al-Dabbagh, ayaa muujiyey sida ay uga tiiraanyeysan yihiin dhibka gaadhay hantidii bulshada reer Somaliland.

Ugu dambeyntiina waxa uu Amb Hassan Bin Hamza uu wareejiyey mucaawimo raashin ah oo ay ugu talo-galeen 750 qoys oo oo danyar ah, isaga oo ballan qaaday inay ka dawlad ahaan ka qayb qaadan doonaan dib-u-dhiska suuqa gubtay ee Waaheen.

Muqdisho (Caasimada Online) – Xubnaha guddiga qaban qaabada ee loo xil-saaray doorashada guddoonka Golaha Shacabka Soomaaliya ayaa maanta kulan ku yeeshay magaalada Muqdisho, iyaga oo iska dhex doortay guddoomiye iyo sidoo kale xoghaye.

Guddoomiyaha guddiga ayaa waxaa loo doortay Xildhibaan Cabdirisaaq Cumar Maxamed oo helay 5 cod kaas oo ay deegaan doorashadiisu tahay HirShabelle, gaar ahaan Beledweyne.

Cabdirisaaq oo ka mid ah xubnaha mucaaradka ayaa hoggaamin doono doorashada guddoomiyaha cusub ee Golaha Shacabka iyo ku xigeenadiisa oo dhowaan la qabanayo.

Sidoo kale xoghayaha guddiga qaban qaabada doorashada ayaa waxaa isna loo doortay Xildhibaan Maxamed Abuukar Cabdi oo helay 4 cod.

Madasha ay codeynta ka dhacday ayaa waxaa goobjoog ahaa guddoomiyaha KMG ah ee Golaha Shacabka, Cabdisalaan Dhabancad iyo Xoghayaha joogtada ah ee Golaha Shacabka.

Doorashada guddoonka cusub ee baarlamaanka ayaa lagu wadaa in maalmaha soo socda la qabto, iyada oo shalay la magacaabay guddiga qaban qaabada oo ka kooban illaa 10 qof.

Si kastaba, doorashadan oo si weyn loogu hardami doono ayaa muhiim u ah doorashada madaxweynaha ee afarta sano ee soo socota, taas oo loo geli doono loolan culus.

Kismaayo (Caasimada Online) – Madaxweynaha Dowlad Goboleedka Jubbaland Axmed Maxamed Islaam, ayaa Xarunta Madaxtooyada ee Magaalada Kismaayo ku qaabilay wafdi uu hogaaminayay Gudoomiyaha Guddiga doorashooyinka heer federaal Muuse Geelle Yuusuf, oo ay wehelinayaan gudiyada kala duwan ee doorashooyinka.

Kulanka ayaa lagaga hadlay qabsoomida doorashada deegaan doorashada labaad ee Jubbaland ee Magaalada Ceelwaaq oo ay taallo 16 Kursi iyo sidii loo dardar galin lahaa.

Madaxweyne Axmed Madoobe ayaa u balan qaaday in Jubbaland ay diyaar la tahay wixii tageero ah oo ay guddiyadu uga baahan yihiin intii ay socdaan doorashooyinka.

Xubnaha guddiga doorashooyinka Heer Federaal iyo Heer Dowlad goboleed ee Jubbaland ayaa maalinta Talaadada ah ee todobaadkaan waaa ay tegi doonaan degmada Ceelwaaq, halkaas oo lagu qabanayo doorashada 16 Kursi.

Guddiga doorashada ayaa dhawaan go’aan ku gaaray in Garbahaarey laga wareejiyo doorashada maadaama Amni ahaan ay gacanta ku hayaan maamul kasoo horjeedo Jubbaland oo diiday in guddiga doorashada halkaas tagaan.

Bishaan gudaheeda ayaa la filayaa in xildhibaanada lagu soo doorto Ceelwaaq lagu dhaariyo Magaalada Muqdisho ee Caasimadda Soomaaliya, inkastoo kooxda madaxweyne Farmaajo ay iyagana wadaan doorasho kale oo lagu qabanayo Garbahaarey taasoo aysan goobjoog ka aheyn guddiga doorashada.

Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul Wasaarihii hore ee Soomaaliya Cali Maxamed Geedi oo ka hadlay doorashada kuraasta gobolka Gedo ee loo wareejiyey degmada Ceelwaaq ayaa qiyaano qaran ku tilmaamay wareejinta deegaan doorashadaas.

Siyaasigaan oo si indha la’aan u taageera nidaamka Farmaajo ayaa wareejinta deegaan doorashada labaad ee Jubbaland ku eedeeyey Ra’iisul Wasaare Rooble, Madaxweyne Axmed Madoobe iyo Madaxweynaha Puntland Saciid Deni.

Wuxuu sheegay in Deni iyo Axmed Madoobe ay mudo dheer lugooyo ku hayeen doorashooyinka dalka, balse uu hadda la saftay Ra’iisul Wasaare Rooble oo laga doonayey inuu si cadaalad ah dadka wax ugu qeybiyo.

“Waxaan u tacsiyeynayaa gobolka Gedo, shacab iyo maamulba dhibaatada gaartay ee kala duwan, mid amni, mid doorasho iyo tan abaaraha, in hadda doorashadii laga wareejiyo Garbahaarey raga ku fikiray waxaan u arkeynaa cadow dadkaas baabi’inaya,” ayuu yiri Cali Maxamed Geedi.

Geedi ayaa ku dooday in aysan jirin cid wax ka bedali karta heshiiskii 17-kii September, “La yaabi meyno sida ay u shaqeynayaan Deni iyo Axmed Madoobe, dhowr sano ayey Soomaali wado kasta ka soo xirayeen, doorasho qof iyo cod ah ayey diideen, guddigii doorashada ee Xaliimo Yarey ayey diideen,” ayuu yiri.

Wuxuu sheegay in markii jid gooyo kasta oo ay dhigteen la aqbalay ay hadda Deni iyo Axmed Madoobe burburiyeen heshiiskii ay saxiixeen ee 17-kii Septembar, isagoo ku goodiyey in Soomaali aysan u sii lug xiraa doonin labadaas Madaxweyne goboleed.

“Waxaa kasii daran ayaga, ra’iisul wasaarihii laga sugayey inuu umadda Soomaaliyeed cadaalad u sameeyo oo xuquuqda cid walba ilaaliyo doorashadana daadihiyo ayaa la saftay ragii umadda dhibay,” ayuu yiri Cali Maxamed Geedi oo la hadlay Shabeelle TV.

Sidoo kale wuxuu sheegay in tallaabadii ugu yaabka badneed oo ay qaadeen ay aheyd doorashada kuraastii Garbahaarey in loo wareejiyey Ceelwaaq oo sida uu sheegay aan laheyn maamul dowladeed.

“Guddiga waxaan arkeynay inay ka gaarsiiyeen markii baarlamaanka la dhaarinayey ayey soo saareen, maadaama ay sharciyadu ka dhamaneysay, waxaana sidaas kula heshiiyey Rooble iyo Madaxweynaha Jubbaland, laakiin waxaan u sheegayaa Ra’iisul wasaare Rooble Ceelwaaq oo maamul dowladeed uusan xukumin doorashada lagu qabanayo waa dibin-daabyo hor leh,” ayuu yiri.

Hoos ka dhageyso wareysiga

Muqdisho (Caasimada Online)- Sheekh Aadan Maxamed Nuur (Sheekh Aadan Madoobe), oo ka mid ah musharixiinta xilka guddoomiyaha Golaha Shacabka ee Baarlamaanka 11-aad ayaa Maanta la kulmay wakiilka xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay ee Soomaaliya James Swan kaas oo ay ka wada hadleen doorashooyinka dalka.

Kulanka ayaa diiradda lagu saaray dardargalinta Doorashooyinka iyo sida ay muhiimka u tahay in dhammaan siyaasiinta Soomaalidu u taageeraan dhammeystirka hannaanka dhismaha dowladnimada Soomaaliya.

Xafiiska Siyaasadda Qaramada Midoobey oo tixgalinaya khibradda dhismaha Dowladnimada Guddoomiyihii hore ee Baarlamaanka haddana u taagan xilka gudoomiyaha Golaha Shacabka Mudane Sheekh Aadan Madoobe ayaa dhageystay talooyinkiisa la xiriira sidii Baarlamaanka Soomaaliya kaalin muuqata uga qaadan lahaa in dalka laga gudbiyo firaaqa ku yimid hay’addihii dastuuriga ahaa.

Musharax Guddomiyaha Golaha Shacabka Mudane Sheikh Maxamed Nuur ayaa Qaramada Midoobay gaar ahaan Wakiilka gaarka ah ee Soomaaliya mudane Swan uga mahadceliyay taageerada dhinacyada siyaasadda, dhaqaalaha, bini’aadannimada iyo horumarinta ee Xafiiska Qaramada Midoobay siiyo Soomaaliya.

Sidoo kale dhowaan safiirka Ingiriiska ee Soomaaliya Kate Foster ayaa la kulantay Sheekh Aadan Madoobe gudoomiyihii hore ee Baarlamaanka Soomaaliya kaas oo hadana u sharaxan xilka hoggaaminta Golaha Shacabka waxeyna u muujisay rajada wanaagsan ee Dowladda UK ka qabto in Soomaaliya si deg deg ah ay ku hesho nidaam cusub.

Sheekh Aadan Madoobe ayaa reer Galbeedku u arkaan siyaasi xasiloon oo muhiim u ah dowladnimo ku dhisan dimuqraadiyad, is ogolka iyo isu tanaasul.

Nairobi (Caasimada Online) – Dowladda Imaaraadka Carabta ayaa diiday inay taageerto musharaxnimada madaxweyne ee Soomaaliya ee madaxweynaha Puntland Siciid Cabdullaahi Deni, oo u baahan dhaqaale xooggan inkasta oo uu soo saartay xildhibaano ka badan 40.

Deni oo Imaaraadku kala kurmay farriin uusan fileyn oo ah inaysan taageereyn oo aysan dhaqaale u hayn ayaa hadda u weecday qorshe labaad, isaga oo xubno ku dhow oo wasiiradiisa ka tirsan u diray magaalada London ee dalka UK.

Safarka wasiirada aaday London ayaa horudhac u ah kulan uu Deni doonayo inuu halkaas ku tago, isaga oo la filayo inuu maanta kusoo laabto magaalada Garoowe kadib maalmo uu ku sugnaa Nairobi. 

Deni ayaa la filayaa inuu London kula kulmo shirkad shidaal oo uu ka beecinayo ceelal shidaal oo Puntland ku yaalla, isaga warqad ogolaansho ah ka qortay ra’iisul wasaare Rooble, taasi oo dhigeysa inuu u madax banaaneeyey inuu heshiis horudhac ah la gaari karo shirkadaha shidaalka.

Haddii shirkadahaas ay aqbalaan soo-jeedinta Deni waxay bixin karaan lacag horumaris ah oo gaaraysa 5 milyan oo dollar, si uu doorashada xilka madaxweynaha ugu bixiyo.

Doorashada Soomaaliya ee sanadkan ayaa la filayaa inay noqoto tan ugu qarashka badan, ayada oo warar qaar ay sheegayaan in Farmaajo uu haysto 20 milyan oo dollar, oo ay badankeed bixineyso dowladda Qatar. 

Safarka Deni ee London ayaa lagu dhex-qariyey soo dhoweyn la sheegay inay halkaas ugu sameynayaan jaaliyadda Reer Puntland, balse ujeedka ugu weyn uu yahay la-kulanka shirkadaha shidaalka. 

Deni ayaa waxaa dhinaca kale saaran cadaadis ka imanaya siyaasiyiinta iyo waxgaradka Puntland oo ah inuu xilka madaxweynaha Puntland iska casilo ama ka haro tartanka doorashada Soomaaliya.

Kismaayo (Caasimada Online) – Guddoomiyaha guddiga doorashooyinka dadban ee heer federaal Muuse Geelle Yuusuf iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa maanta gaaray magaallo xeebeedka Kismaayo ee xarunta gobolka Jubbada Hoose, halkaas oo lagu soo dhoweeyey.

Muuse Geelle ayaa Kismaayo kula kulmi doono guddiga SEIT ee Jubbaland, isaga oo kala hadli doono dhammeystirka doorashada xubnaha Golaha Shacabka ee Soomaaliya.

Sidoo kale guddoomiyaha FEIT oo loo galbiyey madaxtooyada Jubbaland ayaa kulan la yeelan doono hoggaamiyaha maamulkaasi oo uu kala hadli doono doorashada 16-ka kursi ee loo wareejiyey degmada Ceelwaaq, kadib markii la xallin waayey arrinta Garbahaarey.

Wararka ayaa intaasi kusii daraya in Muuse Geelle iyo xubnaha kale ee la socda ay u sii gudbi doonaan dhanka Ceelwaaq, si ay u qiimeeyaan goobta ay doorashada ka dhaceyso.

FEIT ayaa dhowaan soo saartay go’aan culus oo doorashada looga wareejiyey magaalada Garbahaarey oo aheyd deegaan doorashada labaad ee Jubbaland, taas oo lagu saxiixay heshiiskii 17 September ee laga gaaray doorashada dalka oo marar badan dib u dhacday.

Arrintaan oo uu si weyn usoo dhoweeyey ra’iisul wasaaraha Soomaaliya ayaa soo afjareysa khilaaf muddo hortaagnaa dhammeystirka doorashooyinka, walow ay weli qaylo dhaan kasoo yeereyso maamulka iyo shacabka gobolka Gedo ee taabacsan Villa Soomaaliya.

Si kastaba, lama oga sida ay wax noqon doonaan iyo natiijada kasoo bixi doonta doorashada kuraastaas oo ay isku hayaan Farmaajo iyo Axmed Madoobe.

Muqdisho (Caasimada Online) – Faah faahino dheeraad ah ayaa waxaa laga helayaa dil qorsheysan oo koox hubeysan xalay ay ka geysatay qaybo ka mid ah degmada Hodan ee gobolka Banaadir.

Dilka ahaa waxaa lagu soo warramayaa in loo geystay Nabadoon Yuusuf Daahir Khayre (Yuusuf Dhoore) oo ka mid ahaa waxgaradka Soomaaliyeed, waxaana toogashada ay ka dhacday xaafadda NBC ee degmada Hodan.

Ilo deegaanka ah ayaa innoo sheegay in markii hore uu dhaawac soo gaaray marxuumka, balse mar dambe uu ku geeriyooday Isbitaalka Erdogan ee Ex Digfeer oo la geeyey, kadib dhaawac kasoo gaaray rasaasta lagu furay.

Wararka ayaa intaasi kusii daraya inay goobta ka baxsadeen raggii ka dambeeyey falkaasi, waxaana meesha gaaray ciidamo ka tirsan kuwa ammaanka Soomaaliya oo baaritaano kooban ka sameeyey halkaasi.

Sida ay ogaatay Caasimada Online Nabadoonka la dilay ayaa ka mid ahaa odayaasha dhaqanka ee wax kasoo xulay ergada sanadkan ka qayb gashay doorashada xildhibaanada labada aqal ee Soomaaliya.

Allaha u naxariistee Nabadoon Yuusuf Dhoore ayaa sidoo kale ka mid ahaa waxgaradka Soomaaliyeed ee muddada dheer ka shaqeynayay nabadeynta iyo dib-u-heshiisiinta beelaha Soomaaliyeed.

Si kastaba, dilkiisa ayaa qayb ka noqonaya falal ammaan dari oo maalmihii la soo dhaafay ka dhacayey magaalada Muqdisho, kuwaas oo isugu jiray dilal qorsheysan iyo weeraro qaraxyo ah.

Garbahaarey (Caasimada Online) – Gudoomiyaha maamulka Gedo Axmed Buulle oo ka hadlay doorashada 16-ka kursi ee gobolka Gedo ayaa sheegay in doorasho aan aheyn tan lagu qabanayo Ceelwaaq ay Garbahaarey ku qabanayaan, isagoo Ra’iisul Wasaare ka codsaday inuu kala soo qayb galo doorashadaas.

Guddoomiye Axmed Buulle ayaa ku cataabay in la dulminayo, isagoo qof kasta ugu gacan haatiyey inay ka soo qeyb gasho doorashadaas, wuxuuna carabka ku adkeeyey in ammaanka qof kasta oo doorashada ay qabanayaan ka soo qeyb geleysa ay sugi doonaan.

Sidoo kale guddoomiyaha ayaa cadeeyey in Garbahaarey ay wada joogaan ciidamo isugu jira ATMIS, NISA, Boolis iyo xoogga dalka, “Anagu doorashadeena si toos ah ayaan u qabsa doonaa, qof kasta oo daneynaya haka soo qeyb galo, wax kasta ayaan u diyaarinay,” ayuu yiri.

Guddoomiye Buulle ayaa nasiib darro ku tilmaamay in qabiil dhan loogu awood sheegto fursadda hoggaminta dowladnimada, “Farmaajo wa madaxweyneheena, Rooble-na waa Ra’iisul wasaare waqtigiisa heysta, anaga Farmaajo weligiis nooma imaan, laakiin ninka noo yimid oo dhibkeena arkay waa Rooble, balse hadda hal mar ayuu kala wareegay,” ayuu hadalkiisa ku sii daray.

Sidoo kale wuxuu sheegay inay Rooble la hadleen oo beeshiisa ay ku dacweeyeen, “Waxaan dhahnay Rooblow, Farmaajo waa Madaxweyne, adiguna Ra’iisul Wasaare ayaa tahay, waxaan nahay shacabkii aad u dhaaratay, anaga dad la dulminayo ayaan nahay, waxaa nalo adeegsanayaa maandheyd, ma gara karno sababta uu Rooble dhibka intaan la eg noogu sameynayo,” ayuu yiri.

Sidoo kale guddoomiyuhu wuxuu sheegay in metelaadooda aysan ka hari doonin oo weligood ay daba taagnaa doonaan, doorashada Ceelwaaqna aysan sugi doonin oo Garbahaarey ay doorasho kale ku qabsa doonaan.

Hoos ka dhageyso wareysi uu siiyey Shabeelle TV

Jowhar (Caasimada Online) – Wararka laga helayo gobolka Shabeelaha Dhexe ayaa sheegaya in maanta qarax culus oo khasaare kala duwan geystay uu ka dhacay inta u dhexeysa magaalada Jowhar iyo garoonka diyaaradaha ee Maxamed Dheere.

Qaraxa oo ahaa miinada nooca dhulka lagu aaso ayaa lala eegtay ciidamo ka tirsan kuwa dowladda iyo kolonyo ay galbinayeen oo marayey halkaasi.

Wararka ayaa sheegaya in qaraxaasi u u ku dhintay ugu yaraan 1 askari, isla-markaana uu jiro dhaawac kale oo intaasi ka badan.

Dadka dhaawacmay ayaa waxaa ka mid ah Eng Mahad Omar Abdi oo ka tirsan Guddiga Doorashada heer federal iyo askar la socotay, kadib markii uu qaraxu haleelay gaarigii ay saarnaayeen.

Sidoo kale waxaa goobta gaaray ciidamo ka tirsan kuwa ammaanka iyo mas’uuliyiin ka tirsan HirShabelle oo gurmad u sameeyey dadka ay waxyeelada soo gaartay.

Kolonyada la qarxiyey ayaa waxaa sidoo kale la socday siyaasiyiin iyo dad kale goobjoog ahaa doorashooyinkii dhowaan ka dhacay caasimada Jowhar.

Xaaladda ayaa haatan deggan, mana jiro weli wax hadal ah oo ka soo baxay saraakiisha laamaha ammaanka oo ku aadan dhacdadaasi.

Maalmihii u dambeeyey ayaa waxaa sii kordhayey weerarada qaraxyada ah ee ka dhacaya wadada dheer ee isku xirta Jowhar iyo garoonka diyaaradaha magaaladaasi.